
دستاوردهای بزرگ ترکیه در صحنه بینالمللی طی هفتههای اخیر جدید
ترکیه با رویکرد فعال اردوغان، اکنون به بازیگری غیرقابلچشمپوشی در گسترهای از دریای سیاه تا شامات، و از آسیای مرکزی تا اروپا بدل شده است.
ادامه مطلبترکیه با رویکرد فعال اردوغان، اکنون به بازیگری غیرقابلچشمپوشی در گسترهای از دریای سیاه تا شامات، و از آسیای مرکزی تا اروپا بدل شده است.
ادامه مطلباسرائیل نگران نفوذ ترکیه در سوریه است، بهویژه با توجه به حمایت آنکارا از احمد الشرع، رئیسجمهوری جدید سوریه که گذشتهای اسلامگرا و سابقه رهبری در گروه هیئت تحریر شام دارد، گرچه اکنون مواضعی صلحآمیز در پیش گرفته است.
ادامه مطلبترکیه، مشابه با کشورهایی چون اندونزی، برزیل و عربستان سعودی، بهدنبال استفاده از وضعیت چندقطبی جدید برای گسترش نفوذ خویش است.
ادامه مطلبتشدید تنشها در شمال شرق سوریه و زمزمههای عملیات نظامی جدید ترکیه علیه یگانهای مدافع خلق (YPG) و نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF)، منطقه را در کانون توجهات جهانی قرار داده است. این تحولات، که پس از اعلام انحلال حزب کارگران کردستان (PKK) و خروج بخش قابلتوجهی از نیروهای آمریکایی از میادین نفتی و گازی سوریه رخ میدهد، نشاندهنده تلاش ترکیه برای تحکیم نفوذ خود در این منطقه استراتژیک است.
ادامه مطلبمعصومه علیانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: سفر رئیسجمهوری آمریکا به عربستان، قطر و امارات و دیدار با چهرههایی چون جولانی نیز نشانهای از تغییر معادلات در نگاه واشینگتن به پرونده سوریه بود. در این چارچوب، هدف دیگر نه سرنگونی دولت مرکزی دمشق، بلکه تغییر رفتار ژئوپلیتیکی آن تلقی میشود؛ مسیری که میتواند موقعیت ایران در سوریه را با چالش مواجه کند.
ادامه مطلبرهبر انقلاب با تأکید بر اینکه بعضی شعارها و حرفها و حوادث گذرا نباید باعث فراموشی مسئله فلسطین شود، خاطرنشان کردند: به توفیق و به عزت و جلال الهی، فلسطین بر اشغالگران صهیونیست پیروز خواهد شد و جَوَلان چند روزه جریان باطل پایان خواهد یافت. همچنانکه کارهایی که در سوریه میکنند نشانه قوت آنها نیست بلکه نشانه ضعف است و موجب ضعف بیشتر نیز خواهد شد.
ادامه مطلبسفر عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران به عربستان سعودی و قطر که امروز شنبه و پیش از دور چهارم احتمالی مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا و در آستانه سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه انجام میشود، نشانهای از تحرک دیپلماتیک تهران برای مدیریت تحولات منطقهای و پیشبرد منافع ملی است. این سفر که با دیدار با مقامات ارشد ریاض و حضور در اجلاس گفتوگوی ایران و جهان عرب در دوحه همراه شده، بیشک اهدافی چندوجهی را دنبال میکند. منابع العربیالجدید گزارش دادهاند عراقچی در ریاض درباره تحولات فلسطین، جنگ غزه، لبنان، یمن و سوریه با مقامات سعودی گفتوگو خواهد کرد و آنها را در جریان مذاکرات تهران-واشنگتن قرار خواهد داد. اما حضور مسئول سیاست خارجی ایران در ریاض و دوحه با سه هدف مشخص صورت میگیرد؛ مدیریت تحولات منطقهای با بهرهگیری از ظرفیت کشورهای عربی، پیشبرد مذاکرات هستهای با استفاده از پتانسیل منطقهای و هشدار درباره موضوعات حساس مانند جعل نام خلیج فارس و ادعای مخرب درباره جزایر سهگانه ایرانی.
