نکاتی چند درباره تنش اخیر در مرزهای ارمنستان با جمهوری آذربایجان

بهانه هایی برای آغاز جنگ

۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۱۶:۰۰ کد : ۲۰۰۷۶۷۶ آسیا و آفریقا انتخاب سردبیر
علیرضا علیزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید چنین به نظر برسد که متمایل شدن به مواضع ارمنستان منافع ایران را در منطقه تأمین کند، ولی با رویکرد راهبردی به یقین می توان گفت در میان مدت منافع رقبای ما (ترکیه، اسرائیل، پاکستان، و غرب) در منطقه از منظر حمایت از وحدت ارضی آذربایجان تقویت خواهد شد.
بهانه هایی برای آغاز جنگ

نویسنده: علیرضا علیزاده، کارشناس مسائل قفقاز 

دیپلماسی ایرانی: در چند روز گذشته بین ارمنستان با نیروهای مرزی جمهوری آذربایجان در مناطق لاچین و کلبجر درگیری هایی صورت گرفته، که به گزارش وزارت دفاع ارمنستان 1 کشته، 13 اسیر و 24 مفقود ارمنی به ثبت رسیده است. ایروان بعد از گذشت یک سال، با عدم پذیرش شکست جنگ 44 روزه با ارتش آذربایجان، تلاش می کند امضاء توافق نامه صلح با باکو را به تأخیر اندازد. حتی ایروان نشست سه جانبه ای (روسیه، ارمنستان و آذربایجان) که قرار بود در 10 آبان در سوچی یا مسکو برگزار کند را به سال آینده میلادی موکول کرد. 

با این اوصاف ارمنستان با تنش اخیر نقض مفاد بیانیه سه جانبه در 10 نوامبر 2020 و 11 ژانویه 2021 بوده و این گونه تنش ها به صورت مقطعی طی ماه های آینده تا مشخص کردن وضعیت مرز بین طرفین ارزیابی می شود. 

تنش اخیر پیامدهایی را در سطح منطقه ای و بین المللی در پی داشته که به شرح زیر است: 

1. «آرمن گریگوریان»، دبیر شورای امنیت ارمنستان از مسکو طی بیانیه ای درخواست کرد بر اساس توافق نامه دوجانبه سال 1997 از خاک ارمنستان دفاع و تهدید کرد در صورت عدم کمک مسکو در تنش، از ناتو درخواست یاری خواهند کرد. (این مطلب در ترجمه بیانیه روسی حذف شده و در متن بیانیه اصلی ارمنی وجود دارد.) 

2. پاشینیان طی تماس تلفنی با پوتین ضمن تلاش برای اعلام تجاوز آذربایجان به خاک ارمنستان، از روسیه درخواست کمک کرد.

 3. روسای گروه مشترک مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا طی بیانیه ای ضمن ابراز نگرانی، تشدید تنش های اخیر را نیازمند یک راه حل توافق شده، جامع و پایدار برای همه مسائل حل نشده قره باغ کوهستانی مطرح کردند.

4. پاشینیان با «چالز میشل» رئیس شورای اتحادیه اروپا تماس تلفنی گرفت. آقای میشل نسبت به وضعیت درگیری ابراز نگرانی و ادامه درگیری ها را غیرقابل پذیرش دانست.

5. «آرشاک کاراپتیان» وزیر دفاع سابق ارمنستان در 17/08/1400 (8 نوامبر) از طریق لاچین سفری غیر قانونی به قره باغ کرد.

6. پاشینیان بعد از سفر «آرشاک کاراپتیان» وزیر دفاع را عزل و معاون خود «سورن پاپیکیان» را به این سمت منصوب کرد. ایشان هدف خود از این اقدام، خروج از شرایط فعلی کشور عنوان کرد.

7. «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه طی گفت وگوی تلفنی با «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه، طی بیانیه ای اعلام کرد: به اقداماتی که به تثبیت وضعیت و اجرای مستمر توافقات سه جانبه با میانجیگری روسیه کمک می کند، ادامه خواهد داد. 

