روسیه در نتیجه اشتباه محاسباتی در سطح راهبردی به خاطر تحریم‌های شدید، کنترل ضعیفش بر بازارهای انرژی در اروپا و اتکای زیادش بر چین در نبرد خود با غرب زیان خواهد دید؛ اما برخلاف تحلیل‌های رسانه‌ای در ابتدای جنگ توجه خود به شرق جهان عرب را کم نخواهد کرد و هیچ کدام از نیروهای مهم این کشور از سوریه عقب نشینی نکرده‌اند.
ادامه مطلب
جلال خوشچهره در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاست «موازنه مثبت» همانی است که اردوغان در ماه‌های اخیر در روابط خارجی خود دنبال کرده است. او ضمن تعارض‌های رفتاری در جنگ اوکراین، مخالفت با سیاست‌های راهبردی ایران و روسیه در سوریه، قفقاز، اختلاف‌هایش با امریکا، اسرائیل و دولت مرکزی عراق در باره حلب و موصل، رجزخوانی‌هایش در برابر ناتو، بلند پروازی‌هایش در شمال آفریقا و... اما در بزنگاه‌های لازم از خود انعطاف‌هایی را نشان می‌دهد که چشم ناظران را خیره می‌کند.
ادامه مطلب
طاهره حسن‌پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه نقش مهمی را برای آینده امنیت انرژی در اروپا ایفا خواهد کرد، زیرا بیشتر خطوط لوله از کشورهای تولیدکننده انرژی در شرق به کشورهای مصرف کننده انرژی در غرب در خاک ترکیه عبور می کند. این بدان معناست که ترکیه در آینده نزدیک به یک قطب بزرگ انرژی برای اروپا تبدیل خواهد شد.
ادامه مطلب
علی سعادت آذر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: افزایش حملات تروریستی و ایذایی اخیر توسط پ ک ک و یگان های مدافع خلق PKK/YPG که در شمال سوریه فعال هستند، بهترین فرصت و بهانه برای ترکیه است تا بتواند افکار عمومی را در داخل و کشورهای منطقه ای را راضی به مداخلات جدید کند.
ادامه مطلب
اردوغان در حال طی کردن مسیر دیپلماتیک بسیار باریک میان هزارتوی جنگی است که در حال حاضر از نظر سیاسی هیچ راه خروجی برای آن متصور نیست. البته عناصری وجود دارند که این تصور را ایجاد می کنند که تلاش ترکیه غیرواقعی نیست.
ادامه مطلب
قبلاً در خانکندی «جامعه روسی» ایجاد کردند و اکنون در آقدره «مرکز روسی» را افتتاح کردند. ما از منطقه ای صحبت می کنیم که تعداد ارامنه کمتر از تعداد انگشتان دست است. آنها "جامعه روسی" را ایجاد می کنند که در آن یک روسی وجود ندارد. روس ها در انجام کارهای مضحک، بی اساس و پر از تقلب مهارت دارند. اکنون چنین اقدامات تجزیه طلبانه در قره باغ انجام می شود. آنها آشکارا ادعا می کنند که "قره باغ کوهستانی سرزمین روسیه است". آنها با ایجاد یک «جامعه روسی» در آنجا تلاش می کنند شرایطی را برای توزیع پاسپورت روسی به مردم ساکن در این منطقه در آینده و شکل گیری تصورات اسطوره ای مبنی بر «منطقه روسی» ایجاد کنند. آبخازیا و ترانس نیستریا همین کار را در منطقه انجام داده اند و اوستیای جنوبی نیز در حال برنامه ریزی برای انجام همین کار است.
ادامه مطلب
اگر برای اردوغان بازگشت آوارگان به سوریه یک امر مهم باشد برای اسد و پوتین وضعیت اندکی فرق می کند. آنکارا این مناطق را امن خواهد خواند اما دمشق و مسکو آنها را به مثابه کولونی های هوادار ترکیه در خاک سوریه قلمداد خواهند کرد. در این صورت این خطر برای سوریه وجود خواهد داشت که برای همیشه بسیاری از مناطق شمالی کشور را از دست بدهد. بنابراین پروژه اردوغان ممکن است جرقه ای را میان ترکیه و روسیه در سوریه روشن کند.
ادامه مطلب
پس از بسته شدن حریم هوایی ترکیه پیش روی روسیه تنها یک گذرگاه هوایی برای رسیدن به سوریه باقی می ماند که از حریم هوایی ایران و عراق عبور می‌کند؛ اما عبور از این گذرگاه زمان بیشتری نیاز دارد و در نتیجه برخی مشکلات لجستیکی ایجاد می‌کند.
