حامد نقی‌لو می نویسد: در مواجهه با ایران، ایالات متحده به‌ویژه در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، نه به دنبال حل مسئله، بلکه به دنبال مدیریت آن بوده است. این مدیریت، برخلاف تصور رایج، نه از جنس نظم‌سازی منطقه‌ای، بلکه از جنس مهار، تضعیف و کنترل ظرفیت‌های ایران در سطح منطقه‌ای و جهانی است.
ادامه مطلب
تاریخ نشان می‌دهد که تغییر تنها عامل ثابت در امور انسانی است و ثمرات پیروزی نظامی اغلب کوتاه مدت هستند. در پی جنگ ۱۲ روزه، سوال کلیدی این است که آیا ایالات متحده و اسرائیل می‌توانند با محدود کردن (اگر نگوییم خلع سلاح) حزب‌الله، ایجاد ثبات در سوریه و انعقاد یک توافق هسته‌ای گسترده‌تر و بهتر با ایران، دستاوردهای نظامی اخیر را به دستاوردهای سیاسی پایدار تبدیل کنند. اگر چنین نشود، رویدادهای ژوئن ۲۰۲۵ می‌تواند آغاز مرحله جدیدی در کارزار طولانی یا در بدترین حالت، آغاز فصلی خطرناک‌تر در یکی از بی‌ثبات‌ترین درگیری‌های خاورمیانه باشد.
ادامه مطلب
خاورمیانه در حال حاضر دستخوش یک تحول بزرگ است، شاید حتی مهم‌تر از چرخه‌های قبلی تغییر در منطقه. یک درک منطقه‌ای وجود دارد که چشم‌انداز فعلی تشدید و تنش، حداقل برای میان‌مدت، ادامه خواهد یافت.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: صلح خاورمیانه نه در پیروزی نظامی، بلکه در عدالت و همزیستی نهفته است. خاورمیانه می‌تواند صلح و رفاه داشته باشد، اگر چرخه انتقام خارج شود و به دیپلماسی بازگردد.
ادامه مطلب
جلال خوش‌چهره در یادداشتی می نویسد: ابهام، فشار و تهدید" مفهوم سیاست راهبردی "واشنگتن - اروپا" در قبال تهران است. این سیاست در چارچوب رویکرد راهبردی تحمیل الگوی "مذاکره(توافق) یا جنگ" عمل می‌کند. دو راهکار نیز در دستور قرار دارد: فشار از بیرون، شکاف اندازی در داخل. هدف ایجاد سرگیجگی و شتابزدگی در تصمیم سازی تهران است. در مدل سازی جدید دیگر خبری از نقشهای بازیگر خوب و بد نیست که پیش از این میان واشنگتن و تروئیکای اروپایی تقسیم شده بود. حالا خواست‌ها در یک همسویی روشن اعلام می‌شود.
ادامه مطلب
کوروش احمدی می نویسد: کسانی که با مذاکره جدی با آمریکا و توافق درباره غنی‌سازی مخالف هستند، ادعا می‌کنند که در چنین صورتی کشور در معرض یک «دومینوی تسلیم» قرار خواهد گرفت و بعد از هسته‌ای، ناچار به تعطیلی یا محدودیت شدید برنامه موشکی خواهیم شد.
ادامه مطلب
در سال ۲۰۲۴، رویارویی بین اسرائیل و ایران از خصومت‌های غیرمستقیم و نیابتی به تبادل مستقیم حملات تغییر یافت. در اول آوریل، یک حمله هوایی مشکوک به اسرائیل علیه ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، سوریه، به کشته شدن دو ژنرال و پنج مشاور نظامی ایران منجر شد. ایران با انجام بیش از سیصد حمله پهپادی و موشکی تلافی کرد، که اولین باری بود که ایران مستقیماً اسرائیل را هدف قرار می‌داد.
ادامه مطلب
محسن عوضوردی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چرا آمریکا و شرکایش، با وجود عمل ایران به تعهداتش در برجام باز هم به دنبال فشار حداکثری بودند و خلاف تعهدات خود در برجام عمل کردند؟ برای پاسخ به این پرسش باید جدای تهدیدات انتسابی هسته‌ای ایران، به مسئله روابط ایران و آمریکا، از منظر موقعیت‌های استراتژیک ایران بنگریم.
