آمریکا

بزرگ ترین مانع احیای برجام

قدم اول را کدام یک بر می دارد، ایران یا آمریکا؟

جو بایدن اندکی بیش از یک هفته است که رئیس جمهوری آمریکا شده، اما هیچ شواهدی دال بر عمل او به وعده بازگشت به توافق هسته ای ۲۰۱۵ با ایران مشاهده نمی شود. در حالی که ایالات متحده و ایران هر دو علنا از بازگشت به برجام حمایت کرده اند، اما هر دوی آنها اصرار دارند که طرف دیگر باید گام اول را بردارد. در حالی که لفاظی ها بین دو طرف گرم گرفته، مشکل «چه کسی گام اول را برمی دارد» در دیپلماسی برنامه هسته ای ایران پررنگ تر شده است.

ادامه مطلب

بازگشت به دیپلماسی (بخش پنجم)

سیاست ایران در دوران بایدن تحت تاثیر دوران ترامپ است

از دیدگاه دولت ایران، برجام ابزار و چارچوبی برای غلبه بر بی اعتمادی چندین ساله ایران و غرب به ویژه ایالات متحده بوده است. با این حال، سرنوشت توافق هسته ای دقیقا عکی این نتیجه را در پی داشته و به کاهش اعتماد به سطحی بی سابقه منجر شده است. مباحثات در ایران حاکی از آن است که آینده توافق تا اندازه زیادی تحت تاثیر گذشته و چگونگی و دلیل نقض آن توسط ایالات متحده و اروپا منوط است. در همین حال، روی کار آمدن دولت بایدن سبب شده چشم انداز دیپلماسی تجدید شده وجود دارد.

ادامه مطلب

بازگشت به دیپلماسی (بخش چهارم)

اروپا باید در مذاکرات ایران و آمریکا نقش حمایتی ایفا کند

در روند بازگشت ایالات متحده و ایران به تعهدات برجامی، اروپایی ها مهم ترین نقش را ایفا می کنند و اهمیت دارد که به مثابه چهار سال گذشته، برای حفظ هرچه بیشتر گزینه ها از طریق تعامل با دو طرف درگیر توافق تلاش کنند. تلاش های اروپا تا این لحظه نتایج متفاوتی داشته چرا که تاثیرات تحریم های ثانویه ایالات متحده در بخش خصوصی اروپا مانع از عمل به تعهدات به ایران در ارائه منافع واقعی اقتصادی شده است. تنها حمایت سیاسی ای ۳- فرانسه، آلمان و بریتانیا- و اتحادیه اروپا بود که تفاوت معنی داری در کاهش روند تنش ها ایجاد کرد و مانع از فروپاشی نهایی توافق شد. بهترین گزینه این بود که اروپایی ها پیش از روی کار آمدن بایدن مراحل اولیه را برای گفت و گوها آغاز کنند. 

ادامه مطلب

از هماهنگی سیاست آمریکا در خاورمیانه تا ررسیدگی به مساله هسته ای

رابرت مالی، فرستاده جو بایدن در امور ایران، کیست؟

جو بایدن، رئیس جمهوری جدید ایالات متحده، برای سمت فرستاده ویژه در امور ایران رابرت مالی، مذاکره کننده اصلی دولت باراک اوباما در توافق هسته ای را برگزیده است تا در سیاست اعمال فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین، تغییر ایجاد کند. این انتصاب نشان دهنده تعهد اعلام شده جو بایدن به ورود مجدد به توافق هسته ای در صورت بازگشت ایران به تعهدات برجامی را نشان می دهد. جن ساکی، دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، روز جمعه این انتصاب را تایید کرد.

ادامه مطلب

ایران باید «اعتمادزایی» کند، نه «اعتمادزدایی»

بایدن به دنبال مذاکره با دولت روحانی است یا منتظر دولت سیزدهم خواهد ماند؟!

جلال میرزایی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تشریح این واقعیت که برای رفع تنش کنونی و پر شدن گسل دیپلماتیک، هم ایران، هم ایالات متحده آمریکا و هم طرف‌های برجامی به سهم خود تلاش های جدی برای آغاز مذاکرات را در دستور کار قرار دهند، پیرو نگاه بایدن به تحولات داخلی ایران بر این باور است که بهترین و ایده آل ترین سناریو برای جو‌ بایدن آغاز مذاکرات با دولت حسن روحانی و روی کار آمدن دولتی از همین جنس در انتخابات ۱۴۰۰ برای تداوم مذاکرات است که البته با توجه به فضای سیاسی کنونی در داخل کشور احتمال روی کار آمدن دولتی میانه‌رو و یا اصلاح طلب بسیار کم است.

