دیروز دوشنبه پرونده دولت جو بایدن که تنها یک دوره چهار‌ساله را تجربه کرد، بسته شد. هرچند که از منظر تحلیلی، عملکرد دولت او نیز مانند همه دولت‌های آمریکا با فراز‌و‌فرود، قوت و ضعف و مخالفان و موافقان بسیاری همراه است.
ادامه مطلب
علی مطهری در گفت وگویی باور دارد که باید مذاکرات مستقیمی با دولت ترامپ انجام شود؛ اینکه بخواهیم برای مذاکرات با دولت ترامپ واسطه قرار بدهیم و با میانجی‌گری، کار را پیش ببریم به نتیجه نخواهد رسید. کما اینکه در گذشته هم تجربه این دست مذاکرات غیرمستقیم نشان داد که چندان به نفع ما نیست که مذاکرات را با واسطه پیش ببریم.
ادامه مطلب
در آستانه مراسم تحلیف ترامپ و بازگشتش به کاخ سفید، گزینه‌های پیشنهادی او برای تأیید صلاحیت در مجلس سنا حاضر شدند و شامگاه چهارشنبه هفته گذشته نوبت به مارکو روبیو به عنوان نامزد وزارت امور خارجه دولت جدید دونالد ترامپ رسید. روبیو با اصالتی کوبایی از جدی‌تری حامیان اسرائیل به شمار می‌رود که همواره نگاهی خصمانه علیه چین، ایران، ونزوئلا، کوبا و روسیه داشته است. از همین حیث بدیهی بود که روبیو اظهارات خصمانه‌ای را متوجه تهران کند.
ادامه مطلب
ساعات اولیه دیروز چهارشنبه بود که شبکه تلویزیونی ان بی سی آمریکا، مصاحبه رئیس‌جمهوری ایران با این رسانه را با اجرای لستر هولت منتشر کرد. طیفی از ناظران و تحلیلگران معتقدند که انجام این مصاحبه در فاصله زمانی کمتر از یک هفته تا بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید می‌تواند یک پالس مثبت و جدی برای آغاز تعامل و مذاکرات با دولت جدید در ایالات متحده آمریکا باشد، کما اینکه مسعود پزشکیان هم در این گفت‌وگو بر آمدگی مذاکرات با دولت ترامپ تاکید داشت.
ادامه مطلب
در حالی روز یکشنبه جاری نشستی به میزبانی عربستانی درباره ترسیم آینده سوریه و بدون حضور ایران برگزار شد که معاونان و مدیران سیاسی تروئیکای اروپا عصر روز دوشنبه (۲۴ دی ماه) با همتایان ایرانی خود دیدار و درباره موضوعات هسته‌ای، تحولات ناشی از جنگ اوکراین و وضعیت جاری خاورمیانه گفت‌وگو کردند.
ادامه مطلب
پرستو بهرامی‌راد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این شرایط، دیپلماسی و مذاکره می‌توانند بهترین گزینه برای مدیریت بحران باشند. اگر این روند عملی نشود، احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه (اسنپ‌بک) و حتی خروج ایران از پیمان ان‌پی‌تی، پرونده قطور برجام را وارد مرحله‌ای خطرناک خواهد کرد.
ادامه مطلب
ساسان کریمی در گفت وگویی تاکید دارد که،باید در سمتی حرکت کنیم که اجازه ندهیم دشمنان جمهوری اسلامی ایران تصویری منفی از کشورمان برای دولت جدید آمریکا و شخص دونالد ترامپ بسازند که این تصویر منفی، جریان ساز اقدامات و تصمیمات واشنگتن علیه تهران باشد. بلکه باید کنشگری ما این تصویرسازی را برای ترامپ شکل دهد.
