مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این نشست که با هدف بررسی راه‌های پایان دادن به جنگ اوکراین برگزار شد، بدون توافق مشخصی به پایان رسید، اما زمینه‌ساز مذاکرات بعدی، از جمله دیدارهای ترامپ با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین و سران اروپا شد. این سلسله دیدارها پیامدهای قابل توجهی برای سیاست خارجی ایران، منطقه خاورمیانه و معادلات جهانی دارد.
ادامه مطلب
پیمان صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کریدور زنگزور که در نگاه اول به‌عنوان مسیر تجاری برای اتصال جمهوری آذربایجان به نخجوان از طریق جنوب ارمنستان معرفی می‌شود، در واقع یک مانور ژئوپولیتیک مهم با پیامدهای مستقیم برای موازنه قدرت در قفقاز جنوبی و کل فضای اوراسیاست.
ادامه مطلب
محمد بیدگلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در طول بیش از چهار دهه گذشته از حیات جمهوری اسلامی ایران رابطه با فدراسیون روسیه همواره از اولویت های سیاست خارجی ایران بوده است. به رغم رویارویی ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه و پیوندهای عمیق میان روسیه و اسرائیل و سطح مناسبات دیپلماتیک این دو کشور، چگونه روسیه توانسته است این روابط را به سطح استراتژیک با ایران برساند.
ادامه مطلب
توافقات فعلی بین ایران و دو قدرت بزرگ حامی آن، مسلماً بیشتر به نفع خودشان است تا تهران. روسیه در ازای وعده‌های مبهم حمایت نظامی، به فناوری نظامی ایران دسترسی پیدا کرده، در حالی که چین نفت ارزان ایران را دریافت کرده است که فروش آن، بدون نیاز به انجام کار دیگری توسط پکن، یک شریان اقتصادی برای تهران فراهم می‌کند
ادامه مطلب
واهه داوتیان در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: برای روسیه، اجرای «کریدور میانی» به معنای از دست دادن هزینه‌های ترانزیت، تضعیف نفوذ در قفقاز جنوبی و کاهش جزئی جذابیت مسیر دریای شمال و کریدور حمل و نقل بین‌المللی «شمال – جنوب» است. برای ایران، به نوبه خود، ابتکارات ترکیه نقش آن را به عنوان پل ترانزیتی بین شرق و غرب تهدید می‌کند. مسدود کردن یا به حاشیه راندن کریدورهای ایران به انزوای استراتژیک تهران منجر خواهد شد. علاوه بر این، تقویت محور ترک، که به جوامع ترک در ایران گسترش می‌یابد، به عنوان یک تهدید بالقوه برای تمامیت ارضی و ثبات داخلی کشور تلقی می‌شود.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اما هیچ‌یک از سه کشور (روسیه، چین و کره شمالی) در زمان جنگ ایران و اسرائیل یا هنگام حمله نیروهای آمریکایی به تأسیسات هسته‌ای ایران، به یاری ایران نشتافتند. چین و روسیه که قدرتمندترین کشورهای این محور هستند، تنها به ابراز محکومیت‌هایی شفاهی علیه اقدام‌های آمریکا اکتفا کردند و از هرگونه کمک مادی و نظامی به ایران امتناع کردند.
ادامه مطلب
تحلیلگران غربی هشدار می‌دهند که با پیشرفت سیاست نگاه به شرق، ایران در مسیر تقویت جایگاه در نظم جهانی چندقطبی قرار می‌گیرد و فشار دیپلماتیک و اقتصادی غرب را کاهش می‌دهد. نتیجه این استراتژی، می تواند بازشدن دست ایران در حوزه سیاست داخلی یا منطقه‌ای باشد، به‌خصوص اگر هم‌پیمانی با چین و روسیه تثبیت شود.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران تنها دو مسیر پیش رو دارد و فرصت نیز بسیار محدود است. باید هرچه سریع‌تر، تصمیمی بنیادین، آینده‌نگر و مطابق با واقعیت ها نظام بین‌الملل اتخاذ کند. این دو مسیر کدام‌اند؟
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: جهان شرق جدید، جلوه‌ای از صف آرایی نظام جهانی است که سیاستگذاران ایرانی باید به دقت بر مزایا و آسیب‌های قرارگیری ایران در میان رهبران این جهان، تمرکز کنند و کشور را از آسیب‌های جهان شرقی نامیدن ایران دور بدارند، همان‌گونه که دیگر کشورهای بزرگ منطقه مانند هند، پاکستان و... هر چند از اندیشه عدم تعهد خارج شده‌اند اما نمی‌خواهند عضو جهان شرق باشند.
