در رابطه با برجام، یک مساله مهم وجود دارد و آن این است که اکنون همه طرفین آن، از آمریکا که از توافق خارج شده، تا طرف های اروپایی و روسیه و چین و همچنین ایران، به این نتیجه رسیده اند که توافق حقیقتا نقص هایی داشته و همین نقص ها بوده که به دردسر های کنونی انجامیده است و اکنون، همه امضاکنندگان باید با یکدیگر برای احیای توافق هسته ای تلاش کنند.
ادامه مطلب
جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده، قرار بود اول فوریه اولین سخنرانی مهم درباره سیاست خارجی را انجام دهد؛ اما آن را «به دلیل نامساعد بودن هوا» به تعویق انداخت. ظاهرا چند سانتی متر برف در پایتخت ایالات متحده سفر را بیش از حد خطرناک کرده بود. اما این اتفاق و تغییر زمان سخنرانی چندان هم بد نشد. به هر حال، بایدن در جبهه روابط خارجی چیز زیادی برای گفتن ندارد. در حقیقت، به نظر می رسید رئیس جمهوری در هفته اول حضور خود در دفتر بیضی بیشتر به دنبال ارتقای سیاست های حزبی در برابر سیاست های خوب است و در این میان ۵ اقدام ناامیدکننده انجام داده که چپ رادیکال را خوشحال می کند، اما به رفاه و امنیت آمریکا آسیب می رساند.
ادامه مطلب
سید جلال ساداتیان در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید برای نکته که باید تابوی اصل مذاکره ناپذیر بودن برجام شکسته شو، بر این باور است که فرانسه همواره سعی داشته خود را به عنوان قدرت و رهبر دیپلماتیک و سیاسی اتحادیه اروپا نشان دهد. لذا مکرون در طول دوران ریاست جمهوری همواره سعی داشته است در پرونده‌های مهم سیاست خارجی به خصوص در حوزه خاورمیانه نقش فعالی ایفا کند تا بتواند رهبری سیاسی و دیپلماتیک اتحادیه اروپا را برای خود حفظ کند. خصوصا اکنون که فرانسه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری قرار گرفته است و مکرون هم از وضعیت چندان مناسبی در داخل برخوردار نیست، وی سعی می‌کند از اهرم برگ برنده های دیپلماتیک برای افزاش وزن و جایگاه خود در اروپا و نیز در داخل فرانسه استفاده کند. به هر حال مواضعی که فرانسوی ها در خصوص پیش شرط‌های موشکی، منطقه‌ای و نیز حضور عربستان در مذاکرات طی روزها و هفته های اخیر مطرح کرده اند نشان می دهد که مکرون و فرانسه نمی‌تواند میانجی گر صادقی برای مذاکرات بین ایران و ایالات متحده آمریکا باشد. ضمن آن که من معتقدم اساساً چالش‌ها و مشکلات بین تهران و واشنگتن آنقدر عمیق است که با میانجی گری قابل حل و فصل نیست. یعنی تنها در صورت مذاکره مستقیم بین ایران و آمریکا است که می‌توان به خروج از این شرایط و تحلیل تنش ها امیدوار بود.
ادامه مطلب
خاورمیانه در حال تجربه یک دوره دیپلماتیک و تعدیل استراتژیک هستند که برای دولت جدید جو بایدن در ایالات متحده هم چالش ایجاد می کند و هم فرصت. این تحولات تا اندازه ای نتیجه ابتکارعمل های دیپلماتیکی است که به عنوان مهم ترین آنها می توان به توافق ابراهیم بین اسرائیل و بحرین و امارات متحده عربی اشاره کرد. مایک پومپئو و جرد کوشنر، وزیر خارجه و فرستاده ویژه پیشین تصور می کردند که این توافق ها تلاش کاخ سفید بایدن برای احیای دیپلماسی با ایران را مشکل می سازند. اما بعید است چنین اتفاقی روی دهد. در حقیقت، به رغم بی اعتمادی مشترک اسرائیل، امارات و عربستان به ایران، هر یک از آنها برای سازگاری با دیپلماسی نوظهور بایدن، مواضع متفاوتی اتخاذ خواهند کرد.
