آسیا و آفریقا

ایران و افغانستان: دو هویت سیاسی و یک حوزه فرهنگی
به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان: دو هویت سیاسی و یک حوزه فرهنگی

محمدرضا پاسبان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر نخبگان افغانستانی است تا بر تعدیل نگاه قومی دولت افغانستان پافشارند و تکلیف اندیشمندان ایرانی است تا به تغییر نگاه ایدئولوژیک-امنیتی حکومت ایران به کشورهای حوزة تمدنی ایرانی، به ویژه افغانستان و بالاخص مهاجرین، تلاش نمایند. هم چنین قوانین ایران باید برای اعطای حقوق اولیة شهروندی برای مهاجرین مجاز و متولدین در ایران بازبینی شود.

ادامه مطلب
موقعیت ایران در ابتکارعمل کمربند و جاده، محبوب ترین روایت از روابط پکن-تهران
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش سیزدهم)

موقعیت ایران در ابتکارعمل کمربند و جاده، محبوب ترین روایت از روابط پکن-تهران

از زمان تاسیس جمهوری اسلامی در سال ۱۹۷۹، روابط اقتصادی و نظامی چین و ایران ترکیب پیچیده ای از امنیت انرژی و منافع استراتژیک چین بوده و رقابت جهانی پکن با واشنگتن و تلاش چین برای ایجاد یک رابطه مثبت با شورای همکاری خلیج فارس بر آن تاثیر داشته است. اجرای طرح کمربند و جاده در سال ۲۰۱۳ که می توان آن را بلند پروازانه ترین پروژه ژئوپلیتیک قرن شی جینپینگ دانست، یک موقعیت جدید برای ایران در اعمال نفوذ خارجی چین فراهم آورد. با این حال، رد روند عادی سازی روابط با ایران توسط دولت دونالد ترامپ و عدم شفافیت ابتکارعمل کمربند و جاده روند پیوستن ایران به این پروژه را کند کردند.

ادامه مطلب
افغانستان جایی برای دوست داشتن
به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

افغانستان جایی برای دوست داشتن

علیرضا بیگدلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دلهای ما برای بهبود اوضاع در کشوری می زند که به معنی واقعی پاره تن ما و جایی برای دوست داشتن ماست. آرزو می کنم ثمره این نیتهای خیر مسئولان و مردم ما برای گسترش این دوستی‌ها، به مثابه قطرات شبنمی در پای درخت دوستی باشد که کام دل به بار آرد. 

ادامه مطلب
کره جنوبی چگونه تهدید ها را به فرصت تبدیل می کند
برنامه و طراحی یک تحول بزرگ ۱۰۰ ساله در کره

کره جنوبی چگونه تهدید ها را به فرصت تبدیل می کند

مرتضی سلطانپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کره ای ها همزمان با طراحی نیون دیل بومی ابتدا برنامه کوتاه مدت مقابله با تهدید فزاینده ویروس کرونا را  طراحی کردند به گونه ای که بدون بستن کامل مرزهای کشور و نیز محدودیت شدید اقتصادی، قوانین شفافی را با همکاری مردم اجرا کردند که نتیجه آن آسیب کمتری به مردم و اقتصاد کشور در مقایسه با دیگر کشورها وارد آمد.

ادامه مطلب
مولفه های تعیین کننده سیاست خارجی جدید روسیه در مِنا
نقش روسیه در خاورمیانه و شمال آفریقا (بخش دهم)

مولفه های تعیین کننده سیاست خارجی جدید روسیه در مِنا

چشم انداز خارجی روسیه در دهه ۲۰۱۰ تحت تاثیر سه عامل در حال تغییر در بستر ژئوپلیتیک بین المللی و منطقه ای شکل گرفت: بحران مالی جهانی؛ روابط جدید بین روسیه و ایالات متحده (که نشان دهنده ناامیدی کرملین از عدم موفقیت در ادغام در نهادهای بین المللی تحت کنترل کاخ سفید بود)؛ و بهار عربی (که در ۲۰۱۰ در تونس آغاز شد و بعدتر به سقوط دیکتاتوری ها در مصر و لیبی انجامید). ترس فزاینده مسکو از آشفتگی سیاسی در منطقه مِنا در ارتباط با اسلام افراطی و خشونت های تروریستی از جمله در داخل روسیه به دلیل تنش های داخلی و درگیری ها در قفقاز شمالی را نیز می توان به این سه عامل افزود.

