اقتصاد و انرژی - آرشیو

ایران و منطقه دریای سیاه: پل فراموش شده به اروپا (بخش پنجم)

تهران با چرخش به شرق به دنبال ادغامی علیه واشنگتن است

پیوندهای تجاری-اقتصادی ایران بعضا به دلیل تنش های سیاسی با غرب و تا حدی هم به دلیل رشد اقتصاد شرق دور، از اوایل سال ۲۰۰۰ به آن سمت تغییر جهت یافت. در سال های اخیر ایران همچنین به سمت روسیه و سایر کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق گرایش داشته که در اینجا هم زوال روابط با غرب کاتالیزور اصلی بوده است. با این وجود و به رغم چرخش روزافزون به سمت آسیا، ایران همچنان برای مقاومت در برابر فشار تحریم های ایالات متحده به حفظ روابط با اروپا ادامه خواهد داد. در چنین شرایطی، لازم است ایران کشورهای ساحلی دریای سیاه را به نوعی مدنظر داشته باشد چرا که این منطقه پل فیزیکی ایران به اروپای غربی محسوب می شود.

ادامه مطلب

ابزار سیاست خارجی ایالات متحده، درهم تنیدگی و تفکیک ناپذیری سیاست های تحریمی

برآوردی که درباره ایران جواب نداده است

رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد با تداوم و ماندگاری سیاست های تحریمی، ویروس تحریم چنان در لایه های مختلف نظام امریکا تنیده شده که مقامات دولت جدید نیز به این ویروس اعتیاد پیدا کرده اند. اما با تمام این توصیفات هم صدایی و اتخاذ موضع واحد در درون کشور می تواند مسیر رفع تحریم را تا اندازه زیادی تسهیل کند. این که آمریکا ناکارآمدی تحریم های ظالمانه خود را در عمل مشاهده کند می تواند در اعمال مواضع تحریمی خود تغییر دهد. زمزمه هایی که در این خصوص به گوش می رسد حاکی از آن است که مقامات رسمی امریکا خود متوجه این موضوع شده اند که سیاست فشار حداکثری راه به جایی نبرده و عزم جمهوری اسلامی ایران در پیمودن مسیر پیشرفت راسخ تر شده است.

ادامه مطلب

چالش های ساختاری توسعه صادرات غیرنفتی ایران

نهادهای موثر در عقب افتادگی توسعه صادرات کشور کدامند؟

هادی غلام نیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: موانعی وجود دارند که وزن برابر و حتی بیشتری از عنصر تحریم در قبال توسعه صادرات کشور داراست. این موانع شامل چه عناصر و مولفه‎هایی می‎شوند و چگونه بر روند صادرات غیر نفتی کشور اثر می‌گذارند؟ سوال مهم تر اینکه چرا نتوانستیم به اهداف برنامه توسعه ششم، یعنی صادرات بیش از ۱۱۲ میلیارد دلاری محصولات غیر نفتی دست یابیم؟ و اینکه چرا همیشه باید برای اعداد و ارقام صادرات کشورهایی همچون ترکیه حسرت بخوریم؟

ادامه مطلب

برجام و فراتر از برجام

با توافق یا بی توافق، باید به لحاظ اقتصادی قوی شویم

مجید خورشیدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق میان جمهوری اسلامی ایران و شش کشور که در ادامه با بدعهدی و کژرفتاری ایالات متحده به پنج کشور تبدیل شدند، برای پایان دادن به تضییعاتی بود که به واسطه تحریم های مربوط به برنامه هسته ای بر کشور وارد شده بود. از آفاتی که در همان روزهای نخستین طلوع برجام از سوی برخی صاحب نظران عنوان می شد، این معنا بود که در اذهان چنین باوری پدید آید که چرخ اقتصاد ما به سامان و قاعده بوده و تنها تحریم های هسته ای حرکتش را کند یا آهسته کرده است و با وقوع توافق و امضای برجام همه گیر و گرفت ها رفع و اقتصاد چابک و پویا می شود. این در حالی بود که اقتصاد ایران برای سال ها از تک محصولی بودن و وابستگی به ارز حاصل از خام فروشی در کنار تورم و بیکاری رنج می برد و در بازه هایی بسته به وفور درآمدهای نفتی و نحوه بازتوزیع آن در جامعه گشایش یا تنگی بیشتری را متحمل می شد. اما قفل تحریم های هسته ای تنها همان روند پیشین اقتصاد متورم و نفتی کشور را دچار مشکل و رکود می کرد و توافق و گشایش تنها برای بازگشت به شرایط قبل بود و نوعی صیانت از امر "ممکن" و نه امر "مطلوب".

ادامه مطلب