ادامه مطلب
از زمان روی کار آمدن عباس عراقچی به عنوان وزیر امور خارجه دولت چهاردهم، وی بارها از اعلام آمادگی برای مذاکره با غرب، چه با طرف اروپایی و چه با طرف آمریکایی سخن گفته است. هرچند در مقام عمل، اتفاق خاصی درخصوص تنش‌زدایی با غربی‌ها و آغاز مذاکرات نیفتاد و تنها شاهد برگزاری یک دور گفت‌وگو در ژنو بودیم، اما در فاصله کمتر از سه هفته تا روی کار آمدن دونالد ترامپ، مجددا سکاندار سیاست خارجی ایران در مصاحبه با سی‌سی‌تی‌وی چین روی مذاکره و توافق با غربی‌ها مانور داد و در این رابطه عنوان کرد «برای ازسرگیری مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران آمادگی داریم. بیش از دو سال با کشورهای ۱+۵ با حسن‌نیت مذاکره کردیم و نهایتا موفق شدیم به توافقی برسیم که همه دنیا این توافق را به‌عنوان یک دستاورد دیپلماسی قبول و تحسین کرد».
ادامه مطلب
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: مختصات خواست کلان غرب در صورت توافق برسر خواست‌های فوری دامنه بیشتری دارد: ۱- توافق برسر برنامه هسته‌ای مطابق با سلیقه غرب. ۲_ مشارکت فعالانه تهران در ایجاد ثبات ایده‌ال غرب در منطقه. ۳_ تعمیم تنش‌زدایی در همه سطوح "موضوعی" و "موردی" اختلافات. ۴_کاهش نفوذ مشترک تهران و روسیه در منطقه. ۵_ توقف مواضع اعتراضی به حضور نظامی ایالات متحده و به تبع آن ناتو در منطقه. ۶_ پرهیز از نامشروع خواندن رژیم اسرائیل در اشغال سرزمین‌های فلسطینی. هردو خواست فوری و کلان از تهران اهداف راهبردی غرب و به ویژه واشنگتن را در منطقه دنبال می‌کند: حل بحران جاری در چارچوب رقابت با چین؛ کنترل روسیه و قطع نفوذ تهران؛ تعدیل مواضع تهاجمی جمهوری اسلامی یا واداشتن آن به قبول خواست‌های غرب با تهدید اقدام نظامی.
ادامه مطلب
کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: فرمت و زمان‌بندی مذاکرات و سندی که باید مبنای مذاکرات باشد، مهم است. درباره فرمت سؤال این است که مذاکرات احتمالی به طور دوجانبه انجام شود یا در قالب کمیسیون برجام و با حضور پنج کشور دیگر. درباره زمان‌بندی نیز با توجه به ضرب‌الاجل انقضای قطع‌نامه ۲۲۳۱ در ۲۶ مهر و دوره دوماهه لازم برای مکانیسم ماشه، محتمل است که فرصت طرفین از حدود پنج ماه تجاوز نکند. درباره سندی هم که باید مبنای مذاکرات باشد، از هر جهت به سود ایران است که برجام چنین سندی باشد
ادامه مطلب
بهرام قاسمی در گفت وگویی باور دارد که، ایران نگاه خود را می‌تواند بر اساس نوع رفتاری آمریکای آقای ترامپ تنظیم کند. البته این همه شاید بسیار خوش‌بینانه باشد و او نه، تکاملی رو به جلو که حتی در اثر این گذر زمان گام‌هایی به عقب نیز برداشته باشد. اگرچه علی‌الاصول انتظار آن است که با پختگی بیشتری نسبت به دور گذشته به کاخ سفید وارد شود.
