آسیا و آفریقا - آرشیو

الگوی کی‌یف در آینه باکو

الگوی کی‌یف در آینه باکو جدید

حامد نقی‌لو می نویسد: قفقاز جنوبی در آستانه تغییرات بنیادین ژئوپلیتیکی، بار دیگر در مرکز توجه بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قرار گرفته است. جمهوری آذربایجان با اتخاذ سیاست‌هایی که در نگاه نخست نشانه‌ای از جسارت راهبردی‌اند، اما در عمق خود سایه خطاهای تکراری گذشته را حمل می‌کنند، امروز در مدار الگویی حرکت می‌کند که پیش‌تر توسط کی‌یف آزموده شد، الگویی که محصول آن نه استقلال راهبردی، بلکه ورود به منطقه پرتنش‌ِ بحران و بی‌ثباتی مزمن بود.

ادامه مطلب
راهکارهای دیپلماسی آب برای احیای دریاچه ارومیه
اقداماتی که می‌تواند موثر باشد

راهکارهای دیپلماسی آب برای احیای دریاچه ارومیه جدید

حامد حکمت‌آرا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کارشناسان معتقدند انتقال آب از دریاچه پرآب و عمیق وان نسبت به انتقال آب از دریاچه سوان که بعضاً با مشکل کاهش حجم آب مواجه بوده و با اجرای طرح‌های انتقال آب به وضعیت نرمال برگشته است، پایداری و توجیه اقتصادی بیشتری دارد. البته طرح‌هایی نیز جهت انتقال آب از دریای خزر و خلیج فارس به دریاچه ارومیه نیز مطرح شده‌اند که چندان عملیاتی به نظر نمی‌رسند.

ادامه مطلب
بی‌سیاستی مزمن درمورد مهاجران افغانستانی

بی‌سیاستی مزمن درمورد مهاجران افغانستانی جدید

کوروش احمدی می نویسد: مسئله مهاجران افغانستانی و اخراج آنها یکی از مسائلی است که بلافاصله بعد از جنگ ۱۲‌روزه و به موازات آن به رأس موضوعات مورد توجه افکار عمومی ارتقا‌ یافت. البته این مشغله‌ای جدید نیست و به‌ویژه بعد از اوج‌گرفتن شمار مهاجران در دولت سیزدهم، در زمره دغدغه‌های عمده افکار عمومی قرار گرفت.

ادامه مطلب
کریدور زنگزور و طرح جامع حمل و نقل و لجستیک (U۲۰۵۳)
شکل‌گیری یک نظم جدید ترانزیتی با به حاشیه راندن روسیه و ایران

کریدور زنگزور و طرح جامع حمل و نقل و لجستیک (U۲۰۵۳) جدید

واهه داوتیان در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برای روسیه، اجرای «کریدور میانی» به معنای از دست دادن هزینه‌های ترانزیت، تضعیف نفوذ در قفقاز جنوبی و کاهش جزئی جذابیت مسیر دریای شمال و کریدور حمل و نقل بین‌المللی «شمال – جنوب» است. برای ایران، به نوبه خود، ابتکارات ترکیه نقش آن را به عنوان پل ترانزیتی بین شرق و غرب تهدید می‌کند. مسدود کردن یا به حاشیه راندن کریدورهای ایران به انزوای استراتژیک تهران منجر خواهد شد. علاوه بر این، تقویت محور ترک، که به جوامع ترک در ایران گسترش می‌یابد، به عنوان یک تهدید بالقوه برای تمامیت ارضی و ثبات داخلی کشور تلقی می‌شود.

ادامه مطلب
تل آویو تا باکو مستقیم
آینده پژوهی یک گذرگاه جدید

تل آویو تا باکو مستقیم

رامین فرهودی زرنق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دولت ارمنستان با ارایه طرح چهارراه صلح علاقمند به بهره برداری اقتصادی از فرصت زنگزور است. اما در این قضیه ضمن دشمنی با روس ها تلاش دارد تا خود را در زیر چتر امنیتی ناتو بیمه کند ولی همسایه جنوبی اش ایران نیز به دلیل نگرانی های خاص خودش مخالف رفتار بی محابای ارمنی ها در ارتباط گیری با غرب است.

