شباهت کمک به مردم مظلوم منطقه با حمایت از کرواسی و بوسنی و هرزگوین در جنگهای بالکان
برتری هژمونیک اسرائیل با حمایت آمریکا، هرگونه امید به صلح را از بین میبرد

دیپلماسی ایرانی: ایران همزمان با اوجگیری تنشها در خاورمیانه پس از یک سری حملات اسرائیل به اهداف نظامی و هستهای ایران، هشدار میدهد که به هرگونه تجاوز جدید قاطعانه پاسخ خواهد داد. در سایه تشدید تنشها، تهدیدها برای خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) و درخواستها برای پاسخگویی بیشتر از سوی نهادهای بینالمللی مانند آژانس بینالمللی انرژی اتمی، محسن عطاالهی، کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در زاگرب، با رسانه وچرنی لیست کرواسی مصاحبه کرده است. او آشکارا و با لحنی تند درباره حملات اسرائیل، نقش آمریکا در منطقه، حمایت از حزبالله و حماس و آنچه میتواند از شعلهور شدن گستردهتر آتش در خاورمیانه جلوگیری کند، صحبت کرد.
آتشبس رسماً برقرار شده است - اما چقدر معتقدید که اسرائیل به این توافق احترام خواهد گذاشت و آیا خطر واقعی موج جدیدی از درگیری وجود دارد؟
سوابق رژیم اسرائیل نشان می دهد که آنها از جنگ و تنش و درگیری ارتزاق می کنند. از زمان روی کار آمدن نتانیاهو این روحیه جنگ طلبی تشدید هم شده است. وی جهان را به لبه پرتگاه یک جنگ بزرگ با عواقب اقتصادی، سیاسی و انسانی بسیار وخیم رسانده و غزه را نیز به یک ویرانه کامل تبدیل کرده است. باید همواره در مقابل رژیمی که توسط یک جنایتکار جنگی تحت تعقیب اداره می شود، هوشیار و آماده بود.
نتانیاهو، ترامپ و آمریکا دوباره ایران را تهدید به حمله میکنند. آیا ایران در صورت وقوع جنگ، آماده جنگ دیگری با اسرائیل و آمریکا است؟
چند دهه تحریمهای ظالمانه وغیرقانونی عمدتا با هدف کاهش توان ملی، انسجام درونی و قدرت دفاعی ایران طراحی شده بود. هدف این بود که ایران بی دفاع باشد اما اکنون آشکار شد که با استفاده از توان ملی داخلی بی نظیر ملت ایران و بدون کمک گرفتن از دیگران، قدرت دفاعی ایران کاملا قابل اتکا و موثر است. وقتی سازمان های بین المللی که مسئول تضمین صلح هستند همراه با کشورهای مدعی نظم جهانی و مدافع حقوق بشر سکوت می کنند، شما باید تنها به توان خود اتکا کنید و این درسی است که ما سالها پیش، در زمان تجاوز رژیم صدام گرفتیم. لذا ما در حد توان برای دفاع مشروع آماده ایم و وقتی به خاک، هویت و اقتدارمان حمله شود، دفاع را یک وظیفه میدانیم.
طی دوران تجاوز اسرائیل به ایران آشکار شد که حساس ترین و دورترین تاسیسات نظامی رژیم اسرائیل هم در تیررس ماست. به عنوان یک کشور مسئول و یکی از اعضای بنیانگذار سازمان ملل، از حقوق خود از جمله بر اساس ماده 51 منشور ملل متحد در پاسخ به تجاوز استفاده می کنیم. اتحاد و آمادگی ایرانیان برای پاسخگویی تقویت شده است و ما معتقدیم که جامعه جهانی از اقدامات ما حمایت میکند. متأسفانه در تاریخ بشر، همیشه نیروهای شیطانی وجود دارند که باید با آنها مقابله کنیم.
