سقوط بشار اسد، رئیس جمهوری سابق سوریه، جایگاه ایران را تضعیف و فضایی در شام ایجاد کرده که عربستان سعودی آماده پر کردن آن است.
ادامه مطلب
عبدالامیر نبوی در گفتگویی اظهار داشت: عامل اصلی برای بازتعریف راهبردی مصر در منطقه «مواجهه با توسعه‌طلبی رژیم اسرائیل» است. این استاد دانشگاه با مرور کلی تحولات، تأکید می‌کند: «شتاب و عمق تغییرات ژئوپلیتیک در غرب آسیا به خصوص پس از تجاوزات مکرر رژیم اسرائیل به سوریه، لبنان و …، و همچنین حمله به ایران و قطر، دیگر دولت‌ها را واداشته تا با تنوع‌بخشیدن به مشارکت‌ها و گسترش روابط اقتصادی و دیپلماتیک، عملا لنگرگاه‌های امیدبخش و اطمینان‌بخش جدیدی را برای خود، با هدف مدیریت بحران‌ها جستجو کنند».
ادامه مطلب
خاورمیانه در حال حاضر دستخوش یک تحول بزرگ است، شاید حتی مهم‌تر از چرخه‌های قبلی تغییر در منطقه. یک درک منطقه‌ای وجود دارد که چشم‌انداز فعلی تشدید و تنش، حداقل برای میان‌مدت، ادامه خواهد یافت.
ادامه مطلب
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل اخیراً یک «طرح بیست‌گانه صلح» را جشن گرفتند، اما تا زمانی که اسرائیل به رفتار تهاجمی ادامه دهد و مطالبات مشروع فلسطینیان را نادیده بگیرد، این ابتکار شانسی برای بازگرداندن ثبات ندارد. اسرائیل که پیش‌تر امیدوار بود با حمایت آمریکا نظم دلخواه خود را بنا کند، اکنون منزوی‌تر از همیشه است؛ همکاری با تل‌آویو برای دولت‌های عربی هزینه‌ای سیاسی و حیثیتی سنگین دارد و شرکای دیروز به رقبای محتاط بدل شده‌اند.
ادامه مطلب
دمیر نظروف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ترکیه آینده سیاسی فعال خود را در شمال اوراسیا می بیند. من با مقایسه ی تعدادی از حقایق به این نتیجه رسیدم. برای شروع، در سال ۲۰۱۰، چین و ترکیه سندی را در مورد مشارکت استراتژیک امضا کردند که دوران یک اتحاد سایه قدرتمند جدید را نشان می داد که تقریبا در همه جا یکدیگر را بیمه می کند.
ادامه مطلب
ترکیه روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد که در همسویی با فشارهای بین‌المللی علیه ایران و برای محدودکردن برنامه هسته‌ای این کشور، دارایی‌های شماری از افراد و نهادهای مرتبط با این برنامه را مسدود کرده است. بر‌اساس گزارش یورونیوز و خبرگزاری‌های ترکیه، این اقدام در پی فرمانی از سوی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، انجام شده و شامل افراد و شرکت‌هایی می‌شود که در بخش‌های مختلف مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران فعالیت دارند.
ادامه مطلب
از جمله اقدامات در دست ساخت منطقه آزاد ماکو تکمیل پروژه‌های زیرساختی ازجمله تکمیل و تعریض پروژه‌های کلیدی جاده‌سازی و ساخت راه‌های جدید و همچنین توسعه و بهینه‌سازی پایانه‌های مرزی است.
ادامه مطلب
اردشیر پشنگ در گفتگویی، توافق نفتی بغداد – اربیل را از ابعاد اقتصادی، سیاسی و ژئوپلیتیکی تحلیل کرد. وی با تأکید بر اینکه «این توافق در حال حاضر تنها یک توافق موقت است و طبق مفاد آن قرار است در سال ۲۰۲۶ بار دیگر مورد بازبینی قرار گیرد»، گفت: «هرچند این قرارداد در ظاهر گامی مثبت تلقی می‌شود و می‌تواند بخشی از مشکلات مالی اقلیم کردستان را برطرف کند؛ اما تجربه نشان داده است که روابط بغداد و اربیل همواره با نوسانات و بی‌اعتمادی‌های عمیق همراه بوده و نمی‌توان با قطعیت از موفقیت بلندمدت آن سخن گفت».
