ناصر نصیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تاوان همه حماقت ها یا خیانت ها را مردم می پردازند و امروز وضعیت آستارا، بیله سوار و منطقه آزاد ارس غم انگیز و پروژه راه آهن رشت – انزلی – آستارا که توسط آذربایجان اجرا می شد تعطیل است و بحث منطقه آزاد اردبیل و بندر خشک اصلاندوز بی معنی.
ادامه مطلب
وی درباره احضار سفیر ایران به وزارت خارجه آذربایجان گفت: این موضوع مربوط به پرواز یک هواپیما در محدوده مرزی دو کشور است. پروازی که انجام شد یک پرواز عادی و متعارف بود که به صورت دوره‌ای در چارچوب پایش مناطق مرزی ایران و در فضای داخلی ایران انجام شد و در گذشته هم این پروازها انجام می‌شد. پرواز هواپیما به موازات مرز مشترک در فضای داخلی ایران و با فاصله مناسب از مرز آذربایجان انجام شد. اگر اتفاقاتی به سهو و اشتباه رخ دهد معمولا رادارها و شبکه‌های پدافندی در ارتباطات رادیویی هشدارهای لازم را می‌دهند. در ارتباط با این پرواز هیچ هشدار راداری و رادیویی داده نشد. روند معمول در قوانین پروازی بین‌المللی این است که اگر تحول خارج از عرفی رخ داده شود در همان چارچوب‌های فنی پیام و تبادل می‌شود که این اتفاق رخ نداد. ما با آذربایجان در حوزه دفاعی رابطه داریم سفارت ما فعال است و وابسته نظامی ما حضور دارد. اگر بنا به حسن نیت بود موضوع می‌توانست در ارتباط با سفارت ایران و وابسته نظامی ما طرح شود و تبادل نظر و رفع سوءتفاهم شود. نمی‌توانیم این اقدام دولت آذربایجان در احضار سفیر و رسانه‌ای کردن موضوع توأم با حسن نیت و در قالب روابط بین کشورهای همسایه تلقی کنیم.
ادامه مطلب
ایران در واقع دارای یک سنت دولتی باستانی رهبری در منطقه است که از امپراتوری ایران در دوران هخامنشیان آغاز شد، زمانی که قدرت ایران از رود سند تا دریای مدیترانه، از هند تا بالکان و از مصر و عربستان تا قفقاز بود. در آن زمان بود که ایران، در اصطلاح علمی مدرن، بزرگترین قدرت بزرگ و دولت اصلی بود.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط ایران با دولت رجب طیب اردوغان در ترکیه را می‌توان در چارچوب همین الگوی پیچیدگی سیاستگذاری و معمای سیاست خارجی مورد تحلیل قرار داد. رویکردی که ایران و اردوغان را دو دشمن مطلق نشان می‌دهد، اما واقعیت این است که ایران از ادامه حکمرانی اردوغان در ترکیه حمایت می‌کند!
ادامه مطلب
سعیدرضا طاهرخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با توجه به فقر انرژی های فسیلی بالاخص نفت و گاز بمنظور استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود طی دهه های گذشته با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، آنها را با مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی مواجه کرده و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت ارتباطات منطقه ای دولت های حوضه رودهای مذکور گذاشته است. سامانه آبی دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا در چند دهه اخیر تحت تاثیر تغییرات اقلیمی از یک سوی و رقابت کشورهای ذینفع برای مهار جریان های سطحی به منظور تامین آب مورد نیاز جمعیت رو به رشد خود و بحران های زیست محیطی چون پدیده ریزگردها روبه رو بوده است.
ادامه مطلب
اکنون ترکیه در شرایط سخت اقتصادی قرار گرفته است و برای بازسازی شهرها و شهرک های خود، به میلیاردها دلار نیاز دارد. این در حالی است که غرب همچنان بر جنگ اوکراین و ناسازگاری احتمالی دولت ترکیه در مورد موضوع پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو متمرکز است. آنکارا در سال ۲۰۲۲ با درخواست سوئد و فنلاند برای پیوستن به ناتو مخالفت کرد، با این اعلام که آنها میزبان سازمان‌های تروریستی مخالف ترکیه هستند. ترکیه همچنین به روابط اقتصادی خود با روسیه ادامه داده است. اکنون این سوال مطرح می‌شود که آیا ترکیه با توجه به درخواست کمک مالی از ایالات متحده و اروپا از مخالفت خود دست خواهد کشید یا خیر.
