محمدحسین معصوم‌زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به عدم توازن قوا میان باکو و ایروان و همچنین شواهد موجود در خصوص تحرکات طرف آذربایجانی در تجهیز خود و دست نکشیدن از گفتارهای تهاجمی علیه ارمنستان، ادعای نزدیکی صلح پایدار در منطقه قفقاز جنوبی رد می‌شود و بالعکس احتمالاً باید درگیری جدیدی در منطقه را شاهد باشیم.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: روسیه با تجاوز نظامی به اوکراین، و ناگزیر به فراخوان نیروهای نظامی حافظ آتش بس از قفقاز، عملا از صحنه قفقاز جنوبی خارج شده است. اگرچه هنوز دو منطقه اداری از جمهوری گرجستان (اوستیای جنوبی و آبخازیا) را در اشغال نظامی و تشکیل دولت خودخوانده در اخیتار دارد، ولی هیمنه روسیه در قفقاز جنوبی در حال فروکش است که سفر اخیر رئیس جمهور پوتین به باکو و تاکید وزیر امور خارجه روسیه بر اجرای کریدور به اصطلاح زنگه زور موجب اعتراض جمهوری اسلامی ایران شده است که با موافقت جمهوری آذربایجان در حال احداث و تکمیل «کریدور ارس» از داخل خاک ایران برای ارتباط نخجوان و جمهوری آذربایجان طراحی واجرا می شود که بخشی از آن منطبق بر همان مسیری است که از زمان فروپاشی شوروی، جمهوری اسلامی ایران اجازه تردد از آن را برای ارتباط آذربایجان و نخجوان فراهم کرده است.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: الهام علیف حامی برقراری صلح نیست، بلکه هدف وی آماده شدن برای دور بعدی اقدامات نظامی در جنوب ارمنستان است. سخنان او درباره ارمنستان و سیاست بین‌الملل تنها ثابت می‌کند که علی‌اف و رژیمش به جای جست‌وجوی راه‌حل‌های صلح‌آمیز، در حال افزایش قدرت نظامی، لفاظی‌های تهاجمی و بی‌ثبات کردن منطقه هستند.
ادامه مطلب
رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به تحلیل ها و گزارش ها و موضع گیری های اخیر پیش بینی می شود در صورتی که دو کشور با یک توافق منطقی و مبتنی بر اصول بین المللی و لحاظ منافع همه کشورهای درون قفقازی و همسایگان قفقاز مانع ورود و دخالت قدرت های بیگانه شوند، این توافق پایدار بستر مناسبی برای صلح دائمی در قفقاز خواهد بود.
ادامه مطلب
بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: رئیس شورای اروپا در تاریخ مهر ماه ۱۴۰۲ با انتقاد از روسیه، ناتوانی این کشور در تامین امنیت و صلح برای قره‌باغ را خیانت به ارامنه دانست. بنا به اظهار وی روسیه می‌خواست در آنجا سرباز داشته باشد تا توافق صلح و امنیت را ضمانت کند، اما عملیات نظامی که توسط جمهوری آذربایجان در ماه سپتامبر ۲۰۲۳ انجام شد کوچکترین واکنشی را از سوی نیروهای صلحبان روسی در منطقه بر نیانگیخت.
ادامه مطلب
امیر باقرزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جنگ اول قره باغ دارای نقاط بسیار تاریک و مبهمی است که آن چنان مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته، یکی از این نقاط تاریک، کشتار خوجالی به دست نیروهای افراطی و ملی گرای ارمنی بود. از تاریخ ۲۵ تا ۲۶ فوریه ۱۹۹۲، نیروهای مسلح ارمنی با کمک هنگ ۳۶۶ روسیه، این شهر را به تصرف خود درآوردند. در نتیجه اشغال این شهر، ۶۱۳ نفر ازجمله ۶۳ کودک، ۱۰۶ زن و ۷۰ فرد سالمند، توسط قوای متحد ارمنی و روسی کشته یا به قولی سلاخی شدند.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نگرانی الهام علیف، رئیس جمهوری آذربایجان، از سنگین شدن کفه ترازو به نفع ارمنستان به علت فشار فرانسه، آلمان و آمریکا و لابی ارامنه در این کشورها برای اولین بار باعث شده است تا او هم به پذیرش میزبانی ایران بی میل نباشد.
