تحولات اخیر قفقاز جنوبی هم‌پیمانی ایران - روسیه - ارمنستان را لازم می کند

برخاستن ایران در تقابل اتحادهای جمهوری آذربایجان-ترکیه-اسرائیل

۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۱۶:۲۷ کد : ۲۰۰۸۱۲۰ آسیا و آفریقا انتخاب سردبیر
هیراد مخیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آینده قفقاز آبستن تغییر است و آنچه مسلم است اتحاد مثلث ایران – روسیه – ارمنستان بیش از هر زمانی برای منافع چندوجهی سه کشور مذکور ضرورت و اهمیت پیدا می‌کند. مهم‌ترین کشوری که در آینده مناسبات قفقاز می‌تواند نقش تعیین‌کننده داشته باشد ایران است. ایران به‌خوبی دریافته است که در صورت تکرار استراتژی‌های انفعالی پیشین خود در مقابل منطقه قفقاز جنوبی زیان‌های غیرقابل جبرانی را متحمل خواهد شد و ارمنستان نیز اگر از جانب ایران و روسیه حمایت نشود متقابلاً به هر سویی خواهد گروید که امریکا و همراهانش منتظر این گرا از سمت ایروان هستند.
برخاستن ایران در تقابل اتحادهای جمهوری آذربایجان-ترکیه-اسرائیل

نویسنده: هیراد مخیری، دکتری روابط بین‌الملل، مدرس دانشگاه

دیپلماسی ایرانی: در این نوشتار کوتاه، تلاش نویسنده بر آن است تا اهداف و مواضع اسرائیل و ترکیه را با اتکاء بر نفوذ آنان بر رهبران جمهوری آذربایجان در جهت تغییر نظم منطقه قفقاز جنوبی و متقابلاً تقابل با منافع چندوجهی جمهوری اسلامی ایران، با توجه به تحولات اخیر در این منطقه‌ی قفقازی، به تحریر درآورد.

همان‌طور که بر همگان روشن است مناطقی که امروزه با نام (ناگورنو- قره‌باغ) در نقشه‌ پرماجرای قفقاز جنوبی معرفی می‌شود - این مناطق در دهه‌های گذشته محل درگیری‌های خونین میان آذربایجان و ارمنستان بوده است و عجالتاً در منازعات سال 2020 میلادی بخش وسیعی از این مناطق به آذربایجان الحاق شد - درگذشته‌ نه‌چندان دور جزء سرزمین‌های ایران محسوب می‌شد که نتیجتاً در فرجام جنگ‌های ایران و روسیه تزاری توسط دو عهدنامه گلستان (25 اکتبر 1813) و عهدنامه ترکمانچای (21 فوریه 1828) به روسیه تزاری واگذار شد؛ که علاوه بر جدا شدن سرزمین‌های وسیع قفقازی از ایران، دستیابی به آب‌های دریای سیاه و بخش اعظمی از مرزهای ساحلی دریای کاسپین را شامل می‌شود. با گذشت نزدیک به دو سده جدایی از آن اتفاق شوم از منظر نگاه ایرانیان، می‌توان عوارض جدایی را به‌سان اتفاقات مختلف در این مناطق و یادآوری سرزمین‌های جدا مانده از مام میهن، همچون پاشیده شدن نمک بر زخمان بهبود نیافته تاریخی ایرانیان، مشاهده کرد.

باید توجه داشته باشیم از سال‌های نه‌چندان دور پیامدهای تحولات اخیر قفقاز جنوبی با بازی‌گردانی‌های اسرائیل و ترکیه، اساساً در جهت مرتفع کردن منافع حداکثری این دو کشور، با اعمال‌نفوذ بر رهبران جمهوری آذربایجان، پیگیری و هدایت می‌شد، ازاین‌رو می‌توان کلیت این فرآیند را از جانب اسرائیل و ترکیه، ابتدائاً در تقابل و تضعیف منافع جمهوری اسلامی ایران و نهایتاً کسب حداکثری منافع مختلف اقتصادی و سیاسی و ایدئولوژیکی و پیشبرد عمق استراتژیکی آنان دانست.

ابتدا باید بر این موضوع اشاره کرد که ایران به دلیل عوامل گوناگون، نظیر عوامل اشتراکی عمیق مذهبی و فرهنگی – تمدنی در مقام پدرخواندگی آذربایجان، طی سال‌های گذشته همواره از جنبه‌ حمایتی و پشتیبانی نسبت به این کشور هم‌مرز شمالی دریغ نکرده است. اما امروزه ایران با شرایط پیش‌آمده، آذربایجان را همانند فرزندی ناخلف می‌پندارد که در دستان افسارگسیخته‌ ناپدری‌های غیر مشروع، قرار گرفته است. در شرایط حاضر، ایران جمهوری آذربایجان را عاملی خودباخته در دستان اسرائیل - به‌عنوان دشمن اصلی ایران - و از سوی دیگر در دستان ترکیه که این کشور نیز به‌عنوان رقیب منطقه‌ای دیرینه اما با چهره‌ای جدید، یعنی نئوعثمانی با بن‌مایه‌ اِخوانی به رهبری اردوغان، است. البته پای رقیبان دیگری نیز در میان است که در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرند، مانند عربستان سعودی که در سال‌های اخیر با جولان‌های اقتصادی در راستای منافع خویش و با نیم‌نگاهی به تضعیف منافع ایران، تمام و کمال کمر همت را بسته است و از سویی دیگر ناتو و هم‌پیمانانش دنبال بسترسازی و مهیا کردن شرایط مناسب برای حضور و تثبیت خود در منطقه‌ قفقاز جنوبی، خصوصاً در جمهوری آذربایجان هستند.

تا به همین‌جا می‌توانیم ارزیابی کنیم که چوب‌خط‌های اشتباهات جمهوری آذربایجان از نگاه جمهوری اسلامی ایران، با حمایت‌های حامیان خود (اسرائیل-ترکیه) تکمیل‌شده باشد اما ماجرای تخطی‌های آذربایجان از نگاه ایران به اینجا ختم نمی‌شود بلکه ایران بر ابعاد و اهداف آینده‌ تحرکات حامیان جمهوری آذربایجان حساس شده است و با نگاهی متفاوت و عمل‌گرایانه، نسبت به قبل، وقایع قفقاز جنوبی را دنبال می‌کند.