ادامه مطلب
در سال‌های اخیر این باور رواج داشت که واشنگتن و اروپا برای پیشبرد رابطه با ترکیه جدی نیستند و در انتظار انتخابات سال آینده هستند؛ زیرا باور دارند اردوغان شکست خواهد خورد. در بحبوحه تغییرات عمده‌ای که جنگ اوکراین در محاسبات ژئوپلیتیک غرب و ترکیه به وجود آورده است، حساب کردن روی این امر دیگر درست نیست.
ادامه مطلب
حتی اگر دخالت ترکیه در اوکراین دوباره سیاست خارجی ترکیه را به غرب نزدیکتر کند، این خطر برای اردوغان وجود دارد که بایدن و برخی از رهبران اروپایی آنقدر مشتاق خلاص شدن از شر او باشند که هرگونه ارتباط نزدیک با آنکارا را به بعد از سال ۲۰۲۳ بیاندازند. هم به این دلیل که بازارها از کشوری که در آن حاکمیت قانون یک طنز است فرار می کنند و هم به خاطر رویارویی با روسیه احتمال می رود که اقتصاد ترکیه فروپاشی بیشتری را شاهد باشد.
ادامه مطلب
به‌نظر می‌رسد جنگ روسیه با اوکراین موجب تسریع روند تحولات در حوزۀ دریای سیاه شود، احتمالاً این تغییرات بیش از هر کشوری ترکیه را متأثر می‌کند و این امر توازن قوا در خاورمیانه و حوزۀ مدیترانه را متأثر خواهد ساخت.
ادامه مطلب
از اوایل دهه ۲۰۱۰، روابط بین ترکیه و سایر کشورهای عضو ناتو به حدی بد شده که موضوع خروج یا اخراج احتمالی ترکیه از ائتلاف ناتو به جریان اصلی بحث های میان اعضا تبدیل شده است. مسکو تلاش کرده از این تنش‌ها از طریق تماس بی‌سابقه با دشمنی که همواره در طول تاریخ خود با آن مواجه بوده، بهره‌برداری کند از جمله با فروش تجهیزات ساخت روسیه به ترکیه که برای مقابله با قابلیت‌های نظامی ناتو طراحی شده است.
ادامه مطلب
آخرین نشانه نزدیکی چیزی جز راه اندازی سازوکار راهبردی ترکیه-آمریکایی در اوایل این هفته و در راستای تقویت روابط دوجانبه نبوده است. در اکتبر گذشته در رم و در جریان دیدار رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه و جو بایدن، همتای آمریکایی وی، «این مکانیسم بوروکراتیک که بخشی از یک روند طولانی مدت با هدف بازسازی همکاری ها بین ایالات متحده و ترکیه است، به جریان افتاد.» به گفته متیو بریزا، محقق غیر مقیم موسسه شورای آتلانتیک در آنکارا«را اندازی این ساز و کار قدم خوبی است، اما این یک گام مترقی به حساب می آید تا یک پیشرفت انقلابی.»
ادامه مطلب
امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کنشگری ایران در عرصه بحران اوکراین را شاید بتوان در یک کلمه "بیطرفی ظاهری منفعلانه" نامید که در آن نشانی از تحرک، ابتکار و نوآوری به چشم نمی خورد و بنظر می رسد روی اسب روسی شرط بندی شده و روسیه را در این نبرد حق مدار و مشروع و پیروزی آن را مسجل و قطعی فرض کرده است. لذا به نظر می رسد رویکرد، راهبرد و سیاست ایران در قبال جگ اوکراین متناسب با این برداشت از منازعه جاری در اوکراین طراحی و تنظیم شده است. بدیهی است با چنین رویکرد و راهبرد جانبدارانه و یک طرفه ای، ایران بیش از ترکیه از فراز و فرود و فرجام و سرانجام جنگ روسیه علیه اوکراین متأثر (منتفع/ متضرر) خواهد شد.
ادامه مطلب
گرداب اوکراین یکی دیگر از فرصت های اردوغان است تا نقش ترکیه را به عنوان یک میانجی منطقه ای پررنگ سازد و این فرضیه را محقق کند که ترکیه یک رهبر جهانی است و می تواند در رده کشورهای آلمان، فرانسه و انگلستان بایستد.
ادامه مطلب
مهم ترین موضوع در مجمع دیپلماسی آنتالیا تحول سیاست جهانی و عدم کفایت نظام بین الملل کنونی در برابر آن بود.