8. «سرگئی شویگو» وزیر دفاع روسیه پس از گفت وگو با طرفین درگیری، اوضاع به آرامی بازگشته است. تا زمانی که ارمنستان در حوزه تعیین مرزهای بین المللی با جمهوری آذربایجان به مذاکرات رسمی نپردازد، این تنش ها پایان نخواهد یافت و جمهوری آذربایجان برای تثبیت مرزهای بین المللی خود که مورد تأیید سازمان های بین المللی است، از هر فرصتی استفاده خواهد کرد. 

همچنین دولت پاشینیان با زیرکی دو هدف را دنبال می کند: اول اینکه روسیه و حتی ایران را به یک جنگ با جمهوری آذربایجان بکشاند. دوم اینکه با اطلاع از عدم همراهی مسکو در تنش اخیر تلاش می کند، این کشور را در اذهان عمومی جامعه خود فاقد کارآیی لازم و بی اعتباری به نفع غرب گراها نمایان کند. با این اوصاف شاید چنین به نظر برسد که متمایل شدن به مواضع ارمنستان منافع ایران را در منطقه تأمین کند، ولی با رویکرد راهبردی به یقین می توان گفت در میان مدت منافع رقبای ما (ترکیه، اسرائیل، پاکستان، و غرب) در منطقه از منظر حمایت از وحدت ارضی آذربایجان تقویت خواهد شد.

کلید واژه ها: ایران و ارمنستان ایران و آذربایجان ایران و ارمنستان و آذربایجان ایران جمهوری اسلامی ایران جمهوری آذربایجان جنگ آذربایجان و ارمنستان جمهوری آذربایجان و ارمنستان


( ۴۴ )

نظر شما :

