اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر محیط ژئوپلیتیک منطقه را تا چند صد سال پیش بررسی کنیم، به صراحت میشود ادعا کرد که تنها دو کشور ایران و ترکیه را میتوان کشورهای واقعی در بستر آنارشیک منطقه غرب آسیا قلمداد کرد. این دو کشور واقعی اما دارای رگههای از اختلاف، ستیز منافع و سیاستها هستند که بهویژه با پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ ایران و برآمدن الگوی حکمرانی ایرانی در جهان اسلام، شدت گرفت.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه ازجمله مناطقی است که در نهایت باید مورد تهاجم دولت صهیون قرار گیرد. همانگونه که در نقشههای منتشر شده از اسرائیل بزرگ، بخش کوچکی از جنوب ترکیه نیز خاک اسرائیل محسوب میشود. اسرائیل در فرآیند رستاخیز و خیزش نهایی خود در الگوی دولت بزرگ صهیون، بعد از تصرف سوریه و لبنان در شمال به مرزهای ترکیه خواهد رسید و بخشی از خاک ترکیه بهخصوص استان حاتای را نیز اشغال خواهد کرد. این سناریوی بازسازی دولت بزرگ صهیون، با واقعیت کنونی تهاجم سراسری و جنگافروزی اسرائیل در منطقه سازگار است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: زاهد سوباجی، مدیرکل تلویزیون دولتی تی آر تی ترکیه، با گستاخی گفت: "ما تا پایان سال جاری شبکه تی آر تی فارسی را افتتاح خواهیم کرد. ما باید ایران را ناراحت و اذیت کنیم، باید ایران را آشفته کنیم!" نکته حیرتآور این است که کسی در جمع مخاطبان این فرد از او انتقاد نمیکند که چرا باید ترکیه تلاش کند ایران را به هم بریزد و منظور از چنین اظهاراتی در این برهه حساس زمانی که جهان اسلام باید بر جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین و لبنان تمرکز کند، چیست؟ آیا یک کارمند دولتی در ترکیه میتواند بدون هماهنگی و اجازه رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، چنین لحن بی پروا و تهدیدآمیزی را علیه کشور همسایه خود به کار ببرد؟
ادامه مطلب
ابراهیم رحیمپور در گفت وگویی میگوید: در مورد سرمایهگذاری ایران در بنادر جنوبی روسیه، ایران از توانایی ناوبری در ولگا و مزایای اقتصادی تجارت ترانزیتی از طریق دریای کاسپین راضی است. بازده سرمایهگذاری ما رضایتبخش است. ما همچنین مشتاقانه منتظر توسعه کریدور بینالمللی شمال – جنوب از چابهار به اروپا هستیم. جنگ اوکراین توسعهٔ کامل این پروژه را مختل کرد، اما ما پیشرفت مداومی داریم. ما نگرانیهایی درباره تبخیر داریم، اما فکر میکنم این یک مسئله جهانی است. ما به اندازه هر یک از کشورهای ساحلی و بقیه جهان، و شاید حتی بیشتر، به محیط زیست اهمیت میدهیم. این کریدور به ما اجازه داده است تا برخی از فشارهای ناشی از تحریمهای بینالمللی را کاهش دهیم. متأسفانه، ایران نتوانسته است از موقعیت ترانزیتی خود برای به حداکثر رساندن ترافیک تجاری در منطقه به طور کامل بهرهبرداری کند. من معتقد نیستم که مقیاس بحران زیستمحیطی به اندازهای که پرسش شما اشاره میکند، جدی باشد. اگرچه اطلاعات علمی کاملی از وضعیت میدانی ندارم، اما مطمئن نیستم که بحرانی قریبالوقوع در پیش باشد.
ادامه مطلب
ترکیه بهطور سنتی در شمال عراق نفوذ گستردهای داشته، جایی که با ایران رقابت میکند. هر یک از این کشورها از احزاب مختلف سیاسی کرد حمایت میکنند. ترکیه از حزب دموکرات کردستان (KDP) حمایت میکند، در حالی که ایران از اتحادیه میهنی کردستان (PUK) پشتیبانی میکند. از نظر جغرافیایی،KDP مناطق نزدیک به مرز ترکیه را کنترل میکند، در حالی که PUK مناطق نزدیک به ایران را تحت کنترل دارد.
