آسیا و آفریقا

توازن منطقه‌ای یا حمایت استراتژیک؟
تعاملات دیپلماتیک ایران و پاکستان

توازن منطقه‌ای یا حمایت استراتژیک؟ جدید

فاطمه خادم‌ شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مسئله توازن یا حمایت استراتژیک زمانی پیچیده‌تر می‌شود که در نظر داشته باشیم ایران در سیاست خارجی خود عموماً به‌دنبال پرهیز از ورود به قطب‌بندی‌های منطقه‌ای است. تعامل ایران با پاکستان، همراه با تعاملات گسترده‌اش با هند و سایر بازیگران منطقه‌ای، نشان‌دهنده تلاشی برای حفظ موازنه در سیاست خارجی و تأمین منافع ملی بدون ورود به تنش‌های منطقه‌ای گسترده است.

ادامه مطلب
تهران و معمای چندضلعی صلح در شبه قاره
سفر عراقچی به پاکستان و تلاش برای میانجی‌گری میان اسلام‌آباد و دهلی‌نو

تهران و معمای چندضلعی صلح در شبه قاره جدید

باید اذعان داشت که شاهد یک معمای چندضلعی صلح در شبه قاره قاره هستیم. در این بین عراقچی با تأکید بر خویشتن‌داری و دیپلماسی، گامی مهم در این مسیر برداشته است، اما مسیر پیش‌رو نیازمند صبر و هماهنگی گسترده‌تر است. در نهایت، صلح در جنوب آسیا نه‌تنها به نفع هند و پاکستان، بلکه به سود کل منطقه و جهان است، و ایران می‌تواند با تداوم دیپلماسی فعال خود، نقشی کلیدی در این فرآیند ایفا کند.

ادامه مطلب
۲۰۲۵، سال شکست طلسم روابط ایران و آسه آن؟
بازگشت به جنوب شرق آسیا

۲۰۲۵، سال شکست طلسم روابط ایران و آسه آن؟

دانیال خطائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی به بررسی فراز و فرودهای ۳۰ سال تلاش ایران برای دستیابی به توافق مشارکت با آسه ‌آن می‌پردازد. همچنین ضمن مرور سیر تحول تاریخی این انجمن از یک چارچوب همکاری میان طبقه حاکم کشورهای جنوب شرق آسیا در دوران جنگ سرد به یک بلوک منطقه‌ای منسجم، دلایلی همچون قاعده اجماع، فشار قدرت‌های بزرگ، جنگ سرد ایران و عربستان، و امنیتی‌سازی برنامه هسته‌ای ایران را از مهم‌ترین موانع در مسیر نزدیکی ایران و آسه‌ آن معرفی می‌کند. همچنین به تأثیر مثبت برجام، دیپلماسی فرهنگی ایران، و تغییرات ژئوپلیتیکی نظیر مواضع آسه‌ آن در قبال روسیه و تایوان می‌پردازد. در پایان، تصمیم ایران در سال ۲۰۲۴ برای درخواست مشارکت در پایین‌ترین سطح رسمی، یعنی «مشارکت توسعه‌ای»، به‌عنوان گامی واقع‌گرایانه در مسیر ادغام تدریجی با آسه ‌آن تحلیل می‌شود؛ تحولی که با ریاست مالزی بر آسه‌ آن در سال ۲۰۲۵، می‌تواند به امضای یک توافق تاریخی و بازگشت بلندمدت ایران به جنوب شرق آسیا منتهی شود.

ادامه مطلب
قطب نمای خاموش دیپلماسی اقتصادی ایران در آفریقا
راه‌هایی که باید برای گسترش روابط گشود

قطب نمای خاموش دیپلماسی اقتصادی ایران در آفریقا

علی مرتضوی شریف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبعا خروجی ضعف دیپلماسی اقتصادی ایران در آفریقا خود را در حجم تجارت ایران با آفریقا نشان می دهد که اکنون تنها سه درصد از صادرات و یک درصد از واردات کشور را تشکیل می‌دهد و به گفته وزیر صمت به حدود  ۸۰۰ میلیون دلار محدود شده است!