برخلاف ملایمت‌های رفتاری جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های گذشته در مقابل جمهوری آذربایجان، خصوصاً مواضع ایران در حمایت از این کشور در جنگ (ناگورنو-قره باغ) سال 2020 میلادی، اکنون شرایط به‌گونه‌ای رغم خورده که ایران تکلیف خود را در مقابل بدعهدی‌ها و عصیان گری‌های آذربایجان، روشن می‌داند؛ که از این منظر جمهوری اسلامی ایران علاوه بر اینکه رفتار رهبران باکو را تحت نظر دارد، توجه اصلی خود را بیشتر بر روی اهداف و تصمیمات حامیان این کشور قرار داده است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

در مورد نگاه کلی به نقش‌آفرینی ترکیه در منطقه قفقاز جنوبی باید اشاره کنیم، ترکیه ایفای نقش خود را به‌عنوان بازیگر در برهم زدن نظم منطقه‌ی قفقاز جنوبی، تنها از طریق نفوذ بر جمهوری آذربایجان میسر می‌بیند و رهبران آنکارانشین با توجه به همین فرصت، از سال‌های گذشته تمام توان خود را در این مسیر متمرکز کردند که البته در دو سال گذشته به‌طور محسوس در راستای منافع خویش، حمایت‌های خود را نسبت به جمهوری آذربایجان، نمایان کردند که نمونه بارز این مواضع ترکیه را می‌توانیم از ابتدای جنگ (ناگورنو-قره باغ) میان جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان مشاهده کنیم که ترکیه به‌طورجدی و با تمام توان خود در این جنگ، جمهوری آذربایجان را موردحمایت خویش قرار داد و از طرفی با تحرکات مختلف امنیتی در تقابل با منافع جمهوری اسلامی ایران پرداخت. همچنین ترکیه در تحولات اخیر جنگ دو کشور آذربایجان و ارمنستان، اقدام به اعمالی کرد که در صدر ملاحظات امنیتی و به‌نوعی خط قرمز ایران قرار می‌گرفت. به‌طور مثال این قبیل فعالیت‌ها، ورود شبهه نظامیان سوری مخالف رژیم بشار اسد در حمایت از جمهوری آذربایجان در جنگ فوق‌الذکر است که اساساً تسهیل و حمایت و هدایت این گروه‌های شبه‌نظامی از جانب ترکیه در منطقه‌ قفقاز جنوبی و مرزهای شمال غربی ایران صورت گرفت.

ترکیه همچنین با تحرکات نظامی و همراهی آذربایجان در مرزهای شمال غربی ایران، به دنبال اهدافی برای برتری در موازنه قدرت در برابر شکست‌هایش در مرزهای شمالی سوریه نسبت به ایران قرار داده است که البته طی ماه‌های گذشته ایران نشان داد که همواره دست برتر را در این موضوع دارد. همچنین ارمنستان نیز امروزه، جمهوری آذربایجان و نخجوان را در حدود اراضی و سلطه سرزمینی ترکیه می‌بیند و با توجه به اختلافات تاریخی مانند نسل‌کشی ارامنه در اوایل قرن بیستم توسط عثمانی‌ها، تضادهای ریشه‌داری را با توجه به نقش این کشور در جنگ اخیر (قره‌باغ- ناگورنو)، بیش‌ازپیش می‌بیند و قطعاً غرور ملی ارمنیان نسبت به فرجام این جنگ بیش از گذشته جریحه‌دار شده و ایروان در این لحظه، سکوت و تعاملات مصلحتی خویش را به تقابل و منازعه ترجیح داده است تا با دور نگاه بر استراتژی‌ها و اتحادهای جدید، نظیر اتحاد با ایران و روسیه، ضعف‌های وسیع خود را اصلاح کند تا فرصتی در جهت ترمیم غرور جریحه‌دار شده ملی و تثبیت جایگاه خود در منطقه قفقاز جنوبی پیدا کند.

آنچه مسلم است، ترکیه جایگاه خود را پس این جنگ اخیر، در منطقه قفقاز جنوبی به‌عنوان یک فاتح می‌بیند که این فرآیند به زیاده‌خواهی‌های ترکیه نیز منجر شده است که نماد بارز آن را می‌توان در بیانیه‌های رهبران آذربایجان و ترکیه در شهر شوشی مشاهده کرد. همچنین باید توجه داشت که ترکیه از دیرباز در رویای رسیدن به منابع نفتی و منابع فسیلی دریای کاسپین بوده است و اکنون با به دست گرفتن افسار سیاسی باکو و تحولات اخیر، رسیدن به این رویای دیرینه را محقق می‌بیند.

یکی از عوامل مهم دیگر تحرکات ترکیه در قفقاز جنوبی، جایگزینی امت گرایی اسلامی عثمانی به‌جای امت گرایی اسلامی شیعه در کشور جمهوری آذربایجان و از طرف دیگر تزریق این رویکرد در مقابل آذری‌های ایران است. امت گرایی اسلامی پانترکسیم، درصدد است ایران شیعی را در ضدیت با اسلام معرفی کند که البته این عمل مسبوق به سابقه‌ جنگ‌های ایران صفوی و عثمانی نیز هست. ازاین‌رو آنکارا در تلاش حداکثری خود، تجویز امیال این‌چنینی خود بر رهبران باکو را با استراتژی جدیدی در این کشور دنبال می‌کند که نهایتاً با مرتفع کردن این اهداف، تغییر هویت فرهنگی و دینی جمهوری آذربایجان در راستای فرضیات خویش را هموار کند.

تقابل در مقابل محور مقاومت شیعی و متقابلاً ترس از حلال شیعی با محوریت ایران، آنکارا را به ترسیم حلالی نامتوازن از مرزهای شمال شرقی خود به اتصال محورهای تورانی نخجوان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ازبکستان و مرزهای غربی، مجاب کرده است؛ که البته این فرآیند با حمایت اسرائیل از ترکیه در راستای همگرایی سیاسی – امنیتی – اقتصادی و با تمرکز بر تهدید و تضعیف ایران در مرزهای شمال غربی تا شمال شرقی دنبال می‌شود. همچنین نباید فراموش کرد که فرآیند ساخت پروژه شیعه جعلی از جانب آنکارا و با حمایت اتاق فکری مشخص از سوی تلاویو (کارشناسان ترک پژوه اسرائیلی) چند سالی است که کلید خورده و مشخصاً محصول نهایی این پروژه رسیدن به اهداف ایران ستیزی و قرار دادن ایران در مقابل جهان اسلام را پوشش می‌دهد.