ادامه مطلب
در شرایط انزوای ایران از غرب و کاهش تمایل چین به سرمایه‌گذاری، تهران ناچار است بر فناوری روسی تکیه کند. این وابستگی، ابزار ژئوپلیتیکی مهمی برای روسیه در زمینه انرژی هسته‌ای غیرنظامی به‌شمار می‌رود.
ادامه مطلب
این همکاری به ایجاد شبکه‌ای پنهان از پرداخت‌ها شامل انتقال طلا و استفاده از کشورهای واسطه برای دور زدن تحریم‌های غرب نیز انجامیده و روابط در هم تنیده‌ای را به وجود آورده و اجرای کنترل‌های صادراتی را برای ایالات متحده و متحدانش دشوارتر کرده است.
ادامه مطلب
تهران و واشینگتن ممکن است همکاری‌های راهبردی ایران با روسیه (مانند توافق ژانویه ۲۰۲۵ در زمینه‌های نظامی و اقتصادی) را تضعیف کند. با این حال، کرملین ترجیح می‌دهد از خطر جنگ اجتناب کند، چرا که درگیری مستقیم ایران و غرب، حضور نظامی آمریکا را به مرزهای جنوبی روسیه نزدیکتر می‌کند.
ادامه مطلب
سید رضا تقوی‌نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران باید با هوشمندی تمام، تعادلی ظریف میان حفظ منافع ملی خود در توسعه روابط با کشورهای مختلف و ضرورت حل و فصل مسئله هسته‌ای از طریق دیپلماسی ایجاد کند. در غیر این صورت سایه سنگین سوءظن و بدبینی ناشی از این روابط، همچنان بر میز مذاکرات سنگینی خواهد کرد.
ادامه مطلب
نقش مخرب اسرائیل در خاورمیانه می‌تواند مذاکرات را به سمت بن‌بست سوق دهد، جنگ اوکراین و مذاکرات روسیه -آمریکا می‌تواند فضای دیپلماتیک را پیچیده‌تر کند، و رقابت چین – آمریکا می‌تواند ایران را به سمت وابستگی بیشتر به چین سوق دهد.
ادامه مطلب
آیا روسیه ممکن است در توافق جدید تهران و واشینگتن درباره برنامه هسته‌ای ایران، نقشی محوری ایفا کند؟
ادامه مطلب
فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تجربه تلخ برجام به ایران آموخت که تکیه انحصاری به تعهدات غرب ریسک بزرگی است. خروج یک جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای، تهران را به سمت تنوع بخشیدن به شرکای استراتژیک سوق داد. امروز ایران نه شرقیِ مطلق است و نه غربی، بلکه در پی ایجاد توازنی ظریف میان این قطب‌هاست. ارسال پیام به پوتین درست در لحظه مذاکره با آمریکا، نشان‌دهنده برگ‌های برنده‌ای است که ایران در دست دارد.
ادامه مطلب
کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در منطقه‌ای که هر تحول دیپلماتیک، پیامدهایی چندوجهی به دنبال دارد، کشور های منطقه چگونه به این مذاکرات می‌نگرند؟ از بغداد تا باکو، از کابل تا دوحه، کشورهای همسایه در حال ارزیابی فرصت‌ها و تهدیدهای یک توافق احتمالی هستند. این یادداشت، با نگاهی جامع به کشور های منطقه، آثار بالقوه مذاکرات تهران – واشینگتن را در بستر تحولات پرشتاب سال ۲۰۲۵ تحلیل می‌کند.
