خاورمیانه

درآمدی بر یک چالش ملی و فرا-حکمرانی (بخش دوم)

پیامدهای عملیاتی و میدانیِ کاهش برد موشکی به ۵۰۰ کیلومتر

فریدون علی‌مازندرانی، حسن فتاحی و مصطفی روستایی در یادداشت مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: نخستین پیامد این محدودیت، «اجبار به استقرار مرزی» است. ایران امروز می‌تواند از عمق جغرافیایی گسترده خود استفاده کند و موشک‌هایی با برد هزاران کیلومتر را از نقاط امن، پنهان، کوهستانی و سخت‌هدف قرارده، شلیک کند. اما با کاهش برد، این مزیت حیاتی از میان می‌رود و نقطه‌ی شلیک باید تا حد ممکن به هدف نزدیک شود.

ادامه مطلب

یادداشت اکرم امام اوغلو در فارن افرز

دومین اقدام ترکیه

اکرم امام اوغلو در یادداشتی می‌نویسد: من حمله به دموکراسی ترکیه را از نزدیک تجربه کرده‌ام. مقامات ترکیه از زمانی که در سال ۲۰۱۹ شهردار استانبول شدم، در تلاش بوده‌اند تا علیه من پرونده حقوقی تشکیل دهند و سرانجام، در ماه مارس، مرا به اتهامات واهی دستگیر کردند. ماه گذشته، دادستان‌ها کیفرخواستی ۳۳۷۹ صفحه‌ای تهیه کردند که در آن خواستار حبس ابد من با بیش از ۲۰۰۰ سال زندان شده بودند. این اتهامات برای به تصویر کشیدن دولت منتخب استانبول به عنوان یک سازمان جنایتکار و شهردار آن به عنوان یک رهبر باند استفاده می‌شود. آنها به تفسیر نادرست عمدی از کارهای عادی شهرداری و شاهدان ناشناس متکی هستند. دستورات محرمانه حتی مانع از بررسی دقیق شواهد توسط تیم حقوقی خودم شده است.

ادامه مطلب

بازتعریف قدرت در نظم در حال گذار جهانی

ایران در پیچ تاریخی ژئوپلیتیک

ابوالفضل حسینی نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تحولات اخیر نشان می‌دهد که محیط امنیتی پیرامون ایران به مرحله‌ای سیال‌تر و بی‌ثبات‌تر وارد شده است. افزایش سطح تنش مستقیم و غیرمستقیم با اسرائیل، گسترش دامنه درگیری‌ها به حوزه‌های سایبری، اطلاعاتی و عملیات‌های نقطه‌ای، و تغییر محاسبات قدرت‌های فرامنطقه‌ای، همگی بیانگر آن‌اند که الگوی بازدارندگی پیشین دیگر به‌صورت خودکار عمل نمی‌کند. فرسایش تدریجی برخی بازیگران هم‌پیمان منطقه‌ای، افزایش هزینه‌های سیاسی و اقتصادی حمایت از شبکه‌های نیابتی، و حساس‌تر شدن آستانه‌های درگیری، قدرت سخت ایران را وارد مرحله‌ای کرده که در آن «نگهداری بازدارندگی» خود به یک چالش راهبردی تبدیل شده است. در چنین فضایی، خطر سوءمحاسبه، تصاعد ناخواسته تنش و ورود به چرخه‌هایی که کنترل آن‌ها دشوار است، بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است.

ادامه مطلب

لابی صهیونیستی قوی‌تر از اسناد ملی ایالات متحده است

علائم و نشان های جنگ با ایران در سند امنیت ملی امریکا

سید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نویسنده سطور اعتقاد دارد، علائمی از همین سند یعنی سند امنیت ملی امریکا ۲۰۲۵ نشان می دهد احتمال حمله امریکا به ایران در سال ۲۰۲۶ گزینه ای جدی در سیاست خارجی امریکاست.

ادامه مطلب

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و منطقه‌گرایی

این همسایه تهران را از منطقه دور می‌کند؟

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می‌نویسد: کیه با برگزاری کنفرانس «سه دریا» در استانبول در سال ۲۰۱۲، در نقش دولت مقتدر در حوزه دریای خزر، دریای سیاه و دریای مدیترانه، در صدد بود جای پایی در قلمرو عثمانی برای خود پیدا کند، ولی بازیگرانی چون عربستان سعودی در خلیج فارس و مصر در دریای مدیترانه و روسیه در دریای سیاه این خواب ترکیه را آشفته کردند. در واقع درخشش دولت عثمانی در سرزمین هایی بود که در جنگ ها تصاحب شده بود و هیچ قرابت فرهنگی و تمدنی با ترکیه نداشتند.

