آخرین فرصت؛ تاملی در مسیر آینده

الگوی عربستان و مصر می تواند مناسب ایران و ارمنستان هم باشد

۰۱ مهر ۱۴۰۲ | ۱۴:۰۰ کد : ۲۰۲۱۹۷۰ اخبار اصلی آسیا و آفریقا
علیرضا رضایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پایش وضعیت نشانگر آماده شدن کشور آذربایجان برای نبرد نهایی و ایجاد دالان زنگه زور است؛ امری که ارتباط ترانزیتی ایران با بخشی از اورآسیا را دچار آسیب خواهد کرد و هزینه ها و پیامدهای آن کم نخواهد بود. 
الگوی عربستان و مصر می تواند مناسب ایران و ارمنستان هم باشد

نویسنده: علی منصوری، دکتری تاریخ ایران اسلامی و مدرس دانشگاه  

دیپلماسی ایرانی: قفقاز جنوبی، صحنه نبرد آینده نزدیک خواهد بود. در صورتی که کشور ما همچنان سیاست های گذشته را در حوزه قفقاز جنوبی دنبال کند بازنده اصلی آن خواهد بود. 

پایش وضعیت نشانگر آماده شدن کشور آذربایجان برای نبرد نهایی و ایجاد دالان زنگه زور است؛ امری که ارتباط ترانزیتی ایران با بخشی از اورآسیا را دچار آسیب خواهد کرد و هزینه ها و پیامدهای آن کم نخواهد بود. 

نبرد 44 روزه سال 2020م نشانگر سیاست غیرهوشمند کشورمان بود که در صورت تکرار، شاهد از دست رفتن مرزهای سزمینی خود خواهیم بود. 

حال این سوال به ذهن می رسد که در مواجهه با وضعیت بعد از سال 2020 و حرکت خزنده جمهوری آذربایجان برای قطع مسیر ترانزیتی ما با ارمنستان همچنان با انگاره ایدئولوژیک باید به این موضوع نگاه کرد یا به قول سهراب سپهری چشم ها را باید شست جور دیگر باید دید. 

اگر چه دولت ارمنستان در منتهای ضعف خود قرار دارد و به دلیل عدم مساعدت جدی روسیه و ایران به هر راهی از جمله برگزاری رزمایش پوشالی با آمریکا و... دست می زند اما آیا نمی توان از دیدگاه منافع ملی از رخداد این واقعه در آینده نزدیک پیشگیری کرد. 

این امکان فراهم است تا با تغییر نگاه و قبل از وقوع واقعه حمله آذربایجان و تصرف مسیر باقی مانده تا نخجوان و یا مصالحه/معامله ارمنستان با آذربایجان و و اگذاری این اراضی به آذربایجان تدبیری اندیشیده شود.

به نظر می رسد ضرورت دارد در صورت اهمیت مرزهای تاریخی، تصمیمی تاریخی اتخاذ کرد و با ارمنستان روابط نزدیک تری به لحاظ سیاسی – امنیتی پیش گرفت و وارد مصالحه/معامله با ارمنستان شد به گونه ای که حتی مالکیت این اراضی که دارای پیوستگی با کشورمان بوده است در راستای منافع ملی تغییر داده شود. مگر نه این است که کشور عربستان سعودی جزایر تیران و صنافیر را از کشور مصر خریداری و در نقشه جغرافیایی خود لحاظ کرد. 

به هر روی تسلیح کشور ارمنستان یا ایجاد پایگاه های مستشاری مانند سوریه در فاصله جغرافیایی مورد مناقشه که وسعت زیادی نیز ندارد می تواند رهگشا باشد. 

ایجاد دسترسی برای کشور ارمنستان در خلیج فارس در راستای توسعه تجارت می تواند در این بده بستان دارای اهمیت باشد که هم برای کشورمان سودآور و هم برای ارمنستان که فاقد دسترسی به دریای آزاد و محصور در خشکی است جذاب باشد.  

کلید واژه ها: ارمنستان ایران و ارمنستان جمهوری آذربایجان ایران و آذربایجان دالان زنگه زور زنگه زور نخجوان آذربایجان و نخجوان جنگ ارمنستان و آذربایجان جنگ آذربایجان و ارمنستان


( ۳۷۲ )

نظر شما :