ادامه مطلب
وی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره استقبال کشورهای عربی از انجام دور اول مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا در عمان گفت: «ما از رویکرد مثبت و سازنده همه همسایگان، نه فقط در این تحول بلکه در همه تحولاتی که طی چند ماه اخیر اتفاق افتاده است استقبال می کنیم. ما ثابت کردیم که منطقه برای ما اهمیت دارد. امنیت منطقه برای ما اهمیت دارد و آن را امنیت خود می دانیم و این مساله را به همه کشورهای منطقه و همسایگانمان نشان داده ایم. طی شش ماه گذشته تحولات بسیار خوبی در روابط ما با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس اتفاق افتاده که البته ادامه سیاست همسایگی دولت شهید رئیسی بوده است. درباره این موضوع خاص که در عمان انجام شد، طی تماس هایی که آقای عراقچی با همتایانشان داشتند آنها را در جریان این گفت وگوها قرار دادند؛ ازجله با مصر، قطر، امارات و کویت نمونه های مشخص این تماس هستند و ما این روند را ادامه خواهیم داد.»
ادامه مطلب
با وجود همکاری‌های استراتژیک ایران با روسیه و چین، مرور تاریخ و تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که مسکو و پکن سابقه درخشانی در حمایت از تهران در بحران‌ها ندارند.
ادامه مطلب
جشن‌های سه‌گانه نوروز ۱۴۰۴، عید سعید فطر و سالروز جمهوری اسلامی ایران شامگاه دیروز (سه‌شنبه ۱۲ فروردین) با حضور کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران و جمعی از ایرانیان مقیم مسکو در اقامتگاه سفیر کشورمان برگزار شد.
ادامه مطلب
افزایش وابستگی اقتصادی و نظامی بین ایران و روسیه نشان می‌دهد که مسکو تا حدی بر تهران نفوذ دارد و می‌توانست – اگر می‌خواست – در رسیدن به یک توافق هسته‌ای معنادار با ایران کمک کند. اما روسیه نشان داده که منافعش به تهران نزدیکتر از واشینگتن است و احتمالاً از هرگونه نقش در مذاکرات برای فشار بر منافع آمریکا استفاده خواهد کرد.
ادامه مطلب
مسعد سلیتی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران در تعامل با ابرقدرت‌ها باید با درک توانایی تأثیرگذاری آنها بر سیاست‌های داخلی و خارجی کشورها در مقیاس منطقه‌ای و جهانی با برنامه‌ریزی دقیق، استفاده هوشمندانه از فرصت‌ها و تمرکز بر اهداف استراتژیک عمل کند و تحت تأثیر رفتارهای احساسی، شخصی و ایدئولوژیکی یا بازی‌های سیاسی داخلی و بین‌المللی قدرت‌های بزرگ قرار نگیرد و از هر فرصتی برای پیشبرد منافع ملی خود استفاده کند.
ادامه مطلب
نویسنده: سید علی موسوی خلخالی
ادامه مطلب
سید علی موسوی خلخالی می نویسد: هیچ کدام از طرف‌ها – به استثنای اسرائیل – قصد ندارد تنش تا اندازه‌ای تشدید شود که به یک رویارویی تمام عیار نظامی منجر شود و جنگی واقعی در بگیرد. خواهی‌نخواهی ایران کشوری مهم برای کشورهای منطقه است. کشوری پهناور با اثرگذاری بالا در بسیاری از مسائل منطقه‌ای، با وجود همه ضربه‌هایی که در وهله‌های اخیر متحمل شده است.
ادامه مطلب
روش‌های بهتری برای مواجهه با مسئله برنامه هسته‌ای ایران وجود دارد و خبر احتمال همکاری آمریکا و روسیه در این زمینه نیز بر این امر تأکید دارد.
ادامه مطلب
محمد گل‌افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: می توان احتمال داد، با توجه به جایگاه تاثیرگذار روسیه در نزد مقامات ایران و اظهار تمایل آمریکا برای بازگشایی و یا راه حلی برای ادغام ایران با منافع غرب در منطقه و جهان، روسیه نیز دست آمریکا را برای ورود به ایران باز بگذارد، تا آمریکا با استفاده از ابزارهای مختلف حتی نظامی (ازجمله یاری رساندن به اسرائیل)، در نهایت ایران را تحت نفوذ خود قرار دهد یا رابطه ایجاد کند.
