معصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران دیگر در موقعیتی نیست که بتواند همانند لبنانِ پس از ۲۰۰۶ یا سوریه‌ی پس از ۲۰۱۵ به‌تنهایی مسیر تحولات را تعیین کند. نظم جدید منطقه بر محور تعامل چندجانبه می‌چرخد، نه هژمونی یک قدرت.
ادامه مطلب
ابراهیم فراهانی در گفتگویی اظهار داشت: انتخابات پارلمانی سوریه، روز یکشنبه ۱۳ مهرماه، در شرایطی برگزار شد که ساختار سیاسی و امنیتی این کشور همچنان بی‌ثبات است. درحالیکه دولت موقت احمد الشرع، وعده داده بود که این انتخابات، آغاز روندی تازه برای تدوین قانون اساسی جدید و بازسازی نهادهای حاکمیتی باشد، اما بسیاری از تحلیلگران، این انتخابات را نه بازگشت دموکراسی، بلکه گامی مقدماتی برای تثبیت قدرت دولت موقت تلقی می‌کنند.
ادامه مطلب
سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری سابق سوریه، جایگاه ایران را تضعیف و فضایی در شام ایجاد کرده که عربستان سعودی آماده پر کردن آن است.
ادامه مطلب
ترکیه روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد که در همسویی با فشارهای بین‌المللی علیه ایران و برای محدودکردن برنامه هسته‌ای این کشور، دارایی‌های شماری از افراد و نهادهای مرتبط با این برنامه را مسدود کرده است. بر‌اساس گزارش یورونیوز و خبرگزاری‌های ترکیه، این اقدام در پی فرمانی از سوی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، انجام شده و شامل افراد و شرکت‌هایی می‌شود که در بخش‌های مختلف مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران فعالیت دارند.
ادامه مطلب
داده‌های کشتیرانی نشان می‌دهد که تعدادی از تانکرهای نفت خام دخیل در تجارت نفت روسیه از اوایل امسال به سمت شرق مدیترانه در حرکت بوده‌اند و محموله‌های آنها در سوریه به پایان رسیده است.
ادامه مطلب
هشدارهای الشرع درباره خطر حضور قسد در مرزهای سوریه، عراق و ترکیه و همچنین تأکید مکرر او بر ادغام این نیروها در ساختار ارتش، عملاً بازتابی از دغدغه‌های امنیتی آنکارا درباره فعالیت‌های پ.ک.ک و شاخه‌های وابسته به آن است.
ادامه مطلب
اسرائیل و سوریه، به جای ورود به یک درگیری تازه، در مسیر عادی‌سازی روابط قرار گرفته‌اند. این دو کشور که تاکنون هشت دهه خصومت را تجربه کرده‌اند، ممکن است با میانجیگری ایالات متحده، توافقی امنیتی امضا کنند.
ادامه مطلب
احمد الشرع در گفت‌وگویی با تلویزیون «الاخباریه» این کشور که روز جمعه ۲۱ شهریور منتشر شد، گفت که «اختلاف و شکاف دمشق با تهران دائمی نیست.» این اظهارات رئیس‌جمهور موقت سوریه نقطه عطفی در گفتمان سیاسی سوریه پسااسد تلقی می‌شود. ادعای مذکور در صورت صحت، نه‌تنها حامل پیام آشکاری برای تهران است، بلکه در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی نیز نشانه‌ای از بازتعریف احتمالی سیاست خارجی سوریه در دوران جدید است.
ادامه مطلب
تجاوز اخیر اسرائیل به دوحه در روز سه‌شنبه گذشته، نشانه‌ای آشکار از رفتار غیرقابل‌کنترل این رژیم است. اسرائیل با سابقه حملات به لبنان، سوریه، ایران، یمن و درگیری‌های دهه های پیشین با اردن و مصر، ذیل جنگ شش روزه پتانسیل ایجاد تنش با دیگر کشورهای منطقه را از خود نشان داده است. این اقدامات، به‌ویژه حمله به قطر، زنگ خطری برای کشورهای منطقه، به‌خصوص ترکیه و پاکستان، به صدا درآورده است.
ادامه مطلب
دولت سوریه و رئیس جمهور موقت، احمد الشرع، با دشوارترین چالش‌های مرحله انتقالی روبه‌رو هستند. تلاش برای تکمیل روند انتقالی با برگزاری اولین انتخابات قانونگذاری در سپتامبر آینده، نشان‌دهنده یک انتقال واقعی و اساسی در روند ساخت دولت جدید سوریه نخواهد بود. این به دلیل ناتوانی دولت – تا به امروز – در تحمیل یک دیدگاه محلی برای رسیدگی به معضلات امنیتی ناشی از تعاملات دولت با نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) در شمال از یک سو و جوامع دروزی در جنوب از سوی دیگر است.