خسرو ۰۱ مهر ۱۴۰۲ | ۱۴:۴۷
با پیش بینی اشتباه ، حمله آذربایجان به ارمنستان و تصرف کریدور زنگه زور -- و با فرض اشتباه بودن سیاست ایران در سال ۲۰۲۰ ، پیشنهاد غیر ملی دادن کریدور به ارمنستان برای دسترسی به خلیج فارس مطرح شده است -- مدرس محترم دانشگاه لطفا به جغرافیای ارمنستان دقت فرمایید به کجا راه دارد که برای ایران اهمیت ترانزیتی داشته باشد؟ منافع ملی ایران در کجای حمایت افراطی از ارمنستان قرار دارد؟
ناشناس ۰۱ مهر ۱۴۰۲ | ۱۹:۰۶
عالی بود .
بیز ۰۱ مهر ۱۴۰۲ | ۲۰:۲۴
توهم بود.چرا؟ چون اولا حاکمیت کنونی ارمنستان ایران که هیچ،حتی روسیه را هم پس می زند چه برسد با ایران بده بستان جغرافیایی یا پایگاه مستشاری و نظامی داشته باشد.ثانیا غرب و حتی روسیه اجازه نمی دهند ایران نفوذ نظامی و ژئوپولتیکی در حوزه نفوذش داشته باشد.ثالثا نزدیکی بیش از پیش ایران به ارمنستان باعث دور شدن بیش از پیش آذربایجان از ایران و نزدیکی اسرائیل به منطقه خواهد بود همچنین میلیونها میلیون آذربایجانی داخل ایران هم بازدارنده مهمی است که مقامات ارشد امنیتی کشور مدنظر دارند. کریدور زنگه زور می تواند یکی از کانالهای ترانزیتی ایران نیز به قفقاز،اوراسیا و اروپا باشد و باید به دیده فرصت نگاه کنیم نه تهدید.دالان ناتو نامیدن این کریدور اشتباه محض است چون ایران پنجاه سال است از طریق ترکیه با ناتو همسایه است و هیچ مشکلی تا به حال نداشته ایم.و اگر کشوری ناتو و آمریکا را به منطقه می کشد این کشور ارمنستان است نه آذربایجان.
رضا ۰۱ مهر ۱۴۰۲ | ۲۲:۰۵
بهترین راه دست کشیدن از تحلیلهای ایدئولوژیک و در پیش گرفتن منافع ملی است کردیور زنگه‌زور با هر اسم دیگری در توافق میان ارمنستان با آذربایجان وجود دارد و نیمتوان مانع آن شد. همچنین علی رغم کجفهمی‌ها و یا عدم پذیرشها، این راه مرز ایران با ارمنستان را از بین نمیبرد سیاست درست آن سات که واقعیت موجود را پذیرفته و براسا آن سیاست ورزی کنیم
محمد ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۰۰:۱۸
مقاله واقعا عالی بود ولی خدایی با این مد امنیتی سخت و ناخوانایی که گذاشتید امکان ارسال نظر خیلی کم هست ، باید چند بار عوض کنیم تا متوجه بشیم چی نوشته!
علی ۸۹ ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۰۸:۲۷
اولا که ایران بودجه کافی برای خریدن زمین در ارمنستان ندارد که کار عربستان رو بخواهد دنبال کند . دوماً پایگاه های نظامی ایران در کنار مرز ارمنستان و آذربایجان هست نیازی به پایگاه زدن در خاک ارمنستان ندارد . واقعا جای تأسف است که این مطالب رو چاپ میکنین
داریوش ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۰۹:۰۲
همپیمانی با کفار بر ضد مسلمانان محکوم به شکست است
رضا ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۰۹:۱۰
آقایون ایران شهری و فاشیست عزیز در این وسط اشتباه بزرگی که میکنند نادیده گرفتن نردم تورک همسایه این طرف آراز با ازربایجان هست.به قول سهراب سپهری چشمها را بابد ششت.
ناشناس ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۱:۴۸
به خسرو . دشمنی با منافع ملی ایران ، کورت کرده . این وسط اصلا منافع ارمنستان مطرح نیست . منافع ایران مطرح است که نباید مرز ترکیه و باکو به عنوان دو دشمن ایران ، به هم وصل شود .
ناشناس ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۱:۵۳
بازم علی پانترکه با ادبیاتی کاملا مشابه ، در تعداد زیاد کامنت گذاری کرده . منتها به حدی از عقلانیت رسیده که بر خلاف گذشته ، کامنتها را با فاصلۀ زمانی بفرستد .
محمد ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۱:۵۴
خود ارمنی ها شاید خواسته های اینچنینی از ایران نداشته باشند متاسفانه کاسه های داغتر از آش هم تو کشور کم نیستند کسانی که داوطلبانه سینه زن هیات های ارمنی هستند .
