خاورمیانه

تأملی بر مناسبات تل‌آویو ـ آنکارا در سایه تحولات سوریه

تلاقی «تنش» و «مصلحت» اردوغان در برابر اسرائیل

تحولات جاری در سوریه، بار دیگر خط تماس‌های ژئوپولیتیکی و رقابت‌های منطقه‌ای را در مدارهای حساس‌تری قرار داده است. در میانه این پیچیدگی‌های استراتژیک، رفتار نظامی اسرائیل در خاک سوریه، به‌ویژه هدف قرار دادن پایگاه‌های هوایی که به شکل بالقوه می‌توانند به محل استقرار نیروهای همسو با آنکارا بدل شوند، واجد پیامدهایی چندلایه در سطح منطقه‌ای، به‌ویژه در مناسبات متغیر و شکننده میان ترکیه و اسرائیل است.

ادامه مطلب

پرونده میدل ایست اینستیتیوت درباره بازگشت فشار حداکثری دولت جدید امریکا (بخش نهم)

اعمال فشارهای حداکثری پیچیده‌تر از آن چه تصور می‌شود

با توجه به تغییر موقعیت برخی از کشورهای منطقه در قبال ایران در سال‌های اخیر و روابط اقتصادی رو به رشد بین ایران و همسایگانش، بازگشت به "فشار حداکثری ۲ "، تلاشی که بر تحمیل هزینه‌های عمدتا اقتصادی بر ایران متمرکز باشد، ممکن است اجرای آن پیچیده‌تر از آن چیزی باشد که واشینگتن تصور می کند. 

ادامه مطلب

استراتژی خاورمیانه‌ای ترامپ

همه‌چیز درباره توافق با ایران ممکن است

ترامپ در دوره اول خود نشان داد که قادر است با تصمیمات جسورانه و غیرمتعارف، مانند دیدار با کیم جونگ اون، مسیر جدیدی را ترسیم کند. اکنون سؤالم این است که آیا او می‌تواند همین رویکرد را در خاورمیانه به کار گیرد یا اینکه غزه بار دیگر ثابت خواهد کرد که حتی بهترین برنامه‌ها نیز در برابر واقعیت‌های پیچیده منطقه ناکام می‌مانند.

ادامه مطلب

وقتی اردوغان قواعد را عوض کرد:

پایان دموکراسی در آنکارا

رضا معصومی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حزب عدالت و توسعه با این اقدام در قلب سیاسی و اقتصادی ترکیه، رسماً به اپوزیسیون اعلام جنگ داد. سرکوب مخالفان که با انزوای حزب کردی دم پارتی (HDP) آغاز شده بود، حالا به مرحله‌ای بی‌سابقه رسیده است.

ادامه مطلب

نگاهی به برخورد نظامی احتمالی با ایران

ترامپ میان دو گزینه

جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: مشکل اصلی ترامپ در دستور اقدام نظامی، شروع آن نیست بلکه چگونگی پایان ماجرایی است که هیچ‌کس نمی‌تواند به روشنی آن را پیش‌بینی کند. دلایل نگرانی‌ها نیز به ادعاهای نخستین برای دست زدن به اقدام مربوط می‌شود. نگرانی‌ها مشمول مجموعه‌ای از پرسش‌هاست که عبارت می‌شوند از این که آیا توان لازم برای نابودی کامل ذخایر اورانیوم غنی شده و تأسیسات هسته‌ای با توجه به پهناوری سرزمین ایران وجود دارد؟ آیا مهاجمان قادرند در پراکندگی ذخایر و اجزای سانتریفیوژها در گستره سرزمینی ایران، آنها را شناسایی و مورد هدف قرار دهند؟ آیا حملات احتمالی، تهران را از تعقیب برنامه‌های هسته‌ای خود منصرف می‌کند؟ یا با توجه به تدابیر تهران در حفظ مایملک هسته‌ای خود، اراده بیشتری در این‌باره خواهد یافت؟ مهم‌تر این که آیا عملیات ترور عوامل کلیدی در برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران، به طور کامل با موفقیت همراه خواهد بود یا به سرخوردگی دوباره از نتایج عملیات تروریستی می‌انجامد؟

ادامه مطلب

لاریجانی و تغییر معادلات

تهدید اتمی!

