علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حالی‌که آمریکا درگیر فرسایش قدرت و کاهش نفوذ جهانی است، چین، روسیه، ایران و متحدان‌شان با ظرافتی حساب‌شده در حال بازتعریف توازن قدرت جهانی‌اند.
ادامه مطلب
در شرایطی که سکون، بن‌بست و بی‌تحرکی بر کل بدنه سیاست خارجی و وزارت امور خارجه ایران سایه افکنده است، این روزها بار دیگر خبرهایی از احتمال ازسرگیری گفت‌وگوهای ایران و ایالات متحده به گوش می‌رسد؛ اخباری متناقض که از یک سو به سفر مقام بلندپایه عمانی به تهران و سپس دیدار مجید تخت‌روانچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران، در مسقط اشاره دارد و از سوی دیگر با انتشار گزارش‌هایی از سوی رسانه‌هایی چون «بغداد الیوم» و در مقابل، تکذیب رسمی خبرگزاری تسنیم، فضای مبهمی را در تحلیل وضعیت دیپلماسی ایران رقم زده است.
ادامه مطلب
محسن شریف خدایی نوشت: در واپسین ساعات سفر آسیایی دونالد ترامپ، بلافاصله پس از دیدار با شی جین‌پینگ در بوسان، خبری از سوی کاخ سفید منتشر شد که فضای دیپلماتیک منطقه را دگرگون کرد: رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد که دستور آغاز آزمایش‌های هسته‌ای را صادر کرده است.
ادامه مطلب
سکوت در «بوسان» دیدار حدود صد دقیقه‌ای دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ در بوسان بدون بیانیه یا نشست خبری پایان یافت؛ گفت‌وگویی میان دو اقتصاد بزرگ که در میانه تنش تعرفه‌ها، محدودیت صادرات عناصر نادر و نگرانی از جهش رقابت فناورانه با هدف مهار ریسک برای اقتصاد جهانی انجام شد.
ادامه مطلب
علیرضا دمیرچی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در آستانه انتخابات ۲۰۲۵ عراق، بحران رهبری و ناامیدی جوانان، فضای سیاسی این کشور را مبهم کرده است. در همین حال، آمریکا با بهره‌گیری از نفوذ نرم و دیپلماسی آموزشی، می‌کوشد نسل جدید رهبران عراق را در چارچوب منافع خود شکل دهد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره می نویسد: تبلیغات غرب از مفهومی به مراتب متفاوت از شکل آرامش انجمادی کنونی با تهران دارد. همین مهٌم لازم می‌کند که تهران هوش حسگر خود را فعالانه به کار گیرد و مغلوب تصاویر فریبنده نشود. هشیاری با داشتن هوش لازم مرز طولانی دارد. به هرحال پرسش به قوٌت خود باقی است: باید منتظر چه اتفاقی بود؟
ادامه مطلب
تجربه‌های اخیر نشان داده است هرگاه ایران بیش از حد به نقش واسطه‌ها دل بسته، نتیجه آن تضعیف موقعیت چانه‌زنی و اتلاف انرژی سیاسی بوده است. میانجیگری، اگر بدون محاسبه دقیق از اهداف طرف مقابل انجام شود، نه‌تنها منجر به توافق نمی‌شود، بلکه به ابزار نفوذ بیگانگان تبدیل خواهد شد. در نتیجه، راهبرد هوشمندانه آن است که دستگاه دیپلماسی کشور ضمن بهره‌گیری از ظرفیت میانجی‌ها، استقلال تصمیم‌گیری و ابتکار عمل در مذاکرات را حفظ کند. بازگشت به تحلیل‌های واقع‌گرایانه، شناخت انگیزه‌های بازیگران خارجی و پرهیز از اشتباهات تاکتیکی، تنها مسیری است که می‌تواند از منافع ملی ایران در برابر رقابت‌های پنهان منطقه‌ای و جهانی صیانت کند.
