اقتصاد و انرژی

مزیت نسبی، ژئوپلیتیک و کریدور

آنچه ایران باید نیک بداند

ابوالفضل حسینی نیک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: ایران یکی از معدود کشورهایی است که از مزیت نسبی ژئوپلیتیکی برخوردار است؛ زیرا در نقطه اتصال سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا واقع شده و می‌تواند حلقه ارتباطی میان شرق و غرب (از چین و هند تا اروپا) و شمال و جنوب (از روسیه و آسیای مرکزی تا خلیج فارس و اقیانوس هند) باشد. این موقعیت، ایران را در جایگاهی قرار می‌دهد که بالقوه می‌تواند به «گره ژئواکونومیک» در شبکه‌های تجاری جهانی تبدیل شود. در واقع، مزیت نسبی ایران نه فقط در منابع انرژی یا نیروی انسانی، بلکه در امکان ایفای نقش به‌عنوان کریدور ترانزیتی و پل ژئوپلیتیکی میان قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نهفته است.

ادامه مطلب

آزمونی برای بغداد در حفظ توازن

عراق؛ واردات گاز آمریکایی برای کاستن از وابستگی به گاز ایرانی!

سید رضا قزوینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: اواخر شهریور ماه امسال بود که رویترز اعلام کرد ایالات متحده آمریکا با قرارداد گازی میان عراق و ترکمنستان به دلیل آنکه براساس آن قرار بود بخشی از این گاز به عنوان حق ترانزیت در اختیار ایران قرار بگیرد مخالفت کرده است. 

ادامه مطلب

تحلیل سیاست‌های تجاری آمریکا در دوران گذار نظم جهانی

از لیبرالیسم تا حمایت‌گرایی؛ پایان توهم بازار آزاد

مرتضی بنانژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: تحول سیاست‌های تجاری آمریکا از دهه ۲۰۱۰ تاکنون، از جمله در دو دولت متوالی بایدن و ترامپ دوم، نشان می‌دهد که «لیبرالیسم اقتصادی» دیگر نه دکترین، بلکه ابزاری در خدمت راهبرد قدرت ملی است.

ادامه مطلب

بازاندیشی حقوق کودکان

نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری درباره تغییرات اقلیمی

تحلیل حاضر نشان می‌دهد که تغییرات اقلیمی صرفاً یک خطر زیست‌محیطی نیست، بلکه چالشی چندلایه و حقوق بشری است که مستقیماً چارچوب حقوق کودکان را شکل می‌دهد.

ادامه مطلب

چگونه اقتصاد به سلاح تبدیل شد؟

جایگاه ایران در نبرد تحریم‌ها و امپراتوری زیرزمینی

محسن شریف‌خدائی می نویسد: استفاده از اقتصاد به‌ عنوان ابزار قدرت، پدیده‌ای تازه نیست. در گذشته‌های دور، امپراتوری‌ها از کنترل مسیرهای تجاری، اعمال تعرفه‌های سنگین یا محروم‌سازی اقتصادی برای تضعیف رقبای خود بهره می‌بردند. یونان باستان، روم و بعدها قدرت‌های استعماری اروپایی، همگی از ابزارهای اقتصادی برای تحمیل اراده سیاسی خود استفاده می‌کردند.

ادامه مطلب

کشورهای عربی خلیج‌فارس؛ از نفت به هوش مصنوعی

رنسانس فناوری یا رقابت شیخ نشین‌ها؟!

نسرین محمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: شش کشور حاشیه جنوبی خلیج به ویژه عربستان، امارات و قطر بسیار زودتر از سایر کشورهای منطقه خاورمیانه متوجه شدند که هوش مصنوعی صرفاً یک فناوری جدید نیست بلکه ابزاری استراتژیک برای رسیدن به رشد اقتصادی و توسعه است. 

ادامه مطلب

پیامدهای پنهان برای نسل بعد

هزینه چکاندن ماشه را کودکان می‌پردازند

مهشید جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: در حقیقت تحریم‌ها به ابزاری فزاینده برای تنبیه و اعمال فشار بر دولت‌ها تبدیل شده‌اند و در مقایسه با گزینه‌های پرریسک‌تر و پرهزینه‌تری مانند مداخلات نظامی، ترجیح داده می‌شوند.

ادامه مطلب

حملات اوکراین کشورهای همسایه را تحت تاثیر قرار داده است

کمبود سوخت روسی در آسیای میانه

برای محافظت از منابع در روسیه، جایی که صف‌های طولانی در پمپ بنزین‌ها در برخی مناطق گزارش شده، مسکو صادرات بنزین و گازوئیل را ممنوع یا محدود کرده است. این اقدام کمبود سوخت و افزایش قیمت در برخی از جمهوری‌های شوروی سابق آسیای مرکزی را باعث شده است که به شدت به انرژی روسیه وابسته هستند.

ادامه مطلب

جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۵

آشکارسازی رفتار کوانتومی در مقیاس انسانی

ایران صیدی و حسن فتاحی در یادداشتی مشترکی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسند: این نوشتار به بررسی خاستگاه جایزه نوبل، شرح پژوهش برندگان در زمینه پدیده‌های کوانتومی بزرگ‌مقیاس، توضیح مفاهیم علمی ضروری برای خوانندگان غیرمتخصص، تحلیل اهمیت ژرف این دستاورد و معرفی دانشمندانی می‌پردازد که با پشتکار و خلاقیت خود، یکی از شگفت‌انگیزترین فصل‌های تاریخ فیزیک را رقم زدند.

ادامه مطلب

نمادی از پیشرفت جهانی در عصر هوش مصنوعی

توانمندسازی دیجیتال زنان در چین

لی جیانان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: بازدید پنگ لی‌یوان، همسر رئیس‌جمهور شی جین‌پینگ، از نمایشگاه تمکین دیجیتال زنان و دختران در پکن در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵، همراه با سیما بحوث، مدیر اجرایی نهاد سازمان ملل برای زنان، نه تنها یک رویداد دیپلماتیک بود، بلکه نمادی از استراتژی گسترده‌تر چین برای کاهش شکاف جنسیتی دیجیتال.

ادامه مطلب