ایرانی ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۱۶:۵۱
نکات خوبی به طور مختصر و مفید و بدور از هیجان و تعصب مطرح کردید
فدوی ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۱۷:۰۴
نویسنده ی محترم مقاله با استفاده کردن از کلمۀ " یقین " در انتهای مقاله ، نشان داده است که آرزوهای خود را به رشتۀ تحریر در آورده تا بیان واقعیات و با گنجاندن نام پاکستان آرزوهای خود را در حد یک تمنا به نمایش گذاشته است .
احمد ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۱۸:۰۶
نویسنده محترم ساکن جمهوری اذربایجان هست؟
علی ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۱۸:۳۴
نویسنده به مطالب خوبی اشاره کردن اما اینو هم میگفتن که ایران باعث بروز تنش میان دو کشور هست چون ایران مخالف سرسخت پایان دشمنی میان دو کشور وحتی ایجاد کریدور جدید است. میتوان اینو در دیدار سفیر ایران از منطقه مناقشه ، دیدار سفیر ایران با مشاور منیت ملی ارمنستان ، تماسهای مکرر مسئولین کشورمان با ارمنیها ، وعده به ارمنستان برای کمک بهشون در صورت وقوع جنگ جدید رو دید.
فدوی ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۱۸:۵۹
چه بخواهیم و چه نخواهیم و چه خوشمان بیاید یا نیاید ، آذربایجان جولانگاه اسراییل و ترکیه شده است و دیر یا زود سر و کله پایگاه های نظامی اسراییلی به شکل کاملا آشکار نمایان خواهند شد . البته آرزوی بزرگتر ترکیه یعنی رهبر جهان ترک شدن خیالی واهی است چرا که اساسا چیزی به نام جهان ترک و اتحاد ترک و غیره نداریم . شاید وقتش شده ما هم یاد بگیریم که دوران برادری دینی و اتحاد مذهبی تمام شده و اقتصاد و جیب پر پول تعیین کننده ی اتحادها و نزاع ها می باشد . فشار تحریمها و حذف آرام ایران از اقتصاد خاورمیانه فرصتی است گرانبها برای دشمنان منطقه ای ما که به بهترین نحو در حال استفاده از آن هستند .
احمد ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۲۰:۲۷
متنی بی ربط و بی دلیل که تنها بر غرب ستیزی بنا شده است
امیر ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۲۰:۵۳
مقالات آقای علیزاده و آقای دوزال انگار مقالات یک قومگرا است و تعجب از اینکه از نفوذ اسراییل در باکو و اتحاد تورانیسم ترکیه و خطرات پانترکا داخلی را خواسته یا ما خواسته به حاشیه و عدم توجه برده اند( دیروز نقشه پانترکیسم حزب ملی و پانترکی دولت باغچه لی مناطقی از ایران را تصرف کرده البته در نقشه ،پاکستان در قضیه کشمیر با هند و طالبان پاکستان ضعف دارد ،ترکیه هم در توهم اتحاد تورانیسم ،
کوروش ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۲۱:۵۲
ایران حتی اگر به درگیری نظامی هم کشیده شود ضررهایش کمتر از نداشتن مرز بین المللی با یک همسایه است. باکو نشان داده است تا اقدام عملی ما را نبیند دست از گستاخی برنمیدارد. مسلما با کوچکترین اقدام دمشان را روی کولشان خواهند گذاشت چون حتی با وجود حمایت ترکیه و اسراییل توان تهدید ایران را هم ندارند و به متن اصلی همان توافقی که امضا کرده اند برخواهند گشت که تنها یک راه ارتباطی با نظارت روسیه را در اختیار آذربایجان میگذارد نه یک کریدور با حضور نظامیان آذربایجان. حتی این هم به نفع ما نیست. تحلیلی که در اینجا ارایه شده مبنی بر بی عملی ایران یا حمایت از باکو است که همین حالا نتایج این اقدامات در جریان جنگ قره باغ را ملاحظه میکنیم! با بی عملی مشکلات ما بیشتر خواهد بود. همینطور اینکه ارمنستان به دنبال درگیری باشد هم با توجه به توازن قوا اصلا منطقی نیست.
سیاوش ۲۸ آبان ۱۴۰۰ | ۲۱:۵۷
حمایت از ارمنستان در مقابل جمهوری جعلی باکو و نئو های حاکم بر ترکیه از نان شب واجب تر هست. اگر اشتباه سال گذشته را تکرار کنیم و از ارمنستان حمایت نکنیم باید منتظر عواقب بسیار خطرناکی در منطقه آذربایجان خودمان باشیم.
فرزاد ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۰۱:۳۸
یک تحلیل کاملا سطحی و انحرافی
عبدالرضا ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۰۹:۱۵
تحلیل جامع و خوبی است و اعتبار دیپلماسی ایرانی را نشان می دهد
آتیلا ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۰۹:۲۲