ادامه مطلب
محمد ایرانی در گفت و گویی باور دارد که، هر‌گونه تنش، چه در قالب جنگ نظامی یا ضربه نظامی، بستگی به رفتار تهران دارد؛ اینکه بناست ما چه اقدامی در قبال واقعیات منطقه و جهان داشته باشیم که بخشی از این واقعیت‌ها به روی کار آمدن دونالد ترامپ از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ باز‌می‌گردد. بله یک طرف این داستان، دونالد ترامپی است که نه‌تنها مناسبات حزب جمهوری‌خواه را دارد، بلکه نگاه و قرائت خاص در حوزه سیاست خارجی نیز مطرح است. اما در سوی دیگر، اینکه ما چگونه باید رفتار کنیم و صحنه را چگونه باید ارزیابی و ترسیم کنیم و چه سناریو یا سناریوهایی را برای تعامل یا تقابل احتمالی با آمریکا و دونالد ترامپ داشته باشیم، مسئله مهم‌تر است. این در حالی است که متأسفانه ما اکنون روابط‌مان با اتحادیه اروپا هم چندان مطلوب نیست. لذا متأسفانه من شرایط خوبی را برای سیاست خارجی ایران در سال ۲۰۲۵ متصور نیستم.
ادامه مطلب
باید دید با روندی که در نشست پایانی سال ۲۰۲۴ برای قطع‌نامه ۲۲۳۱ به عنوان ضامن اجرایی برجام طی شد و مواضعی که هر کدام از اعضا داشتند، طرف‌های غربی و مشخصاً سه کشور اروپایی حاضر در توافق هسته‌ای (آلمان، فرانسه و انگلستان) چه برنامه‌ای در تعامل یا تقابل با تهران دارند؟ از همه مهم‌تر آنکه باید منتطر ماند با آغاز به کار دولت دونالد ترامپ از ۲۰ ژانویه سال جدی میلادی، چه مسیری برای پرونده هسته‌ای رقم خواهد خورد؟ آیا به باور طیفی برلین، پاریس و لندن با حمایت ترامپ نهایتاً مسیر تهدید، ارعاب، افزایش فشار، فعال شدن مکانیسم ماشه و نهایتاً بازگشت قطع نامه‌های شورای امنیت را در دستور کار خواهند داش یا می‌توان به مذاکره و راه حل دیپلماتیک امیدوار ماند؟ هرچند که باید اذعان داشت در صورت آغاز مذاکرات هم فرصت چندان زیادی برای تهران وجود ندارد. چون اروپایی‌ها در نشست فصلی شورای حکام در اسفند ماه سال جاری (شمسی)، احتمالاً گام‌های اولیه برای فعال کردن مکانیسم ماشه را بردارند و از سوی دیگر باید معترف بود که آخرین بازه زمانی برای رسیدن به یک راه حل جدی، مرداد ماه ۱۴۰۴ خواهد بود. آیا می‌توان در این فرصت کوتاه به انبوهی از اختلافات جدی با غرب پایان داد؟
ادامه مطلب
در میانه تحولات خاورمیانه و در حالی که توجهات به سوریه معطوف است، نماینده‌های انگلیس، آلمان و فرانسه در سازمان ملل طی نامه‌ای به شورای امنیت که روز ششم دسامبر (۱۶ آذر) تنظیم شده است، از آمادگی خود برای فعال کردن مکانیسم ماشه به منظور بازگشت قطع نامه های شورای مانتی خبر دادن و مدعی شدند که، «تهران باید برنامه هسته‌ای خود را کاهش دهد تا فضای سیاسی مساعد برای پیشرفت معنادار و یافتن راه‌حل از طریق مذاکره ایجاد کند.»
ادامه مطلب
محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهور، با انتشار مقاله‌ای در نشریه فارن افرز به نکاتی اشاره کرد که به نظر می‌رسد در آستانه روی کار آمدن دولت دوم دونالد ترامپ می‌تواند به‌مثابه روشن‌کردن چراغ سبز مذاکرات تهران با واشنگتن باشد. چنان که در بخش مهمی از این نوشته، ظریف تأکید دارد: «او (پزشکیان) یک سیاست خارجی انعطاف‌پذیر را اتخاذ کرده و به گفتوگوهای سازنده و روابط دیپلماتیک اولویت داده و از الگو‌های قدیمی فاصله گرفته است.»