ادامه مطلبهیثم الخزعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: دولتها بر اساس منافع خود عمل میکنند، نه احساسات. بله، «احمد الشرع» خون عراقیها را ریخت، همانطور که پیش از او بشار اسد این کار را کرد و بسیاری از کشورهای منطقه نیز چنین کردند. اما دولتهای عراق روابط خود را با اسد از سر گرفتند و حتی از او حمایت کردند، و عراقیها از حکومت او به خاطر منافع والاتری (مرتبط با امنیت ملی عراق و تهدید مشترک) دفاع کردند.
ادامه مطلباردوان امیراصلانی می نویسد: درحالیکه احمد الشرع در تلاش است تا چهره خود را برای کسب حمایت سفارتخانههای غربی، بهویژه آمریکا، و رفع تحریمهای اقتصادی بهبود بخشد، ترکیب کابینه جدیدش که در ۲۹ مارس اعلام شد، نگرانیهایی را برانگیخته است. به جز یک بانوی مسیحی در وزارت امور اجتماعی، یک علوی در وزارت راه، یک دروزی در وزارت کشاورزی و یک کُرد در وزارت آموزش (که ارتباطی با نیروهای دموکراتیک سوریه ندارد)، وزارتخانههای کلیدی به نزدیکان رهبر جدید دمشق و سنیهای افراطی واگذار شدهاند. اعلام این دولت جدید، واکنش تند «اداره خودگردان شمال و شرق سوریه» را که تحت رهبری کردهاست، به دنبال داشت.
ادامه مطلبیک مقام اسرائیلی، که خواست نامش فاش نشود، به ریسپانسیبل استیتکرفت گفت که ارتش اسرائیل (IDF) آماده است تا «هر اقدام لازم» را برای جلوگیری از نقض توافقهای دوجانبهای که سالها پیش بین اسرائیل و ترکیه امضا شده بود، انجام دهد.
ادامه مطلبهیثم الخزعلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: وقتی بشار اسد سقوط کرد، نیروهای صهیونیستی ساختمان اداره ملی اطلاعات سوریه را تخریب کردند. این کار برای پنهان کردن ملیت بسیاری از کسانی بود که وارد سوریه میشدند، شاید الجولانی یکی از آنها بود.
ادامه مطلبآرزوی رژیم صهیونیستی، دیدن سوریه ضعیف است که کردها در شمال شرق و دروزیها در جنوب و علویها در غرب آن برای خودشان تشکیلاتی حکومتی به راه اندازند.
ادامه مطلبپس از آنکه الشرع توافق تاریخیای با مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای کرد یگانهای مدافع خلق (YPG) یا همان نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) امضا کرد، نور امیدی ظاهر شد. پس از ماهها بنبست، عبدی سرانجام موافقت کرد که نیروهایش را در ارتش سوریه ادغام کن، چیزی که پیش از سرنگون شدن رژیم اسد به شدت مخالف آن بود.
ادامه مطلباحسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه دولت ترکیه به طور رسمی در مورد برنامه های نظامی و اطلاعاتی خود در سوریه اطلاع رسانی نکرده، اما دولت اردوغان قصد دارد با استفاده از زیرساخت های فرودگاه های سوریه در منطقه پالمیرا، جایی که فرودگاه های پالمیرا و تی ۴ در آن قرار دارد، پایگاه های نظامی متعددی ایجاد کند.
ادامه مطلبزمزمههایی از طرح تقسیم سوریه و ایجاد مناطق نفوذ دائمی در حال شکلگیری است. اگر این سناریو عملیاتی شود، موجودیت دولت مرکزی سوریه به شکل بیسابقهای تضعیف میشود و آینده سیاسی این کشور به بازیچه رقابتهای ژئوپلیتیکی تبدیل خواهد شد. نکته مهم آن است که اسرائیل برخلاف گذشته، اکنون نهتنها برای مهار ایران، بلکه برای کنترل نفوذ ترکیه نیز وارد میدان شده است. چنین تغییری در اهداف تلآویو، نشانهای روشن از جابهجایی اهداف و تهدیدات اصلی در معادله سوریه است؛ وضعیتی که میتواند به برخورد مستقیم یا برخورد نیابتی با آنکارا نیز منجر شود.
