خاورمیانه - آرشیو

ارزیابی راهبردی روایت‌های امنیتی در خاورمیانه

ایران، اسرائیل و تله تهدید وجودی جدید

عبدالرضا داوری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: پس از جنگ سرد و دگرگونی در الگوهای امنیت منطقه‌ای خاورمیانه، اسرائیل به‌تدریج رویکرد راهبردی خود را از مقابله با دولت‌های عربی به ساخت تصویر جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان دشمن اصلی تغییر داد. این مقاله بررسی می‌کند که اسرائیل چگونه تهدیدات سنتی خود را با ایران جایگزین کرد، و چگونه با بهره‌گیری از ادبیات، نفوذ رسانه‌ای و ائتلاف‌های امنیتی، ایران را به‌عنوان تهدید وجودی معرفی کرد. تمرکز مقاله بر دوره زمانی از اوایل دهه ۱۹۹۰ تا تثبیت این تصویر در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد است. این مقاله نشان می‌دهد که ایران، در اثر واکنش‌های ناهماهنگ و گاه نادرست، در چارچوب تله امنیتی اسرائیل گرفتار شد. مقاله با پیشنهادهایی برای بازتعریف راهبرد ارتباطی ایران به پایان می‌رسد.

ادامه مطلب

تحلیل تطبیقی درس آموز دو عملیات هزاره سومی

یکی در روسیه و دیگری در ایران جدید

علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تحلیلگران سیاسی و نظامی دنیا هر دو عملیات را که هزاران کیلومتر از فرماندهی و اجرا فاصله داشتند، از پچیده ترین عملیات‌های نظامی و اطلاعاتی توصیف کرده که در مورد  اوکراین در طول جنگ بی سابقه بوده و طی این عملیات با برنامه ریزی ۱۸ ماهه  ناوگان بمب‌افکن‌های استراتژیک روسیه که بخشی از سه‌گانه نیروهای این کشور در کنار موشک‌های زمینی و زیردریایی است همچنین زرادخانه هسته‌ای این کشور، بزرگترین زرادخانه جهان، را تشکیل می‌دهند مورد حمله ۱۱۷ پهپاد قرار گرفته و خساراتی بین ۶ تا ۷ میلیارد به این تجهیزات پیش رفته وارد شد. زلنسکی بعد از این عملیات که خود نیز نظارت مستقیم بر آن داشته گفت این عملیات که شامل پهپادهای پنهان شده در سقف‌های چوبی کامیون‌ها بود، به بازگرداندن اعتماد شرکاء به توانایی اوکراین برای ادامه جنگ کمک شایان کرده است. در مورد تجاوز رژیم صهیونی به جمهوری اسلامی ایران، برنامه‌ریزی حملات از اوایل دهه ۱۹۹۰ آغاز شد و انجام چنین حمله ای  بسیار پرخطر ارزیابی شده و اهداف ترور فرماندهان عالی‌رتبه نظامی و تخریب توانمندی هسته ای دنبال می‌کرد و اگر عملیات اسرائیل، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، را به بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران وادار نمی‌کرد، مشخص نیست که اسرائیل چگونه می‌توانست به هدف اصلی خود دست یابد.

ادامه مطلب

ترامپ قطعا در پی تغییر نظام یا تجزیه ایران نیست

ضرورت نوع متفاوتی از دیپلماسی جدید

کوروش احمدی می نویسد: آنچه درباره دیپلماسی مهم است، توجه به تفاوت‌ها در نگرش و اولویت‌های ترامپ با نتانیاهو است. ترامپ در پنج، شش ماه گذشته تردیدی در نمایش اختلاف‌نظرهای خود با نتانیاهو نداشته است. سفر منطقه‌ای ترامپ این اختلافات را به نمایش گذاشت. درحالی‌که اولویت اول و تنها اولویت نتانیاهو منطقه است، منطقه برای ترامپ اهمیت ثانویه دارد و او در قالب رقابت قدرت‌های جهانی می‌اندیشد. هدف ترامپ در سیاست خارجی عبور از منطقه و عمدتا پرداختن به چین و روسیه و اروپا‌ست.

ادامه مطلب

پرهیز از استمرار جدال کلامی

راه‌حل گذر پایدار از مناقشه اخیر جدید

احسان هوشمند می نویسد: پرهیز از استمرار جدال کلامی و رسانه‌ای یا در شبکه‌های اجتماعی با مقامات آمریکایی، یکی از پیش‌شرط‌های موفقیت گام‌های بعدی است. فارغ از هیجانات و تلخی‌های ناشی از رویدادهای اخیر، بنیان فعالیت‌های دیپلماتیک باید واقع‌بینانه و مطابق با مصالح ملی و به دور از هر نوع ابهام یا هیجان طراحی و تعریف شود. استفاده از ظرفیت نخبگان کشور برای طراحی بنیان‌های گام‌های بعدی دیپلماتیک هم ضروری است. در چنین شرایطی حل‌وفصل مسائل چندوجهی میان ایران و آمریکا باید روی میز دستگاه دیپلماسی قرار گیرد.