سا ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۲:۵۰
اره دیگه اونوقت ترکیه و روسیه هم اصلا چیزی نمیگن و میشینن تماشا میکنن که شما ارمنستان رو بخرین
ذوالفقار علی ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۳:۰۸
خیلی خوشحالم از این اسناد ،اسنادی که نشان می‌دهد نگرش ها نسبت به آذربایجان و زبان ترکی و مردم آن چگونه است والا در آینده انکار میکردند دوستانه میگویم این سیل راه خودش را خواهد رفت هرگونه تلاش پانفارسیسم فقط آنرا سریعتر و شدیدتر خواهد کرد بهتر است از مسیر سیل خارج شده و جان خودتان را نجات دهید و یک آب باریکه ای برای سلام و علیک های بعد باقی گذارید والا نامتان در تاریخ بایگانی خواهد شد
حاج حسین ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۳:۱۰
بهتره بجای پروژه عربستان و مصر،پروژه روسیه و کریمه رو اجرا کنند
جوان ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۳:۱۳
به نظر میاد اگر ایران بجای ارمنستان و گرجستان که چون هیچ کدام توانایی مالی برای ایجاد کریدور شمال جنوب را ندارند و محکوم به شکست است می‌تواند با حمایت از کریدور شرق غرب هم به چین و هم به اروپا دسترسی داشته باشد در حالی که سرمایه گذار اصلی آن نیز تورکیه و آذربایجان خواهد بود و قابل تحقق هست
رضا ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۴:۰۰
در ازای ارتباط زمینی آذربایجان به نخجوان از طریق دالان جعلی زنگزور ارتباط زمینی معادل از منتها الیه غرب نخجوان به ایروان و ایران واگذار شود بگذارند ارتباط زمینی ترکیه با نخجوان قطع شود در عوض ارتباط آذربایجان با نخجوان برقرار گردد اگر قطع ارتباط ایران با ارمنستان مشکلی ندارد قطع ارتباط ترکیه با نخجوان به طریق اولی نباید مشکلی داشته باشد از آن منطقه ارتباط ایران و ایروان برقرار شود
فراهانی ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۵:۱۲
به نظرم مشکل از ما میباشد باید بعداز پایان قرارداد ننگین ایران وروس مطالبه سرزمین های جدا شده را میکردیم .
بابک خرمدین ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۸:۵۶
این تحلیلهایی که برخی ارائه دادند از جنبه پان ترکیسم است. آذربایجان ولد ناخلف ترکیه و اسرائیل است و هیچگاه برادری برای ایران نخواهد بود . ارمنستان بیش از ۲۵۰۰ سال با ایران همسایه بوده و یا قسمتی از ایران بوده. ایران حتی اگر با کمک ارمنستان نخجوان را هم تصرف کند کار اشتباهی نیست و ارزش تاوان آن را دارد .
مهدی ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۹:۵۵
به نظرم در حال حاضر متحد استراتژیک این ارمنستان هستش کشور آذربایجان در ده سال گذشته متحد رژیم صهیونیستی بوده و در حال حاضر خط هوایی مستقیم از اسرائیل به آذربایجان برقرار هستش و دارد سلاح می آورد به حجم گسترده تحویل سلاح مانند موشک لورا و ضد تانک اسپایک و موشک های ضد کشتی که از اسرائیل می آید نگاه کنید و همچنین ایستگاه های نظامی این رژیم نزدیک مرز ایران نشان از ایجاد تهدید در آتی برای ایران خواهد بود و اگر استان سیونیک رو بگیرند دسترسی کشور به اروپا قطع می شود چون آذربایجان متحد اسرائیل از دسترسی ایران به جاده های ترانزیتی جلوگیری خواهد کرد این مثل روز روشن هستش . خدایی نکرده اگر زنگزور رو بگیرند کریدور شمال به جنوب قطع می‌شود و یکی از راه‌های تنفس اقتصاد کشور بسته میشود
علیرضا ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۲۰:۰۵
در راستای سابقه مبادلات دو طرفه ابنچنینی چند سال پبش استاندار اذربایجان شرقی پیشنهاد چرای دامهای اهالی ایرانی در منطقه زنگزور که خالی از سکنه است را داد ‌اما طرف ارمنی ماقبل پاشینیان وقعی ننهاد!! ابن بهترین نمونه جهت الگو برداری عربستان و مصر است.
علی رضا ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۲۰:۲۳
