علیرضا علیزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید چنین به نظر برسد که متمایل شدن به مواضع ارمنستان منافع ایران را در منطقه تأمین کند، ولی با رویکرد راهبردی به یقین می توان گفت در میان مدت منافع رقبای ما (ترکیه، اسرائیل، پاکستان، و غرب) در منطقه از منظر حمایت از وحدت ارضی آذربایجان تقویت خواهد شد.
ادامه مطلب
نادر صدیقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تبریک سالگرد رهایی سرزمینی همسایه می‌تواند نقطه پایانی باشد بر هم‌افزایی شوم همه اشکال ناسیونالیست افراطی که در دوسوی قضیه، هرکدام به شیوه خود در تنور منازعات هویتی می‌دمند تا فرصت لحظه حاضر برای همگرایی شش کشوری یا همان "فرمت۳+۳" (ایران، ترکیه، روسیه و سه جمهوری قفقاز) به هرز رود.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروز ایران به عنوان ام القرای تشیع و فرهنگ ایرانی متکی بر عاشورا و نوروز در حیات تاریخی خویش با جدی ترین خطرات مواجه است. در حالی که در شرق آن فرهنگ و زبان و ادبیات فارسی با خطر مواجه شده در شمال غربی آن تشیع، این مهمترین ابزار نفوذ و حضور، به حاشیه رانده شده و تکیه بر قومیت به ابزار پیروزی بر ارمنستان و تهدید برای ایران تبدیل شده است.
ادامه مطلب
ایران امیدوار بود که حمایتش از آذربایجان در جنگ دوم قره باغ، همکاری دوستانه بیشتر با این کشور را به همراه داشته باشد. ایران می خواست، سهمی در احیای سرزمین های پس از جنگ داشته باشد. اخیرا، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، وزیران امور خارجه آذربایجان و ایران با یکدیگر دیدار کردند، اما تاثیری بر حل و فصل این درگیری نداشته است. احتمال دارد، دیدار سه جانبه با مشارکت ترکیه تاثیرگذارتر باشد.
ادامه مطلب
سالار سیف الدینی در یادداشتی می نویسد: از نقطه‌نظر منطقه‌ای، جنگ اخیر دارای یک پیوست مشخص ضدّایرانی نیز بود. پیوستی که در اتاق‌های فکر ترکیه با هدف فشار و تحت تأثیر قراردادن سیاست‌های تهران از دو جنبهٔ مذهبی و قومی تدوین شده بود. می‌توان ادعاکرد که بر خلاف معمول در طول درگیری چهل روزه، خبر یا مقاله‌ای با بار منفی علیه ایران در رسانه‌های باکو منتشر نشد. برعکس گویی این رسانه‌های دولتی ترکیه بودند که به طور هماهنگ مالیخولیایی به نام «آذربایجان جنوبی» را به‌صورت سازمان‌یافته برجسته‌کرده و حتی مدیران رسانه‌ای نزدیک به اردوغان ساعت و روز تظاهرات میدانی عوامل نزدیک به خود را در شهرهای ایران اعلام می‌کردند.کمال اوزتورک، مشاور رسانه‌ای اردوغان و مدیرعامل سابق خبرگزاری آناتولی یکی از این چهره‌ها بود./این یادداشت در نشریه «گفتگو» منتشر شده و مدیرمسئول این نشریه در اختیار دیپلماسی ایرانی قرار داده است.
ادامه مطلب
رئیس جمهوری آذربایجان گفت: اما در مورد نگرانی های مرزی، من فکر می کنم این نگرانی ها کاملاً بی اساس است. آنهایی که چنین نگرانی هایی داشتند، بیشتر در اوایل مقطع زمانی پس از جنگ (منظور جنگ سال گذشته قره باغ) بود. اما شما می دانید که هیئت های نمایندگی سطح بالای ایرانی از آذربایجان دیدار کردند. از جمله وزیر امور خارجه (دکتر جواد ظریف) و معاون وزیر خارجه (دکتر عباس عراقچی) و ما به طور مفصل بحث و مذاکره کردیم. من شخصاً با هر دوی آن ها یعنی آقای ظریف و آقای عراقچی مفصل مذاکره کردم. دیدگاه ما این بود و توانستیم یک زمینه مشترک برای همکاری پیدا کنیم. آنها بعد از این ملاقات ها، از روسیه دیدار کردند و موضوعات مشابهی را در ترکیه دنبال کردند. ما اجماع کاملی داشتیم که ایران از این پروژه حمایت می کند.