ادامه مطلب
مالک مصدق می نویسد: سرانجام پس از دیدار مجید تخت‌روانچی و کاظم غریب‌آبادی با انریکه مورا، بعدازظهر روز جمعه به وقت ژنو، گفتوگوهای ایران با سه عضو اروپایی برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) در سطح معاونان وزارت امور خارجه برگزار شد. درهمین‌باره، غریب‌آبادی معاون وزیر خارجه ایران با اعلام خبر دیدار با نمایندگان آلمان، فرانسه و انگلیس، خبر داد که «طبق توافق قرار است در آینده نزدیک، گفتوگوهای دیپلماتیک ادامه پیدا کند». معاون دستگاه سیاست خارجی این را هم تصریح کرد که «یک دور دیگر از گفتوگوهای صریح با مدیران سیاسی فرانسه، آلمان و بریتانیا برگزار شد.
ادامه مطلب
براساس آنچه از پیش مطرح شد، کاظم غریب‌آبادی و مجید تخت‌روانچی، به ترتیب معاون حقوقی و سیاسی وزیر امور خارجه ایران، با انریکه مورا در ژنو دیدار و گفت‌وگو کردند. دراین‌باره پنجشنبه شب (به وقت محلی ژنو) معاون دبیر کل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا (مورا) با اشاره به محورهای ملاقات با معاونان وزیر امور خارجه کشورمان در ژنو تصریح کرد که مسئله هسته‌ای ایران به راه‌حل دیپلماتیک نیاز دارد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران سال‌ها و سده‌هاست که جام جم یا جهان‌نمای دیپلماسی و بازی قدرت را در اختیار داشته، توان دانش و هنر مذاکره بسیار قوی دارد، اما در چهل سال اخیر همواره این جام جم یا حل چالش‌ها با غرب را از دیگر بازیگران یا همان دلالان بیگانگان تقاضا کرده است.
ادامه مطلب
ساسان کریمی در گفت وگویی باور دارد که، «نه تعجیل و نه فرصت‌سوزی و فرسایشی‌کردن مذاکرات. دولت آقای پزشکیان و شخص دکتر عراقچی، آماده مذاکرات جدی نتیجه‌محور هستند. حالا اینکه یک روز طول بکشد یا ۱۰ سال، این دیگر بستگی به فضای مذاکرات دارد. مهم این است که مذاکرات، هم جدی و هم نتیجه‌محور و پیش‌رونده باشد.»
ادامه مطلب
در میانه تأیید و تکذیب‌های مربوط به دیدار امیرسعید ایروانی و ایلان ماسک و نیز در شرایطی که با صدور قطع‌نامه تروئیکای اروپایی، روابط سرد تهران و قاره سبز به اوج خود رسیده است، گفته‌های علی لاریجانی درباره آمادگی ایران برای مذاکره با آمریکا، سطح جدیدی از تحلیل‌های سیاسی و رسانه‌ای را در محافل داخلی و حتی منطقه‌ای و جهانی باز کرد.
ادامه مطلب
مصطفی اعلایی در یادداشتی می نویسد: چرا اروپا با وجود مشکلات فراوان اقتصادی و اختلافات احتمالی شدید با ترامپ در آینده در قضیه هسته‌ای و حقوق بشر حاضر به همکاری با ج.ا.ا نیست؟ این سؤال مهمی است که پژوهشگران علوم سیاسی و کارگزاران سیاست خارجی باید به آن پاسخ دهند. اینکه آیا اقدامات ایران در افزایش توانایی هسته‌ای (صلح‌آمیز) آن‌گونه که سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرده است، در برابر مخالفت‌ها و اقدامات غرب بازدارندگی داشته است؟ می‌توان از سؤال دوم آغاز کرد؛ اینکه ج.ا.ا در برابر تهاجم اخیر اروپا در ارائه قطع‌نامه مجددا به سبک گذشته اضافه‌شدن سانتریفیوژ‌های پیشرفته را به‌عنوان پاسخ به اقدام ضد ایرانی در شورای حکام مطرح می‌کند تا چه حد می‌تواند طرف غربی را از انجام تهدیدهای آتی باز‌دارد؟
ادامه مطلب
همان‌طور که از قبل هم قابل پیش‌بینی بود، روز پنجشنبه هفته گذشته قطع‌نامه ضدایرانی سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلستان) با حمایت سیاسی ایالات متحده آمریکا در شورای حکام تصویب شد. به نوشته ایرنا، در این قطع‌نامه که با ۱۹ رأی موافق، ۱۲ رأی ممتنع و سه رأی مخالف (چین، روسیه و بورکینافاسو) به تصویب رسید، بدون اشاره به همکاری‌های ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از تهران خواسته شده تا برای حل‌وفصل مسائل ادعایی پادمانی «اقدامات ضروری و فوری» صورت دهد.
