احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی در نقد یادداشت منتشرشده توسط شیلا پیلان در نشریه شورای آتلانتیک می‌نویسد: هر طرح ترانزیت منطقه‌ای باید مبتنی بر اصل عمل متقابل و تعادل باشد، و نه دیکته شده از آنکارا، باکو یا تل‌آویو و ارمنستان باید به این مساله توجه کند.
ادامه مطلب
آسیب‌پذیری‌های داخلی آذربایجان البته قابل توجه است. اقتصاد وابسته به نفت و گاز، به‌رغم سودهای اخیر، از تنوع کافی برخوردار نیست و کاهش قیمت انرژی در سال ۲۰۲۵ زنگ خطر را برای ثبات مالی جمهوری آذربایجان به‌صدا درآورده است. سرکوب سیاسی در دوران حکومت طولانی الهام علی‌اف نیز افزایش نارضایتی اجتماعی را موجب شده است.
ادامه مطلب
حکمت حاجی اف در پاسخ به این پرسش که چه برنامه هایی برای بهبود وضعیت اقتصادی دارید، گفت: ما بر پیوندها تاکید داریم. ما شاهد عناصری از گسستگی در منطقه هستیم. آذربایجان بر پیوندها تاکید دارد. باید از فرصت های واقعی به نفع خود و شرکا استفاده کنیم. ما باید خط راه آهن خاصی داشته و باهم کار کنیم. باید باهم عملیات مشترک انجام دهیم. سعی کنیم معماری امنیتی جدیدی برای خودمان بسازیم. همچنین باید پروژه های قابل اجرا تعریف کنیم.
ادامه مطلب
انگلیس نگران است که تقویت محور مسکو – باکو – تهران، وابستگی اروپا به منابع انرژی قفقاز را تحت تأثیر قرار دهد. در حالی که روسیه روابط نزدیکی با ایران و آذربایجان دارد و از تقویت محور مسکو – باکو – تهران حمایت می‌کند.
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نزدیکی ایران به آذربایجان همزمان با مذاکرات دیپلماتیک، اقدامی چندوجهی با اهداف گوناگون است. ایران با تقویت عمق استراتژیک و ارتباطات منطقه‌ای خود، در تلاش است تا در مواجهه با فشارهای بین‌المللی در موضع ضعف قرار نگیرد و از طریق ایجاد کانال‌های همکاری (به ویژه در حوزه انرژی و ترانزیت) قدرت چانه‌زنی خود را افزایش دهد.
ادامه مطلب
سهراب انعامی علمداری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سفر رئیس جمهور پزشکیان به باکو هیاتی ۱۲۰ نفره از رهبران کسب‌وکار، استانداران استانهای شمال‌غربی ایران و اعضای گروه دوستی پارلمانی ایران و جمهوری آذربایجان شرکت خواهند کرد و با افتتاح پل آغبند – کلاله در مسیر کریدور ارس، به ظرفیت مناسبات اقتصادی دو کشور افزوده خواهد شد.
ادامه مطلب
سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به دلایل متعدد داخلی و منطقه ای، افکار عمومی کشور با حساسیت، کم و کیف سفر رئیس جمهور به جمهوری آذربایجان را از منظر پیگیری الزامات منافع ملی ایران دنبال می کنند.
ادامه مطلب
کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در منطقه‌ای که هر تحول دیپلماتیک، پیامدهایی چندوجهی به دنبال دارد، کشور های منطقه چگونه به این مذاکرات می‌نگرند؟ از بغداد تا باکو، از کابل تا دوحه، کشورهای همسایه در حال ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدهای یک توافق احتمالی هستند. این یادداشت، با نگاهی جامع به کشور های منطقه، آثار بالقوه مذاکرات تهران – واشینگتن را در بستر تحولات پرشتاب سال ۲۰۲۵ تحلیل می‌کند.
ادامه مطلب
سید علی موسوی خلخالی می نویسد: اردوغان باید بداند که نوروز قدمتی نه تنها به طول تاریخ ترکیه و فراتر از آن، عثمانی دارد بلکه قبل از به وجود آمدن سرزمینی به اسم عثمانی و ترکیه ایرانیان نوروز را جشن می گرفتند و پاس می‌داشتند، حتی اگر او تصمیم بگیرد که بر خلاف رویه در سال‌های گذشته به مقامات ایرانی مستقیما نوروز را تبریک نگوید.