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ارکان اصلی سیاست خارجی ترکیه به طور عام از سال ۲۰۰۲ و به خاص از سال ۲۰۱۱ بر مبنای نئوعثمانیم، پان ترکیسم، ارائه الگویی از مدل اسلام ترکیه‌ای بوده است؛ که این رویکرد، یادآور اصول مطرح شده در کتاب «سه طرز سیاست» یوسف آکچورا در اواخر دوره عثمانی بود که بر انتخاب یکی از سه سیاست (عثمانی‌گرایی، اسلام‌گرایی و پان‌ترکیسم) تاکید داشت؛ اما اکنون، سیاست عملی معاصر ترکیه، سنتزی از این سه طرز سیاست است که البته از محتوای اسلام‌گرایی آن کاسته و بر ظواهر تبلیغاتی‌اش افزوده شده است.
ادامه مطلب
هشدارهای الشرع درباره خطر حضور قسد در مرزهای سوریه، عراق و ترکیه و همچنین تأکید مکرر او بر ادغام این نیروها در ساختار ارتش، عملاً بازتابی از دغدغه‌های امنیتی آنکارا درباره فعالیت‌های پ.ک.ک و شاخه‌های وابسته به آن است.
ادامه مطلب
کیوان محله‌ای در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در سال‌های اخیر، شاهد شکل‌گیری نوعی همگرایی اقتصادی و امنیتی میان جمهوری آذربایجان، ترکیه و اسرائیل بوده‌ایم؛ روندی که ریشه در همکاری‌های انرژی، تجارت منطقه‌ای و پیوندهای نظامی – فناورانه دارد. این اتحاد سه‌جانبه نه تنها ساختار قدرت در قفقاز جنوبی را دگرگون ساخته، بلکه پیامدهای راهبردی برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشته است. مقاله حاضر با تکیه بر چارچوب نظری «وابستگی متقابل پیچیده» و رویکرد اقتصاد سیاسی بین‌الملل، به تحلیل ابعاد این همگرایی پرداخته و راهبردهای پیشنهادی ایران برای مدیریت و بهره‌برداری از تحولات جدید منطقه‌ای را بررسی می‌کند.
ادامه مطلب
تجاوز اخیر اسرائیل به دوحه در روز سه‌شنبه گذشته، نشانه‌ای آشکار از رفتار غیرقابل‌کنترل این رژیم است. اسرائیل با سابقه حملات به لبنان، سوریه، ایران، یمن و درگیری‌های دهه های پیشین با اردن و مصر، ذیل جنگ شش روزه پتانسیل ایجاد تنش با دیگر کشورهای منطقه را از خود نشان داده است. این اقدامات، به‌ویژه حمله به قطر، زنگ خطری برای کشورهای منطقه، به‌خصوص ترکیه و پاکستان، به صدا درآورده است.
ادامه مطلب
سید احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: دور جدیدی از تحرکات برخی عناصر و محافل برای ایجاد اشتباه محاسباتی در کشور در خصوص کریدور جعلی زنگزور آغاز شده که همسو با فتنه جبهه صهیونی و لندنی برای پیشبرد ایده تاسیس باصطلاح جهان ترک از طریق دالان تورانی ناتو با سوء استفاده از فضای ملتهب منطقه ای و جنگ اوکراین است. نکته غامض و جالب این تحرکات همزمانی آن با اصرار رجب طیب اردوغان بر همراهی تهران با کریدور جعلی زنگزور است.
ادامه مطلب
علی‌رغم چالش‌های پیش روی ایران در آسیای مرکزی، اهمیت نقش آن در آن منطقه را نمی‌توان دست کم گرفت. سیاست «چرخش به شرق» آن، به ویژه با توجه به تحولات صحنه منطقه‌ای و بین‌المللی که گزینه‌های کمی در دوره آینده ارائه می‌دهند، همچنان سنگ بنای استراتژی خارجی آن است.
ادامه مطلب
در یکی از مهم‌ترین تحولات منطقه‌ای، دولت ترکیه اعلام کرده است که روابط اقتصادی خود را با اسرائیل به طور کامل قطع کرده و حریم هوایی‌اش را به روی هواپیماهای اسرائیلی بسته است. این تصمیم که در نشست فوق‌العاده روز جمعه پارلمان ترکیه از زبان هاکان فیدان، وزیر خارجه این کشور اعلام شد، نه تنها نقطه عطفی در مناسبات دو جانبه محسوب می‌شود بلکه می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای بر معادلات انرژی، تجارت منطقه‌ای و توازن قدرت در خاورمیانه به جا بگذارد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: انتخاب واگذاری اداره کریدور به هر شرکت یا دولتی با صلاحدید سیاست خارجی و تصمیم دولت و پارلمان ارمنستان است. همان‌طور که ایران با روسیه در کریدور شمال-جنوب با هم همکاری دارند و این همکاری هیچ ارتباطی با دولت جمهوری آذربایجان و دیگر دولت‌های همسایه ندارد.