ادامه مطلب
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان، شنبه‌شب با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به تشریح پرونده‌های جاری در حوزه سیاست خارجی پرداخت. سکاندار سیاست خارجی در این گفت‌وگو و در پاسخ به سؤالی درباره اخبار منتشر‌شده ناظر بر دیدار ایلان ماسک با امیرسعید ایروانی با قاطعیت تأکید کرد «این اتفاق نیفتاده است و این خبرسازی‌ای بود که از سوی رسانه‌های آمریکایی انجام شد و می‌توان اهداف پشت این موضوع را نیز حدس زد».
ادامه مطلب
حدود ۷۲ ساعت از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا می‌گذرد، اما بازگشت او به کاخ سفید همچنان سرخط داغ خبرها است و کماکان رسانه‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از زاویه دید خود، کلیدداری مجدد کاخ سفید به دست ترامپ را به بوته تحلیل می‌برند. در همین راستا آینده مناسبات تهران-واشنگتن در دولت دوم نامزد جمهوری‌خواهان مورد توجه تحلیلگران، کارشناسان و مقامات داخلی است.
ادامه مطلب
محمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آمریکا پس از انقلاب، تحریم‌های اقتصادی و نظامی متعددی علیه ایران وضع کرد که به تشدید اختلافات و تنش‌ها انجامید. نگرانی‌های آمریکا و کشورهای غربی درباره برنامه هسته‌ای ایران و احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، یکی دیگر از عوامل اصلی تنش‌ها بوده است. اختلافات در مورد سیاست‌های منطقه‌ای، به ویژه در عراق، سوریه و یمن، بر تنش‌ها افزوده است. ایران نیز حمایت خود را از جبهه ی مقاومت در خاورمیانه (مانند حزب‌الله لبنان و حوثی‌ها) اعلام کرده، در مقابل روابط نزدیک آمریکا با رژیم اسرائیل، به عنوان یک عامل دیگر در تشدید تنش‌ها عمل کرده است. اما آیا به واقع عادی سازی رابطه با ایران، برای آمریکا اهمیت دارد؟
ادامه مطلب
یونس قاسم نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برجام فرصتی را فراهم آورد که ایران می توانست با دستاوردهای آن و تجارت حاصل از آن، گام های بلندی در راستای ارتقا سرمایه های کشور بردارد. در این میان مشکلاتی به وجود آمد که باعث شد فرآیند اجرای برجام به نحو شایسته برای تقویت سرمایه های کشور استفاده نشود.
