
بازگشت ترامپ؛ فرصتهای استراتژیک برای اردوغان؟
نیوشا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اهمیت ترکیه در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ بیشتر از دوره اول او است و فرصتهای بیشتری را برای آنکارا باز میکند.
ادامه مطلبنیوشا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اهمیت ترکیه در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ بیشتر از دوره اول او است و فرصتهای بیشتری را برای آنکارا باز میکند.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تمایل به داشتن «خدا و خرما»، یا همانطور که ضربالمثل ترکیهای میگوید: Daldaki kuş da benim, elimdeki kuş da (هم پرنده روی شاخه برای من است، هم پرنده در دست من برای من است) تنها مختص به رویکرد آنکارا در قبال سازمانها و نهادهای جهانی نیست. روابط دوجانبه و چندجانبه نیز از این چندگانگی بینصیب نماندهاند.
ادامه مطلباز سال ۱۹۶۰، ترکیه چندین کودتای نظامی را شاهد بوده که آثار سخت خود را بر شرایط سیاسی، اقتصادی و بشردوستانه بر جای گذاشته است و هنوز هم از عواقب آن تا به امروز رنج میبرد. نکته اینجاست که اکثر این کودتاها در زمان حکومت حزب دموکرات در امریکا رخ داده است.
ادامه مطلببه نظر می رسد که ترکیه و ایران در پی آن هستند که ببینند آیا همگرایی شان در غزه می تواند به حل و فصل پرونده های دشوار دوجانبه بینجامد. قرار است ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران اواخر این ماه به ترکیه برود.
ادامه مطلبهدف اردوغان این است که نشان دهد، ترکیه بخشی ضروری از نظام غرب است اما پیامی فرستاده که ما تسلیم شما نمی شویم و رهبران غربی که دیدار با او را رد کرده بودند، به تماس با خود مجبور کرد.
ادامه مطلبرئیس جمهوری ترکیه، پس از آنکه اعلام کرد که با ورود سوئد به ناتو موافقت خواهد کرد تنها در صورتی که بار دیگر مذاکرات در خصوص الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا اعلام شود، به طور ریشه ای موضع خود را تغییر داده است. تحولی جنجالی که احتمالا قابل اطلاق به مصالحه ای است که مخفیانه با جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا حاصل شده است.
ادامه مطلبترکیه عضو ناتو است اما به دشواری بتوان آن را یک شریک برای غرب دانست. با این حال، رهبران ترکیه هرگز به دنبال گسستن از غرب نیستند هرچند پیوندهایشان با روسیه را مستحکم می کنند. کسانی که جز این می اندیشند، درک درستی از سیاست خارجی ترکیه ندارند.
ادامه مطلبحسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز جمعه هنگام دیدار از بیروت گفت ما از گفت وگوهای مقامات سوریه و ترکیه خرسندیم و بر این باوریم که این گفت وگوها پی آمدهای مثبتی برای روابط دو کشور خواهد داشت.
ادامه مطلببه گفته فریدمن، در ترکیه علاقه جدی به انرژی هسته ای به عنوان راهی برای جایگزینی نیروگاه های زغال سنگ، وجود دارد. فریدمن می گوید امکان خرید ۳۵ دستگاه SMR مطرح شده است زیرا ترکیه می خواهد تا سال ۲۰۵۰ میزان ۲۰ گیگاوات برق را از طریق انرژی هسته ای تولید کند.
ادامه مطلباز نظر آنکارا، پیشنهاد روسیه برای ایجاد مرکزیت گازی بخشی از چشمانداز ترکیه برای تحقق جاهطلبیهای دیرینهاش در حوزه انرژی است و در همین حال، فرصتی برای تامین گاز با قیمتهای مطلوبتر، امضای قراردادهای بهتر برای این منبع با روسیه و تقویت موقعیت آنکارا به عنوان یک بازیگر کلیدی انرژی در منطقه محسوب میشود.
ادامه مطلبهر دو کشور روسیه و ترکیه در شرایط فعلی به همدیگر نیاز دارند چون هر دو از غرب کینه و در خصوص نقشهای آتی خود در نظم جهانی جاه طلبی دارند. همچنین هر دو کشور پیرامون واقع گرائی سیاسی و منافع ملی با زبان مشترکی صحبت می کنند.
ادامه مطلبمحمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: برجام یک ایستگاه بین راهی است و نمی تواند مقصد باشد. برجام راه حل نیست و نوعی آرام بخش موقت است. جدی گرفتن معادله امنیت – اقتصاد و فهم علمی – عینی – آماریِ نظمِ جدیدِ جهانیِ نشأت گرفته از جنگ اوکراین، می تواند آیندهای مطمئنتر از توافق احتمالی برجام۲ به ارمغان آورد زیرا که اساسِ حکمرانی در نگاههای دراز مدت است.
ادامه مطلبدر سالهای اخیر این باور رواج داشت که واشنگتن و اروپا برای پیشبرد رابطه با ترکیه جدی نیستند و در انتظار انتخابات سال آینده هستند؛ زیرا باور دارند اردوغان شکست خواهد خورد. در بحبوحه تغییرات عمدهای که جنگ اوکراین در محاسبات ژئوپلیتیک غرب و ترکیه به وجود آورده است، حساب کردن روی این امر دیگر درست نیست.