استراتژیست های ترکیه و ترک پژوهان اسرائیلی طی سال‌های گذشته به‌درستی به این موضوع رسیده‌اند که با توجه بر اینکه جمعیت شیعیان جمهوری آذربایجان که پس از ایران در جایگاه دوم قرار دارند، عمیقاً در تضاد با پیشبرد اهدافشان است و این پتانسیل‌های قوی مذهبی و فرهنگی شیعیان آذربایجان، به‌عنوان اهرمی تدافعی در مقابل سناریوهای آنان است و با توجه بر این مسئله، سناریوی نافرجام آذربایجان واحد و یکپارچه را به سمت تولید شیعه‌ جعلی پان‌ترکیسم در مقابل شیعیان واقعی قرار داده است؛ که البته همسو با این تقابل ایدئولوژیکی مذهبی، اهداف تجزیه و ناآرامی در استان‌های آذری‌زبان ایران را در مسیرهای موازی دیگر با طرح‌های خویش دنبال می‌کنند.

اما در خصوص تحرکات اسرائیل در منطقه قفقاز جنوبی، علاوه بر مطالب فوق‌الذکر، از منظر نگاه ایران، باید اشاره کنیم، تهران طی سال‌های گذشته تحرکات اسرائیل را به‌طور دقیق در مناطق قفقاز جنوبی، خصوصاً در داخل مرزهای جمهوری آذربایجان، زیر ذره‌بین قرار داده است؛ اما باید به میزان درجه‌ واکنش عمل‌گرایانه جمهوری اسلامی ایران در مقابل تحرکات اسرائیل در قفقاز جنوبی اشاره کنیم که طی سال‌های گذشته، اولویت توجهات استراتژیک راهبردی ایران معطوف به مناطق حوزه‌ی عملیاتی و عمق استراتژیک خود نظیر سوریه، یمن، عراق و لبنان قرار گرفته بود.

اسرائیل همانند ترکیه در مقابل جمهوری آذربایجان علاوه بر اکتساب منافع اقتصادی، بر گسترش حوزه‌های دیگر منافع خود، نظیر نفوذ و حمایت همه‌جانبه از یهودیان قفقازنشین با گسترش کنیسه سازی‌های خود در شهرهای مختلف آذربایجان و از سویی دیگر در جهت گسترش حوزه‌ نظامی خود، به ساختن کارخانه‌های تسلیحات نظامی در این کشور روی آورده است. برای اثبات این موضوع به آخرین ادعای ماهر علی‌اف، سفیر باکو در امارات می‌توان اشاره کرد: «ما روابط اقتصادی و نظامی خوبی با اسرائیل داریم و اسرائیل نیز در حال تجهیز و بازسازی ارتش ماست و همچنین با همکاری اسرائیل، کارخانه‌هایی برای تولید سلاح ساخته‌ایم»

در ادامه باید افزود، جمهوری اسلامی ایران در سال‌های اخیر در پیاده‌سازی استراتژی صددرصدی برای توازن قدرت در تحولات اخیر قفقاز جنوبی به دلایل پیشینه واگرایی سیاسی ارمنستان با روسیه و نرسیدن به یک ‌راه‌کار مشخص از سوی تهران – مسکو در قبال مدیریت تحولات قفقاز جنوبی، ایران نتوانست بر جدیت اجرای اهداف خود مصمم باشد؛ اما امروز وضعیت برای تهران کاملاً مشخص شده و ضرب‌الاجل رسیدگی به مسائل مرزهای شمال غربی خود با توجه به گسترش نفوذ نظامی و اطلاعاتی اسرائیل، در اولویت اول محاسبات استراتژیک ایران قرارگرفته و در مورد اولویت دوم، جمهوری اسلامی ایران، تقابل با زیاده‌خواهی‌های چندجانبه‌ی ترکیه در این منطقه را در دستور کار خود قرار داده که البته در قبال ترکیه، ایران با دست بازتری در موازنه قدرت، روبه‌روست.

همچنین، یکی از دلایل ملاطفت رفتاری ایران در مقابل جمهوری آذربایجان طی سال‌های اخیر، مسئله تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران و متقابلاً دور زدن تحریم‌ها از جانب کشورهای هم‌مرز شمالی خصوصاً جمهوری آذربایجان است. از سوی دیگر دلیل کم‌اهمیت قرار گرفتن منطقه قفقاز در سیاست خارجی ایران حیاط‌خلوت قرار گرفتن این منطقه در مناسبات سیاست خارجی روسیه است. از طرفی نیز می‌توان عدم انسجام وحدت نظر از جانب دولتمردان و سیاستمداران جمهوری اسلامی ایران با چاشنی رفتار ملاطفت گونه‌ سلیقه‌ای از جانب برخی از رجال سیاسی ایران در مقابل رفتارهای تضاد گونه جمهوری آذربایجان را پیگیری کرد.

با این تفاسیر، در شرایط حال، جدیت ایران در مناسبات قفقاز جنوبی را از سوی دیگر، در نگرانی از دست دادن مرز ارتباطی خود در مقابل ارمنستان دانست، زیرا در شرایطی که تحریم‌های بین‌المللی موجود حجم عظیمی از فشار را بر نظام اقتصادی ایران آورده بود، این مرز برای ایران همانند روزنه حیاتی اقتصادی و تجاری محسوب می‌شد و از سوی دیگر، جایگاه و اهمیت این مرز مشترک را در معاملات 400 میلیون دلاری سال 2020 میلادی مابین دو کشور ایران و ارمنستان می‌توان مشاهده کرد. از طرف دیگر خاک ارمنستان می‌تواند یک مسیر جایگزین برای کریدور حمل‌ونقل (شمال و جنوب) باشد و با توجه به پرتنش شدن آینده‌ روابط ایران با جمهوری آذربایجان، این مسیر می‌تواند جایگاه مهمی در مناسبات چندوجهی ایران داشته باشد.

تهران به جدیت تصمیم باکو در باب دسترسی پیدا کردن بدون رقیب به جمهوری نخجوان از طریق احداث کریدوری مجزا با کمک ترکیه، را پی گرفته است. همچنین از سوی دیگر مشاهده می‌کنیم، با توجه به اینکه جمهوری آذربایجان در جنگ سال گذشته خود در مقابل ارمنستان پیروزی مقطعی پیداکرده است، برای خود نقشی شبهه هژمونی ترسیم کرده که ازاین‌رو، رفتارهای اخیر این کشور در مقابل ناوگان زمینی گمرک ایران را می‌توان نشأت گرفته از این حال و هوای ظفرمند دانست که این مسئله می‌تواند عامل مهمی برای همگرایی سیاسی تهران و ایروان در مناسبات قفقاز جنوبی محسوب شود.