ادامه مطلب
سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: راهکار تحقق این رسالت تاریخی برای صیانت از حقوق زبان آذری، اراده و عزم ملی همه ایران دوستان از جمله آذری‌های شریف، برای تبیین و جهاد علمی و همچنین مطالبه از نهاد های ذیربط برای کوتاه کردن دست اشخاص و محافلی هست که در پوشش دفاع از هویت و زبان آذربایجانی، در روز روشن، برای پیمانکاران نظم آنگلوساکسونی مزدوری می‌کنند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در شرایطی که ترکیه از نظر زبانی، تمدنی و فرهنگی پیوند چندانی با کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز ندارد، دولت اردوغان به منظور تحقق اهداف اقتصادی، سیاسی و امنیتی خود و القا شده توسط اسرائیل و ناتو، به دنبال تقویت کشورهای به اصطلاح جهان ترک و ایجاد ناتوی ترکی، راه ابریشم ترکی و دیگر اقداماتی از این دست برای خلق یک مرجعیت فرهنگی و تمدنی به نام خود و سپس رقابت با ایران است که دامنه نفوذ و تاثیرگذاری فرهنگی و سیاسی آن بدون نیاز به اقداماتی همانند ترکیه به طور طبیعی و به دلیل همبستگی تمدنی و هویتی و تاریخی با ساکنان قفقاز و آسیای مرکزی تا قلب این کشورها امتداد می یابد.
ادامه مطلب
تأکید رئیس‌جمهور پزشکیان بر احترام ایران به تمامیت ارضی کشورهای منطقه قفقاز در ایروان به‌عنوان پیامی مثبت تعبیر شد، مبنی بر اینکه تهران اجازه نخواهد داد تعیین مرزهای ایران و آذربایجان برخلاف منافع ارمنستان انجام شود و همچنین اجازه نخواهد داد “دالان زنگزور” با زور باز شود.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آذربایجان می خواهد یک واقعیت تاریخی را وارونه جلوه دهد و با همراهی ترکیه، اسرائیل و انگلیس به مرجعیت سازی هویتی و تمدنی و تاریخی قلابی برای آذری های ایران بپردازد، و این کار نشانه اهداف بدخواهانه و شوم این کشور برای تشدید واگرایی ملی است که به دستور کشورهای دیگری اجرا می شود و سوءتفاهم تلقی کردن این رفتارها و تلاش برای مقابله با آنها با ابزار باج دهی و نادیده گرفتن واقعیات تنها باکو را گستاخ تر خواهد کرد.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: باید با استفاده از ظرفیت های کشورمان، به خصوص ظرفیت های فرهنگی و اقتصادی و به دور از اقدامات هیجانی برای افزایش همکاری با جمهوری آذربایجان، ترکیه، کشورهای آسیای میانه و همسایگان تلاش سوء تفاهمات را مرتفع و به حساسیت های یکدیگر احترام بگذاریم تا هم از منافع ملی مان دفاع و هم منطقه را به سوی ثبات هدایت کنیم.
ادامه مطلب
بقایی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره میانجیگری عراق و قطر میان ایران و سوریه برای ازسرگیری روابط میان تهران و دمشق گفت: «برقراری روابط تابع مجموعه ملاحظات و نیازمند یکسری پیش نیازهاست که ما با رصد دقیق تحولات درباره آنها تصمیم خواهیم گرفت. اینکه کشورهای دوست بخواهند میان ما و سوریه تبادل پیام کنند امری طبیعی است و ما از همه فرصت ها برای اتخاذ تصمیم صحیح استفاده می کنیم.» وی در پاسخ به پرسش دیگر دیپلماسی ایرانی درباره احتمال تمدید حضور نیروهای امریکایی در عراق دست کم برای سه سال دیگر نیز گفت: «ما حضور نیروهای بیگانه در منطقه را به هیچ عنوان در جهت ثبات و امنیت منطقه نمی دانیم و موضع در این زمینه موضع ثابتی است.»