ادامه مطلب
فرشاد عظیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه تصمیم ترکیه برای اعمال یا عدم اعمال تحریم ها در عمل نتیجه حیاتی نخواهد داشت، اما از نظر نشان دادن موضع ترکیه به صورت نمادین حائز اهمیت است. در روابط ترکیه با روسیه آنقدر نقاط همکاری وجود دارد که نمی تواند بحران جدیدی را تحمل کند.
ادامه مطلب
آنچه تحلیلگران روسی می گویند که ترکیه با کشورهای ترک خارج از کشور انجام می دهد دقیقاً شبیه کاری است که روسیه با ابتکار عمل "جهان روسیه" ("Russkiy mir") خود انجام می دهد. این دو با هم همپوشانی دارند و ناکامی مسکو در به رسمیت شناختن این امر ممکن است به آنکارا اجازه دهد تا نفوذ خود را نه تنها در آنچه کرملین آن را "خارج نزدیک" می نامد، بلکه به کشور نزدیکتر نیز گسترش دهد.
ادامه مطلب
الیاس واحدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این مدل اکنون در روسیه جاری است ولی ماهیت تحزب و فعالیت های سیاسی ترکیه در معنای مورد نظر غربی ها دموکراتیک تر از روسیه است، از این رو دستاوردهای اقتدارگرایی که ولادیمیر پوتین به دنبال بحران های داخلی در فدراسیون روسیه به راحتی کسب کرد و سال هاست در سایه نتایج مثبت این اقتدارگرایی، شخصیت محبوب روس ها محسوب می شود، برای اردوغان به آسانی حاصل نمی شود و از این رو می توان گفت: سیاست ورزی در ترکیه امری به مراتب دشوارتر از روسیه و حتی ایران است.
ادامه مطلب
الکساندر دوگین، مشاور نزدیک رئیس جمهوری روسیه و کارشناس جغرافیای سیاسی در مصاحبه با رسانه های ترکیه گفت مسکو و آنکارا نقشه راه تازه ای برای منطقه ترسیم کرده اند. وی گفت اردوغان اهمیت شبه جزیره کریمه برای روسیه را درک می کند و روسیه نیز اهمیت حل و فصل مساله قبرس را برای ترکیه. وی گفت این احتمال وجود دارد که ترکیه موضع خود در قبال کریمه را تغییر دهد و روسیه نیز حاکمیت ترکیه بر قبرس شمالی را به رسمیت بشناسد.
ادامه مطلب
مشکل امروز به علت تشدید اختلافاتی که با عدم صمیمیت میان اردوغان و بایدن همراه است عمیق‌تر از گذشته است. این روند به پیچیده شدن بیشتر موضع‌گیری‌های داخلی آمریکا نسبت به ترکیه و شخص رهبر این کشور کمک خواهد کرد. اکنون در آمریکا دشمنی شدیدی نسبت به آنکارا وجود دارد.
ادامه مطلب
یوگنی ساتانوفسکی، مدیر انستیتوی خاورمیانه در مسکو و رئیس سابق کنگره یهودیان روسیه، رهبری روسیه را مقصر دانست که نسبت به اظهارات اردوغان در مورد کریمه که به آن به عنوان قلمروی از ترکیه نگاه می کند، واکنش نشان نمی دهند و فقط نظاره گر هستند. وی همکاری دو کشور را به سخره گرفت و گفت: "ما برای ترک ها در کارخانه های کشتی سازی استانبول کشتی می سازیم، زیرا ما مانند آنها کارخانه کشتی سازی نداریم، همچنین گاز و نفت آنها را تامین می کنیم و برایشان در حال ساخت نیروگاه هسته ای هستیم. همچنین با هزینه خود صنعت گردشگریشان را تقویت کرده ایم." وی یادآور شد که "اردوغان گفته است که کریمه جزئی از روسیه نیست. او هنوز نگفته که کریمه جزئی از ترکیه است، اما فردا این را هم می گوید."
ادامه مطلب
از آنجا که غربی‌ها تمایل دارند ایده همکاری میان ملت‌ها را در چارچوبی اصولی و هنجاری قرار بدهند، چه این همکاری نوعی اتحاد باشد و چه سازوکار قانونی دیگری (نظیر آنچه در غرب وجود دارد)، تحلیلگران و کارشناسان همکاری جاری میان روسیه، ترکیه و ایران را به اشتباه نوعی اتحاد تعریف کرده‌اند. چنین تعریفی هم کوچک شمردن و هم نوعی بزرگنمایی از تعامل بین این سه کشور مهم اورآسیایی است.