در نهایت باید اشاره کرد، ایران در شرایط حاضر باید در تقویت روابط خود با ارمنستان بیش از گذشته هوشیار باشد زیرا اکنون این مهم برای ایران ضرورتی جدی پیداکرده است. اکنون نیاز است ارمنستان حمایت جدی ایران را نسبت به خویش به معنای عملی، درک و باور کند و ایران در مقابل این حمایتش، نقشی تضمینی‌ در برابر فشارهای باکو و آنکارا در مقابل ایروان باشد. البته ضمانت برقراری این اتحاد زمانی امکان‌پذیر خواهد شد که ایران و ارمنستان بتوانند روسیه را در این مسیر، همراه و همسوی خود کنند و به‌نوعی منافع این سه کشور در منطقه قفقاز جنوبی به یکدیگر تنیده شود. همچنین باید افزود، در شرایط حساس منطقه قفقاز جنوبی مدیریت نقش برقراری روابط استراتژیک بین ایروان و مسکو می‌تواند از جانب تهران با جدیت پیگیری شود.

در جمع‌بندی باید افزود آنچه مسلم است بازی دو سر باختی است که علی‌اف با ادامه‌ حمایت ترکیه و اسرائیل در غالب اهداف فوق‌الذکر در آینده با آن مواجه خواهد شد و فرآیند پیگیری چنین سیاست‌هایی از جانب رهبران جمهوری آذربایجان می‌تواند بسترساز اختلافات داخلی و قومی و همچنین ناامنی و تجزیه‌طلبی استان‌های جنوبی آذربایجان (لنکران-آستارا) و مناطق تالش نشین و تات نشین شود که سالیان متوالی تحت‌ فشار اطلاعاتی و امنیتی باکو قرار گرفته‌اند و همچنین گرایش پیوستن به جمهوری اسلامی ایران را نیز دارند، و قدرت گرفتن گروه‌های نیابتی ایران نظیر تیپ حسینیون آذربایجان و...، در آینده این کشور گسترش یابد.

در استمرار این عملکرد از جانب آذربایجان طرفی که سود می‌برد مسلماً ایران است زیرا اگر از زاویه تاریخی هم بخواهیم بر تحولات این منطقه بنگریم، با توجه بر اینکه در عهدنامه‌ گلستان و ترکمانچای نامی از ماهیت سیاسی آذربایجان در اطلاق هفده شهر قفقاز مطرح نشده است و با توجه بر اینکه این گفتمان‌های ساختگی و بی مبنای ملی‌گرایانه رهبران جمهوری آذربایجان ادامه داشته باشد، ایران نیز در تقابل می‌تواند الحاق سرزمین‌های جداشده‌ قفقازی خود را طلب و ادعا کند.

آینده قفقاز آبستن تغییر است و آنچه مسلم است اتحاد مثلث ایران – روسیه – ارمنستان بیش از هر زمانی برای منافع چندوجهی سه کشور مذکور ضرورت و اهمیت پیدا می‌کند. مهم‌ترین کشوری که در آینده مناسبات قفقاز می‌تواند نقش تعیین‌کننده داشته باشد ایران است. ایران به‌خوبی دریافته است که در صورت تکرار استراتژی‌های انفعالی پیشین خود در مقابل منطقه قفقاز جنوبی زیان‌های غیرقابل جبرانی را متحمل خواهد شد و ارمنستان نیز اگر از جانب ایران و روسیه حمایت نشود متقابلاً به هر سویی خواهد گروید که امریکا و همراهانش منتظر این گرا از سمت ایروان هستند.

کلید واژه ها: قفقاز قفقاز جنوبی ایران و آذربایجان ایران و ارمنستان ایران و ترکیه ایران و اسرائیل ایران و روسیه روسیه و آمریکا روسیه و آذربایجان ایران و روسیه و آذربایجان ایران و آذربایجان و ارمنستان آذربایجان و ارمنستان آذربایجان و ترکیه آذربایجان و اسرائیل آذربایجان و اسرائیل و ایران


( ۵۵ )

نظر شما :