ادامه مطلب
در فاصله هشت روز تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در پنجم نوامبر/ ۱۵ آبان، آمار و اعداد مربوط به نظرسنجی‌های جدید حکایت از پیشتازی آرام دونالد ترامپ بر کامالا هریس دارد. این در حالی است که طیفی از ناظران معتقدند ادامه دولت جو بایدن توسط معاون اول او (هریس) می‌تواند یک فرصت مناسب برای پیگیری وعده‌های انتخاباتی مسعود پزشکیان مبنی بر آغاز مذاکرات با غرب در جهت لغو تحریم‌ها و بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی کشور از طریق دیپلماسی باشد و به همان اندازه، محافل تحلیلی باور دارند روی کار آمدن مجدد دونالد ترامپ به تشدید بحران‌ها و ابربحران‌های داخلی ایران منجر خواهد شد؛ خاصه آنکه به موازات موضوع روی زمین مانده مذاکرات هسته‌ای، پرونده تحولات یک‌ساله اخیر خاورمیانه بعد از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ و امکان وقوع یک تنش گسترده منطقه‌ای و در نهایت درگیری تمام‌عیار تهران-تل آویو هم به روند مناسبات ایران و ایالات متحده افزوده شده است
ادامه مطلب
علی ماجدی در گفت و گویی باور داردکه وفاق ملی که دولت چهاردهم بر آن تأکید دارد و همچنین اتحاد و انسجام داخلی که در شرایط کنونی به شدت مورد نیاز کشور است از مسیر تخریب، توهین و تحقیر نمی‌گذرد، همچنانی که منافع ملی از مسیر جنگ و پاسخ نظامی نمی‌گذرد؛ بله ترور اسماعیل هنیه، شهادت سیدحسن نصرالله و دیگر عملیات‌ها و جنایت‌های اسرائیل کاملا دلخراش و محکوم هستند و یک ضایعه بزرگ خواهند بود. اما این ترورها نباید دولت چهاردهم و نظام جمهوری اسلامی ایران را از آن خط‌مشی تعیین‌شده منحرف کند. چون تمام تلاش نتانیاهو همین است که ما را از آن چیزی که برنامه‌ریزی کرده‌ایم، دور کند. این را هم بگویم که قطعا این سیاست‌ها در کوتاه‌مدت خروجی عینی نخواهد داشت، بلکه در میان‌مدت ما شاهد دستاوردهای مثبت تنش‌زدایی با غرب خواهیم بود. لذا به هیچ عنوان، تأکید دارم به هیچ عنوان در وضعیت فعلی نباید خود را درگیر وقایع و اتفاقات مقطعی کنیم.
ادامه مطلب
مطابق با برنامه‌ریزی انجام‌شده،۳۰ دقیقه بامداد دیروز چهارشنبه نوبت به سخنرانی مسعود پزشکیان، ریاست جمهوری اسلامی ایران، در مجمع عمومی سالانه سازمان ملل رسید. با توجه به خط‌مشی، تأکیدات و نیز ریل‌گذاری دولت چهاردهم به‌‌ویژه در عرصه سیاست خارجی، بسیاری از نگاه‌ها متوجه گفته‌های رئیس‌جمهور جدید بود تا از نگاه او درباره بحران‌ها و چالش‌های منطقه‌ای و جهانی آگاه شوند. همان‌طور‌که پیش‌تر هم قابل پیش‌بینی بود، رئیس‌جمهور ایران در سخنرانی خود، ضمن محکوم‌کردن جنایات اسرائیل در غزه و لبنان، از آمادگی تهران برای ازسرگیری مذاکرات و پیش‌بردن سیاست تنش‌زدایانه با غرب گفت.
ادامه مطلب
با وجود آنکه اولین سفر سیاست خارجی دولت چهاردهم با حضور مسعود پزشکیان در عراق رقم خورد، اما بدون شک مهم‌ترین آزمون و محک تیم دیپلماتیک دولت جدید در نیویورک و مقر سازمان ملل خواهد بود. گرد هم آمدن دوباره سه چهره محوری برجام، یعنی محمدجواد ظریف، سیدعباس عراقچی و مجید تخت‌روانچی در معیت مسعود پزشکیان که تیم مذاکرات هسته‌ای دولت‌های یازدهم و دوازدهم را تشکیل می‌دادند، اکنون نگاه‌ها به نیویورک دوخته شده است تا کلید مذاکرات با غرب زده شود.
ادامه مطلب