ادامه مطلب
از جمله عواملی که آذربایجان را به سمت اقدام در قره باغ سوق داد بی‌اعتمادی به دولت ایروان و سپس به راه افتادن تظاهرات به علت ضعفش در برخورد با بحران اقلیم بود.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: طبق ماده ۲ کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایات نسل‌کشی، هر وضعیتی که «عمدا شرایط زندگی یک گروه انسانی را که ممکن است منجر به نابودی فیزیکی آنها شود» ایجاد کند، به منزله مصداق واضح نسل‌کشی است. در واقع، همه شرایط برای ایجاد قحطی علیه قره‌باغ و جمعیت ارمنی آن فراهم شده است.
ادامه مطلب
روابط بین ارمنستان و روسیه تیره است. نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی لا ریپوبلیکا بار دیگر از ناتوانی سربازان روسی مستقر در قره باغ علیا برای تضمین حرکت آزاد در کریدور لاچین انتقاد کرد. اما نخست وزیر ارمنستان به همین جا بسنده نکرد و آینده تعهد دیپلماتیک روسیه در قفقاز جنوبی را زیر سوال برد.
ادامه مطلب
احسان موحدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این تصور که آمریکا و اروپای مسیحی به خاطر دین مشترک با ارامنه، منافع اقتصادی و نظامی و سیاسی خود را قربانی می کنند خام دستانه است و برخی که در ایران مسائل را تنها از چنین زاویه ای تحلیل می کنند باید به این نکته توجه کامل داشته باشند.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با آغاز جنگ اوکراین روسیه ناگزیر شد که همه انرژی خود را در اوکراین متمرکز کند و باتوجه به این‌که جنگ اوکراین به صورتی که روسیه تصور می‌کرد پیش نرفت و روسیه عملاً در جنگ اوکراین وارد یک باتلاق ژئوپلیتیک شد حضور روسیه در منطقه قفقاز و حتی در سوریه کاهش پیدا کرد. این مسئله به این منجر شد که ترکیه با خیال راحت‌تری برنامه‌های منطقه‌ای خود را به‌وسیله‌ی جمهوری آذربایجان در منطقه قفقاز به‌پیش ببرد و جنگ اوکراین عملاً چند فرصت طلایی را در اختیار ترکیه قرار داد.
ادامه مطلب
علیرضا رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پایش وضعیت نشانگر آماده شدن کشور آذربایجان برای نبرد نهایی و ایجاد دالان زنگه زور است؛ امری که ارتباط ترانزیتی ایران با بخشی از اورآسیا را دچار آسیب خواهد کرد و هزینه ها و پیامدهای آن کم نخواهد بود.
ادامه مطلب
عظیم سهرابی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با نگاه به قطعنامه های شورای امنیت آشکار می شود که از دیدگاه شورای امنیت قره باغ و مناطق پیرامون آن متعلق به آذربایجان است و اقدامات تجاوزکارانه ارامنه صرفا توسط ساکنین ارمنی منطقه قره باغ صورت نگرفته و دولت ارمنستان در شروع و تداوم بحران دخیل بوده است و شورای امنیت نقض صلح و امنیت در منطقه را احراز کرده بود.
ادامه مطلب
دیکتاتوری ها، مستحکم به نظر می رسند تا روزی که لحظه مرگشان برسد. شاید آذربایجان نمای درخشانی داشته باشد اما بنیادش پوسیده است. شرط بندی روی یک شراکت پایدار با آذربایجان، همچون قماری به نظر می رسد که مخاطرات فزاینده ای دارد.
ادامه مطلب
امید آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه در حال تبدیل شدن به یک بازنده در قفقاز جنوبی است و رویه سردرگم، ضمخت و متکبرانه روسها باعث شده ایران نیز در این منطقه شرایط دشواری داشته باشد و ترکیه، صهیونیست ها و ناتو روز به روز پروژه روسیه زدایی از قفقاز را با قدرت بیشتری پی بگیرند.
ادامه مطلب
گقارد منصوریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به صراحت می توان به شکست سیاست های دولت پاشینیان و تضعیف جایگاه ارمنستان و همپیمان استراتژیک خود، روسیه را در معادلات منطقه قفقاز و عرصه بین الملل بیان کرد. دولت پاشینیان با امیدی غیر واقعی به غرب و اقدامات مغلوط خود، رنجش روسیه و کشورهای پیمان امنیت دسته جمعی را موجب شده است. تنها پیمان امنیتی جدی که ارمنستان عضو آن است.
