آسیا و آفریقا

الگوی بازدارندگی هند بین دو دشمن اتمی برای ایران
لزوم بازتعریف مجدد سیاست‌های دفاعی

الگوی بازدارندگی هند بین دو دشمن اتمی برای ایران

محمد مونسان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: هند علی‌رغم تاثیرپذیری از آمریکا، هرگز زیر یوغ آمریکا نبوده و در بسیاری موضوعات مهم مانند ارتباط تسلیحاتی با روسیه به‌طور مستقل عمل کرده چراکه میداند چنان سطح بالایی از بازدارندگی را برای ارتش کشور خود فراهم کرده است که هیچ کشوری نمی­تواند به آن زور بگوید و نظرات خود را دیکته کند.  

ادامه مطلب
پیامدهای درگیری ایران و رژیم صهیونیستی بر منافع اقتصادی و امنیتی آفریقا
فرصتی برای بازنگری در روابط

پیامدهای درگیری ایران و رژیم صهیونیستی بر منافع اقتصادی و امنیتی آفریقا

مسلم عباسی‌فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این درگیری نه تنها معادلات خاورمیانه بلکه موازنه‌های سیاسی و اقتصادی در آفریقا را نیز تحت تأثیر قرار داده است. هرچند ج.ا.ایران در مقایسه با رژیم صهیونیستی شبکه دیپلماتیک محدودتری در قاره دارد، اما ظرفیت نفوذ ایدئولوژیک و جایگاهش به عنوان بازیگری مستقل و ضد سلطه غرب، می‌تواند در بلندمدت برای بسیاری از ملت‌ها و دولت‌های آفریقایی جذابیت بیشتری ایجاد کند؛ به‌ویژه در شرایطی که افکار عمومی قاره همچنان نسبت به مسئله فلسطین حساس و همدل است.

ادامه مطلب
طالبان در آستانه تثبیت، اما با مشروعیت شکننده
چهار سال پس از بازگشت طالبان؛ فرصت‌ها، تهدیدها و معادلات جدید منطقه‌ای

طالبان در آستانه تثبیت، اما با مشروعیت شکننده

در حالی حکومت طالبان وارد پنجمین سال حکومت دوم خود شده است که نه‌تنها افغانستان را از چرخه بحران خارج نکرده بلکه ابعاد تازه‌ای از مشکلات را آشکار ساخته است. اقتصاد کشور در رکود عمیق به‌سر می‌برد؛ میلیون‌ها افغان در مرز فقر مطلق زندگی می‌کنند و فرصت‌های شغلی به شدت محدود شده است. این شرایط باعث شده موج مهاجرت و پناهجویی ادامه یابد و بار سنگینی بر دوش کشورهای همسایه از جمله ایران بگذارد.

ادامه مطلب
افغانستان؛ میدان رقابت، نه اجماع
با وجود اختلافات شدید رسیدن به راه حل مشکل است

افغانستان؛ میدان رقابت، نه اجماع

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: وجود اختلافات شدید ایدئولوژیک و مذهبی، تضاد منافع امنیتی و ژئوپولیتیک و نگرانی از آینده افغانستان، اجماع بر سر یک راه‌حل مشترک را دشوار ساخته است.

ادامه مطلب
گسل‌های ژئوپلیتیکی در قفقاز جنوبی
تنش‌های جمهوری آذربایجان و روسیه

گسل‌های ژئوپلیتیکی در قفقاز جنوبی

توافق صلح میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان که در ۸ اوت ۲۰۲۵ در کاخ سفید با میانجی‌گری دونالد ترامپ امضا شد، نقطه عطفی در تحولات قفقاز جنوبی بود. این توافق که شامل ایجاد کریدور استراتژیک زنگزور با مدیریت ۹۹ ساله آمریکا است، عملاً روسیه را از معادلات منطقه‌ای کنار گذاشت. کریدور «مسیر ترامپ برای صلح و رفاه بین‌المللی» یا TRIPP ، نه تنها ارتباطات زمینی میان آذربایجان و نخجوان را تقویت می‌کند، بلکه نفوذ سنتی مسکو در منطقه را به شدت تضعیف کرده است.

