پرونده هسته ای

باید توازن در برجام حفظ شود

بازگشت ایران به تعهدات برجامی در ازای رفع کامل تحریم ها

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد سیاست منطقی و اصولی جمهوری اسلامی ایران حاکی از آن است که آمریکا به عنوان ناقض تعهد ابتدا باید به تعهدات خود ذیل برجام برگردد و خسارات ناشی از ترک تعهدات خود را به طور کامل جبران کند. این سیاست اعلامی که مورد اتفاق و اجماع مقامات جمهوری اسلامی ایران است فرصت هرگونه بهانه جویی و فرافکنی را از ایالات متحده امریکا سلب می کند و می تواند تعادل از دست رفته در مکانیسم تعهدات برجامی را تا حدودی بازیابی کند.

ادامه مطلب

با بیان اظهارات ضد و نقیض از سوی کاخ سفید

برجام به پایان خود نزدیک می شود؟

پرستو بهرامی راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم را بعد از خروج دونالد ترامپ از برجام و عمل نکردن اروپا به تعهدات برجامی خود، شروع کرده است و سخنان مکرون و رویکرد دولت بایدن از این خبر می دهد که آنها به خوبی می دانند باید با ایران وارد توافق شوند؛ با این حال سعی دارند با جنگ لفظی موارد دیگری را روی میز مذاکره با ایران قرار دهند.

ادامه مطلب

بازگشت به دیپلماسی (بخش دوم)

چشم انداز واشنگتن به توافق هسته ای چگونه است؟

جو بایدن در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری ابراز تمایل کرد که در صورت بازگشت ایران به تعهدات هسته ای، ایالات متحده را به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بازگرداند. او همچنین درباره اهمیت دیپلماسی و لزوم بازسازی روابط با متحدان اروپایی برای ایالات متحده صحبت کرده است. به علاوه، بایدن گفته فراتر از بازگشت به برجام، به دنبال استفاده از دیپلماسی سخت گیرانه برای تقویت و گسترش توافق است که احتمالا به معنای تقویت برجام با توافق های اضافی برای رفع چالش های مهمی از جمله برنامه موشک بالستیک ایران، پشتیبانی آن از گروه های مختلف در منطقه و نگرانی ها درباره بندهای مربوط به غروب برجام خواهد بود. بایدن از همکاری با شرکای خاورمیانه برای وادار کردن ایران به عقب نشینی از فعالیت ها در منطقه نیز صحبت کرده است. دستیابی به این اهداف شاید عملی باشد، اما آسان نخواهد بود و نیازمند استراتژی و دیپلماسی ماهرانه است.

ادامه مطلب

توهم دیپلماتیک جریان حامی دولت

برجام مد نظر جو بایدن برجام اوباما نیست

محمدصادق کوشکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که جریان سیاسی حامی روحانی تصورات و توهمات برجامی خود را به جو بایدن نسبت می دهند، پیرامون نگاه غایی دولت جدید ایالات متحده آمریکا به برجام، توان موشکی و نفوذ منطقه ای ایران بر این باور است که چه جو بایدن از اساس بازگشت آمریکا به برجام را منوط به پیش شرط هایی در خصوص محدودیت های بیشتر هسته‌ای و مذاکره در خصوص توان موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران کند یا این که در یک برنامه ریزی گام به گام ابتدا با حل و فصل برجام فعلی به دنبال اعتماد سازی برای مذاکره در خصوص توان موشکی و نفوذ منطقه‌ای ایران است، فرقی نمی‌کند. نکته اینجاست که در هر دو صورت منظور جو بایدن و وزیر امور خارجه ایالات متحده آمریکا از برجام، نهایتا برجام دوره باراک اوباما نیست، بلکه برجامی است که نقایص و اصلاحات مد نظر ایالات متحده آمریکا را مرتفع کند.

ادامه مطلب

آمریکا فکر می کند توپ در زمین ایران است

نبرد دشوار بایدن برای نجات برجام

احتمالا غیر از ایالات متحده هیچ کشوری بیشتر از ایران تحت تاثیر انتخابات ماه نوامبر قرار نگرفته است. انتظار می رفت پیروزی و ورود رئیس جمهوری بایدن به کاخ سفید تغییر اساسی در استراتژی ایالات متحده در قبال ایران ایجاد کند. مقامات ایران پس از تحمل کارزار «اعمال فشار حداکثری» دولت دونالد ترامپ و تحریم های خفه کننده آن، امیدوار به تغییر در فضای ژئوپلیتیک و کاهش درد اقتصادی بودند. بایدن و متحدانش می گویند که می خواهند آسیب دیپلماتیک ناشی از اعمال مجدد یک جانبه تحریم های ایران توسط دولت ترامپ، را جبران کنند. دولت بایدن همزمان با پیوستن دوباره به توافق آب و هوایی پاریس، سعی دارد با تلاش برای نجات توافق هسته ای ۲۰۱۵ ایران، تعهد خود به دیپلماسی چندجانبه با متحدان دیرینه خود را نشان دهد. گروه بایدن همچنین معتقد است تاکتیک های تند و تیز ترامپ تاثیری در رسیدن به هدف های اعلام شده در مهار فعالیت های منطقه ای ایران نخواهد داشت و حتی این کشور را به سمت گسترش فعالیت های غنی سازی اورانیوم سوق داده است.

