خاورمیانه

عراق ۲۰۲۵؛ میدان رقابت جناح‌های شیعه، کردها و بازیگران خارجی
سناریوهای موجود کدامند

عراق ۲۰۲۵؛ میدان رقابت جناح‌های شیعه، کردها و بازیگران خارجی

فاطمه خادم شیرازی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: انتخابات ۲۰ آبان آزمون ظرفیت‌های نهادی عراق است. آیا کمیسیون انتخابات می‌تواند اعتماد عمومی را با شفافیت بالا ببرد؟ آیا دادگاه فدرال بی‌طرفی خود را حفظ می‌کند؟ و آیا قدرت‌های خارجی مداخله خود را به اعلام مواضع محدود می‌سازند یا در طراحی نتایج دخالت می‌کنند؟ 

ادامه مطلب
نگرشی بر مسائل مجموعه امنیتی منطقه‌ای در غرب آسیا
نکاتی که باید درک کرد

نگرشی بر مسائل مجموعه امنیتی منطقه‌ای در غرب آسیا

سیروس حاجی‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نباید فراموش کنیم که مرکز و بخش عمده کشورهای غرب آسیا، علاوه بر ایران به عنوان هژمون منطقه، ترکیه و اسرائیل، کشورهای عربی هستند. این بدان معناست که کشورهای تأثیرگذار عربی باید در این زمینه مسئولیت ویژه‌ای داشته باشند و ابتکار عمل را در ارائه ایده‌هایی در مورد امنیت منطقه‌ای به دست بگیرند و این امر را به آمریکا یا سایر کشورهای منطقه واگذار نکنند.

ادامه مطلب
میراث جمهوریت در ترکیه؛ از آرمان آتاتورک تا اقتدارگرایی اردوغان
کشوری که در نقطه عطفی تاریخی خود ایستاده است

میراث جمهوریت در ترکیه؛ از آرمان آتاتورک تا اقتدارگرایی اردوغان

نیوشا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در شروع قرن دوم جمهوری، ترکیه در نقطه‌ی عطفی تاریخی ایستاده است. در یک سو، میراث آتاتورک قرار دارد که بر پایه‌ی سکولاریسم و حاکمیت ملی استوار است؛ در سوی دیگر، مدلی اقتدارگرا و نئوعثمانی قرار گرفته که بر قدرت شخصی، مذهب و ملی‌گرایی دینی تکیه دارد.

ادامه مطلب
آینده غزه روی میز قاهره
هشت گروه فلسطینی شامل حماس با میانجیگری مصر درباره آینده غزه مذاکره خواهند کرد

آینده غزه روی میز قاهره

هشت جناح و چند گروه مسلح فلسطینی، از فتح تا حماس، پشت درهای بسته در قاهره برای تدوین سازوکار «اداره موقت غزه» مذاکره می‌کنند؛ تلاشی که اگر به جمع‌بندی برسد، با وجود وعده اسرائیل برای حذف نفوذ سیاسی حماس، می‌تواند بزرگ‌ترین جابه‌جایی قدرت در سیاست فلسطین پس از جنگ باشد.

ادامه مطلب
آیا جنگ جدیدی در لبنان در راه است؟
با توجه به واقعیت‌های سیاسی و میدانی

آیا جنگ جدیدی در لبنان در راه است؟

برخی ناظران فرض می‌کنند که جنگ جدید لبنان قریب‌الوقوع است. استدلال آنها چیزی شبیه به این است: جنگ غزه پایان یافته، در حالی که در لبنان، حزب‌الله از خلع سلاح مطابق با توافق آتش‌بس به اصطلاح منعقد شده با اسرائیل در نوامبر گذشته خودداری کرده است. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، به دنبال جنگ‌های جدید است، بنابراین بهانه‌ای عالی برای تشدید تنش در لبنان دارد، حتی اگر فقط برای به تأخیر انداختن حسابرسی داخلی در مورد اشتباهات دولتش در آستانه حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ باشد. چنین منطقی معتبر به نظر می‌رسد و به همین دلیل است که تعداد فزاینده‌ای از تحلیلگران نمی‌پرسند که آیا جنگ جدید لبنان در راه است، بلکه می‌پرسند چه زمانی. با این حال، آیا این نتیجه‌گیری لزوماً درست است؟

ادامه مطلب
چرایی تداوم خصومت میان ایران و آمریکا
خوانشی تاریخی و گفتمانی

چرایی تداوم خصومت میان ایران و آمریکا

محمد محمودی کیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تفاوت ملت ایران با دیگر ملت‌ها در مواجهه با آمریکا در این است که ملت ایران نسبت به ادغام در نظم آمریکایی مقاومت کرده و از آرمان‌ خود عقب ننشسته است.

ادامه مطلب
ایهام، ایجاز، استعاره، کنایه، فریب؛ همگی در خدمت بازدارندگی
صداقت در برابر دشمن اشتباه است

ایهام، ایجاز، استعاره، کنایه، فریب؛ همگی در خدمت بازدارندگی

محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: همه ایران و همه دنیا شاهد بودند که نتیجه ۲۰ سال «صداقت و شفاف سازی و رفع نگرانی» ایران در موضوع هسته‌ای نتیجه‌ای جز حملات نظامی شدید به همه مراکز هسته‌ای ایران در پی نداشت.

ادامه مطلب
چرا تغییر نام خلیج فارس غیرقانونی است؟
به بهانه لایحه نماینده دموکرات کنگره امریکا

چرا تغییر نام خلیج فارس غیرقانونی است؟

سید محمدمهدی سیدناصری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: مناقشه بر سر نام «خلیج فارس» صرفاً یک جدال واژگانی نیست؛ بلکه تجسمی از تلاقی حقوق، تاریخ و هویت بین‌المللی است؛ عرصه‌ای که در آن مشروعیت یک نام به معنای مشروعیت حافظه تاریخی است.

ادامه مطلب
شباهت‌های تاریخی و چالش‌های اجرای مرحله دوم طرح صلح غزه
سختی‌های کار تازه برجسته می‌شوند

شباهت‌های تاریخی و چالش‌های اجرای مرحله دوم طرح صلح غزه

یکی از نکات قابل توجه در مذاکرات برای پایان دادن به شورش‌ها و کارزارهای مبارزات مسلحانه گذشته توافقات مربوط به خلع سلاح، ترخیص نیروها و عفو عمومی است که دشوارترین مراحل توافقات برای دستیابی هستند. دستیابی به آنها می‌تواند سال‌ها طول بکشد و به توجه دقیق و مداوم نیاز دارد.

ادامه مطلب
معماری امنیتی خاورمیانه
گذار از نظم سنتی به بی‌نظمی نوین

معماری امنیتی خاورمیانه

فرزاد محمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: نظم وستفالیایی که زمانی بر دولت – ملت‌ها، حاکمیت مطلق و ائتلاف‌های رسمی استوار بود، امروزه در برابر پیچیدگی‌های خاورمیانه ناتوان است. ما اکنون در دوره پسامدرنیته امنیتی به سر می‌بریم؛ دورانی که در آن کلان‌روایت‌هایی مانند ناسیونالیسم عربی، سکولاریسم یا دموکراسی‌سازی لیبرال، جذابیت و کارایی پیشین خود را از دست داده‌اند، در چنین شرایطی، اعتماد عمومی به نهاد دولت به‌عنوان تنها ارائه‌دهنده امنیت، به‌شدت تنزل یافته است؛ اما این بی‌نظمی کنونی را نباید معادل هرج‌ومرج یا فروپاشی کامل دانست.

ادامه مطلب