ادامه مطلب
افشار سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بارها در طول این سالها به سهم خویش تاکید کردهام هیچوقت روسیه و ارمنستان متحد استراتژیک ایران نمیشوند. دست روسیه بارها رو شده اما روسوفیلها در ایران زیر سبیلی رد کردهاند. دست ارمنستان هم تا حدودی رو شده اما ارمنیفیلهای وطنی نپذیرفتهاند! منافع و امنیت ملی کشورها بر اساس منافع متقابل مبتنی بر موقعیتهای ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک قابل احصاست.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در سه سال اخیر این ذهنیت در ایران شکل گرفت که آذربایجان و ترکیه تبانی کرده اند تا "دالان تورانی – ناتویی – صهیونیستی" در آن سوی مرز ایران را ایجاد کنند و به این وسیله تغییرات ژئوپلیتیک جدیدی را در منطقه رقم بزنند. اما احتمالاً به این فرضیه مهم توجه نشد که چه بسا گرداننده بازی ژئوپلیتیک در آن سوی مرز، روسیه باشد و روس ها قصد دارند فصل نهایی استراتژی جدید خود در قفقاز جنوبی را عملیاتی کنند. در واقع از ابتداء مشخص بود که بازیگران دیگر به دلیل محدودیت های جدی ژئوپلیتیکی قادر نیستند قاعده بازی را به نفع خود تغییر دهند. این بدان معناست که ایجاد کریدوری در جنوب ارمنستان با طراحی روسیه در حال پیگیری است نه ناتو، غرب و یا صهیونیست ها.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محور زنگزور که مسیر ترانزیت زمینی از چین به ترکیه و اروپا را میتواند جایگزین مسیر طبیعی طرح جاده ابریشم برای ارتباط شرق و غرب کند به ضرر منافع تجاری اقتصادی ایران خواهد بود که در این مسیر منافع زیادی خواهد داشت و از این گذشته، ایجاد کوریدور زنگزور ضمن تغییر ژئوپولیتیک در شمال ایران و قطع مرز ایران و ارمنستان و عدم دسترسی ایران به اروپا از مسیر ارمنستان، ضمن اینکه تنها راه زمینی ایران به اروپا را محدود به ترکیه خواهد کرد، با رفع نیاز باکو و ترکیه برای ارتباط زمینی به ایران، توازن منافع در منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد که میتواند آثار و تبعات منفی امنیتی سیاسی داشته باشد.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بازگشایی خطوط مواصلاتی منطقهای موضوعی است که هم ایران و هم ارمنستان با ارائه کریدور ارس و تقاطع صلح بر آن تاکید دارند و معتقدند این بازگشایی ها، باید با رعایت حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و بدون تغییر مرزهای بین المللی صورت بگیرد. از این منظر لاوروف در اظهارات خود آگاهانه از کاربرد واژه کریدور خودداری کرده است کما اینکه مقامات روسیه از جمله معاون نخست وزیر روسیه و مسئول در مذاکرات سه جانبه روسیه ، ارمنستان و جمهوری آذربایجان، پیش از این بر مخالفت با هر نوع کریدور تاکید کرده اند.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در بین کشورهای همسایه؛ ترکیه قدرتمند، در سیاست خارجی مستقل تر، به ما قرابت بیشتر و پیشرفته است. هرچند ترکیه عضو ناتو است و محدودیت هایی دارد ولی نقطه مثبت است و از حق وتو در تصمیمات ناتو برخوردار است. شاید مثال اتحاد سیاسی آلمان و فرانسه مناسب حال منطقه ما در غرب آسیا باشد. تا وقتی که آلمان و فرانسه منفصل در سیاست های اروپایی بودند تنش در اروپا در پی دو جنگ محتمل به نظر می رسید. هیچ کدام از دو کشور به تنهایی قادر بر مدیریت بر اروپا نبودند. در غرب آسیا نیز به تجربه ثابت شد که به تنهایی نمی توان بر معضلات جاری در غرب آسیا فائق آمد.
ادامه مطلب
یوسف رضاییان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترور اسماعیل هنیه آن هم در نخستین روز آغاز به کار دولت اصلاح طلب آقای پزشکیان میتواند بحران شدیدی در روابط ایران با جهان غرب از جمله اروپا ایجاد کند. در نتیجه تاثیر بسیار بدی بر روابط خارجی و برنامههای اقتصادی دولت چهاردهم خواهد داشت. از سوی دیگر صرف نظر از دولت نتانیاهو که با بحران آفرینی، تلاش میکند عمر دولت خود را به تاخیر اندازد، مخالفان دولت پزشکیان در داخل که چشم به شکست برنامههای دولت چهاردهم دارند نیز خواسته یا ناخواسته از این رویداد بهره میبرند. همچنین جمهوریخواهان در آمریکا میتوانند از این بحران به نفع خود در انتخابات ریاست جمهوری امسال بهرهبرداری کنند. دولت روسیه و جمهوری آذربایجان نیز با پیگیری سیاست هماهنگی در دریای خزر در پی بهرهبرداری از این رویداد هستند.