ایرانی ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۱۷:۴۲
سلام . به نظرم بعضی از ابعاد فرمایشات شما درست نیست و کمی تندروانه نوشته شده . استرداد سرزمینهای قفقازی ایران در دنیای امروز بی معنا هست اب رفته به جوی بر نمیگرده . دخالت تیپ حسینیون نیز بی معناست چرا که خود این حرف ها شیعیان مظلوم قفقاز رو بیشتر تحت فشار قرار خواهد داد . بدیهی هست که در برابر اقدامات نسنجیده و گهگاه بلند پروازانه مقامات باکو باید واکنش مناسبی نشان داد و البته نباید نقش روسیه رو فراموش کنیم . اصلا از کجا معلوم همه عروسک های خیمه شب بازی روسیه نباشند . هرچند احتمال ضعیفی هست اما باید در نظر گرفته بشه . این سطح از قاطعیت با کشور کوچک قفقازی که با یک تشر کاسه کوزش رو جمع میکنه لازم نیست واقعا . منطقه اذربایجانات قویترین منطقه شیعی جهان هست کافیه همین پتانسیل استفاده بشه قطعا پیروزی با ایران هست . فراموش نکنیم با وجود همه تبلیغات پانترکیستی هنوز هم ایران محبوب شیعیان قفقازی هست این پتانسیل عظیمی هست که پدران صفوی ما به یادگار گذاشتند . جناب استاد فرمایشات شما دقیقا برای شخص من مشخص کرد چرا بعضی ها در داخل به سمت پانترکیست گرایش پیدا میکنن !!!! این سطح از قطعیت و عدم مدارا اون هم با پایتت صفوی ایران جالب نیست حتی اگر شما رو یک پان ایرانیست هم بدونم برام عجیبه که به میراث داران صفوی احیا کنندگان ایران و ضامن استقلال ایران در برابر ازبکان کمتر متمدن و ترکان عثمانی خون ریز و روس های بد عهد بتازید . مباد تازیدن بر سر ایران اذربایجان . و در اخر لب کلام با لست الغیب هست که فرمود : اسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است با دوستان مروت با دشمنان مدارا
برهان الدین نصرتی ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۱۷:۵۸
چنان شورو شوق ناسیونالیسم وافراط گرایی چشمان نویسنده را کم سو و ضعیف کرده که نه تنها در داخل کشور ده ها میلیون اذربایجانی را نمیبیند، بلکه دنیای چند صد میلیونی ترکان ممالک اطراف که نیم دایره شمالی کشور در محاصره شان میباشد را نیز نمیبیند،بلکه چنان در چنبره عناد ودشمنی با ترکان گرفتار شده که تنها راه نجات را اتحاد با ارمنستان ۲ میلیونی بااقتصاد ورشکسته که تنها در سایه اعانه دول مسیحی ومحافظت سربازان روسی سر پا ایستاده را میبیند. حال در سایه چنین تفکرات ضاله انتظار دارد مردم مسلمان ج. اذربایجان به طرف به اصطلاح پدر خوانده اش برگردد واولاد خلف باشد، جناب هیراد تو که از بکار گیری اسم صحییح قره باغ،ودریای خزر اکراه داری، وحتی از نام بردن اسامی استانهای جنوب ارس هم میترسی، وبه اتکای ۸۰۰ نفر تات زبان روستای کهوج و ۱۲۰ هزار طالش ساکن لنکران تمامیت ارضی دومین کشور شیعه را (بقول خودت) زیر سوال میبری، وبا رجوع به قراردادهای گلستان وترکمانچای موجودیت کشورهای شمالغرب را زیر سوال میبری، وخواهان اتحاد با روس وارمنی جهت نابودیشان هستی چطور انتظار داری طرف مقابل عکس العمل نشان ندهد وچشم بسته به دامان پدر خوانده بشتابد؟ ایا از سرنوشت رضا پالانی وصدام درس عبرتی فرا نگرفتی؟ مردم ایران امروز چنین صحبتها را با تمسخر وریشخند مینگرند، و دنبال عدالت وازادگی ودوستی با کشورهای همسایه وهم کیش میباشند. وهیچ دشمنی با همسایگان نداشته وندارند. لذا بهتر است در عقاید ضاله خود تجدید نظر نموده وبه راه اسلام وصراط مستقیم تشریف فرما شوید.
فدوی ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۱۸:۰۰
البته در کنار مطالب مطروحه باید این را اضافه کنیم که برای به حداکثر رساندن فشار بر اراذل اوباش خاورمیانه یعنی عثمانی و اسراییل بهترین مکان فشار بر این دو خبیث ، حضور حداکثری ایران در عراق و سوریه است . شاید به علت تحریمها نتوانیم از نظر اقتصادی حضور تمام عیار در این دو کشور داشته باشیم که البته این نقیصه باید هر چه زودتر برطرف شود ، اما سایر جنبه های حضورمان در عراق و سوریه چون امنیتی ، سیاسی و مذهبی باید به حداکثر برسد و از همه مهتر تحقیق کابوس عثمانی و اسراییل یعنی احداث خط انرژی ایران ، عراق ، سوریه ، یونان و اروپا باید به جد دنبال شود .شاید به علت بعضی ملاحظات الان اروپا به زبان نیاورند اما بدانید که رسیدن گاز ایران به اروپا برای آنها شیرین ترین رویای ممکن است .‌
فدوی ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۱۸:۴۰
برهان چرا اینقدر ناراحت شدی ؟ واقعا فکر می کنی آذریهای ایران برای علیف خودشون رو به زحمت می اندازند ؟ یا فکر می کنی دشتهای کم سکنۀ جنوب روسیه صدها میلیون جمعیت داره ؟ و همشون هم با تو هم زبانند ؟ بهت نصیحت می کنم وقتی عصبانی هستی فکر نکن چه برسد که بخواهی نظر بدهی . قبلا رضا پالانی بودی و حالا که مجبور شدی در متن پر از خشمت ، از پالان استفاده کنی ، یک اسم دیگر برای خودت تراشیدی . تو که از بیان نام واقعیت واهمه داری ، فکر نمی کنی عرصه ی سیاست برایت اندکی بزرگ باشد .
به ایرانی ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۱۹:۱۷
بیشتر مردم ایران نمیخوان آران و شروان با نام جعلی آذرباییجان به ایران برگرده ولی تمیخوان هم یخاطر دو نفر و نصفی ترک مهاجر به استانهای دیگه مثل قم و مرکزی و همدان و ...این استانها آذرباییجان به نصرتی بیا پایبن دهها میلیون ترک حداکثر جمعیت ترکها تو ایران ۱۵ میلیونه که اونم صدقه سر حرمسراهای قاجار و صفوی زیاد شدن کشورهای حوزه قفقاز هم چند صد میلیون نمیشن بالا سرشون روسیه است هر وقت اراده کنه میزنه تو سرشون
خسرو ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۲۰:۴۱