ادامه مطلب
سید محمدکاظم سجادپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حدود نه ماهی که از ریاست‌جمهوری ترامپ در دور دوم می‌گذرد، او، به معنای واقعی کلمه، سیاست در آمریکا را فردی و شخصی کرده است. اغراق نیست اگر گفته شود که هیچ‌گاه در تاریخ معاصر آمریکا، بدین حد، تجمیع قدرت در فرد رئیس‌جمهور صورت نگرفته است.
ادامه مطلب
محمود عباس‌زاده مشکینی می نویسد: در فضای رقابت داخلی و خارجی «پیش‌بینی اهداف و استراتژی و تاکتیک رقیب» اصل بسیار مهم و کارسازی است، به‌ویژه وقتی فضای موجود بین رقبا خاکستری یا خصمانه بوده و حریف هم از قدرت و ظرفیت بیشتری برخوردار باشد.
ادامه مطلب
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس انرژی اتمی، در گفت‌وگو با روزنامه سوئیسی «ژنو سولوشن» و در پاسخ به این پرسش که «چرا ایران دوباره بازرسی‌های بین‌المللی را می‌پذیرد؟»، جملات معناداری به کار برد و در همین راستا عنوان کرد: «پس از جنگ ۱۲روزه، ایران می‌توانست روابط خود با جامعه بین‌المللی را قطع کند، از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای خارج شود و مانند کره شمالی به یک کشور طردشده تبدیل شود، اما این کار را نکرد.
ادامه مطلب
محسن شریف‌خدائی می نویسد: استفاده از اقتصاد به عنوان ابزار قدرت، پدیده‌ای تازه نیست. در گذشته‌های دور، امپراتوری‌ها از کنترل مسیرهای تجاری، اعمال تعرفه‌های سنگین یا محروم‌سازی اقتصادی برای تضعیف رقبای خود بهره می‌بردند. یونان باستان، روم و بعدها قدرت‌های استعماری اروپایی، همگی از ابزارهای اقتصادی برای تحمیل اراده سیاسی خود استفاده می‌کردند.
ادامه مطلب
هر چند دولت ترامپ بار دیگر از واژگان «روابط خوب» و «دیپلماسی مداوم» استفاده می‌کند، اما تهران این‌بار آماده است و فضای تصمیم‌گیری خود را بر مبنای سناریوی مقابله، نه مصالحه زودهنگام تنظیم کرده است. به بیان دیگر، احتمال غافلگیری ایران در برابر طرح‌های واشنگتن یا تل‌آویو تقریبا غیرممکن است و ساختار سیاسی کشور به‌طور کامل نسبت به این نوع ادبیات هشداردهنده، حساس و آماده عمل است.
ادامه مطلب
تداوم فشارهای حداکثری و بی‌اعتمادی متقابل میان واشنگتن و تهران، فضای سیاسی خاورمیانه را در آستانه یک بحران جدید قرار داده است. اندیشکده بریتانیایی چتم‌هاوس در تازه‌ترین گزارش خود هشدار می‌دهد که بدون تدوین یک استراتژی جامع‌تر در قبال ایران که ترکیبی از بازدارندگی، دیپلماسی و همکاری منطقه‌ای باشد هر گونه صلحی در غزه و فراتر از آن ناپایدار و شکننده خواهد بود.
ادامه مطلب
بازگشت به بگرام تنها یک تصمیم نظامی نیست؛ نمادی از بازگشت ژئوپلیتیکی آمریکا به صحنه‌ای است که تصور می‌شد از آن خارج شده است. اگر این طرح عملی شود، برای ایران نه‌تنها چالشی امنیتی، بلکه هشداری راهبردی خواهد بود؛ نشانه‌ای از اینکه در بازی جدید قدرت در اوراسیا، شرق کشور نیز دیگر حاشیه امن نخواهد بود.
ادامه مطلب
اگر چه تماس‌های اخیر بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر نشانه‌ای از تکاپوی تازه قاهره برای بازگشت به مرکز دیپلماسی منطقه‌ای است، اما در عمل بعید به نظر می‌رسد که این تلاش‌ها بتواند نتیجه ملموسی در کوتاه‌مدت به همراه داشته باشد. روزی که می‌توانست به احیای یک مسیر گفت‌وگوی سازنده میان تهران و غرب منجر شود، فعلاً در تقویم سیاسی منطقه، به عنوان فرصتی که از دست رفت ثبت شده است.