ادامه مطلب
به گفته آژانس ملی مین زدایی جمهوری آذربایجان (Anama) بقایای موشک های اسکندر-ام ساخت روسیه که دارای قدرت تخریبی بسیار بالایی هستند در اراضی شوشا پیدا شده است. تصاویر منتشر شده نشان می دهد که موشک ها عمل کرده و اجزای آن در مناطق اطراف محل انفجار پراکنده شده است.
ادامه مطلب
علیرضا علیزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دلایل مختلفی وجود دارد که اتهام حضور سلفی- تکفیری ها در جنگ ۴ ماه گذشته قره باغ با واقعیت های صحنه جنگ سازگاری نداشته و از طرفی آذربایجان نیز به علت برتری راهبردی نسبت به ارمنستان هیچ ضرورتی مبنی بر آوردن چند صد سلفی برای مخدوش کردن اقدامات راهبردی خود را نمی دید. این موضوع صرف یک اقدام عملیات روانی وسیع و گسترده برای توجیح شکست ارمنستان در مقابل آذربایجان، نامشروع سازی حمایت ترکیه از آذربایجان و همچنین ابزاری برای اعمال فشار بر جمهوری آذربایجان برای گرفتن امتیاز است.
ادامه مطلب
لیلا فقیه لو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حضور مزدوران از کشورهای مختلف از جمله سوریه می تواند در مناقشه قره باغ منجربه پیچیده شدن اوضاع، بین المللی شدن آن و تبدیل شدن آن از درگیری قومی-سرزمینی به قومی-مذهبی بشود، که این امر منطقه را با بحران مواجه خواهد ساخت و زمینه رشد سلفی گری در منطقه را فراهم خواهد ساخت، که با توجه به ماهیت ضد شیعی این گروه ها تهدیدی برای ایران باشد اما نکته حائز اهمیت آن است که با توجه به اهداف ورود این مزدوران به منطقه که عمدتا مالی هستند، حضور این نیروها در کوتاه مدت نمی تواند تهدیدی برای ایران باشد لکن با توجه به فعالیت گروه های وهابی در آذربایجان در بلندمدت می تواند به آسیب پذیری جمهوری اسلامی ایران منجر شود.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: محمد جواد ظریف در حالی وارد مسکو می شود که با چنین پرونده هایی دست به گریبان است که چه بسا بیش از آن که برآمده از اتفاقات واقعی باشد، برآمده از یکسری محذوریت ها یا سوء تفاهمات باشد. شاید برای همین است که بعضی از کارشناسان سفر این مرتبه وزیر امور خارجه کشورمان به روسیه و قفقاز را مهم می دانند. چرا که از یک سو باید سوء تفاهمات را برطرف کند و از سوی دیگر روی پرونده های مهم منطقه ای به ویژه پرونده مربوط به حوزه قفقاز تمرکز کند و باب تازه ای از همکاری ها را بگشاید.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: راه صلح در قره باغ کوهستانی و حل و فصل مناقشه طولانی مدت چندان هموار نیست. همان تجربه احساس شکست در طرف آذربایجان که به جنگ ۴۴ روزه منتهی شد در ارمنستان هم وجود دارد و آشوب های پساجنگ در این جمهوری قفقاز جنوبی چشم انداز نامعلومی را برای صلح در منطقه ترسیم می کند که ممکن است دور جدیدی از خشونت ها را به همراه آورد. عملکرد اروپا و آمریکا در برخورد با مناقشه قره باغ بدون تردید سازنده نیست و آنها با حمایت غیراصولی و تعصب آلود از یکی از طرفین مناقشه و نیز تشویق جدایی طلبی در منطقه عملاً آتش بیار معرکه شده اند.
