آسیا و آفریقا

درس های شکست ارمنستان
واقعیت های جدیدی که ایروان درک نکرد

درس های شکست ارمنستان

ارمنستان یک سوم آذربایجان جمعیت دارد و فاقد منابع طبیعی و موقعیت ژئوپولیتیکی کلیدی این کشور است، با این حال در اوایل دهه ۱۹۹۰ جنگ را عمدتا به خاطر دو فاکتور برد: ناآرامی داخلی آذربایجان و پشتیبانی روسیه از ایروان. این فاکتورها به ارمنستان کمک کردند کنترل ناگرونو-قره باغ و نیز بخش های بزرگ‌تری از اطراف آن را که منزلگاه ۷۵۰۰۰۰ آذربایجانی بود که مجبور به فرار شدند، به دست گیرد. این پیروزی یک حس برتری نظامی در  داخل ارمنستان ایجاد کرد که تا ماه گذشته ادامه پیدا کرد. اما به زودی معلوم شد که ارمنستان لقه ی بزرگ‌تری از دهنش برداشته است.

ادامه مطلب
تکرار دوره اول امپریالیستی نظام سرمایه داری
استخراجِ منابعِ طبیعی از فضا و آینده توسعه یافتگی

تکرار دوره اول امپریالیستی نظام سرمایه داری

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: یک بار دیگر دورۀ اول امپریالیستی نظام سرمایه داری (۱۸۰۰- ۱۹۵۰) برای دستیابی به منابع طبیعی در حال تکرار است. اما این بار بازیگران غیرغربی نیز حضور دارند و رقابت برای برتری در نیمۀ دوم قرن ۲۱ فقط در کرۀ زمین نخواهد بود.

ادامه مطلب
آینده جهان از آن آسیاست
بزرگترین توافق تجارت آزاد جهانی و عبور به دنیای پساآمریکایی

آینده جهان از آن آسیاست

محمد سالاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امضای بزرگترین توافق تجارت آزاد جهان در ۱۵ نوامبر بین چین و ۱۴ کشور آسیا واقیانوسیه گواه همین واقعیت است که جهان آینده متعلق به آسیا و کشورهای غیرغربی و آمریکایی است و ایالات متحده با رشد روزافزون قدرت چین نفوذ خود را در منطقه آسیا و اقیانوسیه از دست خواهد داد.

ادامه مطلب
سیاست مخربانه پاکستان در قبال افغانستان
چالشی برای اعتمادسازی و تحکیم روابط

سیاست مخربانه پاکستان در قبال افغانستان

محمدعارف فصیحی دولتشاهی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تجربه نشان داده است که منازعه افغانستان در بستری از دخالت‌ها و زمینه‌چینی‌های کشور همسایه پاکستان شکل‌گرفته و می‌گیرد. این سخن به معنای چشم‌پوشی از نقش نیروهای داخلی در بروز منازعات افغانستان نیست. همچنان که توسل جستن به تئوری توطئه نیز تلقی نمی‌شود؛ بلکه مبتنی بر نمونه‌ها و شواهد عینی و متواتر است. این کشور یا با دستمایه‌های قومی – ایدئولوژیک و یا باانگیزه‌های اقتصادی – سیاسی و یا ترکیبی از این موارد به دخالت در امور داخلی افغانستان پرداخته است. 

ادامه مطلب
سفر ظریف به باکو و مسکو و نگرانی های تهران پیرامون صلح قره باغ
تبعات امنیتی دیالکتیک پان آذریسم ایرانی و آذربایجانی با پان ترکیسم ترکیه

سفر ظریف به باکو و مسکو و نگرانی های تهران پیرامون صلح قره باغ

جعفر حق پناه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که  تهران در مناقشه قره باغ توسط باکو، مسکو و آنکارا دور خورد، پیرامون ارتباط سفر پیش روی محمدجواد ظریف به روسیه و آذربایجان با نگرانی های تهران از تغییرات ژئوپلیتیک در کنار مرزهای ایران بعد از توافق نامه صلح قره باغ بر این باور است که بعد از امضای صلح قره باغ ترکیبات امنیت منطقه‌ای در کنار مرزهای شمالی ایران به شدت تغییر پیدا کرده است و صددرصد این مسئله برای تهران حائز اهمیت است و قطعاً جای این گلایه از روسیه برای شرکت ندادن ایران در پیشبرد صلح اخیر قره باغ وجود دارد.