ادامه مطلبحتی اگر دخالت ترکیه در اوکراین دوباره سیاست خارجی ترکیه را به غرب نزدیکتر کند، این خطر برای اردوغان وجود دارد که بایدن و برخی از رهبران اروپایی آنقدر مشتاق خلاص شدن از شر او باشند که هرگونه ارتباط نزدیک با آنکارا را به بعد از سال ۲۰۲۳ بیاندازند. هم به این دلیل که بازارها از کشوری که در آن حاکمیت قانون یک طنز است فرار می کنند و هم به خاطر رویارویی با روسیه احتمال می رود که اقتصاد ترکیه فروپاشی بیشتری را شاهد باشد.
ادامه مطلبدر هفته های اخیر، تغییر عمده ای در سیاست خارجی ترکیه و تمرکز بر دیپلماسی و آشتی صورت گرفته است. بهبود روابط با امارات و اسرائیل و عادی سازی احتمالی روابط با ارمنستان نشان می دهد که آنکارا مایل به بهبود روابط دیپلماتیک خود است. برای حفظ امنیت در دو سوی اطلس، باید واشنگتن و آنکارا زمینه های همکاری را دریافته و روابط خود را بازسازی کنند.
ادامه مطلبروابط آمریکا و عربستان در سال ۲۰۱۵ رو به وخامت گذاشت. توافق برجام زنگ خطر را در ریاض به صدا در آورد کرد. جو بایدن نیز موضع سختی علیه عربستان اتخاذ کرد و قصد او برای کاهش حضور در خاورمیانه باعث نگرانی ریاض شده است.
ادامه مطلباز اوایل دهه ۲۰۱۰، روابط بین ترکیه و سایر کشورهای عضو ناتو به حدی بد شده که موضوع خروج یا اخراج احتمالی ترکیه از ائتلاف ناتو به جریان اصلی بحث های میان اعضا تبدیل شده است. مسکو تلاش کرده از این تنشها از طریق تماس بیسابقه با دشمنی که همواره در طول تاریخ خود با آن مواجه بوده، بهرهبرداری کند از جمله با فروش تجهیزات ساخت روسیه به ترکیه که برای مقابله با قابلیتهای نظامی ناتو طراحی شده است.
ادامه مطلبآخرین نشانه نزدیکی چیزی جز راه اندازی سازوکار راهبردی ترکیه-آمریکایی در اوایل این هفته و در راستای تقویت روابط دوجانبه نبوده است. در اکتبر گذشته در رم و در جریان دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و جو بایدن، همتای آمریکایی وی، «این مکانیسم بوروکراتیک که بخشی از یک روند طولانی مدت با هدف بازسازی همکاری ها بین ایالات متحده و ترکیه است، به جریان افتاد.» به گفته متیو بریزا، محقق غیر مقیم موسسه شورای آتلانتیک در آنکارا«را اندازی این ساز و کار قدم خوبی است، اما این یک گام مترقی به حساب می آید تا یک پیشرفت انقلابی.»
ادامه مطلبتهران ماه گذشته اعلام کرد می تواند حداقل ۲۰ درصد گاز مورد نیاز اروپا را تامین کند. با این حال، حتی اگر روسیه به اوکراین حمله نکند، تهدید حاصله به عنوان تسریع کننده معرفی ایران به عنوان بزرگترین تامین کننده گاز اروپا عمل خواهد کرد.
ادامه مطلبوقتی به طور کلی به ارزیابیهای اخیر درباره مناسبات دوجانبه ترکیه و روسیه نگاه میکنیم، به چند مفهوم اساسی مانند «ساختار به هم ریخته»، «رقابت»، «پیش بردن همزمان درگیری و همکاری» و «عملگرایی» برمیخوریم. این مفاهیم بازتابی از تمایل تحلیلگران برای حفظ خود در یک نقطه امن به خاطر دشواری در انجام ارزیابی های بلندمدت و پیش بینی ها در مورد روند روابط دوجانبه است که توسط طرفین «چند بعدی» توصیف می شود. پیچیدگی موضوعات در روابط دوجانبه نتیجه آن است که طرفین به جای توسعه اهداف و راهبردهای مشترک، رویکردی موضوعی و فرآیند محور را ترجیح می دهند.
ادامه مطلبواشنگتن به دنبال بیرون کشیدن خود از «جنگ های بی پایان» است ولی نمی خواهد و نمی تواند به طور کامل از خاورمیانه خارج شود زیرا منافع گسترده ای در این منطقه دارد و دغدغه های سه گانه اش یعنی «اسرائیل، نفت و کمونیسم» تغییری نکرده بلکه با قدرت گرفتن چین و از خواب بیدار شدن روسیه، ابعاد جدیدی به خود گرفته است.