ادامه مطلب
پس از فعال‌شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تمامی قطعنامههای پیشین شورای امنیت علیه ایران، فضای سیاسی و دیپلماتیک میان تهران و غرب عملا به مرحله‌ای از رکود و بن‌بست رسیده است. در چنین شرایطی، اغلب ناظران و تحلیلگران بر این باورند که در هفته‌ها و حتی ماه‌های پیش‌رو، چشم‌انداز روشنی برای ازسرگیری گفت‌وگوهای هسته‌ای وجود ندارد؛ مگر آنکه رخدادی پیش‌بینی‌ناپذیر بتواند معادلات فعلی را به‌طور اساسی دگرگون کند.
ادامه مطلب
ناصر ذاکری می نویسد: تصویب دیرهنگام پیوستن به معاهده CFT در روزهای اخیر به بحثی جدی درباره پرونده FATF و آثار آن بر اقتصاد کشور دامن زده است. در بهمن ۱۳۸۶ و در شرایطی که پرونده کشورمان در دبیرخانه FATF در دست بررسی و احتمال قرار‌گرفتن ایران در لیست سیاه به‌طور جدی مطرح شده بود، قانون مبارزه با پول‌شویی در مجلس و شورای نگهبان تصویب شد؛ اما این تصویب نتوانست مانع قرار‌گرفتن کشور در لیست سیاه شود.
ادامه مطلب
ترکیه روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد که در همسویی با فشارهای بین‌المللی علیه ایران و برای محدودکردن برنامه هسته‌ای این کشور، دارایی‌های شماری از افراد و نهادهای مرتبط با این برنامه را مسدود کرده است. بر‌اساس گزارش یورونیوز و خبرگزاری‌های ترکیه، این اقدام در پی فرمانی از سوی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، انجام شده و شامل افراد و شرکت‌هایی می‌شود که در بخش‌های مختلف مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران فعالیت دارند.
ادامه مطلب
مسیر روابط مصر و ایران ترکیبی از فرصت‌ها و محدودیت‌ها را برجسته می‌کند. در حالی که تعاملات اخیر بین دو کشور نشان‌دهنده تمایل به آزمایش راه‌های جدید همکاری است، تحولات اخیر نمی‌تواند دهه‌ها رقابت ایدئولوژیک و مانورهای ژئوپلیتیکی را از بین ببرد. بلکه، به نظر می‌رسد که بهبود روابط دیپلماتیک اخیر، حرکتی حساب‌شده و ناشی از تمایل به دستاوردهای کوتاه‌مدت است. در حال حاضر، این تعامل عمدتاً معامله‌ای و ماهیتی محدود دارد و هرگونه افزایش تنش در غزه، سوریه یا دریای سرخ، شکنندگی این نزدیکی را آشکار می‌کند.
ادامه مطلب
از جمله اقدامات در دست ساخت منطقه آزاد ماکو تکمیل پروژه‌های زیرساختی ازجمله تکمیل و تعریض پروژه‌های کلیدی جاده‌سازی و ساخت راه‌های جدید و همچنین توسعه و بهینه‌سازی پایانه‌های مرزی است.
ادامه مطلب
سید احمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با تمسک به ریسمان لایزال الهی و تکیه بر اصول عزت، حکمت و مصلحت، باید شرایط را به گونه‌ای پیش برد که دشمن از خیال امکان دستیابی به اهدافش از طریق تهدید و فشار مایوس شده و بفهمد که تنها راه تعامل با ایران، تجدیدنظر در روش تحکمی خود و توجه به خواسته‌های این ملت بزرگ است.
ادامه مطلب
ابوالفضل حسینی نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: به بیان ساده، (IMEC) یک مسیر جایگزین و مکمل در نظام تجارت جهانی است که می‌خواهد نه‌تنها کالا، بلکه سرمایه و نفوذ سیاسی را نیز از هند تا اروپا جابه‌جا کند. همین ترکیب منافع اقتصادی و ملاحظات ژئوپلیتیکی، این کریدور را به یک ابزار اقتصاد سیاسی تمام‌عیار تبدیل کرده است، البته در عمل پیامدهای ژئوپلیتیکی جدی برای ایران به همراه دارد.