من تعجب می کنم مدرس دانشگاه و دکتری روابط بین الملل چطور اینقدر سطحی نگر است؟ اگر شعور خوانندگان نوشته را زیر سوال نمی برد یعنی واقعا افراطی است -- ایران دشمنان بسیار دارد چرا باید کشورهایی را که نزدیکترین مردم (آذربایجان و ترکیه و ترکمنستان ) به ما هستند را تبدیل به دشمن کنیم؟ روسیه به ایران نزدیکتر است یا ترکیه ؟ ارمنستان به عنوان یک کشور بن بست کوهستانی ، چگونه مسیر مواصلاتی و تجاری ایران میشود ؟ هیراد عزیز نقشه منطقه را نگاه کنید ارمنستان مرزی با روسیه ندارد به دریا هم راهی ندارد راه تنفس فعلی اش ایران است و درضمن فقط دو میلیون نفرجمعیت دارد در ضمن تمنی روابط بهتر با ترکیه را دارد می گویید ایران در جنگ 2020 از آذربایجان حمایت کرد پس چرا از حمایت ترکیه ناراحتید؟ مگر در جهت خواسته(حمایت از آذربایجان ) ایران نبود؟ تناقضات زیادی در نوشته تان هست کاش به جای کین نامه - تحلیل ماوقع و راه حل سیاسی رئال می دادید ، کین نامه را فدوی بهتر از شما می نویسد و ما هم با لبخند میخوانیم
علی ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۲۱:۱۰
دوست نویسنده به قدری از حوادث منطقه و رخدادهای اخیر بی اطلاع است که نمی داند ایران تصمیم به برقراری روابط با کشورهای همسایه به خصوص تورکیه و آذربایجان گرفته و قرارداد اخیر سوآپ گازی نشانه کوچک آن است . از نظر عقلانی و منطقی نیز داشتن روابط با کشورهای تورک منطقه و همسایه به دلیل وجود میلیونی تورکهای ایرانی به صلاح کشور ماست. نویسنده محترم می خواهد درتورک ستیزی به همکاران نویسنده دیگرش در دیپلماسی ایرانی چیره شود. وای برکسی که ادعای داشتن دکترای روابط بین الملل باشد و این چنین گزافه گویی کند. در روابط بین الملل هرکشوری با داشتن کمترین مساحت و کمترین نفوس نیز یک کشور است . چه برسد به آذربایجان پیروز در جنگ با صلیبیون.
سعید ۱۵ آذر ۱۴۰۰ | ۲۳:۰۸
درود بر نویسنده ،هر ثانیه تاخیر در برخورد با جمهوری باکو پشیمانی به بار می آره،باکو شمشیر را از رو بسته و تاخیر در برخورد جایز نیست
رضا ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۰۰:۲۰
فقط میتونم بگم خیلی رادیکال و غیرواقعی نوشته شده است. به نظر میرسد نویسنده بیشتر از اینکه به دنبال تحلیل موضوع باشد، ایده‌های ناسیونالیستی خود را بیان کرده است.
حسین ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۰۰:۳۶
دکتر روابط بین الملل مطالب تندی را مطرح کرده و ارزوی خلف شدن فرزند را دارد بطوری که به اغوش بدرخوانده اش برگردد!!... طی 30 سال رهبران آذربایجان موفق شده اند افتصادشان را از 1 میلیارد دلار به 50 میلیارد دلار برسانند تا اگر مناقشه قره باغ در مینسک حل نشد بتوانند با زور مسئله را حل کنند که با زور حل شد. آفرین به سیاست خارجی شان.... باکو بخاطر ارتقای قدرتش در پی کریدور زنگزور است و بخوبی میداند که رضایت مسکو شرط است و نه تهران و پشت پرده رضایت مسکو را گرفته.... ما تنها واکنش مان به باکو تحقیر آن بوده که بسبار تاسف بار بود. جناب نویسنده و کارشناسان دولتی خوب میدانند که راههای ریلی ارمنستان در مالکیت روس هاست و رضایت مسکو باید گرفته شود. نکته دیگر اینکه وقتی ما تهران در گرمای تحقیر باکو بودیم و برای ضرب شست نشان دادن حریم هوایی رو بستیم ارمنستان همان روز حریم هواییش را بر آذربایجان باز کرد. ارمنستان نیز دریافته که برای خروج از ایزوله اقتصادی نیاز به روابط عادی با دو همسایه باکو و انکارا دارد... سخن اخر اینکه کارشناسان دولتی ظاهرا دوست دارند آذربایجان را نیز مثل عراق و لبنان کنند و گروههای نیابتی داشته باشند... حیف مالیاتی که به دانشگاه رسیده و خرج تحصیل شماها شده....
حمید ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۰۲:۳۴
نویسنده این مقاله مدرس دانشگاه هست؟؟اینقدر سطحی و آبکی تحلیل کردن واقعا عجیبه از یک مدرس دانشگاه.. الحاق لنکران و آستارا و جدایی بخش‌های تالش نشین آذربایجان؟؟ واقعا همین حرف نشون میده که چقدر نویسنده با محیط و فضای آذربایجان بیگانه و ناآشنا هست..
پرویر ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۰۹:۲۸
فدوی جان خودت گاز نداری و گاز صنایع را با کمترین نسیم سرما قطع میکنی ترا چه به صادرات گاز و در ثانی روسها بهیچ وجه اجاره بازار گار اروپا را به تو نمی دهند چون ابزار قدرت روس در برابر اروپا میباشد
خسروکه ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۰:۲۷
هیراد جان هلال شیعی هست نه حلال شیعی، ابتدا فکر کردم اشتباه تایپیه ولی این حلال شیعی به قول خودتو تکرار کردی
کامران ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۲:۲۳
واقعا با اینهمه کینه با مردم اذربایجان چه توقعی دارید؟ و همچنان خواهان حضور و نقش برجسته در قفقاز هستید. ۳۰ سال اتحاد نانوشته با ارمنستان و روسیه داشته و راضی از اشغال ۲۰ درصد خاک اذربایجان و اوارگی یک میلیون نفر ، همچنان درس نگرفته و رویه اشتباه را نمیخواهید اصلاح کنید و ارزوی احیای غرور ملی متجاوزین ارمنی و تجاوز و جنگ مجدد را دارید. اختلافات و تنش بین کشورها بر سر منافع کاملا طبیعی است اما افکار مسموم امثال شما با عدم درک این واقعیت در حال پخش تفرقه و دشمنی در منطقه هستید. نقشی که حتی روسیه با ان سابقه پلید خود در منطقه با اصلاح رفتار در جهت دوستی دو ملت و استفاده از شرایط جدید است .
فدوی ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۳:۴۴
پرویر ! خان : گاز ایران اونقدری هست که بشه باهش یونان رو سوار ترکیه کرد . بهش میگن بیست درصد گاز دنیا
فدوی ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۳:۵۴
