پرونده هسته ای - آرشیو

راه پر از سنگلاخ مذاکرات؛ تهدیدها و فرصت‌ها
تجارب تلخ گذشته، چراغ راه اکنون و آینده

راه پر از سنگلاخ مذاکرات؛ تهدیدها و فرصت‌ها

غلامرضا نظربلند در یادداشتی می نویسد: نخستین جلسه مذاکرات ایران و آمریکا راجع به موضوع هسته‌ای و احیانا دیگر موضوعات در مسقط برگزار شد. این جلسه در حالی پایان یافت که دست‌کم تا آنجا که پیوست رسانه‌ای دلالت می‌کند، متضمن رضایت‌مندی طرفین بوده است. اهمیت این امر در آن است که پیش‌تر، فضایی آکنده از بی‌اعتمادی، نااطمینانی و ابهام و ایهام بر کلیت امر سایه افکنده بود.

ادامه مطلب
آژانس در آزمون شفافیت
سفر حساس گروسی به تهران

آژانس در آزمون شفافیت

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعدازظهر دیروز وارد فرودگاه مهرآباد تهران شد و مورد استقبال رسمی بهروز کمالوندی، سخنگو و معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی قرار گرفت. اولین دیدار رئیس دیدبان هسته‌ای با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه رقم خورد. البته تا لحظه تنظیم این گزارش، خبری دال بر سایر دیدارهای گروسی با مقامات کشورمان مخابره نشد. با این حضور و دیدارهای مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، فصل حساسی از دیپلماسی هسته ای ایران باز شد. این سفر در مقطع فعلی از چند منظر حائز اهمیت راهبردی است و به همین دلیل توجه ناظران بین‌المللی را به خود جلب کرده است. نخست آنکه حضور رئیس دیده بان هسته ای سازمان ملل در آستانه دور دوم مذاکرات ایران و ایالات متحده قرار دارد؛ گفت‌وگوهایی که می‌تواند مسیر پرونده هسته‌ای ایران را به سوی افقی جدید هدایت کند. از این رو، خروجی سفر گروسی به‌عنوان عاملی تعیین‌کننده در شکل‌گیری مواضع آتی تلقی می‌شود.

ادامه مطلب
مذاکرات مسقط فراتر از انتظار واشینگتن بود
نزدیک به توافق اما در سایه تهدیدهای خارجی

مذاکرات مسقط فراتر از انتظار واشینگتن بود

گزارش‌ها از مذاکرات اخیر ایران و امریکا در مسقط حاکی از پیشرفت‌هایی فراتر از انتظارات واشینگتن است؛ پیشرفتی که احتمال دستیابی به توافقی جدید در خصوص پرونده هسته‌ای ایران را تقویت کرده اما با این حال، این مسیر با تهدیدهایی از سوی بازیگران خارجی، به‌ویژه اسرائیل، روبه‌رو است که ممکن است روند گفت‌وگوها را با اختلال مواجه کند.

ادامه مطلب
مذاکره با آمریکا؛ پیشنهادی برای تیم مذاکره‌کننده
در پرتو تحولات و تجربیات چند دهه اخیر

مذاکره با آمریکا؛ پیشنهادی برای تیم مذاکره‌کننده

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: اگر سه روز اول این هفته را روزهایی تاریخی، دست‌کم در حوزه سیاست خارجی کشور به شمار آوریم، خطا نکرده‌ایم. در نخستین روز این هفته تماسی علنی و دوجانبه بین نمایندگان عالی‌رتبه ایران و آمریکا انجام شد.

ادامه مطلب
مذاکرات ایران و امریکا و ضرورت مدیریت رسانه و فضای مجازی
مرجعیت باید در داخل کشور باشد

مذاکرات ایران و امریکا و ضرورت مدیریت رسانه و فضای مجازی

حسن صفرخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اثر تباین تکنیکی است که در آن یک طرف مذاکره‌کننده ابتدا با وعده‌های جذاب، انتظارات مثبت یا فضاسازی‌های رسانه‌ای انتظارات بالایی در افکار عمومی ایجاد می‌کند و سپس با مطرح کردن خواسته‌های غیرمنتظره یا زیاده‌خواهانه، طرف مقابل را در یک موقعیت احساسی منفی که از خط پایه اولیه هم منفی‌تر است قرار می‌دهد. این روش طبق محاسبات آمریکا باعث می‌شود که طرف ایرانی در اثر شوک ناشی از احساس ناکامی تحت فشار روانی از سوی افکار عمومی قرار گیرد. به عبارت بهتر طرف ایرانی هزینه‌های عدم توافق را بالا می‌بیند و لاجرم به سمت امتیازدهی یا پذیرش شرایط نامطلوب سوق داده می شود. لذا توجه به اصل و چارچوب مذاکرات و همچنین فضای رسانه ای آن حائز اهمیت است.  