آیا این درگیری را یک درگیری محدود میدانید یا اولین قسمت از یک جنگ منطقهای گستردهتر؟
برای پاسخ به این سوال، باید نیات و برنامههای جنگطلبان را عمیقتر درک کنیم. حملات اسرائیل به کشور عزیزمان به این 12 روز محدود نبوده و این رژیم بارها حقوق و تمامیت ارضی ایران را در موارد متعدد نقض کرده است. اسرائیل از گسترش جنگ به سایر کشورهای منطقه، اختلال در تجارت جهانی و کشتن افراد بیگناه دریغ نمیکند. باید دید که حامیان این رژیم تا چه حد برای تحریک یک جنگ جدید و گسترش آن در منطقه چراغ سبز نشان خواهند داد.
آیا حزبالله، حماس و دیگر متحدان ایران در منطقه در صورت وقوع دوباره درگیری به جنگ خواهند پیوست؟ شما چه انتظاری از آنها دارید؟
مگر ما وقتی که از ملت های بالکان در زمان جنگ های میهنی شان که به دنبال دستیابی به سرزمین، هویت و ملیت خود بودند، کمک کردیم، هیچ گاه انتظاری داشته ایم؟! این وظیفه اخلاقی و انسانی ما بوده است. زمانی به کرواسی و بوسنی کمک کردیم، اکنون نیز به ملت های مظلوم منطقه خود کمک می کنیم. اخلاقی ترین سیاست خارجی دنیا، سیاست خارجی ایران است که برآمده از آموزه های تمدنی چند هزارساله، به ویژه آموزه عدالت خواهی است. امیدواریم روزی را ببینیم که ملت های لبنان و فلسطین و یمن نیز آزاد و مصون از تجاوز و جنگ زندگی کنند. این نیروها که شما نام بردید در دفاع مشروع خود از حمایت معنوی ما برخوردار هستند و ما انتظاری از آنها نداریم.
ایران پس از حمله به تأسیسات هستهای تهدید به خروج از NPT کرد، آیا واقعاً از آن خارج خواهد شد؟
کشورها بسته به شرایط و مقتضیات، به معاهده ای وارد و یا از آن خارج می شوند. ما هنوز قصدی برای خروج از NPT نداریم. ما با وجود تحریمهای شدید، ترور دانشمندان، خرابکاری و تجاوز، همچنان به این معاهده متعهد هستیم. با این حال معتقدیم که رعایت مفاد این معاهده نباید یک سویه باشد. NPT امروز به دلیل اعتبار و اثربخشی آسیب دیدهاش در وضعیت پیچیدهای قرار دارد. ایران، مانند اکثر کشورهای غیر هستهای، از پیشرفت کند در خلع سلاح هستهای بسیار ناراضی است و در توانایی NPT برای کاهش تهدید هستهای تردید دارد.
آیا ایران همکاری خود را با آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) به طور کامل متوقف خواهد کرد؟
ایران سالهاست که با آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری نزدیک و فشردهای دارد. صنعت هستهای و برنامه صلحآمیز ما تحت نظارت دقیق آژانس بوده است. اما با وجود این شفافیت، ما دقیقاً به این دلیل که به کار آن اعتماد داشتیم، آسیبهای جدی دیدهایم. آژانس اغلب در رویکرد خود به مسائل هستهای جهانی، گزینشی و جانبدارانه عمل کرده است. اگرچه خود مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها تأیید کرده است که ایران در تلاش برای تولید بمب هستهای نیست، اما درست قبل از حمله اسرائیل، شورای حکام آژانس بیانیهای با انگیزه سیاسی صادر کرد که از دیدگاه ما، چراغ سبز برای حمله بود. بنابراین، اگرچه همکاری به طور کامل قطع نخواهد شد، اما این همکاری تحت شرایط جدید و خاصی که توسط تهران تعریف میشود - با هدف محافظت از تأسیسات هستهای و دانشمندان ایرانی - انجام خواهد شد.