ادامه مطلب
تأثیر روابط مسکو - باکو بر کریدور زنگزور
تحلیلی بر نقش آذربایجان در سیاست خارجی روسیه

تأثیر روابط مسکو - باکو بر کریدور زنگزور

مجید روحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: این نوشتار، ترجمه، تلخیص و برداشتی از دو محقق یکی آندری پتروف و همچنین مرکز استراتژی اوراسیای جدید است که اهمیت آذربایجان در سیاست خارجی روسیه و همچنین نگاه آذربایجان به روسیه را نشان می‌دهد. با مطالعه آن، می‌توان درک کرد که چرا روسیه از کریدور زنگزور حمایت می‌کند.  

ادامه مطلب
کریدور زنگزور؛ پیشروی پنهان ناتو به قلب اوراسیا
پیامدهای آن برای ایران چیست

کریدور زنگزور؛ پیشروی پنهان ناتو به قلب اوراسیا

پیمان صالحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: کریدور زنگزور که در نگاه اول به‌عنوان مسیر تجاری برای اتصال جمهوری آذربایجان به نخجوان از طریق جنوب ارمنستان معرفی می‌شود، در واقع یک مانور ژئوپولیتیک مهم با پیامدهای مستقیم برای موازنه قدرت در قفقاز جنوبی و کل فضای اوراسیاست.

ادامه مطلب
سیاست موازنه گرای جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه
دو کشوری که باید روابط نزدیک‌تری داشته باشند

سیاست موازنه گرای جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه

محمد بیدگلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در طول بیش از چهار ‎دهه گذشته از حیات جمهوری اسلامی ایران رابطه با فدراسیون روسیه همواره از اولویت های سیاست خارجی ایران بوده است. به رغم رویارویی ایدئولوژیک جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه و پیوندهای عمیق میان روسیه و اسرائیل و سطح مناسبات دیپلماتیک این دو کشور، چگونه روسیه توانسته است این روابط را به سطح استراتژیک با ایران برساند. 

ادامه مطلب
شطرنج چینی با مُهره ابهام
نگاهی به ادعای خبری پیرامون کمک چین برای بازسازی پدافند هوایی ایران

شطرنج چینی با مُهره ابهام

ادعای اخیر روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارونت مبنی بر کمک چین به ایران برای بازسازی سامانه‌های پدافند هوایی پس از جنگ ۱۲ روزه، پرسش‌هایی درباره نیات پکن و پیامدهای ژئوپلیتیکی آن مطرح کرده است. علیرغم این دست خبرسازی ها رسانه ای باید با رویکردی محتاطانه، به بررسی این ادعا در سه محور پرداخت. نخست، دیپلماسی محتاطانه چین. دوم، سیاست ابهام استراتژیک پکن، و نهایتا، ملاحظات منطقه‌ای و جهانی در سپر فکری چینی ها. با توجه به فقدان شواهد قطعی و پیچیدگی‌های روابط چین با ایران، کشورهای عربی خلیج فارس، اسرائیل، و ایالات متحده، نمی‌توان این ادعا را به‌صورت کامل تأیید یا رد کرد، اما تحلیل آن نیازمند نگاهی دقیق به الگوهای رفتاری چین است.

ادامه مطلب
پلی دوباره به واشنگتن
تقویت روابط نظامی پاکستان و آمریکا در بحبوحه تحولات منطقه‌ای

پلی دوباره به واشنگتن

دومین سفر فیلد مارشال عاصم منیر فرمانده ارتش پاکستان، به آمریکا در کمتر از دو ماه گذشته نشان‌دهنده روند تقویت روابط نظامی میان اسلام‌آباد و واشنگتن است. دیدارهای مکرر منیر با مقامات ارشد نظامی آمریکا مانند ژنرال جان دان کین، رئیس ستاد مشترک ارتش ایالات متحده، و شرکت او در مراسم انتقال فرماندهی در فرماندهی مرکزی آمریکا، نمادی از تعمیق همکاری‌های دفاعی دو کشور است. این روند پس از سال‌ها تنش و بی‌اعتمادی، به نوعی احیای روابط استراتژیک به شمار می‌رود که برای هر دو طرف منافع مهمی دارد. از یک سو، پاکستان به دنبال تضمین امنیت ملی و کمک‌های نظامی است تا در برابر تهدیدات منطقه‌ای و داخلی خود مقابله کند و از سوی دیگر، آمریکا درصدد حفظ نفوذ و حضور خود در منطقه حساس جنوب آسیا است.

ادامه مطلب