یادداشت خوبی بود که واقیعیتهای عینی و واقعی موجود در منطقه را بخوبی تبیین و روشن کرده که متاسفانه این روزها در مدیای فارسی با شانتاژ و پخش اخبار و تحلیلهای یکطرفه به نفع ارمنستان و بر ضد آذربایجان مغفول واقع شده و حقایق بصورت وارونه ارایه می شود و نقش منفی ارمنستان در نقض توافق سه جانبه و طفره رفتن در عمل به آن در بیشتر رسانه های فارسی نه تنها منعکس نمی شود بلکه همواره سعی می کنند آذربایجان را در این تنشها مقصر جلوه بدهند در صورتی آذربایجان که طرف پیروز و قدرتمند بارها دست دوستی در رفع اختلافات و تنشها بسوی ارمنستان دراز کرده و هر بار از طرف ارمنستان رد و یا با بی اعتنایی مواجه شده است.
یه بابایی ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۰:۱۳
این کارشناس ! قفقاز با نگاه به دیدگاه ها و مصاحبه هاش همیشه بسوی آذربایجان و ترکیه غش میکنه!! و دیدگاه هاش بیطرفانه نیست !!
توران ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۰:۵۸
از ناتویی کمک میگیرد که ترکیه در ان حق وتو دارد. و صاحب ارتش دوم ناتو هست؟ عجب عقلی ههههه
خسرو ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۱:۲۹
تا وقتی که تفکر ارمنی ، از منافع ناحق سوپسید حمایت کلوپ صلیبی چشم پوشی نکند و توافق و صلح و تجارت را بر آرزوهای نژادپرستانه غیرواقع بینانه ترجیح ندهد و امید به کسب امتیازات ارضی بیش از پتانسیل ملی خود داشته باشد -- درگیری های کوچک و بزرگ ادامه خواهند یافت ولی منجر به جنگ تمام عیار نخواهد شد چون آذربایجان و ارمنستان و حامیان هر دو طرف در توازن نسبتا واقعی قرار دارند اما جمهوری اسلامی ایران با ارزیابی دوباره محیطی منطقه با توجه به عوض شدن حکومت در آینده نزدیک در ترکیه به نفع نزدیکی به غرب و نزدیکی بیشتر ارمنستان به غرب ، ودر نتیجه به احتمال زیاد کم شدن نفوذ ترکیه در آذربایجان ، جایگاه جدید خود را در کنار آذربایجان تقویت کند
به توران ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۳:۲۳
ترکیه نه حق وتو داره نه ارتش دوم ناتوست ارتشهای آمریکا و انگلیس و فرانسه هنوز نمردن که ترکیه بشه ارتش دوم ناتو حق ناتو هم فقط در اختیار 5 کشوره که ترکیه توشون نیست
فرهاد ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۴:۵۹
جناب به اصطلاح تحلیلگر، همین حالا مملکت به خاطر شعارهای انحرافی امثال این نوشته در جنگ قره باغ کلی خسارت دید. شما الان پول جایگزینی مسیر ترانزیتی از باکو به ارمنستان رو میدید!؟ اگه بعدا دوباره باکو برای ایران هزینه ایجاد کرد شما جوابگو هستید؟
در پاسخ به احمد ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۵:۳۷
نویسنده ساکن آذربایجان نبوده اما سعی نموده در جهت منافع ج.ا.ایران بنویسد.
در جوا ببه پاسخ دهنده به احمد ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۶:۵۵
نویسنده از شماست تمامیت اری جمهوری تازه به دوران رسیده آذرباییجان مهمه و تمامیت ارضی ایران که جمهوری آذرباییجان n تا استان غیرترکش و هم در کنار استانهای ترک میخواد مهم نیست ؟! اینم منطق نداشته شماست
کامران ۲۹ آبان ۱۴۰۰ | ۱۹:۱۰
در سرتاسر مرز دو کشور اکثرا مواضع نظامی ارمنستان در عمق خاک اذربایجان قرار دارد بعلاوه هنوز ۸ روستای خارج از منطقه قره باغ در اشغال ارمنستان است و اهمیت این روستاهای اشغالی در قازاخ عبور راه ارتباطی ارمنستان و گرجستان از میان انهاست در واقع تاخیر در تعیین مرز دو کشور و پیمان صلح و ازاد سازی راههای عبور و تخلیه مناطق باقی مانده باعث تنش و درگیری خواهد بود و این خق برای اذربایجان در عمل متقابل و استقرار نظامی بعضا در عمق خاک ارمنستان و ارتفاعات مشرف بر راهها و مناطق مسکونی را محفوظ میدارد.
آتیلا ۳۰ آبان ۱۴۰۰ | ۱۰:۲۸
در جواب به توران عزیزم وقتی تو هنوز فرق بین شورای امنیت سازمان ملل را با سازمان ناتو نمی دانی مجبور نیستی اظهار نظر کنی جهت اطلاعت در سازمان ناتو همه اعضای عضو حق وتو دارند و تا در موضوعی به اجماع و تصمیم همه اعضا نباشد ناتو نمی تواند در آن موضوع وارد شود آن پنج کشوری شما شنیدید حق وتو دارند شورای امنیت سازمان ملل هست
به کامران ۱۰ آذر ۱۴۰۰ | ۱۷:۵۱
اشغالگر واقعی اتراک هستن نه ارامنه اون روستاها از اصل ارمنی بودن ترکها حداقل هزارسال بعد اومدن ارامنه پس گرفتنشون و دوباره الان ترکها میخوان بگیرنشون یه کم تاریخ بخون ببین کی مال کجا بود البته شما که تو خود ایران هم از کردستان و گیلان همسایه هاتون تا بقبه جاها مهاجرت کردید و توهم دارید از اصل ترک بودن دیگه نمیشه چیزی بهتون گفت ادامه بدید تا ان شاءالله آتشی که در احادیث وعده داده شده برخیزد از آذرباییجان فقط این دفعه خودتونید که نسل کشی میشید نمیتونید بقیه رو نسل کشی کنید