بسیاری از منابع ادعا میکنند که ایران به سطح غنیسازی اورانیوم بالای ۶۰ درصد رسیده است. آیا غنیسازی بیشتر برنامهریزی شده است؟
ما با نظارت و اطلاع آژانس و بر اساس نیازهای صلح آمیز هسته ای مان، به غنی سازی اورانیوم ادامه می دهیم و این حق نه تنها ما، بلکه هر کشور عضو است. سطح غنیسازی بر اساس نیازهایمان تعیین میشود. در چارچوب برجام، ما سطح غنیسازی را روی عدد یکرقمی (۳.۶۷٪) محدود کرده بودیم، که آمریکا با خروج از برجام آن را بی اثر کرد. سپس با توجه به نیاز سطح لازم برای تولید دارو و رادیو داروها، غنیسازی را تا ۲۰٪ افزایش دادیم. در ادامه برای مقابله با تحریم های زورگویانه و ظالمانه و اینکه نشان دهیم تهدید و فشار راهحل نیست، سطح غنیسازی را به ۶۰٪ رساندیم.
چگونه در مورد ادعاهایی مبنی بر اینکه ایران ممکن است در صورت تصمیم به رفتن در این مسیر، از قبل توانایی فنی ساخت سلاحهای هستهای را داشته باشد، اظهار نظر میکنید؟
همانطور که قبلاً گفتم، گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها تأیید کردهاند که هیچ انحرافی در برنامه هستهای صلحآمیز ایران به سمت فعالیتهای نظامی وجود ندارد. ما بر اساس حقوق خود تحت پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (NPT) در حال غنیسازی اورانیوم هستیم و همیشه گفتهایم که هیچ هدف نظامی نداریم. حتی اکنون، پس از حمله، ما سیاست رسمی خود مبنی بر عدم دستیابی به سلاحهای هستهای؛ همچنین سیاستهایی مبتنی بر فتواهای دینی که تولید، انباشت و استفاده از چنین سلاحهایی را غیرانسانی و غیراسلامی میدانند را رها نکردهایم. این ادعای قدیمی که ایران همیشه به دستیابی به بمب اتم نزدیک است، برای گمراه کردن و منحرف کردن افکار عمومی جهان از این واقعیت است که رژیم اسرائیل سلاحهای هستهای دارد و عضو NPT نیست.
ایران پس از حملات اسرائیل و آمریکا، به غرب که خواستار توقف کامل برنامه هستهای ایران است، چه میگوید؟
برنامه هستهای صلح آمیز ایران به عنوان منبع غرور ملی، فراتر از نیروگاهها، شبکههای برق یا تأسیسات غنیسازی صنعتی است. این برنامه در راستای بهبود کیفیت زندگی میلیونها ایرانی است.برنامه هستهای ایران محرک اصلی توسعه پایدار، رفاه و پیشرفت در کشور است. ایران به عنوان کشوری نیمهخشک با دسترسی محدود به آب، با چالشهای واقعی برای تأمین نیازهای جمعیت رو به رشد خود روبرو است. ما به هیچکس اجازه نخواهیم داد که اراده ملت ما را سلب کند و با تهدید جنگ و استفاده از زور، آینده، رفاه و توسعه کشور را مختل کند. ما به عنوان عضوی از جامعه بینالمللی، برنامه هستهای خود را در زمان صلح تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه خواهیم داد و در این مورد چانهزنی نخواهیم کرد.
آیا ایران به نهادهای بینالمللی مانند آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعتماد دارد، با توجه به اینکه، همانطور که شما ادعا میکنید، آنها در محافظت از تأسیسات هستهای غیرنظامی در برابر حملات اسرائیل کوتاهی کردهاند؟
متأسفانه، دیواری از بیاعتمادی بین ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایجاد شده است. نکته نگرانکننده ویژه، ضربهای است که این حملات به رژیم عدم اشاعه هستهای (NPT) وارد کرده است. حمله به تأسیسات هستهای تحت نظارت آژانس، با سکوت کشورهای غربی، نه تنها نقض قوانین بینالمللی است، بلکه حملهای آشکار به کل سیستم کنترل تسلیحات هستهای است. آژانس در انجام وظیفه اساسی اش - محافظت از سایتهای تأسیسات هستهای صلحآمیز تحت نظارت خود - شکست خورده است. عواقب حمله به چنین تأسیساتی، چه برای مردم و چه برای محیط زیست، میتواند جدی و بلندمدت باشد. آژانس بینالمللی انرژی اتمی باید مسئولیت و تعهد بیشتری به مأموریت خود نشان دهد. کل جامعه بینالمللی - نه تنها دولتها و نهادهای رسمی، بلکه سازمانهای غیردولتی و افراد برجسته - باید از آژانس پاسخگویی بیشتری بخواهند. زیرا سهلانگاری در این زمینه میتواند عواقب خطرناک و جبرانناپذیری داشته باشد.