به کامران ... شما پانترکها ۳۰ سال تمام صدایتان راجع به سرزمینهای اشغالی آذربایجان در نمی آمد . حالا که واشنگتن و تلاویو بنا بر صلاحدید منافعشان سرزمینها را برگردانده اند ، رجز خوان شده اید . اگر واشنگتن و تلاویو مسیری دیگر می رفتند شمای پانترک که هیچ حتی بزرگترتان اردوغان هم حالا حالا از جنگ و ... سخن نمی گفتید . و بدان روزی که ایران تصمیم به مجازات علیف گرفت خواهید دید که ترکهای ایران برای شمال ارس تره هم خورد نخواهند کرد و باز هم مانند جنگ سفارشی ۴۴ روزه ، از این سوی مرز فقط عکس سلفی خواهند گرفت .
آتیلا ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۴:۰۴
مطالب بنده صرف پاسخی فقط به برخی از نوشته های این نوشتار می باشد و مطلب غیر قابل انتشاری در آن نمی باشد در صورتی که مطالب شاز و خنده دار جناب فدوی را پشت سر هم منتشر می کنید
محمد بیگلو ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۴:۲۸
نظرات منتقدان معترض به متن فوق نشان میدهد که اتفاقا پانترک هایی هستند که موقعیت خود را در خطر دیده اند و اتفاقا اینها همان مواجب بگیران اردوغان و عای اف هستند در ایران که در مقابل منافه ملی ایران سالیان سال هست فعالیت میکنند و کسی هم به این ها چیزی نگفته اتفاقا نویسنده در چهارچوب واقعیاتی که تا به حال رخ داده است قلم زده آیا غیر از این هست که در جمهوری آذربایجان اسرائیل کارخانه تسلیحات نظامی برپا کرده؟ آیا غیر این هست که علی اف گوش به فرمان اردوغان است؟ آیا غیر این هست که نبباید منافع ملی و عمق استراتژیکمان را در قفقاز جنوبی تقویت نماییم ؟
کامران ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۵:۰۹
فدوی جان یکسری حرف نامربوط سر هم کردی رفت و ما هم از امثال تو نشنیده میگیریم ارزوی جنگ ایران و اذربایجان رو با خودتان به اخرت میبرید.
آتیلا ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۵:۱۲
نمی دانم چرا این ایرانشهریها همواره عادت دارند بر خلاف جریان آب  شنا کنند. این همه دروغ هیاهو و جنجال آفرینی از پیشینیانتان در همین سایت هنوز مایه عبرت نشده انگار عادت دارند در توهمات ذهنی خود غوطه ور باشند و از روبرو شدن با حقیقت و واقعیت وحشت دارند نوشته: "این مناطق در دهه‌های گذشته محل درگیری‌های خونین میان آذربایجان و ارمنستان بوده است و عجالتاً در منازعات سال 2020 میلادی بخش وسیعی از این مناطق به آذربایجان الحاق شد" استفاده از کلمات عجالتا و الحاق یعنی هنوز در آرزوی اشغال دوباره قره باغ توسط اشغالگران ارمنی را آرزومند است در آرزوی اتحاد ارمنستان و روسیه بر علیه کشورهای تورک زبان و مردم تورک ایران را در سر دارد و در آذربایجان به دنبال تات و تالش می گردد. تا از آنها بعنوان ابزار جدایی استفاده شود. روسیه خودش ضرورت ورود به اتحادیه کشورهای تورک زبان با توجه به استانهای تورک زبان تاتارستان آلتای و دیگر استانهایش پی برده و عامل بقا و پایداری خودش را در ارتباط و اتحاد با این کشورها دنبال می کند. شاهد این ادعا واکنش سخنگوی ریاست جمهوری روسیه: "«دیمیتری پسکوف» سخنگوی کرملین در پاسخ به خبرنگاری درباره این اقدام دولت باغچلی و رجب طیب اردوغان گفت: اینکه شرکای ترک ما به فکر اتحاد ترک باشند امری طبیعی است. اما مسئله این است که در مرکز نقشه دنیای ترک، ستاره بزرگ قرمز رنگ نیست. آن ستاره در روسیه است، در آلتای، آن مکان مقدس. من به عنوان یک ترک‌شناس این را می‌گویم." ارمنستان فقر زده و در محاصره ۲ میلیونی با جنگ سال پیش چنان ضربه مهلکی خورده که حتی تندرو ترین افرادشان هم چاره کار و بقایشان را در صلح و ارتباط با کشورهای آذربایجان و ترکیه می دانند آنوقت در ایران افرادی مثل این آقا تز اتحاد با آنها را سر می دهند  دولت و نظام جمهوری اسلامی هم بر خلاف نظر امثال شما در نهایت به این نتیجه رسیده است که به نفع کشور هست که با این کشورها روابط دوستانه وبرادرانه داشته باشد چرا که می تواند با استفاده از پتانسیل جمعیت تورک خود منافع خود را در رابطه با آنها داشته باشد چرا نمی خواهید قبول کنید با این تزهای عجیب غریب تان همه همسایگان از تورک گرفته تا عرب دشمن سازی می کنید و تورکها و عرب های داخل را هم از خودتان متنفر می کنید
شهرام ذوالفقاری ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۶:۲۷
بنده خود ترک آذری هستم و بسیار وطن پرست و خانواده شهدی اتفاقا گرفتاری ما آذری ها هم با این جماعت پانترک هستش. با نظرات به حق نویسنده موافق هستم جز حرف حق و آینده پژوهی عقلانی در این متن چیزی ندیدم. سالیان سال در مقابل تحرکات ترکیه و جمهوری آذربایجان و تحرکات اسرائیل در بیخ گوشمان سکوت کردیم و گذاشتیم این علی اف دوستان هر کار بکنند. سوال دارم کجای متن نویسنده تندروی و نگاه ناسیونالیسمی است بر فرض هم باشد وطن پرستی مگر جرم است و غیر مقدس؟ خوب هست مثل شما وطن فروش باشیم و آبروی هر چه ترک ایران را برده اید؟ ظاهرا شما پانترک هاسرتان را خورده اید. شماها دست آورد شهیدان مملکت از ستار خان و باقر خان و شهیدان 8 سال جنگ تحمیلیمان را به شدت مورد تعرض اربابانتان قرار داده اید. به خود بیایید با امام حسین هستید یا یزیدیان
جانم فدای رهبر ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۶:۳۵
باسلام و تشکر از نویسنده واقعا خیلی خوب هست که قشر دانشگاهی نسل جدیدمان اینقدر آگاه و وطن پرست هستند و یک تنه در مقابل دشمنان ایران و ولایت فقیه ایستادگی میکنند به حق که این جوانان مفهوم آتش به اختیار بودن مقام معظم رهبری را درک نموده اند. نقد ها را میبینم واقعا برخی از دوستان تعریف و تمجید کننده ی سیاست های علی اف هستند و در تیم آنها توپ میزنند فقط کافی هست متن هایشان را به دقت بخوانید و ببینید که نسبت به این نویسنده چه قدر گارد گرفته اند. به زودی زود و به لطف امام زمان از پشت نقاب هایتان رسوا خواهید شد مطمئن باشید