ادامه مطلب
در حال حاضر واشنگتن و تهران اهداف مشترکی دارند و و به طور فزاینده، نگران تلاش های تهاجمی جمهوری آذربایجان برای تحمیل یکجانبه صلح در منطقه هستند. آمریکا حملات آذربایجان به ارمنستان را محکوم کرد و نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان، در حمایت از ارمنستان، به ایروان سفر کرد. ایران نیز به نوبه خود از ارمنستان دفاع و در شهر مرزی کاپان کنسولگری افتتاح کرد که یک حرکت نمادین برای نشان دادن حمایت از حاکمیت ارمنستان در قلمرو مورد ادعای جمهوری آذربایجان است. بدین ترتیب، برای مقامات ایالات متحده بهتر است پیش از شتاب در حمایت قوی و بی قید و شرط از جمهوری آذربایجان، پیچیدگی های درگیری ها در منطقه را در نظر بگیرند.
ادامه مطلب
اردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: در مواجهه با ناکارآمدی گروه مینسک که به سازمان امنیت و همکاری اروپا تبدیل شده، در یافتن راه‌حلی پایدار و مواجهه با وضعیت نیروی صلح خودخوانده «روسیه» میان آذربایجان و ارمنستان که به علت درگیری در اوکراین در مأموریت خود شکست خورده است، دو کشور فرصت‌طلب یعنی ترکیه و آذربایجان برای ارمنستان دندان تیز کرده‌اند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی می نویسد: پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که آیا می شد جلوی تکمیل قطعه آخر این پازل را گرفت؟ یعنی آیا امکان داشت ابزار دخالت را از طرف غربی گرفت و اجازه نداد در بحران سیاسی به وجود آمده در کشور دخالت کند؟ اگر دور آخر مذاکرات به نتیجه می رسید و برای غربی ها خط و نشان نمی کشیدیم، آیا اکنون شاهد آتش به یار معرکه بودن غربی ها می بودیم؟ آیا با رسیدن به توافق نهایی و احیای برجام که اگر برای ایران بیش از همه اهمیت اقتصادی داشته باشد برای غرب اهمیت امنیتی دارد، غرب به خود اجازه می داد روی آتش بحران فعلی کشور بنزین بریزد؟
ادامه مطلب
دکتر مریم خالقی نژاد می گوید: همیشه یکی از مهمترین عواملی که یا آتش بیار معرکه هستند و یا در فروکش کردن تنش ها کمک می کنند عوامل و مداخلات خارجی است که بنا بر اهداف و منافع خویش وارد درگیری های منطقه ای و جهانی می شوند. در این میان با ذکر دو نمونه روسیه و ترکیه بهتر می توانم توضیح دهیم.
ادامه مطلب
آنکارا چه در سوریه و چه در جنوب قفقاز، برای پر کردن شکاف حاصل از کاهش نفوذ مسکو تلاش می کند. اگر توسعه روسیه متوقف شود، ترکیه همان کشوری است که آماده گسترش نفوذ دیپلماتیک خود است.
ادامه مطلب
هفته گذشته، یک مقام ارشد ارمنی، نارضایتی خود از بی تفاوتی ائتلاف نظامی تحت رهبری روسیه به درخواست کمک ارمنستان، ابراز کرد و نانسی پلوسی نیز نارضایتی ارمنستان از برآورده نشدن انتظاراتش از این ائتلاف نظامی در درگیری های اخیر بین باکو و ایراوان را مورد تاکید قرار داد.
ادامه مطلب
ایران، تنها شریک منطقه‌ای ارمنستان، باید روسیه را متقاعد کند که تعقیب اهداف کوتاه‌مدت مربوط به انرژی در قفقاز جنوبی و سیاست مبتنی بر آن، یعنی مماشات با ترکیه ممکن است با تبدیل ارمنستان به اوکراینی دیگر، برای مسکو نتیجه معکوس داشته باشد. از این رو روسیه باید خطوط قرمز خود را در منطقه ترسیم کند و مانع از استقرار این پروژه پان ترکیستی شود. تهران نمی تواند منفعل بماند و صرفا تماشاگر شرایط همسایه شمالی خود باشد که به طور موثر توسط ترکیه، آذربایجان و متحدان آنها محاصره شده و تحت سلطه قرار گرفته است. از دست دادن ارمنستان به عنوان یک کشور حائل بازدارنده در برابر پروژه پان ترکیسم برای تمامیت ارضی ایران فاجعه بار خواهد بود.