ادامه مطلب
در یکی از مهم‌ترین تحولات منطقه‌ای، دولت ترکیه اعلام کرده است که روابط اقتصادی خود را با اسرائیل به طور کامل قطع کرده و حریم هوایی‌اش را به روی هواپیماهای اسرائیلی بسته است. این تصمیم که در نشست فوق‌العاده روز جمعه پارلمان ترکیه از زبان هاکان فیدان، وزیر خارجه این کشور اعلام شد، نه تنها نقطه عطفی در مناسبات دو جانبه محسوب می‌شود بلکه می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر معادلات انرژی، تجارت منطقه‌ای و توازن قدرت در خاورمیانه به جا بگذارد.
ادامه مطلب
سقوط حکومت اسد در دسامبر گذشته و تصمیم رئیس جمهور ترامپ در ماه مه برای لغو تحریم‌های ایالات متحده، باعث شد چندین نهاد خارجی نه تنها به صادرات محصولات انرژی به سوریه، بلکه به سرمایه‌گذاری در تولید بالادستی و پایین‌دستی این کشور نیز ابراز علاقه کنند. مقدمه‌ای بر آبشار شگفت‌انگیز و سریع و بی‌نظم کاهش تحریم‌ها در ۱۱ مارس رخ داد، زمانی که بریتانیا محدودیت‌های مربوط به نفت را برای ده شرکت بزرگ تولید، حمل و نقل، پالایش و بازاریابی انرژی سوریه لغو کرد.
ادامه مطلب
ابوالفضل حسینی‌نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ترکیه امروز با سه ابزار کلیدی کریدورهای ترانزیتی راه توسعه عراق و TRIPP، نفوذ نظامی و امنیتی (در شمال سوریه و مقابله با پ‌ک‌ک) و دیپلماسی فعال (میانجیگری ها و توافق های اقتصادی) در حال بازتعریف جایگاه خود به عنوان «هارتلند» جدید اوراسیاست.
ادامه مطلب
دیدار سه شنبه شب «اسعد الشیبانی»، وزیر امور خارجه دولت موقت سوریه، با هیأتی از اسرائیل در پاریس، که با میانجیگری آمریکا برگزار شد، نقطه عطفی در روابط دوجانبه‌ای است که از زمان شکل گیری اسرائیل در سال ۱۹۴۸ عمدتاً با خصومت و درگیری تعریف شده است. طبق گزارش خبرگزاری سانا، این گفت‌وگوها با هدف کاهش تنش، حمایت از ثبات منطقه‌ای و فعال‌سازی مجدد توافق آتش‌بس ۱۹۷۴، به‌ویژه در استان سویدا، انجام شد.
ادامه مطلب
امضای توافق‌نامه همکاری نظامی میان سوریه و ترکیه، که بر اساس گزارش خبرگزاری سانا با هدف ارتقای کارآمدی ارتش سوریه و بازسازی ساختارهای دفاعی آن بر اساس استانداردهای بین‌المللی صورت گرفته، نقطه عطفی در روابط دو کشور است. این توافق، که شامل تبادل نیروهای نظامی برای آموزش‌های تخصصی، انتقال فناوری و مشاوره در حوزه‌های مختلف نظامی از جمله مقابله با تروریسم، دفاع سایبری و لجستیک می‌شود، نشان‌دهنده تلاش مشترک برای تقویت توان دفاعی سوریه در برابر تهدیدات داخلی و خارجی است.
ادامه مطلب
حسین حاجی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اصل مشکل و ریشه درگیری‌ها به کودتا و انتقال قدرت از طریق فرآیندهای غیر دموکراتیک در سوریه بازمی‌گردد. نظام جبری جولانی فاقد دکترین دموکراتیک ملی است و گذار سیاسی باید بر مبنای گزاره‌های دموکراتیک و اجماع ملی پیش برود، نه با کودتا.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی می نویسد: آیا جنگ «پیشگیرانه» اسرائیل علیه ایران که ماه گذشته با حمایت ایالات متحده انجام شد، نوید بازگشت به مداخله‌گری افسارگسیخته غربی را می‌دهد؟ تجربه مداخله در عراق در سال ۲۰۰۳ و در لیبی در سال ۲۰۱۱، خاطره‌ای تلخ بر جای گذاشت.
ادامه مطلب
فصل تازه از حیات سیاسی سوریه با به قدرت رسیدن احمد الشرع در قالب دولت موقت، حکایت از این دارد که این کشور هم چنان در آتش اختلافات داخلی می سوزد. در قسمت تازه این تنش ها، وقایع میدانی در شرق سوریه، به‌ویژه در منبج و دیرالزور، نشان می‌دهد که این کشور وارد فصل تازه‌ای از درگیری و ناآرامی مزمن شده است. درگیری اخیر میان نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) و ارتش وابسته به دولت موقت، تنها یکی از نشانه‌های این مرحله گذار بحرانی است که قبل تر در شهر دروزی نشین سویدا روی داد.