فدوی ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۷:۴۷
جناب آتیلا ... تحمل افکار مخالف نشان از بلوغ فکری است که از پانترک خارجی پرست نباید انتظار داشت .
فدوی ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۸:۴۵
جناب کامران قطعا جنگ آروزی هیچ فرد عاقلی نیست اما وقتی در دو سوی یک مرز یکی از طرفین مدام راجع به دیگری سم پاشی می کند . در مجلسش مانند دوران اسب و قاطر از جمعیت و شهر و فلان دیگری می گویند . در مدارس کودکان را بر علیه همسایه شستشوی مغزی می دهند . رییس جمهورش لباس نظامی به تن می کند و حماسه خوانی می کند ( لباسی که به هیکلش و کلماتی که به دهانش زار می زند ) ، در آن صورت اگر شرایط مهیا شود جنگ کوچکترین اتفاقی است که خواهد افتاد . شما پانترکها شب و روز به جان آمریکا دعا کنید که دست و پای ایران همچنان در پوست تحریمها باشد که اگر تحریم رفع شد ، خیلی ها باید جواب پس دهند . کمدی جنگ به قول اسراییلی ها 44 روزه ( در جواب 33 روزه ) برای شمای پانترکها جنگ بود در حالیکه برای دیگران ترقع بازی عده ای متوهم به شمار می رود .
ایلین ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۸:۴۵
سیاستمدار نیستم ،دانشجو هستن ولی در این دو دهه از زندگی خود فهمیدم افکار قومیتی زبانی نژادی که توسط ترکیه و عربستان و....در داخل ایران تقویت میشود از دشمنی کشور چند هزار کیلومتری ایران به شدت زیان‌بارتر است حال عده ای قصد تطهیر آن دارند به هر نحو نژادی و قومی و زبانی اشتباه جبران نا پذیر است اگر ایران و ناموس و تاریخ ایران برای شما مهم است ( نگاهی به رشد ناسیونالیستی ضد ایرانی در ترکیه و ...عربستان کنید تا وضعیت امروز و آینده این کشورها با ایران تصور کنید ) دست از این ساده لوحی بردارید اگر مزدوری این کشورها نیستید ؟؟؟؟؟؟
حاج قاسم ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | ۱۹:۳۶
مقاله ی خوبی بود و جزو مقالاتی خوب این ماه بود که مطالعه کردم جدا به آگاهی بنده اضافه شد.. من هم ترک تبریز هستم خدا شاهده در تبریز در 2 جبهه می جنگیم هم پانترک های پول بگیر آنکارا هستند و هم جاهلانی که فکر می کنند علی اف علیه سلام است ما تبریزی ها نسبت به شرایط پیش آمده آگاه هستیم . از ادمین سایت درخواست دارم پیام وطن فروشان و پانترک هایی که آبروی ترک های آذری غیرتمند میهن مارا برده اند را حذف نماید
حاج قاسم ۱۷ آذر ۱۴۰۰ | ۰۱:۱۹
با تشکر از جناب دکتر هیراد مخیری که هر جرقه ی ذهنی را که در راستای حفظ منافع ملی کشور باشد اینچنین با دلیل و برهان به رشته ی تحریر در آورده و با زبانی فصیح و در عین حال به گونه ای که برای همگان قابل درک باشد به اشتراک می گذارند،مقالات بسیاری را به قلم ایشان مورد مداقه قرار داده ام و آنچه بسیار جالب است و اینجانب را مجذوب سبک نوشتاری خاص این پژوهشگر جوان و نخبه می کند دغدغه ایست از جنس عشق به وطن که در تمامی مکتوباتشان موج می زند، در پرتو لطف پروردگار و زیر سایه ی مقام معظم رهبری چنین قلم برایی پاینده باشد...
علی ۱۷ آذر ۱۴۰۰ | ۱۱:۲۱
نوشتن اسم ناگورنا توسط نویسنده نشان دهنده دشمنی با کشور اذربایجان است
فدوی ۱۷ آذر ۱۴۰۰ | ۱۴:۰۷
حاج قاسم عزیز . هموطن ترک فرهیخته ی من . درخواست شما از ادمین درست نیست اتفاقا ادمین با نشر مطالب ارسالی پانترکها کمک می کند قمپز نمایان شود . قطعا ماجرای قمپز را که می دانی . اقلیتی خوار و ذلیل که نوکری درِ خانه ی بیگانه را بر زندگی شرافتمندانه ترجیح می دهند ، کوچکتر از آن هستند که ایرانی ترین مردمان ایران را به دامان بیگانگان بکشانند . سرزمین باکری ، ستار خان و باقر خان ، به موقعش باکریها ، ستارخانها و باقرخان ها را رو خواهد کرد . شما دعا کنید بند تحریمها و بی مدیریتها از دامان ایران باز شود ، تنبیه رجب و الهام موقع خودش را دارد .
الیاس شمسینی ۱۷ آذر ۱۴۰۰ | ۱۵:۱۵
خداوند این نسل جوانان دانشمند مملکت مارا از چشم بدخواهان و وطن فروشان خصوصا پانترک های اردوغان دوست حفظ نگاه دارد که در راستای اهداف نظاممان جهاد علمی مینمایند خدا خیرت بده دکتر مخیری جوان دیار میرزاکوچک خان جنگلی
دریا ۲۴ آذر ۱۴۰۰ | ۰۹:۵۲
پان ایرانیست یعنی دشمن همه
خودشناس ۰۵ شهریور ۱۴۰۱ | ۲۱:۲۹
مقاله به حدی سبک و بی محتوی بود که حتی ارزش مطالعه نداشت نویسنده مقاله علمی ننوشته بود بلکه عقده و کینه خودرا روی کاغذ خالی کرده بود فرار استفاده کردن از نام آزربایجان واقعا مایه تاسف هست انتظار می‌رفت کسی که اسم دکتر را برای خود انتخاب کرده در این اندازه به موضوعات سطحی نگاه نکند
علی ۱۳ شهریور ۱۴۰۱ | ۱۱:۳۹
سیلی رو ارمنستان خورده ولی اثرش رو ایرانشهریها بوده !
حامد ۱۳ مهر ۱۴۰۱ | ۰۱:۰۷
درود،کاملا صحیح
حامد ۱۳ مهر ۱۴۰۱ | ۰۱:۰۹
درود،کاملا صحیح
آلتای ۲۰ آذر ۱۴۰۱ | ۲۰:۱۴
اوم کسی پانه که بگه باید زبان و تاریخ و ادبیات و هویت من باید درکشور و بقیه اقوام رو سعی در آسیمیله کردن و براش بودجه تعیین کنند که این افراد یاقوم یا قدرت هم مشخصه مه کیست پس اینقدر پان تورک پان کرد پان عرب یا ‌پان بلوچ نکنید
امیر العرجي ۰۵ فروردین ۱۴۰۲ | ۱۱:۴۸
قره باغ بخشی از خاک ایران است جالب است که ارمنستان و رژیم جعلی باکو بر سر خاکی که متعلق به ابا واجداد ماست جنگ میکنند قره باغ راهی برای تحقق امنیت ملی ماست ما با تسلط به قره باغ برای همیشه از زیاد خواهی های اذربایجان راحت میشویم با این کار رقیب خود ترکیه را در جبهه شرقی ناکام خاهیم گذاشت با تسلط به قره باغ است که ایران میتواند به اهداف منطقه ای خود برسد و قفقاز را به وسیله ان از صهیونست ها پاک گرداند ما امروز تعیین خاهیم کرد که در فردای خاورمیانه چه نقشی را ایفا کنیم هرچند که هزینه هایی راهم در بر دارد ]