ادامه مطلب

۱۵ سال بعد از بهار عربی روح عصیان کماکان زنده مانده است؟

تراژدی شکسـت

آیا ۱۵ سال بعد از نخستین جرقه‌های بهار عربی و پس از شکست‌هایی بی‌رحمانه، می‌توان بزرگداشتی برای این تحول عظیم در خاورمیانه و شمال آفریقا برگزار کرد؟ نگاهی به سرنوشت کشورهای درگیر، باعث می‌شود که با اطمینان خاطری درخورتوجه، در پاسخ به این سؤال «نه» بگوییم. اما آیا روح عصیان، کماکان در کشورهایی که زمانی بهار عربی را رقم زدند، زنده است یا جای خود را به یک کرختی وصف‌ناپذیر حاصل از شکست و سرخوردگی داده است؟

ادامه مطلب

تحلیل مبتنی بر راهبرد امنیت ملی ایالات متحده (۲۰۲۵)

دگرگونی نقش انرژی و امنیت در خاورمیانه: پیامدهای راهبرد جدید آمریکا برای ایران

سید کامران یگانگی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پرسش اصلی این یادداشت آن است که راهبرد جدید آمریکا در قبال منطقه، چگونه «جایگاه انرژی و امنیت» را در خاورمیانه دگرگون می‌کند و این دگرگونی چه معنا و پیامدی برای راهبرد ملی ایران خواهد داشت؟

ادامه مطلب

دیپلماسی قفل شده است

تهران _واشنگتن؛ روی خط قرمز

جلال خوش چهره می نویسد: دیپلماسی قفل شده میان تهران و واشنگتن گرفتار در فضای مه‌آلود است. در این فضا چه گمان‌هایی را می‌توان تصور کرد؟ آیا در وضعی که نه تهران و نه واشنگتن _و به تبع آن غرب _ از درک یکدیگر پرهیز می‌کنند، نقطه تقابل مستقیم دوباره نزدیک است؟ یا عقلانیت پرهیز از تکرار رویارویی، بر هرگونه احتمال دیگر سنگینی می‌کند؟ اینجا آنچه اهمیت دارد، مراقبت از محاسباتی است که کمترین اشتباه درآن به شعله‌ور شدن دوباره جنگی می‌انجامد که چگونگی پایان آن، برای هیچ‌یک از طرف‌ها روشن نیست. 

ادامه مطلب

محتوای قطعنامه ۲۸۰۳ شورای امنیت سازمان ملل چیست؟

درباره قطعنامه‌ای تاریخی اما مساله‌ساز

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این قطعنامه تنها یک ماه پس از برقراری تازه‌ترین آتش‌بس به تصویب رسید. در نتیجه مجموعه‌ای از مذاکرات منطقه‌ای گسترده به رهبری ایالات متحده، نه‌تنها درگیری‌های تمام‌عیار در دهم اکتبر متوقف شد، بلکه ترامپ نیز در ۲۹ سپتامبر «طرح ۲۰ ماده‌ای» خود را اعلام کرد. این طرح به عنوان پیوست قطعنامه درج شده و خودِ قطعنامه نیز آن را تأیید کرده است؛ بدین معنا که دو متن عملاً باید در کنار یکدیگر و به صورت یک بسته واحد خوانده شوند.

ادامه مطلب

تهران و واشنگتن چگونه به بن‌بست فعلی پایان دهند؟

شکستن چرخه امنیتی‌سازی ایران

محمدجواد ظریف وزیرخارجه سابق کشورمان و بنیانگذار پایاب در مقاله مشترکی با امیرپارسا گرمسیری دانشجوی دکتری روابط بین الملل در مجله فارن افرز نوشت: ایران یک میانجی طبیعی است. فرهنگ، تاریخ و موقعیت آن به‌گونه‌ای است که می‌تواند تسهیل‌کننده گفت‌وگو میان آسیا و اروپا باشد. ایران می‌تواند مرکز تجارت، به‌ویژه برای کشورهای محصور آسیای مرکزی باشد. سرمایه انسانی آن می‌تواند ایران را شریک بزرگ نوآوری جهانی سازد. شکستن چرخه امنیتی‌سازی و بازگشت ایران به جایگاه شایسته خود می‌تواند صلح، توسعه و ثبات را برای دهه‌های آینده به ‌ارمغان آورد.

ادامه مطلب