ادامه مطلب
برای کشورهایی که در جستجوی شکستن بن بست های دیرینه ژئوپلتیک هستند، پیدایش هواپیماهای بدون سرنشین مسلح نسبتا ارزان و با قابلیت خوب، جانشینی وسوسه انگیز است. این ابزارها می توانند به کشورها در تصرف سریع سرزمینی، سرکوب و مجازات مخالفان کمک کنند.
ادامه مطلب
صادق ملکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی درباره بحران قره باغ می گوید: دقت کنید خودکرده را پشیمانی نیست. برنده و بازنده بودن در یک بحران امری آنی نبوده و زنجیروار به سیاست های کلان و خُرد کشورها ارتباط دارد. وقتی ما به عنوان ایران مشغول بازی بزرگتر از ظرفیت خود باشیم، از بازی های منطقه ای در اندازه قامت خویش باز می مانیم.
ادامه مطلب
صادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خودکرده را پشیمانی نیست. برنده و بازنده بودن در یک بحران امری آنی نبوده و زنجیروار به سیاست های کلان و خُرد کشورها ارتباط دارد. وقتی مشغول بازی بزرگتر از ظرفیت خود باشید، از بازی های در اندازه قامت خویش باز می مانید. با توجه به این سخن، سیاست ایران در ارتباط با بحران قره باغ با مد نظر قراردادن شرایط داخلی و فشارهای ناشی ازتحریم ها و به طور کلی خطرات مترتب بر امنیت ملی ایران از سمت ها و نواحی مختلف، رویکردی قابل قبول بوده است.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: خوش‌خیالی و ساده‌اندیشی است که جنگ کنونی قره‌باغ میان ارمنستان و آذربایجان را یک نزاع دو بازیگر معمولی و کوچک منطقه‌ای برای تصرف یا آزادسازی بخشی از سرزمین یکدیگر قلمداد کنیم. جنگ قره باغ و تحولات آن تاکنون نشان از یک سیاستگذاری عمیق‌تر و گسترده‌تر برای کل قفقاز بزرگ و حتی آسیای جنوب غربی دارد، سیاستگذاری عمیقی که نتایج و پیامدهای ژئوپلیتیکی آن می‌تواند برای برخی بازیگران منطقه‌ای مانند ایران و روسیه بسیار ویرانگر و دردناک باشد.
ادامه مطلب
عارف بیژن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط جمهوری آذربایجان و ایران در دو دهه گذشته فراز و نشیب های زیادی را سپری کرده، اگرچه اکثریت شیعه در هر دو کشور غالب است، اما تفاوت در شیوه حکومت داری و تنظیم قوانین اساسی در اکثر حوزه ها تفاوت هایی را شامل می شود. جدای از جنبه قومی، نزدیکی باکو با اسرائیل یکی از عوامل تخریب کننده در روابط ایران – جمهوری آذربایجان است. به عنوان مثال، گزارش شده که آذربایجان اجازه دسترسی به پایگاه های نظامی خود به اسرائیل داده تا برای عملیات جاسوسی علیه ایران استفاده کند که این مهم از سوی مقامات جمهوری آذربایجان تکذیب شد. از طرفی برخی از روحانیون در داخل ایران نیز اعتراض کردند که چگونه آذربایجان به عنوان یک کشور اسلامی، با داشتن اکثریت شیعه، می تواند به اسرائیل نزدیک شود و بیان داشتند که اسرائیل فقط آذربایجان را به این دلیل که ایران همسایه آن است به عنوان یک متحد می داند و نه به دلایل اقتصادی یا نظامی؛ امری که به نظر نویسنده از سوی برخی روحانیون انتظار می رفت آذربایجان نیز به عنوان یک کشور با اکثریت جمعیت شیعی بخشی از مبارزات ضد اسرائیلی ای باشد که ایران آغازگر آن بود، اگرچه تاکنون از سوی آذربایجان رد شده است.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشتی اختصاصی از سوریه برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه به بی اعتنایی به قوانین بین المللی با هدف تمرکز تلاش ها برای اجرای سیاست عثمانی گری در قفقاز ادامه می دهد و تلاش دارد صرف نظر از نتایج جنگ قره باغ مواضع و نفوذ خود را در مناطق قفقاز جنوبی تقویت کند.