ادامه مطلب
با وجود گذشت ماه‌ها از سقوط اسد و تشکیل دولت انتقالی در سوریه، درگیری‌های خونین، نقض آتش‌بس و بحران‌های قومیتی همچنان ادامه دارد؛ بحران‌هایی که آینده سوریه را در هاله‌ای از ابهام فرو برده است.
ادامه مطلب
محمدعلی مهتدی در یادداشتی می‌نویسد: بسیاری از سوری ها اکنون حسرت روزهای دولت بشار اسد را می خورند و بازگرداندن وحدت و یکپارچگی به سوریه به آرزوئی می ماند که تحقق آن به یک معجزه نیاز دارد.
ادامه مطلب
در بحبوحه این مذاکرات ناامیدکننده برای الحاق، «نیچیروان بارزانی» رئیس اقلیم کُردستان عراق، به عنوان یک میانجی محوری وارد شده است. روابط قوی او بر شکاف‌های اجتماعی – سیاسی غلبه و به حمایت از کُردهای سوریه کمک کرده و در عین حال، در چشم‌انداز تکه‌تکه شده خاورمیانه، به دنبال راه‌حل‌هایی برای این وضعیت است.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی می نویسد: هفت ماه پس از حمله برق‌آسای جهادی‌های گروه «هیئت تحریرالشام» که به سرنگونی رژیم بشار اسد انجامید، سوریه همچنان در خشونت و بی‌ثباتی فرو رفته و اقلیت‌های مذهبی نخستین قربانیان این وضعیت هستند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می‌نویسد: اسرائیل گمان می‌کند با اثرگذاری بر طایفه‌ها و اقلیت‌های منطقه مثل دروزی‌ها و کردها می‌تواند ضمن رسیدن به آرمان‌های سرزمینی خود صاحب عمق استراتژیک نیز بشود و دایره نفوذ خود را تا مرزهای ایران و ترکیه گسترش دهد.
ادامه مطلب
محمد عطایی می نویسد: بمباران سنگین دمشق، سویدا و درعا از سوی اسرائیل به بهانه حمایت از اقلیت دروز سوریه، هیئت حاکمه این کشور و حامیان بین‌المللی آن را غافلگیر کرده است. این حملات که در اوج مذاکرات حکومت سوریه با اسرائیل رخ داد، واکنش‌هایی دیرهنگام از جانب مقام‌های دمشق و آنکارا به همراه داشته است.
ادامه مطلب
آمریکا همزمان از اسرائیل برای مقابله با ایران و از ترکیه برای تثبیت سوریه حمایت می‌کند، که این دو هدف در تضادند و می‌توانند به تنش‌های بیشتر منجر شوند.
ادامه مطلب
اسرائیل به دنبال یک سوریه ضعیف و تقسیم‌شده است. این رژیم سیاستی تهاجمی و نظامی‌محور دارد و با حملات هوایی و اشغال زمینی به دنبال تضعیف دولت جدید سوریه است. اسرائیل همچنین از اقلیت‌ها (مانند دروزی‌ها) به‌عنوان ابزاری برای ایجاد تفرقه استفاده می‌کند.
ادامه مطلب
سید حجت سیداسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در ورای همه این تهدیدات و توطئه‌ها جمهوری اسلامی ایران با بهره‌مندی از رهبری واحد، نیروهای مسلح قوی و انسجام داخلی توانسته است در برابر تلاش‌های مداخله‌جویانه، از جمله پروژه‌های نیابتی و رسانه‌ای، ایستادگی کند.
ادامه مطلب
ذلفا معیل می نویسد: با وقوع بحران سویدا در سوریه، روایت‌ها در توضیح علل آن متفاوت بود. برخی آن را یک درگیری فرقه‌ای و اقدامات خشونت‌آمیز پراکنده به شمار آوردند، در حالی که برخی دیگر آن را «عملیات نظامی دولتی با هدف تحت سلطه درآوردن منطقه» توصیف کردند.
ادامه مطلب
علی پورمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: «کریدور داوود» که قرار است زمینه‌ساز تحقق ایده «اسرائیل بزرگ؛ از نیل تا فرات» باشد، کریدوری‌ست که جنوب و شرق سوریه را از خط تل‌آویو – جولان – سویداء – تنف به حسکه در شمال این کشور و سپس عراق و کرانه رود فرات متصل می‌کند.
ادامه مطلب
جمیله کدیور در یادداشتی می‌نویسد: با توجه به بالا بودن احتمال نقض آتش‌بس از سوی اسرائیل و ازسرگرفته شدن جنگ، این بار خانه تکانی و پاکسازی را به جد از بالا شروع کنید. شاید بتوان جلو ضرباتی مشابه شروع و ادامه جنگ ۱۲ روزه را گرفت.
ادامه مطلب