ادامه مطلب

احتمال خروج تدریجی ایران از پروتکل الحاقی

نگرانی بایدن نسبت به ایران از ترامپ و اوباما بیشتر است

امیرعلی ابوالفتح در گفت‌وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که نگرانی بایدن نسبت به ایران به مراتب بیشتر از دوران ترامپ و اوباما است، پیرامون تبعات عملیاتی شدن مصوبه مجلس بر این باور است که چون توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی حساسیت جدی را در طرف های برجامی، ایالات متحده آمریکا و مهمتر از آن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و شورای حکام بر خواهد انگیخت بنابراین جمهوری اسلامی ایران با هوشمندی سیاسی و دیپلماتیک به صورت تدریجی این مسئله را در دستور کار قرار خواهد داد.

ادامه مطلب

احیای برجام کلاف سردرگم شده است

ناامیدی ایران از امتناع دولت بایدن از لغو تحریم ها

وزیر خارجه جدید ایالات متحده گفت تا زمانی که تهران به «مطابقت کامل» با تعهدات خود در توافق هسته ای ۲۰۱۵ برنگردد، تحریم های واشنگتن لغو نخواهد شد و این مساله خشم و نومیدی ایران را برانگیخت. آنتونی بلینکن گفت که بازگشت ایران مدتی طول خواهد کشید که یعنی تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایران در ماه ژوئن بعید است که هیچ اتفاق قابل توجهی در مذاکرات رخ دهد. این مساله سبب شد برخی از ایرانی ها به این باور برسند که دولت جو بایدن از همان روش های چانه زنی شکست خورده دولت دونالد ترامپ استفاده می کند.

ادامه مطلب

بازگشت به دیپلماسی (بخش سوم)

جامعه جهانی با پیوستن مجدد آمریکا به توافق هسته ای چگونه برخورد می کند؟

دولت بایدن مجبور است در تعاملات مجدد با ایران نظرات سایر بازیگران بین المللی از جمله اسرائیل، کشورهای حاشیه خلیج فارس، کشورهای هم پیمان شامل ۱+۵ و البته ایران را در نظر بگیرد. اعضای دائمی شورای امنیت به علاوه آلمان به ویژه نزدیک ترین متحدان اروپایی آمریکا از پیوستن مجدد آن به برجام حمایت می کنند. در حقیقت، بازگشت ایالات متحده به توافق هسته ای ایران می تواند یک مولفه اصلی در تلاش برای اعتمادسازی مجدد با اروپا تلقی شود که بی شک یک اولویت برای دولت بایدن است. با این حال، پیوستن مجدد ایالات متحده به برجام در خاورمیانه با اعتراضات شدیدی روبرو خواهد شد.

ادامه مطلب

در سایه عطش فراگیر برای پیوستن به مذاکرات ۱+۵

وقت تغییر در شکل و چارچوب مذاکرات دیپلماتیک با غرب فرا رسیده است

علی سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر از حاشیه به متن توجه کنیم؛ تمامی کشورها دریافته اند که دولتمردان امریکایی از قدرت تحلیل واقعیات برخوردار نیستند و به عنوان "قدرت سخت" می توانند در اختیار لابی های متعدد قرار گیرند. 

ادامه مطلب

بازگشت به دیپلماسی (بخش دوم)

چشم انداز واشنگتن به توافق هسته ای چگونه است؟

جو بایدن در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری ابراز تمایل کرد که در صورت بازگشت ایران به تعهدات هسته ای، ایالات متحده را به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بازگرداند. او همچنین درباره اهمیت دیپلماسی و لزوم بازسازی روابط با متحدان اروپایی برای ایالات متحده صحبت کرده است. به علاوه، بایدن گفته فراتر از بازگشت به برجام، به دنبال استفاده از دیپلماسی سخت گیرانه برای تقویت و گسترش توافق است که احتمالا به معنای تقویت برجام با توافق های اضافی برای رفع چالش های مهمی از جمله برنامه موشک بالستیک ایران، پشتیبانی آن از گروه های مختلف در منطقه و نگرانی ها درباره بندهای مربوط به غروب برجام خواهد بود. بایدن از همکاری با شرکای خاورمیانه برای وادار کردن ایران به عقب نشینی از فعالیت ها در منطقه نیز صحبت کرده است. دستیابی به این اهداف شاید عملی باشد، اما آسان نخواهد بود و نیازمند استراتژی و دیپلماسی ماهرانه است.

ادامه مطلب