ادامه مطلب
امیر سجادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ فعلی میان آذربایجان و ارمنستان عرصه خوبی را برای راستی آزمایی دو دیدگاه مزبور فراهم کرده است. قرار گرفتن ترکیه، کشوری سنی مذهب با زمامدارانی دارای تمایلات اسلام سَلَفی و از جنس قرائت اخوان المسلمین در کنار آذربایجان، کشوری شیعی مذهب با رهبرانی به لحاظ فکری لائیک، گویاترین دلیل بر ابطال دیدگاه «سیاست بسط ایده ئولوژیک اسلام اخوانی» توسط زمامداران آنکارا است.
ادامه مطلب
نیکول پاشینیان در این گفت وگو می گوید: به وضوح قابل مشاهده است که ترکیه دائم در تلاش است تا آتشبس برقرار نشود چون اهداف ترکیه بسیار گسترده است. مساله ترکیه نه فقط قره باغ بلکه حضور در منطقه قفقاز جنوبی است و من باید تاکید کنم این سیاست احیای امپراتوری است که ترکیه درصدد گسترش نفوذ خود به سمت شرق، شمال، جنوب و جنوب شرقی قره باغ است که این سیاست تاثیر مستقیمی بر همه کشورهای منطقه میگذارد و کشورها باید این واقعیت را در نظر بگیرند و موضع خود را در قبال این رویکرد مشخص کنند.
ادامه مطلب
حمید خوش آیند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اسرائیل، بازیگر فعال قره‌باغ اسرائیل یکی از بازیگران اصلی و فعال در حوزه «تهیه آتش» منازعه قره‌باغ است که پیشاپیش و به خوبی این نقش را از طریق فروش‌های گسترده تسلیحاتی به آذربایجان، ایفا کرده؛ دولت آذربایجان یکی از مشتریان مهم تسلیحاتی اسرائیل است.
ادامه مطلب
پرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: . اما در این جا پرسشی مطرح می شود که اساسا چرا سازمان امنیت سازمان ملل نمی تواند در کاهش یا از بین بردن این بحران عملکرد شایان ذکری را از خود نشان دهد. برای پاسخی کوتاه به این سوال باید اشاره کرد که دلیل این امر در آن است که این سازمان استقلال خود را از دست داده است و همواره باید بر طبق نظر و رای قدرت های هژمون باشد.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به زیرساخت های ژئواستراتژیک منطقه تووز، درگیری میان دو کشور حاصل منافع اقتصادی یک طرف یعنی آذربایجان و منافع سیاسی طرف دیگر یعنی ارمنستان است.
ادامه مطلب
مرصاد جمالی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایالات متحده آمریکا نقش محافظه‌کارانه‌ای را در این بحران اتخاذ کرده است. واشنگتن از طرفی مباحث مربوط به پایگاه‌های نظامی خود و منافع اسرائیل را در نظر دارد و از طرفی لابی قدرتمند ارمنی در کنگره را. این وضعیت موضع محافظه‌کارانه هرچه تمام‌تر واشنگتن در این بحران را باعث شده است و جز چند اظهار‌نظر کلی، چیز دیگری را شاهد نبوده‌ایم.
ادامه مطلب
محمد حسین نامدار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سوء استفاده رژیم صهیونیستی با توجه به روابط استراتژیک با جمهوری آذربایجان و بواسطه گسترش روابطش با ارمنستان، نگرانی دیگر جمهوری اسلامی ایران است که به طرفین درگیری گوشزد شده است. هر چند ایران مواضع اصولی خود در قبال تمامیت ارضی همسایگان دارد، ولی نمی تواند نسبت به زمینه سازی همسایگان برای حضور رژیم اشغالگر قدس در نزدیکی مرزهای خود بی تفاوت باشد.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: ایران با وجود حمایتی که از آذربایجان در طول تمامی این سال ها داشته متعجب است چرا همچنان باکو حاضر نیست به تهران اعتماد کند! همچنین برای ایران قابل هضم نیست که چرا آذربایجان اصرار دارد اسرائیل را در کنار خود حفظ کند در حالی که نمی خواهد درک کند که این رژیم نیات حسنه ای ندارد!
