آسیا و آفریقا

بگرام؛ آزمون دشوار طالبان
افغانستان و معادلات پییچده

بگرام؛ آزمون دشوار طالبان

محمد‌حسین عمادی می نویسد: پایگاه بگرام، پس از سال‌ها نمادی از اشغال و حضور نظامی خارجی (شوروی و آمریکا) در افغانستان، حالا به میدان آزمونی سرنوشت‌ساز برای طالبان تبدیل شده است. خواست آمریکا برای بازپس‌گیری آن، هرچند از نظر ظاهری یک زورگویی و امر نظامی و تدارکاتی است، اما در باطن آزمونی برای تعیین مواضع ایدئولوژیک طالبان، تبیین ماهیت روابط بین‌المللی‌شان و استراتژی‌شان در مواجهه با قدرت‌های بزرگ ترسیم می‌کند، مواجهه‌ای که تیم رهبری طالبان تاکنون از آن پرهیز کرده است.

ادامه مطلب
از تهدیدهای ترامپ تا پاسخ صریح طالبان
تقابل تازه بر سر بگرام

از تهدیدهای ترامپ تا پاسخ صریح طالبان

در روزهای اخیر، کشمکش بر سر پایگاه هوایی بگرام دوباره به صدر اخبار بازگشته است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در دو نوبت متوالی و به فاصله چند روز، خواستار بازپس‌گیری این پایگاه شده و حتی تهدید کرده است که در صورت امتناع طالبان، «اتفاقات بدی» در پیش خواهد بود.

ادامه مطلب
افغانستان در میان رقابت قدرت‌ها
بن‌بست اجماع و تداوم بی‌ثباتی

افغانستان در میان رقابت قدرت‌ها

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اختلافات ایدئولوژیک و مذهبی میان بازیگران منطقه‌ای، ظرفیت ایجاد یک اجماع واقعی را به‌شدت کاهش داده است. هیچ بازیگری حاضر نیست منافع حیاتی خود را در افغانستان فدای یک توافق منطقه‌ای کند.

ادامه مطلب
پایان سلطه مطلق جهانی امریکا
رقبای جدید با قدرت به میدان آمده‌اند

پایان سلطه مطلق جهانی امریکا

سعید محمدی کاوند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در نهایت، داده‌ها و روندهای جاری نشان می‌دهند که آمریکا دیگر قادر به حفظ سلطه مطلق جهانی نیست و برای جلوگیری از انزوای ژئوپولیتیکی بیشتر، باید مدل‌های سنتی همکاری و ائتلاف‌سازی را بازتعریف کند.

ادامه مطلب
جایگاه هند در راهبرد «نگاه به شرق» جمهوری اسلامی ایران
جنگ ۱۲ روزه و پیامدهای آن برای روابط تهران ـ دهلی‌نو

جایگاه هند در راهبرد «نگاه به شرق» جمهوری اسلامی ایران

حسام‌الدین حجت‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: درگیری نظامی مجدد جمهوری اسلامی ایران و صهیونیست‌ها شاید هند را مجبور به موضع‌گیری روشن‌تری کند که نتیجه آن، می‌تواند به دوری این کشور از یکی از طرفین منازعه (به احتمال زیاد، جمهوری اسلامی ایران) در کوتاه مدت منجر شود، از این منظر، نمی‌توان روی هند به مثابه یک قدرت‌ نوظهور آسیایی و بین‌المللی در چارچوب راهبرد «نگاه به شرق» حساب ویژه باز کرد.