ادامه مطلبهیثم الخزعلی در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: پروژه صهیونیست ها تقسیم سوریه به ۵ کشور (کرد، دروزی، علوی، مسیحی و سنی) است. دولتهای دروزی در سویدا و کردها در شمال شرق سوریه در واقع وجود دارند و متحد رژیم صهیونیستی هستند. در حالی که سواحل و حماقت گروه های تروریستی در سوریه آتش انتقام را شعلهور کرده است که آن را به تشکیل مقاومتی مجبور می کند که شاید از سوی صهیونیست ها یا سعودی ها و امارات با همکاری مصر حمایت می شود.
ادامه مطلبتحولات جاری در سوریه، بار دیگر خط تماسهای ژئوپولیتیکی و رقابتهای منطقهای را در مدارهای حساستری قرار داده است. در میانه این پیچیدگیهای استراتژیک، رفتار نظامی اسرائیل در خاک سوریه، بهویژه هدف قرار دادن پایگاههای هوایی که به شکل بالقوه میتوانند به محل استقرار نیروهای همسو با آنکارا بدل شوند، واجد پیامدهایی چندلایه در سطح منطقهای، بهویژه در مناسبات متغیر و شکننده میان ترکیه و اسرائیل است.
ادامه مطلبامیرحسام هاشمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موسسه اقتصاد و صلح (IEP) واقع در کشور استرالیا، یکی از مراکز مهم و مورد استناد پژوهشی است که به طور سالانه گزارش جامعی را دربارهی روندها و رخداهای تروریستی یکسال اخیر منتشر میکند. در یادداشت حاضر، به واکاوی و بررسی مطالب مهم در گزارش شاخص جهانی تروریسم – منتشر شده در مارس ۲۰۲۵ – پرداخته میشود.
ادامه مطلبتلاش هایی را توسط امارات متحده عربی و عمان برای کاهش تنش در منطقه خلیج فارس به ویژه میان ایران و امریکا و اسرائیل شاهدیم که در چارچوب آن تلاش دارند آتش حملات جاری در یمن را نیز خاموش کنند. حملاتی که نیروی دریایی امریکا تقریبا به طور روزانه قلمرو حوثیها در یمن را بمباران میکند.
ادامه مطلبهمزمانی تحریمهای ثانویه آمریکا و رقابت روسیه در بازارهای سنتی ایران، شرایط را برای صادرات نفت ایران بیش از پیش دشوار کرده است. از یکسو، واشنگتن با ابزار تحریمهای ثانویه احتمالی خود، مشتریان اصلی نفت ایران، یعنی چین و هند را تحت فشار قرار می دهد و از سوی دیگر، روسیه با افزایش صادرات نفت خود به کشورهایی مانند سوریه، عملاً جای ایران را در برخی بازارها گرفته است. این تحولات، حلقه محاصره اقتصادی تهران را تنگتر کرده و ایران را با چالشهای جدی در حوزه فروش نفت مواجه ساخته است.
ادامه مطلبشبکههای تشکیلدهنده «محور مقاومت» پیش از این نامگذاری وجود داشتند و با بهرهگیری از قدرت داخلی و فرامرزی خود به طور مداوم با شوکهای خارجی سازگار شدهاند.
ادامه مطلبپس از سقوط بشار اسد، اسرائیل با پیشروی نظامی در سوریه و تلاش برای ایجاد اتحاد با اقلیتهای قومی مانند دروزیها و کردها، به دنبال گسترش نفوذ خود در منطقه است. این اقدامات نگرانیهای امنیتی اسرائیل و واکنشهای منطقهای را به دنبال داشته است.
ادامه مطلباردوان امیراصلانیطی یادداشتی می نویسد: در حقیقت، اقتصاد ایران یکی از بدترین سالهای خود را در ۲۰۲۴ تجربه کرد؛ سالی سخت برای مردم. از نظر ژئوپلیتیکی، اغلب گروههای نیابتی ایران در خارج از کشور تضعیف شدهاند، حزبالله در لبنان آسیب دیده، سوریه بشار اسد به دست یک اسلامگرای افراطی داعش افتاده و نوار غزه به ویرانه تبدیل شده است.