ادامه مطلبامیر ایمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با اقدام بایدن در مورد مساله ارامنه، تنش ها در روابط واشنگتن - آنکارا بار دیگر افزایش یافت. قبل از انتخابات آمریکا و انتشار اظهار نظر بایدن در قبال ترکیه مبنی بر دخالت در انتخابات ترکیه و حمایت از مخالفان اردوغان نیز، نشان می داد که با روی کار آمدن وی، روابط ترکیه با آمریکا آسان نخواهد بود. اما این مساله به این معنا نیست که روابط دو کشور قبل از بایدن در وضعیت بهتری قرار داشت. زیرا تمام روسای جمهوری آمریکا که در ۲۸ سال گذشته در این کشور خدمت کرده اند، ترامپ تنها رئیس جمهور در میان روسای جمهور آمریکا هست که به ترکیه سفر نکرد. حال در مورد بایدن و بحران اخیر مربوط به مساله ارامنه، این سوال مهم مطرح می شود که دلیل این اقدام آمریکا و زمان بندی آن نشانگر چیست و از چه فاکتورهایی ناشی می شود؟ با بررسی دقیق این مساله، آینده روابط ترکیه و آمریکا بیشتر عیان خواهد شد.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر گاه ۲۴ آوریل، سالگرد کشتار و تبعید جمعی ارامنه فرا می رسد، سیاست خارجی و داخلی ترکیه قبل و بعد از آن درگیر ابعاد مختلف آن می شود. امسال با شناسایی حادثه کشتار ارامنه بعنوان نسل کشی از سوی بایدن رییسجمهوری آمریکا زخمی عمیق تر بر پیکر ترکیه ای وارد شد که همچنان با بحران هویت درگیر است.
ادامه مطلبپی جویی ایران برای رسیدن به توانمندی هسته ای و به کارگرفتن نیابتی های خود برای نفوذ در جهان عرب و حمله به منافع آمریکا و اسرائیل، امری شناخته شده است. آنچه تازگی دارد، ظهور ترکیه بعنوان یک عامل اختلال برای ثبات در پهنه بزرگتر منطقه است. ترکیه که دیگر چشم اندازی برای آینده خود با غرب نمی بیند، مصمم تر به دنبال احیای گذشته اسلامی خود است و به آن سوی خطوط و مرزهایی می نگرد که یک قرن پیش برقرار شدند. اکنون جاه طلبی های ترکیه، قدرتی است که باید به حساب آورده شود.
ادامه مطلببایدن بر این باور است که ایالات متحده باید مخالفان ترکیه را "برای مقابله با اردوغان" در پای صندوق های رأی "تشویق" کند و این به معنی خلاص شدن از اردوغان است. و صد البته این سخنان کار خود را کرده و اثر خود را روی مسئولان ترکیه گذاشته است.
ادامه مطلبروح اله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اما سهم ایران در دامنه تغییرات سریالى دیپلماتیک اخیر خاورمیانه چقدر است؟ به نظر مى رسد ایران در سطح رسمى و بعد از قطعیت پیروزى بایدن تاکنون ابتکار دیپلماتیک جدیدى در امتداد منافع ملى کشورمان نشان نداده است و نتوانسته در صفوف دشمنان منطقه اى شکاف ایجاد کند.
ادامه مطلبامریکا می خواهد متحدان عرب را در تلاش برای متقاعد ساختن روسیه و چین از تامین سلاح برای ایران، با خود همراه کند. درحالی که تحولات نگران کننده در عراق، سوریه و لبنان شاید بیانگر آن باشد که ایران و عوامل آن توانسته اند با چین و روسیه متحد شوند، اگرچه امریکا نیز بی تفاوت ننشسته است. در نتیجه، مسکو و پکن باید مراقب رفتار خود باشند – به ویژه اگر امریکا به اعمال تحریم علیه آنها تصمیم بگیرد و دوستان خود را متقاعد کند که هرگونه انعقاد توافق با تهران برای امنیت خاورمیانه خطرناک است.
ادامه مطلبمی توان درگیری کنونی را در سه نکته اصلی خلاصه کرد: ظلم تاریخی، نقش گاز و در آخر رهبری منطقه. برخی از طرف ها در برخی موضوعات و نکات حضور دارند و در برخی دیگر حضور ندارند، اما ترکیه در هر سه مسئله حضور دارد.
ادامه مطلبپاتریک ساهاکیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: هرگونه اقدام توام با خشونت از جانب ترکیه، غیر منتظره بودن عملکرد این کشور را تداعی و خصایص لازم را برای بحران بین المللی نامیدن بحث دخالت نظامی ترکیه در سوریه تکمیل می کند. پس هر گونه کنش نظامی ترکیه در پهنه سرزمینی سوریه، می تواند آغازگر یک بحران بین المللی باشد که منافع آمریکا و متحدان غربی را تامین خواهد کرد.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی مینویسد: پروژه ترک استریم در تلفیقی از انرژی و سیاست بین الملل از بسیاری جنبه ها از اهمیت بالایی برخوردار است و اهمیت استراتژیک آن فراتر از یک خط لوله خواهد بود. بهنظر می رسد ترک استریم برای ترکیه فرصتی است تا در یک استراتژی هوشمندانه بتواند در ترکیبی از منافع همگرا و متناقض به بهترین تراز میان غرب و روسیه دست یابد.
ادامه مطلب