ادامه مطلب
خیزش نسل زد در نپال؛ انقلاب شبکه‌ای یا تحول گذرا؟
تحلیل تحولات سیاسی نپال در پرتو نقش نسل جوان

خیزش نسل زد در نپال؛ انقلاب شبکه‌ای یا تحول گذرا؟

 محسن شریف خدائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد:در سپتامبر ۲۰۲۵، نپال شاهد یکی از مهم‌ترین تحولات سیاسی خود پس از لغو سلطنت در سال ۲۰۰۸ بود. خیزش گسترده نسل جوان علیه فساد، خویشاوندسالاری و ناکارآمدی دولت، به استعفای نخست‌وزیر کی‌پی شرما اُلی انجامید و ارتش را به صحنه داخلی کشاند. این رخداد که با عنوان "انقلاب نسل زد" شناخته می‌شود، نه‌تنها ساختار قدرت داخلی را دگرگون کرد، بلکه موازنه منطقه‌ای میان هند، چین و آمریکا را نیز تحت تأثیر قرار داد. اما آیا این تحول را می‌توان یک انقلاب واقعی دانست؟ یا صرفاً یک خیزش اعتراضی گذرا در عصر دیجیتال بود؟

ادامه مطلب
وضعیت ویژه اوراسیا برای صهیونیست‌ها
یادداشت اختصاصی روزنامه‌نگار روس برای دیپلماسی ایرانی

وضعیت ویژه اوراسیا برای صهیونیست‌ها

دمیر نظروف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: امروز با توجه به وقایع اوکراین و فلسطین اشغالی (شکست صهیونیسم قبلا رخ داده و خروج یهودیان اجتناب ناپذیر است)، حامیان اروپایی "توسعه اوراسیا" قطعا به موضوع وضعیت جدید کریمه بازمی‌گردند تا "مسئله یهودی" را حل کنند.

ادامه مطلب
چرا امریکا باید روی پاکستان حساب کند؟
سرمایه‌گذاری شکست‌خورده بر هند

چرا امریکا باید روی پاکستان حساب کند؟

سرمایه‌گذاری آمریکا روی هند، برخلاف انتظار، چندان موفق نبوده است. هند نه‌تنها به‌طور کامل با خواست‌های آمریکا همسو نشد، بلکه سیاست «چندقطبی‌گرایی» را دنبال کرد.

ادامه مطلب
پیامدهای همگرایی اقتصادی آذربایجان، ترکیه و اسرائیل
راهبردهای ایران چه می‌تواند باشد

پیامدهای همگرایی اقتصادی آذربایجان، ترکیه و اسرائیل

کیوان محله‌ای در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در سال‌های اخیر، شاهد شکل‌گیری نوعی همگرایی اقتصادی و امنیتی میان جمهوری آذربایجان، ترکیه و اسرائیل بوده‌ایم؛ روندی که ریشه در همکاری‌های انرژی، تجارت منطقه‌ای و پیوندهای نظامی – فناورانه دارد. این اتحاد سه‌جانبه نه تنها ساختار قدرت در قفقاز جنوبی را دگرگون ساخته، بلکه پیامدهای راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشته است. مقاله حاضر با تکیه بر چارچوب نظری «وابستگی متقابل پیچیده» و رویکرد اقتصاد سیاسی بین‌الملل، به تحلیل ابعاد این همگرایی پرداخته و راهبردهای پیشنهادی ایران برای مدیریت و بهره‌برداری از تحولات جدید منطقه‌ای را بررسی می‌کند.

ادامه مطلب
شرق در تنگه پرالتهاب قدرت
رزمایش‌های همزمان؛ نقطه جوش جدید در شرق آسیا

شرق در تنگه پرالتهاب قدرت

تحولات اخیر در شرق آسیا نشان می‌دهد که معادلات سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیک در این منطقه وارد مرحله‌ای شکننده و حساس شده است. برگزاری رزمایش مشترک آمریکا، کره‌جنوبی و ژاپن تحت عنوان «لبه آزادی» که با هدف تقویت همکاری‌های نظامی سه‌جانبه در دریا، هوا و فضای سایبری طراحی شده، با واکنش تند کره‌شمالی مواجه شده است. این رزمایش، به‌ویژه در بحبوحه تنش‌های فزاینده با پیونگ‌یانگ و همزمان با تمرکز آمریکا بر مهار قدرت‌گیری چین، نشانه‌ای آشکار از شکل‌گیری یک محور امنیتی جدید در منطقه تلقی می‌شود.

ادامه مطلب