ادامه مطلب
محمد گل افروز در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه و کشورهای هم سوی سیاست اردوغانی آن ازجمله آذربایجان علی اف که به یک ایران ضعیف شده فکر می کنند و ته استراتژی منطقه ای آنها علیه ایران است (یعنی از آشوب، عدم یکپارچگی و تجزیه ایران بدشان نمی آید)، در صورت چنین جنگی به هدف عمده خود یعنی بدون مقاومت ایران، به توسعه راحت تر کریدور تورانی خود می پردازند (البته دور از ذهن نیست که کشور آذربایجان کنونی هم در چنین شرایطی به فکر کشور جعلی آذربایجان بزرگ برود)؛ از این رو، ترکیه و هم پیمانانش نسبت به این جنگ احتمالی، بی تفاوت و یا همراه با اسراییل و ناتو خواهند شد.
ادامه مطلب
وزیر امور خارجه آذربایجان در جمع خبرنگاران با اشاره به انتخاب رئیس جمهوری جدید ایران تصریح کرد ما انتظار داریم که پس از روی کار آمدن رئیس جمهوری جدید در ایران، روابط دو طرف توسعه یابد. وی با اشاره به تبریک الهام علیف به رئیس جمهوری منتخب ایران افزود: ایران همسایه بزرگ ماست. مردم ما با یکدیگر روابط تاریخی دارند و ما برنامه چشم انداز آینده مشترکی داریم و معتقدیم که روابط توسعه بیشتری خواهد یافت.
ادامه مطلب
رامین فرهودی زرنق در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی توانسته است مرزهای شرقی و غربی خود را با کمک محور مقاومت سامان بخشد و در منطقه خاکستری با عملکردی مناسب در برابر سیاست های آمریکایی، بازی خوبی به نمایش بگذارد. اکنون منطقه خاکستری قفقاز جنوبی در حال شکل گیری است و یک نقش آفرین با تجربه و دارای نفوذ فرهنگی و تاریخی برای مدیریت میدان لازم است. روس ها دیگر توان بازی در این میدان را ندارند یا حداقل به این زودی ها نخواهند داشت. پس جمهوری اسلامی ایران باید برای حضور در آن و کنترل ناتو وارد عمل شود.
ادامه مطلب
علی سعادت آذر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست خارجی ایران در قبال ترکیه به شدت امنیتی شده؛ فاقد مکانیسم های شتابدهنده اقتصادی، قاچاق زده و گلوگاه فرار سرمایه های ملی است. صحبت از دامنه این ناکارامدی ها در قبال ترکیه بسیار است که نیازمند نگارشی طولانی است؛ چه تلاش می شود تیتر وار به آنها بپردازم. حجم تجارت و موازنه تجاری ایران و ترکیه در دو دهه گذشته از ۲۲ ملیارد دلار به زیر ۴ ملیارد دلار رسیده است. البته همین ۴ ملیارد دلار هم گزافه گویی و آمار سازی است و بیشترین سهم این اعداد و ارقام مربوط به اقتصاد قاچاق است. ضمن آنکه اقتصاد قاچاق به ورشکستگی اقتصادی بسیاری از واحدهای تولیدی و ظهور نوکیسه های اقتصادی در حاشیه مرز منجر شده است.
ادامه مطلب
رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شکست جبهه موسوم به جبهه انقلاب، حتی در خارج از کشور به ویژه در کشورهای همسایه نیز دور از انتظار بود. برای همین بود که آنان پس از پیروزی جناب پزشکیان برای ارسال تبریک از هم سبقت می گرفتند. شایان ذکر است آنچه در واکنش این کشورها بیشتر نمود داشت، علاقه بی صبرانه شان در آغازی تازه در روابط، با رویکردی تازه بود. شاید آنان بیشتر از نهادهای سیاسی داخلی از طولانی شدن مدت تشریفات تحلیف و تنفیذ و شکل گیری کابینه در فضای تامل قرار گرفتند.