ادامه مطلب
علیرضا سلطانی می نویسد: نشست توافق صلح غزه در شهر شرم‌الشیخ مصر، با حضور گسترده رهبران کشورهای منطقه، جهان اسلام و برخی قدرت‌های غربی، رویدادی مهم و پر از بیم و امید برای آینده خاورمیانه بود.
ادامه مطلب
اگرچه ویتکاف از سه‌گانه سیاست خارجی ترامپ ناظر به غزه، اوکراین و ایران سخن گفته است، اما موازنه فعلی قدرت در هر سه جبهه نشان می‌دهد که موفقیت در یکی، الزاما به پیشرفت در دیگری نمی‌انجامد. پیروزی ترامپ در غزه شکننده است، صلح در اوکراین هنوز دور از دسترس است و پرونده هسته‌ای ایران در سایه رقابت‌های قدرت‌های جهانی به مرحله‌ای از ابهام استراتژیک رسیده است. در واقع، هر سه پرونده به صورت زنجیره‌ای به هم پیوسته‌اند؛ زنجیره‌ای که اگر یکی از حلقه‌های آن گسسته شود، کل طرح سیاست خارجی ترامپ در معرض فروپاشی قرار می‌گیرد.
ادامه مطلب
علی اکبر رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در مجموع می‌توان گفت، ایران در شرایطی قرار دارد که از یک سو با فشار هماهنگ اروپا، اسرائیل، آمریکا مواجه است و از سوی دیگر، انتظار دارد که چین با ایجاد بازدارندگی راهبردی در برابر آمریکا، بخشی از این فشار را تعدیل کند.
ادامه مطلب
لحن دیپلماتیک ترامپ در کنار استمرار فشارهای میدانی و تحریم‌ها، نشانه‌ای از رویکردی دوگانه است؛ رویکردی که از یک سو وعده صلح می‌دهد و از سوی دیگر، ابزارهای فشار را حفظ می‌کند. برای ایران، تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که اعتماد به وعده‌های واشنگتن بدون تضمین عملی، پرهزینه خواهد بود. در نتیجه، تا زمانی که هر دو طرف از مواضع حداکثری خود فاصله نگیرند، صلح در سایه بی‌اعتمادی باقی خواهد ماند.
ادامه مطلب
تحولات اخیر در خاورمیانه نشان می‌دهد که سیاست «فشار حداکثری» همچنان راهبرد غالب ایالات متحده در قبال ایران است، هر چند در پوشش گفتار دیپلماتیک عرضه می‌شود. از سوی دیگر، احتمال حمله مجدد اسرائیل به ایران یا ترور و ...، در هماهنگی با همین سیاست ارزیابی می‌شود و در نهایت سیاست غرب برای تضعیف جایگاه منطقه‌ای تهران ادامه دارد.
ادامه مطلب
روز دوشنبه، رئیس جمهوری اسبق از مؤسسات به خاطر تسلیم شدن در برابر خواسته‌های رئیس جمهور ترامپ انتقاد کرد. سخنان او در حالی مطرح می‌شود که رهبران دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در حال بحث در مورد موافقت با پیشنهاد کاخ سفید برای دریافت دسترسی مطلوب به بودجه فدرال در صورت همسویی با دستور کار ترامپ هستند.
ادامه مطلب
کوروش احمدی می نویسد: طرح ترامپ برای غزه و اعلام موافقت تقریبا همه کشورها با آن نشان داد که در پی جنگ‌های تجاوزکارانه اسرائیل و بی‌ثباتی‌های ناشی از آن، شرایط جدیدی در منطقه در حال شکل‌گیری است که می‌تواند همزمان بر شرایط بین‌المللی نیز اثر بگذارد.