ادامه مطلب
اردوغان درصدد ارسال پیام‌های داخلی است مانند وعده برای حل و فصل موضوع مهاجران سوری چرا که این امر در کاهش تاثیر بار مادی و اقتصادی بر دوش ترکیه کمک کننده است. پیش بینی می شود اردوغان موفق به گشودن راه میان ترکیه و سوریه برای ارسال کالاها به کشورهای دیگر خاورمیانه شود و به تجارت ترکیه که در سال گذشته حدود ۲۵۴ میلیارد دلار بود، قدرت حرکت بیشتری بدهد. اما بعید است رئیس جمهوری ترکیه بتواند اعتماد و دوستی اسد را به سادگی به دست آورد.
ادامه مطلب
خود واقعیت حمله مسلحانه به سفارت آذربایجان در تهران نشان دهنده یک درگیری اساسی میان دو کشور ایران و آذربایجان است که منافع روسیه را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
ادامه مطلب
مسئله سوریه در تمام جزئیات اختلافات گسترده سیاسی – نظامی میان سه طرف [ترکیه، امارات و روسیه] حضور داشت. در حالی که ترکیه از ابتدا حامی مخالفان حکومت سوریه و طرف اصلی تلاش برای براندازی حکومت اسد بود، امارات توازنی میان حمایت از برخی طرف‌های مخالف حکومت سوریه و حمایت مالی از خود حکومت و استقبال از شخصیت‌های برجسته طرفدار نظام برقرار کرده بود. روسیه نیز طرفی بود که از طریق مداخله نظامی و مستقیم امکان بقای حکومت را افزایش داد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امید است دولت باکو با مرور آنچه در روزهای اخیر رخ داد و با درک جایگاه و وزن واقعی خود در نظام بین الملل از تلاش برای فشار و باج خواهی از جمهوری اسلامی ایران دست بردارد و با بررسی دقیق واکنش مقامات جمهوری اسلامی دریابد دوست واقعی مردم خطه شمال ارس کیست. ایران کشوری ریشه دار و مادر تمدنی منطقه غرب آسیا و منطقه قفقاز و آسیای میانه است و این باکو است که باید به این ریشه های واقعی تمدنی بازگردد تا بتواند یک بار دیگر روی آرامش را ببیند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: در حالت طبیعی، حداقل ۵۰ درصد تجارت کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی باید با اعضای درون سازمان انجام می‌گرفت اما عملا چنین نیست. تعرفه های تجاری دو طرف هنوز به حد مطلوب که بیانگر گسترش روابط باشد نرسیده، کوریدورهای شرق به غرب و شمال به جنوب هیچ کدام به مرحله بهره برداری کامل نرسیده اند و پروژه های مربوطه به کندی پیش می روند، توسعه حمل و نقل هوایی کشورهای عضو به ویژه با ایران بسیار ناقص است، مثلا می توان گفت حمل و نقل هوایی میان ایران با کشورهای آسیای میانه بسیار ناچیز و در حد صفر است، توسعه حمل و نقل ریلی و دریایی کندتر از حد انتظار است و مناسبات تجاری کشورها بسیار پایینتر از ظرفیت ها و انتظارات است.
ادامه مطلب
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز جمعه هنگام دیدار از بیروت گفت ما از گفت وگوهای مقامات سوریه و ترکیه خرسندیم و بر این باوریم که این گفت وگوها پی آمدهای مثبتی برای روابط دو کشور خواهد داشت.
ادامه مطلب
آبراهام سزار عاقل اف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بی‌شک نویسنده محترم چنین قصدی نداشته تا بگوید علت اسلام آوردن بسیاری از مردم در منطقه آذربایجان و ارمنستان به دلیل ترس از خشونت و زور و قتل و جنگ و غیره بوده است اما متن ایشان از قصد و نیت نویسنده سرپیچی کرده و چنین معنایی را جامه عمل می‌پوشاند.