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحرکات اخیر باکو نشان می دهد این کشور قصد دارد با تسلط بر مهم ترین مسیر رقیب انتقال گاز به ایران، یعنی مسیر روسیه – گرجستان – ارمنستان، هرگونه گزینه دیگری را به حاشیه براند تا یک اهرم فشار تازه بر علیه ایران پیدا کند. هفته پیش وزارت خارجه انگلیس اعلام کرد اتباع این کشور باید از هرگونه سفر به فاصله ۵ کیلومتری از نوار مرزی جمهوری آذربایجان با ارمنستان خودداری کنند. در بخشی از این منطقه جاده متصل کننده شهرهای ایجوان و نومبریان در ارمنستان قرار دارد و خط لوله اصلی انتقال گاز روسیه از گرجستان به ارمنستان نیز از همین منطقه می گذرد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: جمهوری آذربایجان سالهاست که به تحریف وقایع تاریخی در کتابهای درسی در تمام سطوح دبستان تا دانشگاه و آکادمی، نسبت به مصادره شخصیتهای علمی و فرهنگی و ادبی و نیز شهرهای تاریخی ایران اقدام می کند.
ادامه مطلب
رامین فرهودی زرنق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در هم تنیدگی روابط منطقه ای ایران و روسیه در نقطه اتصال جمهوری آذربایجان از طریق کریدور شمال – جنوب و منافع غرب در سواحل خزر با مرکزیت قفقاز جنوبی موجب شده است تا برخی برنامه های خصمانه آنان توسط بازیگران داخلی هر دو کشور به شکلی خزنده دنبال شود؛ به عبارتی دیگر هر دو دولت باید از نفوذ خارجی در ساز و کارهای روابط دو جانبه احساس خطر داشته باشند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران باید در این شرایط بر مواضع اصولی خود به صورت علنی و با صراحت و قاطعیت پافشاری کند و به علیف هشدار دهد که کماکان مخالف ایجاد کریدور جعلی زنگزور است، چون این مسئله باعث خفگی ژئوپولیتیک ایران، قطع مرز با ارمنستان، کم اثرشدن کریدور شمال – جنوب ایران و محاصره ایران توسط نیروهای ناتو، پانترک و تجزیه طلب و صهیونیستها خواهد شد. لذا اگر نیت باکو از ایجاد کریدور اتصال ساده به نخجوان است، مسیر امن و ارزان ایران مثل همیشه در دسترس است.
ادامه مطلب
سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بحران‌های آبی در خاورمیانه، به‌ویژه بین ایران و همسایگانش، در سال‌های آینده به‌شدت تحت تأثیر تغییرات اقلیمی و مدیریت نادرست منابع آبی قرار خواهند گرفت. ایران باید با اتخاذ رویکردی جامع و هماهنگ، به‌ویژه در حوزه دیپلماسی آبی، از بروز بحران‌های جدید جلوگیری کرده و به سمت ایجاد همکاری‌های پایدارتر حرکت کند.
ادامه مطلب
فائزه رجبی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سازمان اکو با توجه به ظرفیت‌های قابل توجه، می‌تواند همچون یک سینرژی برای تقویت و توسعه اقتصادی ایران عمل کند.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: در صورت احداث راه آهن رشت آستارا، زیانهای بسیاری به جنگلهای در حال تهدید هیرکانی وارد خواهد آمد. بهترین مسیر همان مسیر ترکیبی زمینی-دریایی-زمینی-دریایی است. بر اساس نظریات منتشر شده در سایتهای تخصصی از سوی کارشناسان ذی ربط، مسیر یاد شده، از نظر اقتصادی و زیست محیطی مناسب تر است.
ادامه مطلب
محمدحسین معصوم‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به عدم توازن قوا میان باکو و ایروان و همچنین شواهد موجود در خصوص تحرکات طرف آذربایجانی در تجهیز خود و دست نکشیدن از گفتارهای تهاجمی علیه ارمنستان، ادعای نزدیکی صلح پایدار در منطقه قفقاز جنوبی رد می‌شود و بالعکس احتمالاً باید درگیری جدیدی در منطقه را شاهد باشیم.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: تغییرات اقلیمی اخیر (طوفان در شرق آمریکا و سیل در اسپانیا) نشان می دهد که این تغییرات پدیده هایی بین المللی شده اند. ریزگردهایی که از عراق و شبه جزیره عربستان استانهای غربی و جنوب غربی ایران را تحت تاثیر قرار می دهند، طوفان شن در استان سیستان و بلوچستان، خشک شدنت تالابها و تغییرات اقلیمی دور از انتظار، موضوعاتی منطقه ای و بین المللی است که انتظار می رود در صورت مشارکت، نمایندگان دولت جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس بین المللی مطرح شود.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۴، در جریان برگزاری مجمع پارلمانی بریکس در سن پترزبورگ، صاحب گافارووا، رئیس پارلمان آذربایجان اعلام کرد آذربایجان علاقمند به عضویت کامل در بریکس است. این اقدام، همانطور که در توافقنامه اعلامیه مشترک چین و آذربایجان ذکر شده، مورد حمایت پکن قرار گرفت و پوتین نیز اخیرا از این امر حمایت کرده است.