ادامه مطلب
تقابل منافع در قفقاز؛ ایران، آذربایجان و بازیگران تازه‌وارد
جاه‌طلبی‌های منطقه‌ای همسایگان

تقابل منافع در قفقاز؛ ایران، آذربایجان و بازیگران تازه‌وارد

پس از حمله هماهنگ اسرائیل و ایالات متحده به خاک ایران در ژوئن ۲۰۲۵ و پاسخ موشکی کوبنده جمهوری اسلامی، منطقه در وضعیت پساجنگی قرار گرفته که به‌طور بالقوه می‌تواند نظم ژئوپلیتیک قفقاز را بازتعریف کند. در این فضا، تحرکات دیپلماتیک کشورهای منطقه، به‌ویژه جمهوری آذربایجان، از جهات مختلف قابل‌توجه است. در این میان، تماس تلفنی اخیر بین «حکمت حاجی‌اف» دستیار رئیس‌جمهور آذربایجان با معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، حاکی از نوعی موازنه‌سازی میان مواضع باکو در برابر تحولات منطقه‌ای است. جمهوری آذربایجان ضمن تسلیت و محکوم‌کردن تجاوز اسرائیل به خاک ایران، بر اجرای توافقات میان رؤسای جمهور دو کشور و تسهیل سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به باکو تأکید کرده است.

ادامه مطلب
«پل ترامپ»؛ توافقی محرمانه یا سناریویی برای فشار ژئوپلیتیکی؟
توافق محرمانه امریکا، ارمنستان و باکو بر سر کریدور زنگزور

«پل ترامپ»؛ توافقی محرمانه یا سناریویی برای فشار ژئوپلیتیکی؟

در روزهای اخیر، خبری منتشرشده در رسانه‌های روسی و اسپانیایی فضای سیاسی قفقاز جنوبی را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است. طبق ادعای نشریات ایزویستا و Periodista Digital، آمریکا، ارمنستان و جمهوری آذربایجان به‌صورت محرمانه بر سر ایجاد کریدوری موسوم به «پل ترامپ» به توافق رسیده‌اند؛ کریدوری که از منطقه سیونیک در جنوب ارمنستان عبور کرده و مناطق غربی آذربایجان را به جمهوری خودمختار نخجوان متصل می‌کند. با اینکه دولت ارمنستان این خبر را «تبلیغات هدفمند» توصیف کرده، ابعاد منطقه‌ای و بین‌المللی آن نیازمند تحلیل دقیق‌تری است.

ادامه مطلب
دغدغه های متفاوت؛ فرصتها و چالشهای همکاری ایران و چین
ابعاد گوناگون روابط تهران و پکن

دغدغه های متفاوت؛ فرصتها و چالشهای همکاری ایران و چین

محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از منظر ایران، مهم‌ترین دغدغه در روابط با چین، کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و تنوع‌بخشی به صادرات غیرنفتی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی در زیرساخت‌ها و صنایع حیاتی، و دور زدن تحریم‌های یکجانبه غرب است. ایران به دنبال شریکی قدرتمند است که بتواند در حوزه فناوری، زیرساخت و توسعه اقتصادی، پشتوانه محکمی باشد. همچنین، حمایت سیاسی چین در مجامع بین‌المللی، به ویژه در برابر فشارهای غرب، برای ایران از اهمیت بالایی برخوردار است. گسترش همکاری‌های دفاعی و امنیتی نیز از دیگر دغدغه‌های ایران در این رابطه است.

ادامه مطلب
زنگزور به زور نمی شود؟!
ژئواستراتژی متغیر قفقاز جنوبی

زنگزور به زور نمی شود؟!

علی‌بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با توجه به تحولات میدانی و مواضع رسمی سران جمهوری اسلامی ایران که در سطوح مختلف و حتی در سطح مقام معظم رهبری در چند مرحله به مقامات طراز اول این کشورها از جمله روسیه، ارمنستان، آذربایجان و ترکیه اعلام شده و به نظر می رسد، چندان جایی برای عملیاتی شدن این کریدور موهوم با شرایطی که مورد نظر باکوست، وجود ندارد؛ چرا که طبیعتا هر گونه تغییر در جغرافیای منطقه، مرزها و اساسا ژئواستراتژی منطقه، به هیچ عنوان برای جمهوری اسلامی ایران پذیرفته شده نیست.

ادامه مطلب
اخراج افغانستانی ها از همزیستی تا تنش
اقدامی که درمانی بدتر از درد است

اخراج افغانستانی ها از همزیستی تا تنش

حسن صفرخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: * اگر ایران بتواند از ظرفیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مهاجرین افغانستانی استفاده کند، به‌جای آنکه آنان را به دشمن تبدیل کند، می‌تواند متحدانی وفادار در افغانستان داشته باشد.

ادامه مطلب