ادامه مطلب
جلال خوش چهره می نویسد: مشکل ترامپ در مواجهه با مشکلات جاری در جامعه جهانی از جمله جنگ اوکراین؛ جنگ غزه، لبنان، ایران و... ساده‌سازی صورت مسئله با تحریف واقعیت‌هایی آمیخته است که حتی با بیشترین تلاش‌های جاری در این زمینه، نمی‌تواند نتایج روشن به همراه آورد. به عبارت دیگر خوش‌بینی‌های ترامپ سرعتی به مراتب بیش از نتایج عملی هر اقدام دیپلماتیک و نظامی در میدان واقعیت‌ها دارد.
ادامه مطلب
در حالی که دولت‌های عربی جنگ در نوار غزه را در محافل بین‌المللی محکوم می‌کردند، اسناد افشاشده وزارت دفاع آمریکا نشان می‌دهد آن‌ها همزمان همکاری امنیتی خود را با ارتش اسرائیل گسترش داده‌اند. این روابط پنهان که با هدایت مستقیم واشنگتن شکل گرفته بود، پس از حمله هوایی اسرائیل به قطر به بحران رسید، اما اکنون می‌تواند نقشی کلیدی در نظارت بر آتش‌بس تازه غزه داشته باشد.
ادامه مطلب
وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد دولت فدرال با قطر به توافق رسیده تا در پایگاه هوایی «مانتین هوم» ایالت آیداهو مجموعه‌ای برای آموزش و نگهداری جنگنده‌های اف‌ـ۱۵ قطری بسازد؛ خبری که بلافاصله موجی از خشم و سوء‌برداشت درباره «ایجاد پایگاه خارجی در خاک آمریکا» برانگیخت.
ادامه مطلب
اصغر زارعی، کارشناس مسائل غرب آسیا در گفت‌وگویی اظهار داشت: این کاروان متشکل از بیش از ۵۰ قایق و حدود ۵۰۰ فعال و سیاست‌مدار از ۴۴ کشور جهان بود که باهدف شکستن محاصره غزه و رساندن کمک‌های غذایی و دارویی به سوی سرزمین‌های اشغالی حرکت کرد. وی افزود: توقیف این کشتی‌ها و بازداشت فعالان بین‌المللی، از جمله گرتا تونبرگ و ماندلا ماندلا واکنش‌های گسترده سیاسی و مردمی در اروپا و سایر نقاط جهان به همراه داشت.
ادامه مطلب
حامد نقی‌لو می نویسد: در مواجهه با ایران، ایالات متحده به‌ویژه در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ، نه به دنبال حل مسئله، بلکه به دنبال مدیریت آن بوده است. این مدیریت، برخلاف تصور رایج، نه از جنس نظم‌سازی منطقه‌ای، بلکه از جنس مهار، تضعیف و کنترل ظرفیت‌های ایران در سطح منطقه‌ای و جهانی است.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: صلح خاورمیانه نه در پیروزی نظامی، بلکه در عدالت و همزیستی نهفته است. خاورمیانه می‌تواند صلح و رفاه داشته باشد، اگر چرخه انتقام خارج شود و به دیپلماسی بازگردد.
ادامه مطلب
جلال خوش‌چهره در یادداشتی می نویسد: ابهام، فشار و تهدید" مفهوم سیاست راهبردی "واشنگتن - اروپا" در قبال تهران است. این سیاست در چارچوب رویکرد راهبردی تحمیل الگوی "مذاکره(توافق) یا جنگ" عمل می‌کند. دو راهکار نیز در دستور قرار دارد: فشار از بیرون، شکاف اندازی در داخل. هدف ایجاد سرگیجگی و شتابزدگی در تصمیم سازی تهران است. در مدل سازی جدید دیگر خبری از نقش‌های بازیگر خوب و بد نیست که پیش از این میان واشنگتن و تروئیکای اروپایی تقسیم شده بود. حالا خواست‌ها در یک همسویی روشن اعلام می‌شود.
ادامه مطلب
کوروش احمدی می نویسد: کسانی که با مذاکره جدی با آمریکا و توافق درباره غنی‌سازی مخالف هستند، ادعا می‌کنند که در چنین صورتی کشور در معرض یک «دومینوی تسلیم» قرار خواهد گرفت و بعد از هسته‌ای، ناچار به تعطیلی یا محدودیت شدید برنامه موشکی خواهیم شد.
ادامه مطلب