ادامه مطلب
از نگرانی انگلیس تا حمایت روسیه نسبت به سفر پزشکیان به باکو
تحلیل اندیشکده‌ها از سفر رئیس جمهوری ایران به آذربایجان چیست؟

از نگرانی انگلیس تا حمایت روسیه نسبت به سفر پزشکیان به باکو

انگلیس نگران است که تقویت محور مسکو – باکو – تهران، وابستگی اروپا به منابع انرژی قفقاز را تحت تأثیر قرار دهد. در حالی که روسیه روابط نزدیکی با ایران و آذربایجان دارد و از تقویت محور مسکو – باکو – تهران حمایت می‌کند.

ادامه مطلب
بوی جنگ دو قدرت اتمی در میانه مذاکرات هسته‌ای ایران
مذاکرات در غرب، تنش در شرق

بوی جنگ دو قدرت اتمی در میانه مذاکرات هسته‌ای ایران

در حالی که تهران خود را برای مذاکرات حساس با اروپا و دور چهارم گفت‌وگوها با ایالات متحده در رم آماده می‌کند، همسایگان شرقی ایران در آستانه تنشی بی‌سابقه قرار گرفته‌اند. حمله تروریستی ۲۲ آوریل ۲۰۲۵ در پهلگام کشمیر، که به کشته شدن ۲۶ گردشگر منجر شد، روابط هند و پاکستان را به نقطه‌ای بحرانی رسانده است. این تنش، با تبادل اتهامات، اقدامات دیپلماتیک متقابل، و هشدارهای نظامی، نه‌تنها ثبات شبه‌قاره را تهدید می‌کند، بلکه امنیت مرزهای شرقی ایران و ژئوپلیتیک پیرامونی آن را تحت تأثیر قرار داده است. ایران، به دلیل پیوندهای تاریخی و موقعیت استراتژیک خود، ناگزیر از ایفای نقش میانجی‌گری و تلاش برای مدیریت بحران است.

ادامه مطلب
بررسی عمیق اختلافات اخیر هند و پاکستان
اندیشکده‌ها چه می‌گویند

بررسی عمیق اختلافات اخیر هند و پاکستان

اندیشکده‌های آمریکایی پیش‌بینی می‌کنند که با توجه به سابقه دیپلماسی موفق (مانند بحران کارگیل)، فشارهای بین‌المللی (به‌ویژه از سوی آمریکا، چین و روسیه) احتمالاً تنش‌ها را در کوتاه‌مدت کاهش می‌دهد.

ادامه مطلب
نزدیکی ایران و آذربایجان: استراتژی چندلایه در سیاست منطقه‌ای و بین‌المللی
چرا سفر پزشکیان به باکو مهم است؟

نزدیکی ایران و آذربایجان: استراتژی چندلایه در سیاست منطقه‌ای و بین‌المللی

فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نزدیکی ایران به آذربایجان هم‌زمان با مذاکرات دیپلماتیک، اقدامی چندوجهی با اهداف گوناگون است. ایران با تقویت عمق استراتژیک و ارتباطات منطقه‌ای خود، در تلاش است تا در مواجهه با فشارهای بین‌المللی در موضع ضعف قرار نگیرد و از طریق ایجاد کانال‌های همکاری (به ویژه در حوزه انرژی و ترانزیت) قدرت چانه‌زنی خود را افزایش دهد.

ادامه مطلب
ایران و جمهوری آذربایجان، احیای روابط پس از دوره ای دشوار

ایران و جمهوری آذربایجان، احیای روابط پس از دوره ای دشوار

سهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سفر رئیس جمهور پزشکیان به باکو هیاتی ۱۲۰ نفره از رهبران کسب‌وکار، استانداران استان‌های شمال‌غربی ایران و اعضای گروه دوستی پارلمانی ایران و جمهوری آذربایجان شرکت خواهند کرد و با افتتاح پل آغبند – کلاله در مسیر کریدور ارس، به ظرفیت مناسبات اقتصادی دو کشور افزوده خواهد شد.

ادامه مطلب