ادامه مطلب
سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران در منطقه قفقاز از سیالیت کمتری نسبت به مناطق دیگر برخوردار است. نقش عوامل ساختاری و جبریت های ژئوپلوتیک در این منطقه موجب شده است تا آزادی عمل کارگزاران برای تغییرات گسترده راهبردی در این منطقه محدودتر باشد. با این وجود، علائم تغییر در برخی از روندها و ظهور روندهای نوپدید سیاسی، امنیتی، اقتصادی و زیست محیطی در منطقه قفقاز؛ ضرورت تغییرات تدریجی راهبردهای سیاست خارجی ایران در این منطقه را اجتناب ناپذیر کرده است.
ادامه مطلب
دکتر قدیر گلکاریان در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که "ایران باید به عنوان کشوری با تاریخ دیرینه خود در منطقه زمینه بسط و توسعه راه های اقتصادی و وابستگی های امنیتی را با کشورهای حوزه قفقاز فراهم بیاورد. همانطور که ترکیه با جمهوری آذربایجان قرابت تنگاتنگی دارند، ایران هم می تواند با سایر بازیگران منطقه ای ائتلافی داشته باشد ولی هم سلکی با ارمنستان که نکته حساس میان ایران و ترکیه و یا آذربایجان و ایران است، می تواند بیش از اینکه موجب تقویت توان ایران شود، به تضعیف آن بینجامد. از این رو، یافتن راه های کاهش تنش بین کشورهای منطقه ای و استفاده از سایر عوامل دخیل در امر سیاسی – امنیتی – اقتصادی – ترانزیتی کشورهای حوزه می تواند دست ایران را بازتر کند. این را هم باید بیان کنم که متأسفانه به دلیل بروز بحران های عمده در سیاست داخلی ایران و منفعل عمل کردن جمهوری اسلامی در سیاست خارجی و به جای خروج از چالش های متعدد، رفتن به سمت بحران های جدید باعث شده که رقابت های عادی هم به تنش های خصومت آمیز تعبیر شود که به زیان کشور است."
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این تنها ایران نیست که در مورد نوعثمانی گری ترکیه و رویکرد استعماری و تجاوزگرانه این کشور برای احیای خلافت ترکی از طریق شکل دادن به کمربندی از کشورهای به اصطلاح ترک در قفقاز و آسیای میانه هشدار می دهد؛ بلکه ارمنستان، یونان، هند، قبرس و غیره از جمله کشورهایی هستند که با تشکیل اتحادیه های اقتصادی، امنیتی و نظامی به دنبال مقابله با تبعات ژئوپلتیک خطرناک جاه طلبی های اردوغان هستند.
ادامه مطلب
حجت سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آسیای مرکزی خوش دارد تا با همکاری ترکیه مسیر انتقال انرژی به اروپا را بدون استفاده از خاک روسیه و از طریق نفوذ در کانال زنگزور کوتاه کند. از این رو مسئله این کانال بیش از آنکه مربوط به ارمنستان و آذربایجان باشد، به حداقل ۶ کشور در آسیای میانه و مرکزی به اضافه ترکیه و آذربایجان مربوط است. آیا روسیه می تواند در حالی که گرفتار یک جنگ فرسایشی است و متوجه حضور ناتو در مرزهای غربی خود است، تمام قد مدافع منافع خود در برابر ناتو و نیز منافع اقتصادی اش در مرزهای جنوبی و حیاط خلوت خود هم باشد؟ بعید است روسیه بتواند به تنهایی چنین نقشی را ادامه دهد مگر با همکاری ایران.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . سیاستگذاران ارشد ترکیه، پاکستان، عربستان، امارات متحده عربی، قطر ... و در نهایت جمهوری آذربایجان که همگی ازجمله دولت‌های شکننده بوده و سیاستگذاری‌های احساسی و آرمانی دارند و البته برخی مانند قطر و امارات متحده عربی به اهداف نسبی خود دست یافته‌اند. جمهوری آذربایجان ازجمله دولت‌های شکننده به رهبری آقای الهام علی اف و زیر سلطه خاندان علی اف، سال‌هاست در الگوی آرمانی شکلگیری آذربایجان بزرگ و برتری در قفقاز به برنامه‌ریزی برای تقابل با قدرت‌های بزرگ منطقه ازجمله ایران و روسیه مشغول بوده است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تنها یک مرور ساده بر برخی رویدادهای یک ماه اخیر منطقه آسیای میانه و قفقاز نشان می دهد، عدم افزایش تحرک جمهوری اسلامی ایران در منطقه ای که می تواند به دریای فرصت برای کشورمان مبدل شود، چگونه می تواند این بخش از جهان را به یک دریای تهدید برای ایران تبدیل کند. این فرصت سوزی قبلا در باکو رخ داد و مقامات جمهوری اسلامی باید با نکته سنجی و تیزبینی راهبردی واقع بینانه را برای مقابله با تکرار این رویداد تلخ آماده کنند.