ادامه مطلب
جو بایدن اندکی بیش از یک هفته است که رئیس جمهوری آمریکا شده، اما هیچ شواهدی دال بر عمل او به وعده بازگشت به توافق هسته ای ۲۰۱۵ با ایران مشاهده نمی شود. در حالی که ایالات متحده و ایران هر دو علنا از بازگشت به برجام حمایت کرده اند، اما هر دوی آنها اصرار دارند که طرف دیگر باید گام اول را بردارد. در حالی که لفاظی ها بین دو طرف گرم گرفته، مشکل «چه کسی گام اول را برمی دارد» در دیپلماسی برنامه هسته ای ایران پررنگ تر شده است.
ادامه مطلب
از دیدگاه دولت ایران، برجام ابزار و چارچوبی برای غلبه بر بی اعتمادی چندین ساله ایران و غرب به ویژه ایالات متحده بوده است. با این حال، سرنوشت توافق هسته ای دقیقا عکی این نتیجه را در پی داشته و به کاهش اعتماد به سطحی بی سابقه منجر شده است. مباحثات در ایران حاکی از آن است که آینده توافق تا اندازه زیادی تحت تاثیر گذشته و چگونگی و دلیل نقض آن توسط ایالات متحده و اروپا منوط است. در همین حال، روی کار آمدن دولت بایدن سبب شده چشم انداز دیپلماسی تجدید شده وجود دارد.
ادامه مطلب
در روند بازگشت ایالات متحده و ایران به تعهدات برجامی، اروپایی ها مهم ترین نقش را ایفا می کنند و اهمیت دارد که به مثابه چهار سال گذشته، برای حفظ هرچه بیشتر گزینه ها از طریق تعامل با دو طرف درگیر توافق تلاش کنند. تلاش های اروپا تا این لحظه نتایج متفاوتی داشته چرا که تاثیرات تحریم های ثانویه ایالات متحده در بخش خصوصی اروپا مانع از عمل به تعهدات به ایران در ارائه منافع واقعی اقتصادی شده است. تنها حمایت سیاسی ای ۳- فرانسه، آلمان و بریتانیا- و اتحادیه اروپا بود که تفاوت معنی داری در کاهش روند تنش ها ایجاد کرد و مانع از فروپاشی نهایی توافق شد. بهترین گزینه این بود که اروپایی ها پیش از روی کار آمدن بایدن مراحل اولیه را برای گفت و گوها آغاز کنند.
ادامه مطلب
جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده، برای سمت فرستاده ویژه در امور ایران رابرت مالی، مذاکره کننده اصلی دولت باراک اوباما در توافق هسته ای را برگزیده است تا در سیاست اعمال فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین، تغییر ایجاد کند. این انتصاب نشان دهنده تعهد اعلام شده جو بایدن به ورود مجدد به توافق هسته ای در صورت بازگشت ایران به تعهدات برجامی را نشان می دهد. جن ساکی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، روز جمعه این انتصاب را تایید کرد.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تشریح این واقعیت که برای رفع تنش کنونی و پر شدن گسل دیپلماتیک، هم ایران، هم ایالات متحده آمریکا و هم طرف‌های برجامی به سهم خود تلاش های جدی برای آغاز مذاکرات را در دستور کار قرار دهند، پیرو نگاه بایدن به تحولات داخلی ایران بر این باور است که بهترین و ایده آل ترین سناریو برای جو بایدن آغاز مذاکرات با دولت حسن روحانی و روی کار آمدن دولتی از همین جنس در انتخابات ۱۴۰۰ برای تداوم مذاکرات است که البته با توجه به فضای سیاسی کنونی در داخل کشور احتمال روی کار آمدن دولتی میانه‌رو و یا اصلاح طلب بسیار کم است.
ادامه مطلب
امیرعلی ابوالفتح در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که نگرانی بایدن نسبت به ایران به مراتب بیشتر از دوران ترامپ و اوباما است، پیرامون تبعات عملیاتی شدن مصوبه مجلس بر این باور است که چون توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی حساسیت جدی را در طرف های برجامی، ایالات متحده آمریکا و مهمتر از آن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای حکام بر خواهد انگیخت بنابراین جمهوری اسلامی ایران با هوشمندی سیاسی و دیپلماتیک به صورت تدریجی این مسئله را در دستور کار قرار خواهد داد.
ادامه مطلب