ادامه مطلب
بازگشت تحریم‌های موسوم به «ماشه» در هفته ای که گذشت و پیش تر از آن، تجربه تلخ جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، صحنه خاورمیانه را به نقطه‌ای پرابهام و متزلزل رسانده است؛ نقطه‌ای که بسیاری از تحلیلگران آن را «بن‌بست دیپلماتیک» می‌نامند. هرچند غرب در موضع‌گیری‌های علنی خود همچنان از «باز بودن درِ مذاکره» سخن می‌گوید، اما در عمل، پیش‌شرط‌های سختی را مطرح کرده که ایران آنها را غیرقابل‌پذیرش می‌داند.
ادامه مطلب
امیر مقدمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: حالا بسیاری از ایرانی‌ها، حتی آن‌هایی که پیش‌تر طرفدار تعامل با غرب بودند، آمریکا را نه‌فقط به‌عنوان یک قدرت خارجی، بلکه به‌عنوان تهدیدی مستقیم علیه استقلال و امنیت ملی می‌بینند.
ادامه مطلب
محمدرضا یوسفی شیخ‌رباط می نویسد: در پی کاهش درآمدهای ارزی، سیاست‌های بانک مرکزی نیز تحت تأثیر قرار گرفته و نرخ ارز دچار نوسان خواهد شد. این روند، تولید ملی را تضعیف کرده و موجب افزایش تورم خواهد شد. با‌این‌حال، باید توجه داشت که تحریم‌های سازمان ملل به‌طور مستقیم ناظر بر صادرات نفتی نیستند.
ادامه مطلب
محسن هاشمی رفسنجانی می نویسد: اینکه بگوییم ایران در یکی از پیچیده‌ترین دوره‌های معاصر خود قرار گرفته است، گزاره‌ای اغراق‌آمیز نیست. دهه‌ها انباشت مسائل و بی‌توجهی به نیازهای واقعی جامعه، امروز ما را با گره‌هایی روبه‌رو کرده است که دیگر با روش‌های کهنه یا مدیران بی‌ابتکار گشوده نمی‌شوند.
ادامه مطلب
علی رضوانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: فعال‌سازی مکانیسم ماشه، صفحه شطرنج روابط ایران و اروپا را به کلی تغییر داده است. این رابطه اکنون در تاریک‌ترین و پیچیده‌ترین مرحله خود در دهه‌های اخیر قرار دارد. آینده این رابطه نه تنها به اقدامات و عکس‌العمل‌های تهران و بروکسل، بلکه به تحولات گسترده‌تری مانند نتیجه انتخابات آینده در آمریکا، تحولات امنیتی در خاورمیانه و همچنین تحولات داخلی در ایران وابسته است. با این حال، یک واقعیت غیرقابل انکار است: اروپا و ایران به عنوان همسایگان ژئوپلیتیکی، ناگزیر از همزیستی در یک جهان پرآشوب هستند.
ادامه مطلب
حافظ حاجی کریم جباری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: چین و روسیه فعلا به «حمایت (یا روابط) تاکتیکی و گزینشی» خود از ایران ادامه می‌دهند و این رابطه و حمایت در حوزه‌هایی خواهد بود که منافع آنها اقتضا می‌کند و بیش از این در کنار ایران نمی‌ایستند.
ادامه مطلب
رسول عبدالهیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: با توجه به مجموعه شرایط موجود می‌توان گفت که احتمال وقوع جنگ مستقیم جدید میان ایران و آمریکا و اسرائیل در کوتاه‌مدت پایین است.
ادامه مطلب
غلامرضا نظربلند می نویسد: برجام هم به سر آمد و فرجام بدی به دنبال آورد. در این بدفرجامی همه دست‌اندرکاران بازیگری کردند و نقش آفریدند. برجام نه یک‌شبه خلق شد و نه زادروز او ۱۰ سال پیش در چنین موقعی بود. اگر نگوییم برجام روزی چشم به جهان گشود که برنامه هسته‌ای ایران کلید زده شد، عمری کوتاه‌تر از بیست‌وچند سال هم نمی‌توان برای آن قائل شد.