ادامه مطلب
اگر پیام به تهران بتواند از رویارویی نظامی بین جمهوری آذربایجان و ایران جلوگیری کند، پیام ارسال شده به مسکو نه تنها درباره روند آتی مذاکرات صلح بین ارمنستان و آذربایجان است، بلکه می تواند عواقب وخیم بر نحوه محاسبه امنیت کشورهای «همسایه» روسیه و منابعی که آنها می توانند برای بهبود آن استفاده کنند، داشته باشد.
ادامه مطلب
محمدحسین معصوم زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در صورت سقوط استپاناکرت (مرکز قره‌باغ کوهستانی) سناریوهای ناخوشایندی پیش روی منطقه قفقاز جنوبی و مناطق اطراف آن از جمله ایران قابل تصور است. حذف مانعی همچون قره‌باغ کوهستانی راه را برای اشغال سرزمینی ارمنستان و تغییر نقشه منطقه و در بلندمدت ضربات امنیتی به مناطق شمال غربی ایران را هموار می‌کند
ادامه مطلب
پویا فتحی زاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی از صاحب نظران کنش تنش زای برخی از کشورها نظیر آذربایجان، ترکیه یا عربستان را از ضعف سیاست خارجی ایران ناشی دانسته اند و نابخردی آن کشورها را نادیده می گیرند! مگر هنگامی که جمهوری اسلامی ایران برای بازپس گیری اراضی قره باغ به آذربایجان مستشار نظامی فرستاد، به باکو آموزش های راهبردی داد و برای آن هزینه کرد، حسن نیت خود را نشان نداد؟! مگر هنگامی که جمهوری اسلامی ایران رئیس جمهوری شکست خورده ترکیه را از کودتای این کشور با قدرت سایه وار و نامحسوس خود نجات داد و مسائل امنیتی آن را بهبود بخشید، حسن نیت خود را نشان نداد؟! مگر هنگامی که جمهوری اسلامی ایران به کرار پیشنهاد تمرکز بر دین مشترک و پرهیز از اختلافات را به عربستان داد، حسن نیت خود را ثابت نکرد؟!
ادامه مطلب
مکان برگزاری همایش نمادین است، زیرا کشورهای ذینفع و متحد ما و همچنین کارکنان مؤسس سازمان علمی و آموزشی غیردولتی «پروژه ارمنی»، یکی از برگزارکنندگان این مجمع، به اهمیت ژئوپلیتیک سیونیک به عنوان یک مرکز بین فرهنگی و نقطه تضاد منافع منطقه ای پی برده اند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ای کاش آقایان یک بار زور و بازویشان را خرج باکو کنند و کوتوله متوهم باکو را سر جایش بنشانند. شک نکنید فتنه علیف که بخشی از سرزمین های تاریخی ایران را اشغال کرده با یک بار برخورد قاطع برای همیشه تمام می‌شود. پس از آن باید با کمک حسینیون، تالش ها، لزگی ها، تات ها و سایر شیعیان مظلوم آذربایجان هویت جعلی که برای مردمان این دیار تراشیده شده را اصلاح کرد و باکو را به متحد وفادار ایران مبدل کرد. مشابه همان کاری که در لبنان و فلسطین و عراق و سوریه و یمن انجام شد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گستاخی و زیاده‌گویی الهام علی‌اف که اگر ایران و تنها هم‌وطنان آذری زبان ما در ایران اراده کنند، تنها یک افسانه عبرت‌آموز از گستاخی و نابودی خاندان علی‌اف و پدرخوانده‌هایش یعنی اردوغان و اسرائیل باقی خواهد ماند، از سیاستی راهبردی از سوی رقیبان و دشمنان منطقه‌ای و جهانی ایران برای انزوای کامل و سپس تجزیه، زوال و فروپاشی ایران نشان دارد.