حمله ایران به پایگاه آمریکایی در قطر پاسخی به حملات آمریکا بود؟ آیا یک پیام بود؟ آیا فکر میکنید این آخرین حمله از این دست بود - یا میتوانیم انتظار حملات بیشتری به منافع آمریکا در منطقه را داشته باشیم؟
من نمیتوانم با اطمینان بگویم که آیا این آخرین حمله خواهد بود یا خیر. صمیمانه امیدوارم که دیگر هرگز مجبور به دفاع از خود در برابر تجاوز خارجی نشویم. پاسخ ما به تجاوز اخیر آمریکا مبتنی بر قوانین بینالمللی و بر اساس اصل دفاع مشروع از خود بود. اولویت ما دفاع از منافع و امنیت ملی ایران است. همانطور که در گذشته نشان دادهایم به ویژه پس از آنکه ایالات متحده، به دستور مستقیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت، در ژانویه 2020، سردار قاسم سلیمانی را ترور کرد، ایران با یک حمله دقیق به پایگاه آمریکایی عین الاسد در عراق پاسخ داد و در مورد اخیر نیز، هنگامی که پایگاه العدید در قطر مورد حمله قرار گرفت، پاسخ ما قاطع و دفاعی بود. این حملات یک عمل تجاوزکارانه نبود، بلکه پاسخی آشکار به تجاوز علیه خاک و زیرساختهای حیاتی ما، از جمله تأسیسات هستهای بود. ایران، کشوری با تاریخ چند هزار ساله و حس عمیق عزت و استقلال، هرگز جنگی را آغاز نکرده، بلکه همواره شرافتمندانه از خود دفاع کرده است. پیام ما ، پیام دفاع مشروع از خود بود. هرگاه نیاز به انتقال پیام باشد ما از طریق دیپلماسی و مذاکره آن را منتقل می کنیم.
آیا پس از وقایع اخیر، هرگونه تماس دیپلماتیک مستقیم بین تهران و واشنگتن امکانپذیر است؟
ایران همواره نشان داده که بهطور اصولی آماده گفتوگو بر پایه احترام متقابل است. اما این طرف مقابل یعنی ایالات متحده است که یک توافق چندجانبه و بینالمللی را با خروج یکجانبه در سال ۲۰۱۸ زیر پا گذاشت و امسال هم در میانه مذاکرات حریم هوایی ما را نقض و به تأسیسات ما حمله کرد. دیپلماسی مسیری دوطرفه است. قبل از شروع هر مذاکره ای لازم است که مطمئن شویم که مورد حمله قرار نمی گیریم. لازمه هر مذاکره، ایجاد محیط قابل اعتماد است که فعلا مهیا نیست.
ایران چقدر حاضر است برای حفظ حق دفاع و حاکمیت هستهای خود، حتی به قیمت تحریمهای جدید یا انزوا، فداکاری کند؟
هیچ کشوری دوست ندارد تحریم یا منزوی شود. ما سالها تحت تحریمهای ظالمانه و غیرقانونی بودهایم. این برای ما بسیار سخت بوده است، اما فکر نمیکنم هویت و اقتدار هیچ کشوری اجازه دهد که در معرض تهدید و رفتار غیرقانونی قرار گیرد. شاید شرایط زندگی و کار تحت تحریمها دشوارتر شود، اما ما هرگز تمامیت، شکوه و غرور خود را نخواهیم فروخت. این در خون ایرانیان است. با این حال، من در مورد موضوع انزوا با شما موافق نیستم. اکثر کشورها تجاوز رژیم اسرائیل به ایران را محکوم کردهاند. ما حتی اگر تحت فشار باشیم، به ارتباط خود ادامه خواهیم داد.