ادامه مطلب

بازگشت به دیپلماسی (بخش اول)

چشم انداز توافق هسته ای ایران با دولت دموکرات در آمریکا چگونه است؟

۱۶ ژانویه ۲۰۲۱ پنجمین سالگرد اجرای توافق هسته ای ایران بود. توافق تا کنون دوام آورده، اما مشخص نیست که برای مدت طولانی دیگری پابرجا بماند یا خیر. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری پیشین آمریکا، حتی پیش از تصدی سمت خود در سال ۲۰۱۷، توافق منعقد شده توسط دولت باراک اوباما را «بدترین توافق امضا شده در تاریخ» خوانده بود. دولت ترامپ سپس یک کارزار همه جانبه علیه این توافق آغاز کرد و سنگ تمام گذاشت. ایالات متحده پس از خروج یک جانبه از برجام در سال ۲۰۱۸، تحریم های قبلی را مجددا اعمال و تحریم های جدیدی وضع و حتی در پاییز سال ۲۰۲۰ سعی کرد با یک اقدام قانونی بحث برانگیز که تقریبا به اتفاق آرا رد شد، توافق را به کلی در شورای امنیت سازمان ملل متحد نابود کند.

ادامه مطلب

تبعاتِ نخستین موضع گیری رسمی بلینکن درباره ایران

جناب وزیر تبعات اظهاراتتان را دریابید

علی امیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موضع گیری بلینکن در داخل آمریکا ممکن است چندان عجیب نباشد و خریدار هم داشته باشد اما برای ایرانی‌ها عجیب و پیامدهای بدی دارد. پیش فرض موضع‌گیری وی چنین است که با تحریم های شدید ترامپ، آمریکا در مسابقه فوتبال سه – هیچ بر ایران جلو است و الآن این ایران است که باید التماس بکند. آمریکا چیزی برای از دست دادن ندارد. اما این موضع گیری سه پیامد منفی دارد. 

ادامه مطلب

ایران و اما و اگرهای پذیرش محدودیت هسته ای

مسیر جو بایدن در احیای برجام هموار نخواهد بود

در انتخابات ریاست جمهوری بعدی ایران حسن روحانی دیگر امکان نامزد شدن ندارد. با توجه به میزان اندک مشارکت در آخرین انتخابات مجلس ایران (مشارکت تنها ۴۳ درصد از رای دهندگان واجدالشرایط رای دهی در انتخابات)، احتمالا سطح مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری نیز چندان بالا نخواهد بود و هرچه میزان مشارکت مردم کمتر باشد، احتمال پیروزی یک نامزد محافظه کار شاید حتی تندرو بیشتر خواهد شد. و این مساله برنامه های دولت جدید جو بایدن را برای احیای مجدد برجام و پیوستن دوباره به توافق هسته ای ایران پیچیده خواهد کرد.

ادامه مطلب

سیاست خارجی آمریکا در حال تغییر

دولت بایدن برای گفت و گو با ایران عجله دارد

دولت بایدن مسئولیت ایالات متحده را بر عهده گرفته و مشخص است که اصلاح و ایجاد تغییرات در سیاست خارجی را آغاز کرده. یکی از این تغییرات، تلاش برای برقراری روابط با ایران پس از خروج دولت دونالد ترامپ از توافق هسته ای و آغاز استراتژی «اعمال فشار حداکثری» علیه این کشور است. کاخ سفید بایدن بارها از سیاست دولت پیش از خود در قبال ایران انتقاد کرده است. اما گمانه زنی های زیادی درباره چگونگی موضع گیری مقامات اصلی سیاست خارجی دولت بایدن از جمله جان کری، وزیر امور خارجه پیشین که اکنون مسئول مذاکرات تغییرات آب و هوایی است، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه، و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی، وجود دارد. به نظر می رسد آنها یک استراتژی اولیه برای مذاکره مجدد با ایران دارند و می خواهند تلاش کنند تهدیدهای این کشور  را به عنوان یک کشور تنها، منزوی و نظامی که در صورت داشتن سلاح هسته ای خطرناک تر می شود، از بین ببرند.

ادامه مطلب

نظر کارشناسان عرب، اسرائیلی و آمریکایی درباره دستورکار رئیس جمهوری جدید

بایدن به خاورمیانه نمی رسد، اما به ایران چرا!

سوریه یک دهه است درگیر جنگ داخلی است. یمن با یک بحران انسانی درگیر است. درگیری های مداوم بین اسرائیل و فلسطینی ها تمام نشدنی به نظر می رسد و شمار قربانی های کووید-۱۹ در سراسر خاورمیانه روندی فزاینده دارد. هر کدام از این بحران ها یک چالش عمده در سیاست خارجی ایالات متحده را نشان می دهند، اما پنج کارشناس عرب، اسرائیلی و آمریکایی بر سر این مساله توافق نظر داشتند که احتمالا آنچه اول مورد توجه دولت جدید آمریکا قرار خواهد گرفت، پیشرفت های اخیر هسته ای ایران است.

ادامه مطلب