ادامه مطلب
خدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع ترکیه و باکو از وضعیتی که متحد ارمنستان یعنی روسیه، در جنگ اوکراین گرفتار شده، استفاده کرده و جنگی را آغاز کرده‌اند تا اهداف بلندپروازانه خود را محقق کنند. اهدافی که از زمان دولت عثمانی همواره در سر حاکمان آن و ترکیه بعدی وجود داشته است تا قفقاز جنوبی را به خود ملحق کنند و همچنان نیز سیاست الحاق‌گرایی از سوی آنکارا با شدت دنبال می‌شود. این راهبرد ضمن تهدید صلح و امنیت بین‌المللی که به ویژه با رویکردهای تهاجمی ترکیه بیش از هر منطقه‌ای در جهان، حساسیت‌زا خواهد بود و همچنین ضمن نقض فاحش حقوق اقوام و اقلیت‌ها تات، تالش، ارمنی و دیگر اقلیت‌ها که در پروژه ترکسازی این مناطق پیش از این نیز مورد ظلم رژیم باکو قرار گرفته‌اند، تهدیدی راهبردی علیه ژئوپلیتیک ایران است.
ادامه مطلب
جمهوری آذربایجان امکان دسترسی ارمنستان به قره باغ را فراهم می سازد اما ارمنستان اجازه نمی دهد تا جمهوری آذربایجان از طریق دالان زنگزور به منطقه خودمختار نخجوان که بخشی از خاک این کشور محسوب می شود، دسترسی داشته باشد.
ادامه مطلب
حسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: متاسفانه شاهد هستیم تمام فشار مسئولیت و پاسخ‌گویی روی وزارت امور خارجه متمرکز است و در اکثر محافل سیاسی کشور شامل اندیشکده ها، مجلس و ... این وزارت امور خارجه، سفیر و سفارتخانه ها هستند که مورد بازخواست قرار می‌گیرند. در حالی‌که "جامعه اطلاعاتی" کشور به شمول دستگاه فرماندهی به نام شورای عالی امنیت ملی در موضوع سیاست خارجی نقش بسیار پررنگی را ایفا می‌کنند. برای روشن شدن بحث به دو نمونه از وقایعی که طی ۱۵ ماه گذشته کل سیاست خارجی و امنیت کشور را تحت تاثیر قرار داد و خطراتی ایجاد کرد که هنوز چراغ قرمز آن با پررنگی روشن است، در اینجا بطور خلاصه آورده می‌شود تا مشخص شود نیاز به ارزیابی جدی در ساختارهای مرتبط به سیاست خارجی وجود دارد.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه وقت اعلام کرد که "حضور گروه های تروریستی و تکفیری در منطقه قره باغ نگرانی جدی جمهوری اسلامی ایران است" و به موازات رسانه ها، برخی مقامات دیگر هم موضع مشابهی را در پیش گرفتند؛ اما تندترین موضع توسط وزیر امور خارجه دولت سیزدهم اتخاذ شد و حسین امیرعبداللهیان در گفت وگو با برنامه تلویزیونی "نگاه یک" ضمن با اشاره به حضور تروریست ها در خاک آذربایجان تصریح کرد: "به سفیر آذربایجان گفتم ما شرایط شما و خطر صهیونیسم و تروریسم در خاک شما علیه کشورتان و حتی کشورهای همسایه را درک می‌کنیم".
ادامه مطلب
علیرضا علیزاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید چنین به نظر برسد که متمایل شدن به مواضع ارمنستان منافع ایران را در منطقه تأمین کند، ولی با رویکرد راهبردی به یقین می توان گفت در میان مدت منافع رقبای ما (ترکیه، اسرائیل، پاکستان، و غرب) در منطقه از منظر حمایت از وحدت ارضی آذربایجان تقویت خواهد شد.
ادامه مطلب
نادر صدیقی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: تبریک سالگرد رهایی سرزمینی همسایه می‌تواند نقطه پایانی باشد بر هم‌افزایی شوم همه اشکال ناسیونالیست افراطی که در دوسوی قضیه، هرکدام به شیوه خود در تنور منازعات هویتی می‌دمند تا فرصت لحظه حاضر برای همگرایی شش کشوری یا همان "فرمت۳+۳" (ایران، ترکیه، روسیه و سه جمهوری قفقاز) به هرز رود.
ادامه مطلب