ایران در صورت وقوع یک جنگ بزرگ جدید چقدر به حمایت شرکای استراتژیک خود - چین، روسیه و حتی ترکیه - اعتماد دارد؟
ما نه تنها از این سه کشور، بلکه از هر کشور عضو سازمان ملل متحد که به قوانین و تعهدات بینالمللی متعهد است، میخواهیم که به صلح و ثبات اهمیت دهند. وقتی متجاوز حتی محکوم نشود و قاتل و جنایتکار بینالمللی مجازات نشود، جنایت تکرار میشود. وظیفه همه این است که در برابر نقض قوانین بینالمللی سکوت نکنند. وظیفه دولتمردان جهان ایجاد محیطی امن برای همه مردم و عدم دامن زدن به جنگ و خونریزی است. نادیده گرفتن تجاوز و نقض قوانین بینالمللی بزرگترین سهلانگاری است که یک دولتمرد میتواند مرتکب شود.
آیا سناریویی وجود دارد که ایران بتواند در صورت منصفانهتر بودن شرایط، توافق هستهای جدیدی را امضا کند؟
اگر ایران به دنبال امضای قرارداد هسته ای نبود که اصلا مذاکره نمی کرد. ما سال های قبل هم توافق هسته ای امضا کرده ایم. مشکل ما نیستیم. مشکل آنهایی هستند که به دنبال راه حل های منصفانه و عادلانه نیستند . کسانی که بدنبال اعمال قدرت و زور می باشند و دوست دارند که دیگران از آنها اطاعت کنند. جواب سوال شما بسیار روشن است. به رغم تمام بدعهدیهای طرف غربی در برجام، ایران بار دیگر آماده گفتگو برای رسیدن به یک «توافق خوب» و نشان دادن حسن نیت با هدف نهایی لغو تحریمها است.
آیا حضور آمریکا در منطقه هنوز به عنوان تهدیدی مستقیم برای امنیت ایران تلقی میشود؟
حضور آمریکا در منطقه نه تنها تهدیدی برای ایران، بلکه برای همه کشورهای منطقه است. به اثرات حضور آمریکا در افغانستان، سوریه، عراق و یمن نگاه کنید - آنها برای مردم این کشورها صلح به ارمغان نیاوردهاند. بیش از سی سال است که ایران از چارچوبهای امنیتی منطقهای با مشارکت همه کشورهای منطقه برای حفظ امنیت خلیج فارس و خاورمیانه حمایت کرده است. آخرین ابتکار ایران، ائتلاف امید (HOPE) است که به دنبال حذف نیروهای خارجی از این آبراه مهم استراتژیک و ایجاد صلح، ثبات و پیشرفت اقتصادی است. برتری هژمونیک اسرائیل، با حمایت آمریکا، هرگونه امیدی برای صلح را از بین میبرد و کشورهای منطقه را تضعیف میکند. ایده خاورمیانه بدون سلاح هستهای که توسط ایران پیشنهاد شده بود، توسط ایالات متحده و اسرائیل خنثی شده است، که نشان دهنده عدم اعتقاد آنها به صلح و ثبات است.
آیا ایران با وجود اینکه عموم مردم اروپا اغلب ایران را متجاوز میدانند، می تواند از حیثیت خود دفاع کند؟
من درک میکنم که جهان غرب گاهی تحت تأثیر رسانههای مغرضانه و جانبدارانه قرار دارد ، اما معتقدم که انسان امروزی بسیار آگاه و هوشیار است. ما با انسان قرن بیست و یکم و نسلهایی از مردم روبرو هستیم که بیدار و جستجوگر هستند. فکر نمیکنم مخاطبان آگاه شما در تشخیص متجاوز از قربانی در جنگ ۱۲ روزه تحمیل شده به کشورم ، خیلی دچار مشکل باشند. در همین کرواسی ، کافی است از شهروندان محترم آن در خیابان، فروشگاه، محل کار و کنار دریا بپرسید تا پاسخ خود را دریافت کنید. آیا رسانهها توانستهاند مردم و افکار عمومی جهان را در مورد مسئله فلسطین و غزه گمراه کنند؟
بگذارید رسانههایی که سعی میکنند حقایق را برای پول، ترس یا دستور تحریف کنند، به کار خود ادامه دهند.
نظر شما :