ادامه مطلب
اسماعیل شعبان اف در گفت وگویی که در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار گرفته است، می گوید: فناوران سیاسی غربی، محافل صهیونیستی و دستگاه تبلیغاتی ترکیه تاثیرات فوق العاده خود را در آذربایجان نشان داده اند، جایی که ایران در رسانه های محلی و شبکه های اجتماعی به عنوان دومین دشمن پس از ارمنستان شناخته می شود و در مقام سوم در تصویرسازی از دشمن، روسیه قرار دارد. به عنوان مثال، در باکو، اظهارات ایران مبنی بر حمایت از تمامیت ارضی آذربایجان همواره به عنوان یک داستان تخیلی و دروغ به مردم ارائه شده و حقایق کمک های بشردوستانه و نظامی ایران به جمهوری آذربایجان در جنگ اول قرا باغ، از مردم جمهوری آذربایجان پنهان نگه داشته شده است. علی رغم اینکه زمانی ایران نه تنها با حرف، بلکه با کمک واقعی از به قدرت رسیدن علی اف ها حمایت می کرد. اما، رهبری آذربایجان پس از دستیابی به اهداف سیاسی در کنار دشمنان استراتژیک ایران قرار گرفت و امروز به گفته رسانه های اسرائیلی خط مقدم جنگ علیه ایران از خاک آذربایجان می گذرد و چه کسی صهیونیست ها را به آنجا راه داده است؟ مقامات باکو که تحت حمایت صهیونیسم جهانی هستند.
ادامه مطلب
به ثبات رسیدن دولت بشار اسد در سوریه، نارضایتی چندجانبه متحدان استراتژیک و اقتصادی ترکیه یعنی ایران و روسیه و انتخابات ترکیه از جمله عوامل نزدیکی مجدد ترکیه به سوریه است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری عمومی دولت ترکیه به رهبری رجب طیب اردوغان به‌خصوص سیاست خارجی گسترش‌گرای آرمانی چشم‌انداز ۲۰۲۳ این کشور که اکنون با شکست نسبی مواجه شده ازجمله همان سیاست‌هایی است که سیاستگذار آن مجبور به اصلاح و تغییر سیاست با راه‌حل‌های دردآور شده است. تغییر سیاستگذاری آرمانی اردوغان از چشم‌انداز ۲۰۲۳ به چشم انداز ۲۰۵۳ در چارچوب اصل "هیچ راه حل بدون درد وجود ندارد" است.
ادامه مطلب
به نظر می‌رسد بعد از نشست تهران میان ولادیمیر پوتین، رجب طیب اردوغان و ابراهیم رئیسی و نیز نشست سران سوچی میان روسای جمهوری روسیه و ترکیه تحولات دیگری در راه است. به طوری که به نظر می‌رسد نشانه‌هایی مبنی بر امکان وقوع گفت وگوی تلفنی میان روسای جمهوری ترکیه و سوریه در روزهای آینده وجود دارد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حمایت ترکیه از قرقیزستان در راستای دفاع این کشور از یکی از اعضای اتحادیه کشورهای ترک زبان قابل تفسیر است و اردوغان با این اقدام تلاش دارد برای سایر کشورهای عضو نقش پدری و حمایتی ایفا کند و دامنه نفوذ خود را در آنها توسعه دهد تا بتواند به جاده صاف کن ناتو و رژیم صهیونیستی تا آن سوی دریای کاسپین مبدل شود و روند محاصره و تهدید منافع و امنیت کشورهای غیرترک مانند تاجیکستان، افغانستان، روسیه، چین و ایران را تداوم ببخشد.
ادامه مطلب