سیدصادق حقیقت در یادداشتی می نویسد: در مجموع، تهدید اتمی از نظر استراتژیک بسیار خطیر به نظر می‌رسد‌ و از یک سو، نیاز به توجیه فقهی دارد‌ و از سوی دیگر، توجیه جامعه‌شناختی در سطح ملی و بین‌المللی را می‌طلبد. ظاهرا توجیه داخلی هم برای جناح اصلاح‌طلب نیاز است‌ و هم برای جناح اصولگرا.

ادامه مطلب

از نامه‌ها و مذاکرات پنهان تا ناوهای آشکار؛ تهران و واشنگتن در آستانه تصمیم بزرگ!

۱۴۰۴؛ سال تعیین‌کننده در مناسبات ایران و آمریکا؛ سه مسیر، یک سرنوشت

سید جلال ساداتیان: مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا در دسترس‌تر از همیشه است/جلال میرزایی: آمریکا دنبال فروپاشی اقتصاد ایران با جنگ روانی است، نه با بمباران/ فرشید باقریان: تنش‌ها واقعی‌اند، احتمال درگیری نظامی بالا رفته است

ادامه مطلب

عقلانیت استراتژیک در خلیج فارس؛ چرا اعراب از جنگ ایران و آمریکا فاصله می‌گیرند؟

سکوت فعال در خلیج فارس؛ امنیت در سایه بی‌طرفی

کشورهای عربی منطقه به‌درستی درک کرده‌اند که هزینه‌های ورود به تنش میان ایران و آمریکا، فراتر از ظرفیت تحمل ملی و منطقه‌ای آنان است و در این میان، عقلانیت راهبردی حکم می‌کند که به جای تنش‌آفرینی، نقش تسهیل‌گر و میانجی‌گر در مسیر ثبات ایفا کنند—نقشی که آینده‌ای امن‌تر و باثبات‌تر را برای کل منطقه رقم خواهد زد.

ادامه مطلب

خطر گسترش جنگ منطقه ای

حمله اسرائیل به ایران تنها با حمایت امریکا ممکن است

اتحاد آمریکا و اسرائیل در این زمینه برای اسرائیل ضروری است. به اعتقاد تل آویو واشینگتن باید از اهرم‌های خود – از جمله قدرت نظامی، فشار اقتصادی و نفوذ دیپلماتیک – برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای استفاده کند. این شامل بازگرداندن سیاست "فشار حداکثری"، تقویت حضور نظامی آمریکا در منطقه و حمایت بی‌قید و شرط از اسرائیل در صورت اقدام نظامی است. در غیر این صورت، خطر یک درگیری گسترده‌تر در خاورمیانه افزایش می‌یابد که می‌تواند پای قدرت‌های جهانی را نیز به میدان بکشد.

ادامه مطلب

نگاهی به آنچه که علی لاریجانی گفت

آرامش پیش از طوفان! / آیا خط قرمزها در حال ذوب شدن هستند؟

در روزهای اخیر، گمانه‌زنی‌ها پیرامون آغاز مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و ایالات متحده، به طور گسترده‌ای فضای رسانه‌ای را تحت تأثیر قرار داده بود. اظهارات برخی از چهره‌های برجسته و مقامات ارشد کشور، از جمله کمال خرازی، عباس عراقچی، فاطمه مهاجرانی و مسعود پزشکیان، به همراه اعلام رسمی دونالد ترامپ، این گمانه‌زنی‌ها را تقویت کرده و تحلیلگران را به سوی احتمال برقراری گفت‌وگو از طریق کانال مسقط معطوف کرده بود. اما در این میان، سخنان اخیر علی لاریجانی به ناگاه معادلات موجود را دستخوش تحول کرد و فضای سیاسی حاکم را به طور چشمگیری تغییر داد. امروز، نه تنها خبری از مذاکرات میان تهران و واشنگتن در هیچ سطحی و بر سر هیچ موضوعی مطرح نمی‌شود، بلکه سایه سنگین تنش و بحران، بیش از پیش در افق روابط دو کشور به چشم می‌آید.

ادامه مطلب