ادامه مطلب
چرا همدیگر را قبول نداریم؟
لزوم توجه به الیت و گفت‌وگو

چرا همدیگر را قبول نداریم؟

محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: وقتی کشوری اِلیت داشته باشد، خارجی به راحتی نمی‌تواند در آن نفوذ کند. وقتی کارگزاران یک کشور به مجموعۀ حاکمیت احساسِ تعلق نکنند، زمینۀ نفوذِ خارجی فراهم می شود. وقتی کشوری اِلیت داشته باشد و بهترین ها و داناترین ها را در هیات حاکمه جمع کند، دقیق حرف زدن و صحیح عمل کردن، قاعده می شود. وفاداری به کشور و حفظ و بسط آن تابع وجود اِلیت هایی است که در درون خود بسیار بحث می کنند، ملاک بحث آنها کل کشور است و جمعی تصمیم می گیرند. دموکراسی زمانی آغاز می شود که این اندیشه ها و تصمیم های اِلیت، زمینۀ حمایتِ عامۀ مردم را نیزداشته باشد که در نهایت به قرارداد اجتماعی منتهی می شود. اگر اِلیت‌ های چینی نه از طریق لیبرالیسم غربی، بلکه با تعالیمِ کنفوسیوسی به تقسیم کار، وظیفه شناسی، تخصص، نظم و هرم سازمانی اعتقاد نداشتند، نمی توانستند سه تریلیون دلار ذخائر ارزی جمع کنند و به اکثریت کشورهای جهان وام بدهند (Debt Diplomacy). 

ادامه مطلب
یک قرن مناسبات برادری و دوستی بین ایران و افغانستان
به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

یک قرن مناسبات برادری و دوستی بین ایران و افغانستان

حسن بهشتی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته افغانستان و ایران با وجود آنکه در داخل خود با دولتهای مختلف و بعضا متضادی روبرو بودند، اما هیچگاه این اختلاف بین دیدگاه های حاکم موجب نشد که رهبران دو کشور فراموش کنند آنها با اتکاء به میراث پر افتخار گذشته می توانند زمینه های بسیاری برای همکاری به وجود آورند که اختلاف در دیدگاه های رهبران دو کشور هیچگاه مانع از تداوم دوستی ها و همکاری ها بین دو کشور نبوده است. 

ادامه مطلب
محاسبات پیچیده چین در همکاری نظامی و هسته ای با ایران
برای ایران، شرق جایگزین اتحادیه اروپا می شود؟ (بخش دوازدهم)

محاسبات پیچیده چین در همکاری نظامی و هسته ای با ایران

چین از زمان جنگ عراق و ایران به یکی از مهم ترین اعزام کنندگان کارشناسان، صادر کنندگان اسلحه و تامین کنندگان فناوری نظامی ایران تبدیل شده است. چین علاوه بر کمک به بازسازی پس از جنگ توانست به شریکی خارجی مورد نیاز ایران تبدیل شود و «کمک های قابل توجه به شکل تخصص علمی و فن آوری های دوگانه تولید اسلحه بومی» ارائه دهد. 

ادامه مطلب
قفقاز، زمینه‌های تفرقه و تشتت
بررسی یک روند تاریخی

قفقاز، زمینه‌های تفرقه و تشتت

دگرگونی‌های اداری در این دوره ماهیتی محلی داشت و ساختار کلّی منطقه را که کماکان بین ایالات کشوری و لشکری، به ترتیب گوبرنیاها و اوبلاست‌ها تقسیم شده ماندند، تغییر نداد. مناطقی چون ایالات اردوی دُن، کوبان و تِرِک تحت اداره مستقیم تشکیلات نظامی قزاق بودند. ایالت تِرِک به مناطق قزاق‌نشین (اُتدل‌ها) و مناطقی که اکثر جمعیت‌شان کوه‌نشین بود (اُکروگ‌ها) تقسیم شده بود. داغستان، قارص و ایالات تجدیدسازمان‌شدهٔ باتوم و (باتومسکایا اُبلاست) و مناطق سوخوم و زاکاتالی نیز تحت ادارهٔ نظامی بودند. وُرونستوف در مورد ضرورت حفظ این وجوهِ تمایز مطمئن نبود. در عمل اوبلاست‌ها روزبه‌روز شباهت بیشتری به ایالات معمولی پیدا می‌کردند. ولی عواملی چند که بر این ویژگی‌های اداری تأثیر داشتند ـ هم اجتماعی و هم سیاسی ـ مانع از هرگونه اصلاحی بودند./این مطلب در شماره ۸۸ خرداد ۱۴۰۰ نشریه «گفتگو» منتشر شده و مدیرمسئول آن در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است.

ادامه مطلب
صد سال دوستی؛ کشف جزیره‌ای به نام افغانستان
گلایه ای دوستان از همسایه شرقی

صد سال دوستی؛ کشف جزیره‌ای به نام افغانستان

علی موسوی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افغانستان در چند ده سال گذشته، روزگار تلخ و سختی را از سر گذرانده‌است. این شرایط رقت‌انگیز از جمله موجب شده تا این کشور از تاریخ و تمدن کهن و پرافتخار خود فاصله بگیرد و از دیگر پاره‌های پیکره عظیم خراسان باستان دور بیافتد؛ اما دیگر اقالیم عالم عظیم حوزه تمدنی فارسی نباید به این غربت و مهجوریت، دامن می‌زدند و به جای یگانگی بر بیگانگی آن مهر تایید می‌زدند. 

ادامه مطلب