ادامه مطلب
احمد کاظمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تحولات انتخابات چهاردهم نشان داد که «ایران قوی» نیازمند طرحی نو برای مقابله با تکاپوی پانترکیسم و جریانهای فتنهانگیز قومی حامی ایرانستان بهجای ایران، و صیانت از عزت، اقتدار، منافع ملی کشور در برابر زیادهخواهیها و فتنههای پیادهنظام ناتو در منطقه است؛ و البته این افتخاری برای تاریخ ایران خواهد بود که این طرح نو در دوره ریاستجمهوری فرزندی از آذربایجانِ ایران روی خواهد داد؛ کسی که سالهای طولانی نمایندگی مردم شریف و تاریخساز تبریز را در مجلس شورای اسلامی ایران به عهده داشته است.
ادامه مطلب
محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دهه اخیر ترکیه با قدرت، پیگیر افزایش نفوذ در منطقه غرب آسیا بوده است؛ سیاستی که می توان مهمترین اهداف و دلایل آن را «عامل انرژی»، «لزوم ایجاد تحرک اقتصادی در ترکیه» و «تبدیل شدن به بازیگر کنشمند غرب آسیا» عنوان کرد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر لحظه تعلل ایران برای حضور محکم و بابرنامه در قفقاز و آسیای میانه خطرات امنیتی و فرهنگی و سیاسی غیرقابل جبران برای ایران به همراه دارد. ترکیه برای لگدزدن به روسیه در منطقه منتظر اجازه پوتین نماند. ما هم برای دفاع از منافع خود باید به سرعت با روسیه تقسیم کار تازه ای داشته باشیم و این کشور را از برج عاج خیالی خود پایین بیاوریم، چون روسیه با عدم درک به موقع تهدیدات و عدم پاسخگویی سنجیده و مناسب برای ایران هم مشکل ایجاد می کند.
ادامه مطلب
تهران نگران است که دولت نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان به دنبال بیرون راندن روسیه از منطقه و دعوت از غرب برای میانجیگری است. ایران هشدار میدهد که این امر آغاز یک جنگ منطقهای جدید در مرز شمالی آن را باعث میشود و در نهایت راه را برای دخالت بیشتر ترکیه هموار میکند. در همین حال، وزیر دفاع ارمنستان بدون ارائه جزئیات بیشتر گفت که با طرف ایرانی «درباره تعداد زیادی از موضوعات مورد علاقه دوجانبه» به تفاهم رسیده است.
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بسیاری از مقامات کشورها می کوشند در سایه تغییر تمرکز افکار عمومی جهانی، اهداف و مقاصد منطقه ای خود را که در زمان معمول باید با تحمل فشار و هزینه بالا پیش می بردند، در سکوت خبری پیگیری کنند. بحران قفقاز نیز یکی از این مسائل است که عدم غفلت از آن و آمادگی برای مدیریت شرایط در مرزهای شمال غربی طبق منافع کشور، باید یکی از الزامات دستگاه دیپلماسی کشور باشد.
ادامه مطلب
نشست تخصصی «آیا جنگ منطقه ای به جنگ جهانی می انجامد؟» توسط انجمن علمی مطالعات صلح ایران و مجله تئوری در استانبول و با همکاری موسسه آموزش عالی بیمه اکو در روز پنجشنبه ۱۹ بهمن ۱۴۰۲ برگزار شد. از نکات قابل توجه، برگزاری برنامه به دو زبان فارسی و ترکی بود.
ادامه مطلب
علی رضوانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد:تهران و آنکارا در دهه های گذشته با اتخاذ رویکرد پراگماتیک سطح روابط خود را دوستانه نگه داشته اند و در برخی بزنگاه ها نیز از هم حمایت کرده اند.
ادامه مطلب
حسین امیرعبداللهیان در یادداشتی در روزنامه ملیت ترکیه در آستانه سفر سید ابراهیم رئیس جمهوری کشورمان به آنکارا می نویسد: «سفر آیت الله دکتر رئیسی، رئیس جمهور اسلامی ایران به آنکارا به دعوت جناب آقای اردوغان، رئیس جمهور محترم ترکیه به منظور شرکت در هشتمین دور نشست شورای عالی همکاری جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه انجام می گیرد. سفر ریاست محترم جمهوری ایران در مقطع بسیار حساس فعلی که منطقهی آسیای غربی را در مرکز تحولات بیشماری قرار داده است، انجام می پذیرد. در چارچوب این سفر، سران دو کشور مسلمان، دوست و برادر پیرامون مسائل مهم و مورد علاقه مناسبات دوجانبه، منطقهای و موضوعات بینالمللی بحث و تبادل نظر خواهند نمود. قطعا این سفر تجلی بارز تمایل و اراده جدی سران دو دولت برای گسترش مناسبات در تمامی ابعاد آن است.»