ادامه مطلبروابط میان روسیه و دولت جدید سوریه تحت رهبری احمد الشرع (ابومحمد الجولانی) با پیچیدگیهای متعددی روبهروست. یکی از مهمترین چالشهای این روابط، سرنوشت بشار اسد و نقش او در آینده سیاسی سوریه است. مسکو که سالها از دولت اسد حمایت کرده، اکنون در وضعیتی قرار دارد که باید میان منافع استراتژیک خود و الزامات همکاری با دولت جدید سوریه توازن برقرار کند. درخواست دولت جدید سوریه برای استرداد اسد، مسکو را در موقعیتی دشوار قرار داده است، چراکه چنین اقدامی میتواند بر روابط تاریخی کرملین با دمشق و بر اعتبار ژئوپلیتیکی روسیه در منطقه تأثیر بگذارد.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی می نویسد: اردوغان باید بداند که نوروز قدمتی نه تنها به طول تاریخ ترکیه و فراتر از آن، عثمانی دارد بلکه قبل از به وجود آمدن سرزمینی به اسم عثمانی و ترکیه ایرانیان نوروز را جشن می گرفتند و پاس میداشتند، حتی اگر او تصمیم بگیرد که بر خلاف رویه در سالهای گذشته به مقامات ایرانی مستقیما نوروز را تبریک نگوید.
ادامه مطلبمحمدعلی مهتدی در یادداشتی می نویسد: حوادث سوریه نشان داد که رویدادهای کنونی زیر نظر آمریکا و اسرائیل با نقش اجرائی ترکیه صورت می گیرد و برنده همه این تحولات رژیم صهیونیستی و بازنده آن همه کشورها و ملتهای منطقه اند. آینده نشان خواهد داد که دولت ترکیه خود نیز در رأس بازندگان خواهد بود.
ادامه مطلبمقامات ارشد دمشق معتقدند که کلید حل بحران سوریه در توسعه روابط بین واشینگتن و تهران نهفته است. این روابط یا به تشدید تنش منجر میشود یا تفاهمات جدیدی را به ارمغان میآورد.
ادامه مطلبمحمدعلی دستمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از جنگ جهانی نخست بدین سو، کردها همواره گوش به فرمان رهبران احزاب مختلفی بودهاند که به آنها وعدههای طلایی داده و خود را پیشمرگ و جانفدای ملت و خلق نامیدهاند. اما در جهان امروز و در شرایطی که هر روستای دورافتادهی کُردی در ایران و عراق و ترکیه و سوریه هم، چند جوان فارغ التحصیل ارشد و دکترا دارد و اغلب چوپانها و دروگران هم گوشی هوشمند در دست دارند و از جام جهان بین اینترنت، دنیا را به راحتی نظاره میکنند، نمیتوان با همان شیوههای مرسوم، اهمیت خودآگاهی مردم کُرد را نادیده گرفت و برای آنها تصمیمگیری کرد.
ادامه مطلبفاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دروزی ها با توجه به بحرانهای داخلی سوریه و تهدیدات امنیتی فزاینده، به دنبال راهحلهایی برای حفظ امنیت و هویت خود هستند. در این میان، برخی از رهبران و گروههای دروزی به طور علنی از اسرائیل درخواست کمک کردهاند و حتی خواستار الحاق به اسرائیل یا تشکیل یک منطقه خودمختار تحت حمایت اسرائیل شدهاند. این موضوع نه تنها پیامدهای داخلی برای سوریه دارد، بلکه میتواند بر روابط منطقهای و بینالمللی نیز تأثیرگذار باشد. در این مقاله، به بررسی چند محور کلیدی از جمله دلایل انتخاب دروزیها توسط اسرائیل، نقش اسلامگراها، و موضعگیری قدرتهای منطقهای و بینالمللی در قبال تجزیه سوریه پرداخته میشود.
ادامه مطلبرستم ضیائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: وزیر برق سوریه، عمر شقروق، روز پنجشنبه اعلام کرد که قطر از طریق تأمین دو میلیون متر مکعب گاز طبیعی روزانه از طریق اردن، به حمایت از بخش انرژی در سوریه خواهد پرداخت.
ادامه مطلب