ادامه مطلب
ابوالفضل حسینی‌نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ترکیه امروز با سه ابزار کلیدی کریدورهای ترانزیتی راه توسعه عراق و TRIPP، نفوذ نظامی و امنیتی (در شمال سوریه و مقابله با پ‌ک‌ک) و دیپلماسی فعال (میانجی‌گری ها و توافق های اقتصادی) در حال بازتعریف جایگاه خود به عنوان «هارتلند» جدید اوراسیاست.
ادامه مطلب
سیاست خارجی ترکیه در دوران رجب طیب اردوغان را نمی‌توان بدون در نظر گرفتن اصل پراگماتیسم درک کرد. دولت آنکارا در دو دهه گذشته، با وجود آنکه بارها از «دفاع از آرمان فلسطین» و «مخالفت با اشغالگری» سخن گفته، عملاً در بسیاری از مقاطع به حفظ و حتی گسترش روابط اقتصادی و سیاسی با رژیم صهیونیستی ادامه داده است. داده‌های منتشر شده نشان می‌دهد که در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، علی‌رغم جنگ تمام‌عیار اسرائیل در غزه، روزانه چندین کشتی حامل فولاد، سیمان و حتی مواد منفجره از بنادر ترکیه راهی سرزمین‌های اشغالی شده‌اند.
ادامه مطلب
امضای توافقنامه همکاری نظامی میان سوریه و ترکیه، که بر اساس گزارش خبرگزاری سانا با هدف ارتقای کارآمدی ارتش سوریه و بازسازی ساختارهای دفاعی آن بر اساس استانداردهای بین‌المللی صورت گرفته، نقطه عطفی در روابط دو کشور است. این توافق، که شامل تبادل نیروهای نظامی برای آموزش‌های تخصصی، انتقال فناوری و مشاوره در حوزه‌های مختلف نظامی از جمله مقابله با تروریسم، دفاع سایبری و لجستیک می‌شود، نشان‌دهنده تلاش مشترک برای تقویت توان دفاعی سوریه در برابر تهدیدات داخلی و خارجی است.
ادامه مطلب
محمدعلی قنامی زاده فلاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جنگ دوازده روزه، صحنه تقابل دو منطق نظامی نامتقارن بود. از یک سو، ایران با اتکا به دکترین بازدارندگی تهاجمی، توانایی خود را در وارد آوردن ضربات موشکی و پهپادی دقیق و اشباع‌کننده به عمق استراتژیک اسرائیل به اثبات رساند. عبور موفقیت‌آمیز بخشی از پرتابه‌ها از سپرهای چندلایه دفاعی اسرائیل، واقعیتی انکارناپذیر بود که لرزه بر اندام ستادهای فرماندهی منطقه انداخت. این نمایش قدرت، به آنکارا یادآور شد که در همسایگی شرقی، قدرتی ظهور کرده که قادر است معادلات را نه با نیروی کلاسیک هوایی یا زرهی، که با تکیه بر زرادخانه‌ای مدرن از موشک‌های بالستیک و کروز بازتعریف کند. این توانمندی، برای ترکیه که خود را در میانه یک قرن ترک می‌بیند و داعیه رهبری منطقه‌ای دارد، هم یک تهدید بالقوه و هم یک الگوی قابل تامل بود.
ادامه مطلب
عاطفه شهسواری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این کریدور نقشه ژئوپلیتیکی منطقه را بازسازی می‌کند و فرصت‌ها و چالش‌های جدیدی برای بازیگران اصلی ایجاد می‌کند.
ادامه مطلب
تصمیم دولت دونالد ترامپ برای امضای لایحه‌ای دوحزبی در کنگره که اخوان‌المسلمین را به‌عنوان سازمان تروریستی معرفی می‌کند، نقطه عطفی در سیاست خارجی ایالات متحده در قبال اسلام سیاسی است. این اقدام، که با حمایت سناتور تد کروز و قانون‌گذاران هر دو حزب در مجلس نمایندگان پیش می‌رود، نه‌تنها به دنبال تغییر معادلات منطقه‌ای است، بلکه تبعات گسترده‌ای بر روابط دیپلماتیک آمریکا، به‌ویژه با ترکیه، خواهد داشت.