ادامه مطلب
بهروز نامداری در یادداشتی می نویسد: هرچند کشورهای آذربایجان و ارمنستان پیش از این در دهه ۱۹۹۰ و سال ۲۰۱۶ با یکدیگر وارد جنگ تمام عیار بر سرمنطقه قرباغ شده اند اما آنچه جنگ کنونی بین دو کشور را از دو جنگ پیشین متمایز می کند وجود خطوط انتقال نفت و گاز در حاشیه محل درگیری بین دو کشور در منطقه تووز(Tovuz) است. تووز منطقه ای است که خطوط حیاتی انرژی صادراتی آذربایجان به اروپا در کریدوری تحت عنوان کریدور شرق – غرب یا ترانس – اوراسیا از آن عبور می کند. این خطوط شامل خط انتقال نفت باکو –تفلیس - جیهان (BTC) و خط لوله گاز قفقاز جنوبی(SCP) که تنها تامین کننده گاز خط لوله ترانس آناتولی یا TANAP است.
ادامه مطلب
وازگن پتروسیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع، ترکیه با گشودن یک جبهه جدید در قفقاز، در تلاش است تا نیروهای خود را در سوریه و لیبی دوباره مستقر کند.
ادامه مطلب
محمدحسین نامدار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبق اظهار مقامات وقت نظامی کشورمان، علاوه بر ارائه مشاوره نظامی به سران باکو و آموزش نظامی نیروهای آذربایجانی، از ایران نیروهایی هم برای جلوگیری از پیشروی بیشتر متجاوزین ارمنی به مناطق جنگی اعزام شدند. بنا بر اظهارات محسن رضایی، فرمانده وقت سپاه پاسداران، تعدادی از نیروهای ایرانی در صحنه جنگ شهید شد و جنازه برخی از آنها در خاک جمهوری آذربایجان دفن شدند. علاوه بر اینها، ایران پذیرای ۷۰ هزار آواره جنگی از آذربایجان در خاک خود بود و برای سال های سال کمک های انساندوستانه خود را به آوارگان جنگی مستقر در خاک جمهوری آذربایجان اعطا می کرد. آنقدر احساس نزدیکی با مردم جمهوری آذربایجان وجود داشت که در سال ۱۹۹۳ هاشمی رفسنجانی هواپیمای ریاست جمهوری را به نخجوان فرستاد تا حیدر علیف، رئیس مجلس عالی نخجوان را برای برعهده گیری پست ریاست جمهوری آذربایجان، به باکو منتقل کند. در مقابل تمامی این کمک ها، نمک نشناسی های فراوانی مشاهده شد.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: بسیاری از ناظران از همان ابتدا براین باور بودند که نمی‌توان به راحتی برای جنگ قره‌باغ برنده و بازنده پیش‌بینی کرد. دلیل آن یکی مربوط به انگیزه‌های هریک از طرف‌ها و دیگری توان نظامی ـ اقتصادی آنها در تحمل جنگ بلند مدت است. علاوه براین، فشردگی موقعیت جغرافیای منطقه درگیری، تاب تحمل جنگ بلندمدت را از دو طرف خواهد گرفت. نتیجه اینکه هنوز هیچ‌یک از طرف‌ها آنقدر قوی نیست که دیگری را به تسلیم وادار کند.
ادامه مطلب
دیپلماسی ایران در سومین وبینار خود که به دلیل شیوع بیماری کرونا به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، با میزبانی از سفرای سابق ایران در آذربایجان و کارشناس ارشد حوزه قفقاز به بررسی آخرین وضعیت قره باغ و سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال این مناقشه پرداخته است.
ادامه مطلب