ادامه مطلب
در حالی که برخی از روزنامه ها ترجیح داده اند با بایکوت خبری کامل از کنار این واقعه عبور کنند تا جایی که گویی هیچ اتفاقی رخ نداده است، برخی دیگر اما سعی کرده اند تا به درکی اندک دقیق تر از شرایط منطقه، پیش بینی آینده و تاثیر آن بر جمهوری آذربایجان دست یابند.
ادامه مطلب
روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: منشاء ایجاد چنین مشکلات و چالش هایی برای ایران را باید عدم توانایی ایران در شکل دهی به روابط همزمان همکاری و رقابت با دیگر کشورها در نظر گرفت که نتیجه آن کاسته شدن از قدرت مانور و بازی ایران در معادلات منطقه است.
ادامه مطلب
ابراهیم رحیم‌پور در گفت وگویی می‌گوید: در مورد سرمایه‌گذاری ایران در بنادر جنوبی روسیه، ایران از توانایی ناوبری در ولگا و مزایای اقتصادی تجارت ترانزیتی از طریق دریای کاسپین راضی است. بازده سرمایه‌گذاری ما رضایت‌بخش است. ما همچنین مشتاقانه منتظر توسعه کریدور بین‌المللی شمال – جنوب از چابهار به اروپا هستیم. جنگ اوکراین توسعهٔ کامل این پروژه را مختل کرد، اما ما پیشرفت مداومی داریم. ما نگرانی‌هایی درباره تبخیر داریم، اما فکر می‌کنم این یک مسئله جهانی است. ما به اندازه هر یک از کشورهای ساحلی و بقیه جهان، و شاید حتی بیشتر، به محیط زیست اهمیت می‌دهیم. این کریدور به ما اجازه داده است تا برخی از فشارهای ناشی از تحریم‌های بین‌المللی را کاهش دهیم. متأسفانه، ایران نتوانسته است از موقعیت ترانزیتی خود برای به حداکثر رساندن ترافیک تجاری در منطقه به طور کامل بهره‌برداری کند. من معتقد نیستم که مقیاس بحران زیست‌محیطی به اندازه‌ای که پرسش شما اشاره می‌کند، جدی باشد. اگرچه اطلاعات علمی کاملی از وضعیت میدانی ندارم، اما مطمئن نیستم که بحرانی قریب‌الوقوع در پیش باشد.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: انتخاب نام زنگه زور که برگرفته از نام قدیمی این منطقه و در بردارنده ادعاهای تاریخی بود روایت سازی شد. این شیوه مواجهه با مسائل و تکیه بر برشی از گذشته هر چند برخی امکان های محدود و مقطعی ایجاد می کند اما اگر قرار باشد کل رویدادها را واکاوی کنیم به نتایجی می رسند که باب میل آنها نخواهد بود و پذیرش و هضم آن برایشان دشوار خواهد بود. متاسفانه این شکل از برخورد با مسائل تاریخی که به‌صورت یکجانبه و به سود خود دیدن حوادث و رویدادهاست وجود دارد که از نظر علمی و منطقی درست نیست و منشا مشکلات و سوء تفاهمات در منطقه شده است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور مقامات دو کشور مهم اتحادیه در قفقاز و به‌ویژه سفر رئیس سرویس اطلاعاتی مخفی انگلیس به باکو دارای اهمیت خاصی است. ریچارد مور، رئیس ام‌آی ۶ در دیدارهای خود با مقامات جمهوری آذربایجان به‌طور ضمنی از ایده تشکیل نیروی نظامی مشترک کشورهای به‌اصطلاح ترک در قفقاز و آسیای مرکزی سخن راند. او همچنین با حضور در جمع تعدادی از دانشجویان در شهر باکو، بر علاقه‌مندی لندن برای تقویت همگرایی میان جمهوری آذربایجان با کشورهای آسیای مرکزی تأکید کرد. اما اینکه وی چرا در این بازه زمانی از همگرایی میان کشورهای منطقه قفقاز و آسیای مرکزی سخن می‌گوید معنادار است.
ادامه مطلب