ادامه مطلب

تقابلی در سطوح راهبردی، تاکتیکی

جنگ دوازده‌روزه و شکل‌گیری نظم نوین جدید

وحید افراسیابان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: روایت‌سازی یکی از نقاط قوت کشور ایران در این جنگ بود. ایران توانست تصویری از خود به عنوان کشور قربانی تجاوز، مقاوم در برابر حمله خارجی، و پاسخ‌گو به تهدیدات ترسیم کند که در افکار عمومی داخلی و بخش‌هایی از فضای منطقه‌ای به شدت تثبیت شد. در مقابل، روایت اسرائیل مبنی بر «دفاع پیش‌دستانه» چندان مورد پذیرش قرار نگرفت، حتی در برخی رسانه‌های غربی که این اقدام را بیشتر به عنوان حمله‌ای تهاجمی تلقی ‌کردند.

ادامه مطلب

افزایش پروازهای ترابری به سرزمین‌های اشغالی

دمیدن در شیپور ایران هراسی جدید

کامبیز مهدی‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: انتظار می‌رود نمایندگی‌های ایران در کشورهای مختلف، به‌ویژه در غرب و منطقه، از وضعیت انفعالی خارج شوند و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های رسانه‌ای، آکادمیک و سیاسی، در جهت تبیین مواضع مشروع جمهوری اسلامی ایران گام‌های ملموس بردارند و پروژه ایران هراسی را از بین ببرند.

ادامه مطلب

درباره جنگی که علیه کشورمان شد

جنگ هسته ای یا جنگ تمدنی؟ جدید

ماندانا تیشه‌یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: راست است که تعارض میان اسراییل با کشورهای غرب آسیا و شمال آفریقا، بیش از آنکه تعارض سیاسی و نظامی باشد، ریشه در بنیان های هویتی این جوامع دارد. از پایان جنگ جهانی دوم، دعوا در منطقه ما نه بر سر «زمین»، بلکه بر سر «هویت سرزمینی» بوده است. اسراییل به عنوان نماد تمدن غربی در این منطقه از جهان، کوشش بسیار کرده تا جایی برای خود پیدا کند. و اگرچه گاه با جنگ و گاه با گفت‌وگو توانسته برخی دولت ها را با خود همراه و برخی دیگر را در برابر خود بی تفاوت سازد، اما همچنان در یافتن پایگاهی میان مردمان جوامع گوناگون ناکام مانده است.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی

بقایی: تماس‌ها با کشورهای اروپایی در جریان است جدید

وی در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره آغاز دور جدید مذاکرات ایران و اروپا بعد از توافقی که در دور پیش در ژنو میان وزرای امور خارجه کشورهای اروپایی با ایران انجام شد، گفت: «ما با سه کشور اروپایی رابطه دیپلماتیک متعارف داریم. ما با آنها در ارتباط هستیم و تماس ها به طور مرتب در جریان است. همین دیشت رئیس جمهوری کشورمان با همتای فرانسوی تلفنی صحبت کردند. تماس ها همچنان ادامه دارد. به طور ویژه در پاسخ به پرسش شما درباره ادامه گفت وگوهای انجام شده در ژنو، هنوز تاریخ قطعی تعیین نشده است و اگر تصمیم نهایی اتخاذ شود اطلاع رسانی خواهد شد.»

ادامه مطلب

پاکستان هدف بعدی است

اهداف پشت‌پرده اسرائیل در جنگ‌افروزی‌های اخیر جدید

سیلویا بولتوک، بنیانگذار و مدیر اجرایی موسسه اسپشال اوراسیا در گفت‌وگوی اختصاصی با دیپلماسی ایرانی می‌گوید: هدف کنونی دوگانه است: سرنگونی جمهوری اسلامی ایران و حذف فلسطینی‌ها از مناطقی که طبق قوانین بین‌المللی به آنها تعلق دارد. به گفته رهبران اسرائیل، پس از دستیابی به این اهداف، گام بعدی جذب سرمایه‌گذاری غربی و تقویت همکاری‌های استراتژیک خواهد بود تا اسرائیل به عنوان بازوی منطقه‌ای غرب در خاورمیانه مطرح شود. هم‌زمان، آنها قصد دارند پاکستان و برنامه هسته‌ای آن را نیز هدف قرار دهند.

ادامه مطلب

برای دفاع از کشور چه کنیم

سناریوی جنگ دوم جدید

کیومرث اشتریان می نویسد: حفظ ساختارهای اساسی در برابر یورش قدرت‌های بزرگ جهانی خود یک پیروزی بزرگ است؛ درک ما از پیروزی باید توسعه یابد. در این میان نظام، تحت تأثیر فشار روانیِ فرقه‌ای که اینک سامان نظری-عملی در تصمیم‌گیری دارد قرار نگیرد.

ادامه مطلب