ادامه مطلب
کوروش احمدی می نویسد: بعد از انجام اسنپ‌بک، یک سؤال مهم این است که آیا چین و روسیه می‌توانند کمک مؤثری به ایران برای کاهش اثرات بازگشت قطعنامهها بکنند یا خیر. در سه زمینه در تئوری امکان چنین کمکی وجود دارد ۱- اجرانشدن شش قطعنامه اعاده‌شده، ۲- ایجاد مانع و اخلال در کار کمیته تحریم ۱۷۳۸ و پنل کارشناسی ۱۹۲۹ و ۳- جلوگیری از انجام اقدامات جدید از سوی شورای امنیت علیه ایران. توضیحاتی در این سه مورد به شرح زیر قابل ذکر است:
ادامه مطلب
سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تحریم‌ها ایران را در وضعیت دوگانه‌ای قرار داده‌اند: از یک سو مانع بهره‌برداری کامل از ظرفیت‌های انرژی کشور شده‌اند و از سوی دیگر، انگیزه‌ای تازه برای نوآوری و بازآفرینی فراهم کرده‌اند.
ادامه مطلب
بازگشت رسمی قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران در ساعت ۳:۳۰ بامداد دیروز یکشنبه، نقطه آغاز یک مرحله تازه در تقابل حقوقی و دیپلماتیک میان تهران و غرب است. از یک‌سو، ایالات متحده و تروئیکای اروپایی با تاکید بر فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک، مدعی هستند تمامی تحریم‌های تعلیق‌شده شورای امنیت دوباره برقرار شده و ایران موظف به اجرای کامل آن‌هاست. در سوی دیگر اما، ایران به همراه روسیه و چین این اقدام را فاقد وجاهت حقوقی می‌دانند و معتقدند روند بازگشت تحریم‌ها ناقض نص صریح قطعنامه ۲۲۳۱ و تعهدات برجامی غرب است.
ادامه مطلب
از ساعت سه و نیم صبح دیروز یکشنبه، مکانیسم «اسنپ‌بک» رسما اجرا و تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران دوباره احیا شد؛ اقدامی که عملا مرگ رسمی توافق جامع اقدام مشترک (برجام) را رقم زد. این تحریم‌ها شامل ممنوعیت‌های جهانی بر تسلیحات، تجهیزات هسته‌ای، بانک‌ها و بیمه‌ها هستند و شرکت‌ها، سازمان‌ها و افراد مرتبط با برنامه هسته‌ای و موشکی ایران را هدف می‌گیرند. علاوه بر این، تحریم‌ها محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای بر دارایی‌ها، سفر و تراکنش‌های مالی مرتبط با برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران اعمال می‌کنند. اتحادیه اروپا و ایالات متحده نیز تحریم‌های جداگانه خود را حفظ کرده‌اند و بازگرداندن کامل تحریم‌ها وابسته به تصویب قوانین داخلی اعضای سازمان ملل است.
ادامه مطلب
پرهام مداح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: سخنرانی ترامپ را می‌توان مصداقی بارز از «نارسیسیسم سیاسی» دانست؛ جریانی که در آن رهبر سیاسی می‌کوشد نه صرفاً کشورش، بلکه کلیت نظام بین‌الملل را به مثابه صحنه‌ای برای نمایش خود بدل سازد.
ادامه مطلب
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: استراتژی منطقی می‌تواند فشار متوازن و ابهام محدود باشد: ایران حقوق هسته‌ای صلح‌آمیز خود را حفظ می‌کند و هم‌زمان غرب و منطقه را به تعامل مجبور می‌کند، بدون اینکه وارد مسیر پرخطر خروج از NPT شود.
ادامه مطلب
بازگشت تحریم‌ها عملا تروئیکا از روندهای آینده پیرامون پرونده هسته ای به حاشیه خواهد رفت. سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به این تحولات تأکید کرده بود که «تروئیکای اروپایی با آغاز این بازی، نه‌تنها پیروز نخواهد شد، بلکه از روندهای دیپلماتیک آتی نیز کنار گذاشته خواهد شد.» با این حرف عراقچی، تقریبا مسجل خواهد شد که تروئیکا وظیفه تخریب دیپلماسی را انجام داده و دیگر کارکردی برای واشنگتن ندارند. و به طریق اولی، اهمیت خود را برای تهران هم از دست داده اند. لذا حلقه تصمیم‌گیری میان تهران، واشنگتن، مسکو و پکن محدودتر می‌شود.
ادامه مطلب