ادامه مطلب
رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی در خصوص روابط با کشورهای حوزه اوراسیا با بیان اینکه استان گیلان یک سابقه چهارصد ساله در تجارت با حوزه دریای کاسپین به ویژه روسیه را دارا بوده است، گفت: «روسیه بازار بسیار جذابی برای کالاهای ایرانی است و کشورمان نیز مسیر بسیار خوبی برای عبور و ترانزیت کالاهای روسی است.» وی با اشاره به اینکه در زمینه مباحث تحریمی، شعار تحریم نعمت و فرصت است را در عمل به اجرا درآوردیم؛ گفت: «چراکه در دریاچه محصوری واقع شده ایم که امکان تعریف ارتباطات درونی با یکدیگر را فراهم می کند. از سوی دیگر روسیه به دنبال ترانزیت و صدور سی میلیون تن از کالاهای تولیدی خود است و این در حالی است که حجم نهایی ترانزیت کالا از بندر کاسپین در حدود ۱۱ میلیون و با مدیریت بهینه این میزان به ۱۵ میلیون تن افزایش می یابد.»
ادامه مطلب
وی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره اختلافاتی که اخیرا میان ایران و ترکیه به وجود آمده است و اظهاراتی که طرف ترکیه علیه ایران بیان داشته و پاسخی که ایران به آن داشته، و اینکه آیا قرار است روابط ایران و ترکیه رو به منفی بگراید، گفت: «قطعا چنین چیزی مورد نظر جمهوری اسلامی ایران نیست. ما ارزش بسیاری برای روابطمان با ترکیه قائل هستیم. روابط ما با کشور همسایه، مسلمان و برادر، ترکیه، همواره برای ما مهم بوده است. میان ما و ترکیه در موضوعات مختلف اختلاف نظرهایی وجود داشته اما همیشه هنر هر دو طرف این بوده که با رویکردی خردمندانه و با رفتاری بسیار منطقی توانسته اند اختلاف نظرها و اختلاف دیدگاه ها را مدیریت کنند بدون اینکه خدشه ای به روابط دو کشور وارد شود. ما همچنان به این رفتار پایبندیم و می خواهیم همین شیوه ادامه یابد. اما در عین حال صحبت هایی که از طرف ترک شنیدیم صحبت های غیرسازنده ای بود و نیازمند این بود تا مواضع جمهوری اسلامی ایران خیلی قاطع نظرات و مواضع خود را بیان کند.»
ادامه مطلب
شفقتی با اشاره به نقش دیپلماسی در تسهیل روابط اقتصادی و ایجاد فضای اعتماد بین کشورها، بر لزوم تلاش برای بهبود و گسترش روابط دیپلماتیک با کشورهای عضو اوراسیا تاکید کرد. وی گفت که رفع موانع دیپلماتیک می‌تواند به تسهیل تجارت، جذب سرمایه‌گذاری و توسعه همکاری‌های اقتصادی بین ایران و این کشورها کمک کند.
ادامه مطلب
عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ترامپ، یک ایده دارد تا بتواند امریکای امروز را با کمترین مصرف و مخارج اقتصادی و مالی، در صدر سیاست های جهانی، نگه دارد. این کشور از زمان روی کار آمدن جو بایدن، استراتژی ایجاد شکاف میان چین و روسیه یا روسیه و ایران و هر ضلع را در دستور کار جدی قرار داده بود. حتی قبل از آن، ترامپ با دیدارهای بی پیشینه و تاریخی با کیم جون اونگ، رهبر کره شمالی، میانۀ گرم با پوتین و دیپلماسی ظاهری و فریبنده با رهبر چین، در تلاش بود تا از پیشرفت و استحکام این اتحاد، بواسطه ایجاد شکاف، جلوگیری کند. حالا، با مختوم ساختن قضیه اوکراین که ظاهرا به نفع روسیه هم است، امریکا در تلاش است تا با ایجاد سیاست فشار حداکثری، ایران و روسیه را از کنار چینی ها دور کند.
ادامه مطلب