ادامه مطلب
آیا ترامپ می‌تواند از سد مخالفان توافق با ایران عبور کند؟
چرایی رفتن ایران به عمان

آیا ترامپ می‌تواند از سد مخالفان توافق با ایران عبور کند؟

روح الله سوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترامپ برای دستیابی به یک توافق حدمیانه راه خیلی آسانی را در پیش ندارد و باید به متقاعدسازی مخالفین قادر باشد. در این مسیر اقداماتی مثل کمک های نظامی به عربستان و اسرائیل، کمک به توسعه برنامه هسته ای عربستان و نهایی کردن طرح عادی‌سازی روابط اسرائیل با عربستان، می تواند به عنوان مشوق هایی از سوی دولت ترامپ برای نیل به اهداف خود در توافق با ایران مورد استفاده قرار گیرد اما آیا چنین رویکردی قادر خواهد بود مخالفین توافق با ایران را وادار به کوتاه آمدن کند‌؟

ادامه مطلب
نشست مسقط؛ ارزیابی متقابل یا گامی به‌سوی توافق موقت؟
مسیر «محدودسازی همزمان با گفت‌وگو»

نشست مسقط؛ ارزیابی متقابل یا گامی به‌سوی توافق موقت؟

عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گمانه‌زنی‌ها درباره بازگشت به نوعی توافق موقت با مختصات مشابه توافق ژنو، بار دیگر برجسته شده است. توافقی که به‌جای حل‌وفصل بنیادین اختلافات، نقشی آرام‌بخش در مدیریت بحران ایفا می‌کرد.

ادامه مطلب
از رویکرد مثبت و سازنده همسایگان نسبت به مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا استقبال می کنیم
سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی

از رویکرد مثبت و سازنده همسایگان نسبت به مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا استقبال می کنیم

وی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره استقبال کشورهای عربی از انجام دور اول مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا در عمان گفت: «ما از رویکرد مثبت و سازنده همه همسایگان، نه فقط در این تحول بلکه در همه تحولاتی که طی چند ماه اخیر اتفاق افتاده است استقبال می کنیم. ما ثابت کردیم که منطقه برای ما اهمیت دارد. امنیت منطقه برای ما اهمیت دارد و آن را امنیت خود می دانیم و این مساله را به همه کشورهای منطقه و همسایگانمان نشان داده ایم. طی شش ماه گذشته تحولات بسیار خوبی در روابط ما با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس اتفاق افتاده که البته ادامه سیاست همسایگی دولت شهید رئیسی بوده است. درباره این موضوع خاص که در عمان انجام شد، طی تماس هایی که آقای عراقچی با همتایانشان داشتند آنها را در جریان این گفت وگوها قرار دادند؛ ازجله با مصر، قطر، امارات و کویت نمونه های مشخص این تماس هستند و ما این روند را ادامه خواهیم داد.»

ادامه مطلب
مذاکره؛ روایت انتقام و پرستیژ قدرت
سایه سنگین مسائل داخلی

مذاکره؛ روایت انتقام و پرستیژ قدرت

کیومرث اشتریان در یادداشتی می نویسد: اگر مذاکره‌کنندگان گروه خاصی را در داخل نمایندگی نکنند، احتمال موفقیت‌شان بیشتر است. اما اگر موفقیت آنان به حساب گروه یا جناح خاصی برود، احتمال کارشکنی‌ها فراوان است. بازی قدرت داخلی سایه سنگینی بر مذاکرات دارد.

ادامه مطلب
دیپلماسی عمومی و خطر رویاپردازی دیپلماتیک در مذاکرات
پرهیز از برساخت انتظارات حداکثری در روند مذاکرات ایران و آمریکا

دیپلماسی عمومی و خطر رویاپردازی دیپلماتیک در مذاکرات

محسن عسگریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در فرآیندهای دیپلماتیک پیچیده، به‌ویژه در مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا، مدیریت انتظارات افکار عمومی و پرهیز از برساخت فضای غیرواقعی از نتایج احتمالی مذاکرات، اهمیتی بنیادین دارد. این یادداشت تحلیلی به‌صورت اجمالی با بهره‌گیری از مفاهیم نظریه‌های نوواقع‌گرایی، سازه‌انگاری و بازی دوسطحی پاتنام، به بررسی ضرورت بازنگری در راهبرد دیپلماسی عمومی جمهوری اسلامی در مواجهه با تاکتیک‌های غافلگیرکننده طرف آمریکایی، به‌ویژه در تجربه تعامل با دولت ترامپ، می‌پردازد. همچنین پیامدهای اجتماعی و اقتصادی «رویاپردازی دیپلماتیک» در نمونه‌ی برجام مورد تحلیل قرار گرفته است. در پایان، بر ضرورت اتخاذ رویکردی واقع‌گرایانه و تقویت گفتمان کارشناسی در سطح افکار عمومی تأکید می‌شود.

ادامه مطلب