ادامه مطلب
از دکتر گئورگی دِرلوگویان که در حال حاضر در دانشگاه نیویورک در دوبی تدریس می‌کند، در مورد تحولات اخیر جنوب قفقاز دو مصاحبه منتشر شده است؛ نخست مصاحبه با لارن بالهورن از سوی نشریه ژاکوبن (۱۸ آوریل ۲۰۲۱) و دیگری نیز مصاحبه‌ای با واژا تاوبِریدزه در نشریهٔ گرجستان امروز (۱۱ فوریه ۲۰۲۱) که در ادامهٔ مصاحبهٔ نخست می‌آید. این گفت وگو در مجله گفتگو منتشر شده که مدیرمسئول این نشریه در اختیار دیپلماسی ایرانی گذاشته است.
ادامه مطلب
الکساندر شرین معاون اول رئیس کمیته امور دفاعی دوما به گازیتا می گوید: «از لحظه ای که آذربایجان به همراه ارتش ترکیه علیه یک عضو سازمان پیمان امنیت جمعی جنگید، می توان باکو را به عنوان یک عضو ناتو در نظر گرفت. از نظر حقوقی، تنها مسئله زمان است که عضویت آذربایجان در ناتو را به طور رسمی تایید خواهد کرد.»
ادامه مطلب
عارف بیژن در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مطابق با توافق میان آنکارا و مسکو، نظامیان ترک نیز در یک مرکز مشترک بر چگونگی اجرای موافقنامه پایان مخاصمه در این منطقه نظارت خواهند کرد. طرف روسی اعلام کرده که حضور ترکیه در این مرکز ارتباطی با عملیات صلح بانی ندارد و این تنها مسکو است که قرار است در این زمینه نقش اصلی ایفا کند؛ امری که ترکیه با آن مخالف است و خواهان مشارکت حداکثری در این منطقه است. جدای از نقش آفرینی روسیه و ترکیه در ایجاد صلح پایدار در قره باغ باید به نیات این دو کشور در دستیابی به منافع امنیتی خود در منطقه استراتژیکی قفقاز جنوبی توجه داشت.
ادامه مطلب
ترکیه تحت سیطره اردوغان به دنبال تشکیل کنفدراسیون ترکی از جمهوری های سابق اتحاد شوروی تحت عنوان «عثمانی جدید» است ولی مانعی که در برابرش وجود دارد، ادامه ارتباط نظامی و اقتصادی جمهوری های ترک نشین از جمله آذربایجان با مسکو است و کشورهای قزاقستان و تاجیکستان و قرقیزستان هم در کنار روسیه و ارمنستان عضو پیمان امنیت جمعی هستند. هدف ترکیه از تحریک آذربایجان به جنگ، محاصره ارمنستان و فلج کردن روسیه و تحکیم سیطره بر آذربایجان بود به طوری که آنکارا بتواند پایگاه هایی در ساحل خزر ایجاد کند و کنترل مسیرهای نفت و گاز را به دست بگیرد.
ادامه مطلب
صادق ملکی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی درباره بحران قره باغ می گوید: دقت کنید خودکرده را پشیمانی نیست. برنده و بازنده بودن در یک بحران امری آنی نبوده و زنجیروار به سیاست های کلان و خُرد کشورها ارتباط دارد. وقتی ما به عنوان ایران مشغول بازی بزرگتر از ظرفیت خود باشیم، از بازی های منطقه ای در اندازه قامت خویش باز می مانیم.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه در میان کشورهای حاشیه این دریا یعنی روسیه، رومانی، بلغارستان، اوکراین، گرجستان دارای موقعیت منحصر به فردی است زیرا دارای سواحل طولانی در بخش جنوبی این دریا بوده و همچنین با داشتن حق حاکمیت بر تنگه های بسفر و داردانل که عامل اتصال دریای سیاه و مدیترانه بوده، قادر است تا به آبهای اقیانوس اطلس و دیگر آبهای باز جهان دسترسی داشته باشد. این موقعیت جغرافیایی خاص به همراه بزرگترین اکتشاف گازی در تاریخ کشور ترکیه تاییدی قوی است بر ادعای اردوغان مبنی بر اینکه "دری از ثروتی بی نظیر به روی کشورش گشوده شده است".
ادامه مطلب
حسن حمزه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: گرچه ایران اولین کشوری بود که دست میانجیگری برای حل تنش در ادلب داد اما مسکو از ایران پیشی گرفت و آن را به نفع خود مصادره کرد.
ادامه مطلب