ادامه مطلب
قره باغ دوپهلو: صلح روسیه یا برد روسیه؟
پیچیدگی های یک مناقشه

قره باغ دوپهلو: صلح روسیه یا برد روسیه؟

مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعد از تلاش های هرچند نافرجام غرب و گروه مینسک و مشغول بودن امریکا به انتخابات و تحولات و پیامدهای بعد از آن شاهد توافق طرفین و رخداد صلح روسیه بودیم. اکنون که در روزهای پیشین صلح روسیه میان طرفین به تصویب رسید به نظر می رسد در میان گزینه های مطرح شده گزینه سوم کمی معقول تر بوده است و محتملا غرب نیز با این تنش زدایی روسیه مخالفتی نخواهد کرد.

ادامه مطلب
فساد پاشنه آشیل ارمنستان در شکست قره باغ
چگونه مخالفان پاشینیان علیه او شدند

فساد پاشنه آشیل ارمنستان در شکست قره باغ

ولی کوزه گر کالجی در یادداشتی می نویسد: از آنجا که نارضایتی گسترده جامعه ارمنستان از فساد، ناکارآمدی، شبکه الیگارشی و رانت در کانون اصلی مطالبات جنبشی مردمی و اعتراضی «نه به سرژ» قرار داشت، کمپین مقابله با فساد از سوی دولت پاشینیان شکل گرفت. اما این کمپین با گشودن هم زمان پرونده مفاسد اقتصادی با پرونده سیاسی و امنیتی اعتراضات ۲۰۰۸ ارمنستان در عمل همه جناح‌ها و جریان‌های سیاسی سنتی ارمنستان از جمله حزب جمهوری خواه، حزب ارمنستان شکوفا و داشناکسوتیون را در مقابل دولت پاشینیان قرار داد، به واسطه جایگاه و خاستگاه قره باغی رهبران و مقامات قبلی ارمنستان و فرماندهان شاخص جنگ قره‌باغ در ابتدای دهه ۱۹۹۰ و به دلیل پیوندهای نزدیک و سنتی حزب جمهوری خواه و جناح قره باغی با روسیه موجب تشدید اختلاف و سردی روابط ارمنستان با روسیه شد.

ادامه مطلب
نگرش تاریخی سیاسی به اتفاقات اخیر قره باغ
روسیه به سر عقل آمده یا افسون الهام کارساز افتاده است

نگرش تاریخی سیاسی به اتفاقات اخیر قره باغ

دکتر رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حال آیا روس ها به سر عقل آمدند که تن به این پایان دادند یا دیپلماسی فعال آذربایجان بود که توانست به شکل جادویی و به یک چشم به هم زدن مسئله را یکجا به نهایت رسانده و برای پوتین تصمیم سازی کند؟ و یا این که سه کشور ایران، ترکیه و روسیه برای دور نگه داشتن غرب از میدان بازی سوت پایان بازی را در نیمه اول زدند؟ سوالاتی است که پاسخش زمان می طلبد. اما یک موضوع بر همگان روشن است و آن عبارت از آن است که روس ها خود آغازگر این همه فجایع و فساد در ارض قره باغ بودند و خود نیز پایان بخش این آغاز؛ هرچند شتابزده و مشکوک شدند.

ادامه مطلب
ترکیه موی دماغ روسیه از شام تا قفقاز
شریکی که کار کردن با آن آسان نیست

ترکیه موی دماغ روسیه از شام تا قفقاز

ترکیه تحت سیطره اردوغان به دنبال تشکیل کنفدراسیون ترکی از جمهوری های سابق اتحاد شوروی تحت عنوان «عثمانی جدید» است ولی مانعی که در برابرش وجود دارد، ادامه ارتباط نظامی و اقتصادی جمهوری های ترک نشین از جمله آذربایجان با مسکو است و کشورهای قزاقستان و تاجیکستان و قرقیزستان هم در کنار روسیه و ارمنستان عضو پیمان امنیت جمعی هستند. هدف ترکیه از تحریک آذربایجان به جنگ، محاصره ارمنستان و فلج کردن روسیه و تحکیم سیطره بر آذربایجان بود به طوری که آنکارا بتواند پایگاه هایی در ساحل خزر ایجاد کند و کنترل مسیرهای نفت و گاز را به دست بگیرد.

ادامه مطلب
ایران و ترکیه در آزمون قره باغ
چرا آنکارا بُرد و تهران جا ماند؟

ایران و ترکیه در آزمون قره باغ

صادق ملکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی درباره بحران قره باغ می گوید: دقت کنید خودکرده را پشیمانی نیست. برنده و بازنده بودن در یک بحران امری آنی نبوده و زنجیروار به سیاست های کلان و خُرد کشورها ارتباط دارد. وقتی ما به عنوان ایران مشغول بازی بزرگتر از ظرفیت خود باشیم، از بازی های منطقه ای در اندازه قامت خویش باز می مانیم. 

ادامه مطلب