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که ارمنستان در مجاورت آذربایجان، روسیه و ترکیه خود را تنها می بیند و احساس می کند باید یکی از کشورهای همسایه را در کنار خود داشته باشد، ایران نیز به دنبال آن است که در منطقه قفقاز حضور پررنگ خود را داشته باشد و از این منطقه سهم خود را ببرد. برقراری موازنه در روابط پیچیده موجود در منطقه قره باغ به ویژه که پای کشورهای غربی به خصوص فرانسه و امریکا نیز به این منطقه باز شده، به گونه ای که حداقل هزینه های این پیچیدگی متوجه تهران شود، از اهداف اصلی ایران در قره باغ است.
ادامه مطلب
وی در پاسخ به پرسش دیگر دیپلماسی ایرانی مبنی بر این که شاهدیم دولت آذربایجان، به عنوان یک کشور اسلامی، بر خلاف جامعه جهانی و کشورهای اسلامی به دفاع و حمایت از اسرائیل در جنگ غزه پرداخته است، آیا این اقدام آذربایجان تاثیری بر روابط تهران و باکو می گذارد؟ گفت: «مساله فلسطین مساله مهمی است، طبیعتا ما از همه کشورهای اسلامی و غیراسلامی انتظار داریم با توجه به جنایاتی که رژیم صهیونیستی علیه ملت مظلوم فلسطین انجام داده است در روابط خود با این رژیم بازبینی کنند و از ابزارهای خود در این زمینه استفاده کنند. ما از کشورهای اسلامی و غیر اسلامی انظار داریم که با ابزارهایی که در اختیار دارند به رژیم صهیونیستی فشار بیاورند تا جلوی جنایت های این رژیم علیه ملت فلسطین گرفته شود. این یک انتظار کاملا انسانی و صلح طلبانه است. ما این انتظار را پنهان نمی کنیم. این انتظار ملت فلسطین نیز هست. ما همیشه تلاش کرده ایم که پژواک خواسته حق طلبانه و صلح طلبانه ملت فلسطین باشیم و در مجامع بین المللی این انتظار را نیز اظهار خواهیم کرد.»
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری خارجی دولت ترکیه در دو دهه حکمرانی اردوغان بهویژه در مسئله فلسطین و اسرائیل، بیشتر بر سیاست اعلامی نیرنگگونه استوار بوده است. فرآیندی که سیاست اعلامی انقلابی و اسلامی اردوغان در حمایت از آرمان آزادی قدس و فلسطین با تندی و تحکم موضع و سخن اردوغان علیه سران اسرائیل در رسانههای این کشور و جهان اسلام مورد استقبال و تشویق افکار عمومی قرار گرفته و فریب مسلمانان به خوبی اجرا میشود.
ادامه مطلب
ماریا فانتاپی و ولی نصر در یادداشت مشترکی می نویسند: اکنون که حمایت ایران، در تاب آوری و توانمندی نظامی حماس به حساب می آید، به نظر می رسد که توانمندی های نظامی منطقه ای خود ایران نیز کاملا قدرتمند باشد. تهران همچنین جسارت تازه ای را بروز می دهد. هرچند تهران به یک منازعه گسترده تر مایل نیست اما بر نمایش قدرت حماس حساب کرده و در حالی که حزب الله به تبادل آتش با اسرائیل ادامه می دهد و دیگر گروه های تحت حمایت ایران نیروهای آمریکایی را هدف می گیرند، هزینه ها و ریسک ها را افزایش می دهد.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی که پرسید با توجه به بحران موجود غزه آیا گفت وگوهای ایران با امریکا و کشورهای غربی برای رفع تحریم ها و بازگشت به برجام همچنان در جریان است و آیا تبادل پیام ها همچنان ادامه دارد یا خیر گفت:؟ «در این رابطه آقای وزیر امور خارجه هم توضیح دادند. ما تحول جدیدی نداریم، اما این مسیر باز است، گفت وگوهای با واسطه طبیعتا در نتیجه شرایط می تواند باشد، این مسیر بسته ای نیست و گفت وگوهای با واسطه هم می تواند در زمان های مورد توافق انجام بشود.»
ادامه مطلب
به نظر می رسد که ترکیه و ایران در پی آن هستند که ببینند آیا همگرایی شان در غزه می تواند به حل و فصل پرونده های دشوار دوجانبه بینجامد. قرار است ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران اواخر این ماه به ترکیه برود.
ادامه مطلب