احتمال زیاد این اتفاق خواهدافتاد ومافقط تماشاگر خواهیم بود
نریمان ۰۲ مهر ۱۴۰۲ | ۲۲:۴۸
به جای پیشنهاد پیشنهاد عضویت ایران در کشورهای ترک زبان (داشتن حد اقل ۳۰ میلیون ترک) و همکاری اقتصادی با آنان ، آدرس یک کشور سه میلیون نفری گرسنه و محصور در کوهستان داده میشود!! این متفکرین چه خوابی برای ایران ما دیده اند؟
ابوالفضل ۰۳ مهر ۱۴۰۲ | ۰۲:۵۸
جمهوری آذربایجان در حال جمع آوری قطعه های ایران قدیم است...
محمد ۰۳ مهر ۱۴۰۲ | ۰۷:۳۷
به نظر من این یک تصمیم بسیارمهم و تاریخی برای آینده کشور ایران است و دولت محترم جمهوری اسلامی ایران باید با اقتدار و قاطعیت با این مسئله برخورد کنه چرا که عقب نشینی از این موضوع تبعات منفی در آینده کشور ایران به همراه خواهد داشت ایران عزیز ما باید به جمهوری آذربایجان و هم پیمانانش نشان دهد که قدرت اول منطقه کیست و اجازه نمی‌دهد که کسی به منافعش در منطقه آسیب بزند ایران می‌تواند برای حفظ مسیر ترانزیتی زنگزور تا چند سال این منطقه را از کشور ارمنستان رهن و کرایه کند و نیروهای امنیتی خودمان را برای حفظ این منطقه در آنجا مستقرکند
سعید ۰۳ مهر ۱۴۰۲ | ۰۸:۳۲
همه نظرها از یک پان تورک توهم زده هست.ژئوپولیتیک کشور ایجاب میکنه که راه ارمنستان از دست نره.و متکی به ترکها نشیم.وگرنه در همه جای منطقه میشیم گوش به فرمان ترکها،برای اینکه اجازه تردد بگیریم به قفقاز.خنده داره که تنها راه مقابل راههای در دست ترکها و از دست بدیم.و بشیم گوش به فرمان ترکها!
اکبر ۰۳ مهر ۱۴۰۲ | ۰۸:۳۹
عالیجنابان در نظر بگیرید ابتدای کوچه شما را ببندن بااینکه مسیرهای دیگر هم دارید برای رفت و آمد .حالا فکر کنید که مرز 45کیلومتری 45000هزار متر را از شما بگیرن...الان مشکل باکو این مرز هست، بیاید داخل ایران 100کیلومتر بهش مسیر میدهیم وکنترل میکنیم.مردم استان باکو شیعه هستن باید بفهمن که قطعاً میدانن موضوع چیست.
محمد ۰۳ مهر ۱۴۰۲ | ۱۰:۳۷
این واقعیت را باید قبول کنیم اگر ما هم جای آذربایجان بودیم از هر تلاشی برای دسترسی به خاک جدا افتاده خود میکردیم. الان خود ما، خاک جدا افتاده ای نداریم ولی بخاطر مسایل ژئوپلیتیکی اینقدر داد و هوار راه انداختیم پس باید کمی واقعگر باشیم و یک دشمنی باکشور شیعه ایجاد نکنیم که بعدها بخواهیم با گذشت زمان و از دست دادن فرصت و با توسل به یک میانجی روابط برقرار کنیم.
آتیلا ۰۳ مهر ۱۴۰۲ | ۱۰:۴۶
آقایان میشه فعلا از این توهمات و آرزوهای فضایی بیرون بیایید و یکمی هم واقعیتهای روی زمین را ببینید قبل از هر کسی این آذربایجان هست که بابت ۳۰ سال اشعال و غارت و وارد آوردن خسارات از ارمنستان است چنانچه در میان شروط آذربایجان برای امضای صلح تضمین پرداخت ۱۰۰ میلیارد دلار بابت این خسارات می باشد.که از طریق محاکم بین الملل حقوقی در حال پیگیری می باشد و اگر قرار بر فروختن زمین باشد ارمنستان که کشور فقیر و محتاجی هست به ازای این مبلغ کلان می تواند زمین واگذار کند
حاج خسن ۰۳ مهر ۱۴۰۲ | ۱۳:۴۱
به نظر من بهترین دیپلماسی دراین خصوص دیپلماسی گرازی می تونه باشه،چطور؟یعنی یه گراز بازی دربیاری یکی به این ویکی به اون بزنی تاهمه حساب کاردستشوندبیاد، تمام دنیا مردم از مواجه با گراز واهمه دارند، چرا ؟چون اگر جلوش وایستی کارت تمومه. تامام تامام
فرهاد ۱۲ مهر ۱۴۰۲ | ۱۰:۱۹
ایران حتی با وجود اقدام نظامی هم نباید اجازه از دست رفتن مرز ارمنستان را بدهد چوم هزینه های آن از اقدام نظامی هم بیشتر خواهد بود. یادمان نرود اولین اقدام علیف بعد از جنگ دوم قره باغ، بستن مسیر ترانزیتی ایران و اخراج و دستگیری رانندگان ایرانی بود. ترکیه و باکو به لطف اشتباهات رضاخان مرز مشترک دارند که اگر ادعاهای جبهه پانترکی-صهیونیستی ادامه پیدا کرد باید لزوم بازگشت آرارات کوچک به ایران هم پیگیری شود.