ادامه مطلب
دولت در حال حاضر در اکثر نظرسنجی‌های مهم، از حزب اصلی مخالف عقب مانده، به طوری که برخی از نظرسنجی‌ها نشان می‌دهند که حمایت از آن برای اولین بار از زمان به قدرت رسیدن او در سال ۲۰۰۲ به زیر ۳۰ درصد رسیده است.
ادامه مطلب
بیانیه عبدالله اوجالان و خلع سلاح پ ک ک، نه‌تنها یکی از طولانی‌ترین پرونده‌های امنیتی خاورمیانه را به‌طور رسمی بست، بلکه بخشی از دکترین امنیتی ترکیه را نیز بی‌موضوع کرد. در دهه‌های اخیر، آنکارا با تقسیم‌بندی کردها به دو دسته «کرد خوب» (همکار یا بی‌تهدید، عمدتاً در اقلیم کردستان عراق) و «کرد بد» (مخالف مسلح، مانند پ‌ک‌ک و شاخه‌های آن در سوریه) یک چارچوب توجیهی برای حضور نظامی، عملیات برون‌مرزی و تنظیم روابط با دولت‌های منطقه ایجاد کرده بود.
ادامه مطلب
در یک نگاه، ترکیه دلایل موجهی برای نگرانی در مورد اثرات گسترده‌تر حملات نظامی اخیر اسرائیل به ایران دارد. آنکارا که پیش از این با بیش از ۳.۵ میلیون پناهنده سوری و افغان و تورم مداوم دست و پنجه نرم می‌کرد، بیم آن دارد که درگیری مجدد یا بی‌ثباتی بیشتر در داخل ایران بتواند قیمت انرژی را افزایش دهد و موج جدیدی از مهاجرت را برانگیزد که خطر نارضایتی داخلی از دولت اردوغان را افزایش می‌دهد. با این حال، یک اسرائیلِ دارای نفوذ منطقه‌ای، حتی با وجود اینکه اردوغان از هیچ فرصتی برای محکوم کردن آن دریغ نمی‌کند، برای آنکارا نکات مثبتی به همراه دارد.
ادامه مطلب
عباس عبدالخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تجارت ایران با کشورهای آسیای میانه، به‌ویژه در حوزه صادرات، به راه‌های زمینی و امن نیاز دارد و زنگزور یکی از گلوگاه‌های حیاتی برای تحقق این پیوندهاست. از این‌رو، هر تحول ژئواستراتژیک در این منطقه، مستقیماً با آینده اقتصادی و جایگاه ایران در معادلات منطقه‌ای گره خورده است.
ادامه مطلب
فصل تازه از حیات سیاسی سوریه با به قدرت رسیدن احمد الشرع در قالب دولت موقت، حکایت از این دارد که این کشور هم چنان در آتش اختلافات داخلی می سوزد. در قسمت تازه این تنش ها، وقایع میدانی در شرق سوریه، به‌ویژه در منبج و دیرالزور، نشان می‌دهد که این کشور وارد فصل تازه‌ای از درگیری و ناآرامی مزمن شده است. درگیری اخیر میان نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) و ارتش وابسته به دولت موقت، تنها یکی از نشانه‌های این مرحله گذار بحرانی است که قبل تر در شهر دروزی نشین سویدا روی داد.
ادامه مطلب
ایالات متحده با پیشنهاد جاه‌طلبانه خود برای کریدور زنگزور—یک گذرگاه استراتژیک ۴۳کیلومتری در استان سیونیک ارمنستان—خود را به قلب یک بازی پرمخاطره سیاسی و اقتصادی کشانده که می‌تواند ساختار انرژی اوراسیا را دگرگون کند. هدف آمریکا، شکستن بن‌بست‌های دیرینه، تنوع‌بخشی به منابع انرژی اروپا خارج از چتر روسیه و مقابله با نفوذ روزافزون مسکو، پکن و تهران در این منطقه حساس است
ادامه مطلب
محمدعلی مهتدی در یادداشتی می‌نویسد: بسیاری از سوری ها اکنون حسرت روزهای دولت بشار اسد را می خورند و بازگرداندن وحدت و یکپارچگی به سوریه به آرزوئی می ماند که تحقق آن به یک معجزه نیاز دارد.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: شرایط برای دستیابی به توافقنامه صلحی پایدار میان آذربایجان و ارمنستان بیش از هر زمان دیگری اکنون فراهم شده است و دو کشور هیچ‌گاه تا این اندازه به امضای یک توافقنامه صلح نزدیک نبوده‌اند.
ادامه مطلب