صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دولت اسد در سال های گذشته در سخت ترین شرایط تلاش کرد این نمادهای حاکمیت خود در شمال شرق کشور را حفظ کند. اما اکنون خبر می رسد که کردها طی سه هفته گذشته، مناطق تحت کنترل دولت سوریه در این دو شهر را محاصره کرده و از ورود مواد غذایی و سوخت به آنها جلوگیری می کنند.
ادامه مطلب
علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: محمد جواد ظریف در حالی وارد مسکو می شود که با چنین پرونده هایی دست به گریبان است که چه بسا بیش از آن که برآمده از اتفاقات واقعی باشد، برآمده از یکسری محذوریت ها یا سوء تفاهمات باشد. شاید برای همین است که بعضی از کارشناسان سفر این مرتبه وزیر امور خارجه کشورمان به روسیه و قفقاز را مهم می دانند. چرا که از یک سو باید سوء تفاهمات را برطرف کند و از سوی دیگر روی پرونده های مهم منطقه ای به ویژه پرونده مربوط به حوزه قفقاز تمرکز کند و باب تازه ای از همکاری ها را بگشاید.
ادامه مطلب
این دیپلمات می گوید که روسیه فشار سنگینی را به دمشق وارد کرده بود تا راضی شود نمایندگانش با اسرائیلی ها جلسه برگزار کنند. از جمله این فشارها استفاده از ابزار فشار سوخت بود که روسیه تهدید کرده بود جلوی صادرات آن به سوریه را خواهد گرفت که می تواند باعث به وجود آمدن بحران سراسری بنزین در سوریه شود.
ادامه مطلب
برای نخستین بار لاوروف فاش کرد که کشورش پیشنهادهایی را به طرف اسرائیلی برای تبادل اطلاعات بر سر تهدیدهای احتمالی علیه این رژیم ارائه داده است. وی تاکید کرد که مسکو خود را متعهد به رفع این تهدیدات می داند.
ادامه مطلب
مصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برساخت هویتی آنکارا در عرصه سیاست خارجی برای حضور فعال در میدان های کنش، بر اساس شاخص های تهاجمی شکل گرفته است؛ در واقع ترکیه با طراحی راهبرد منطقه خاکستری، اولویت های مبتنی بر حفظ امنیت داخلی و رویکردهای توسعه گرایانه در عرصه خارجی را، در مناطق بحران جستجو می کند. به موجب همین رفتار تمامیت خواه در عرصه سیاست خارجی می باشد، که بازآرایی و معماری روندهای بازیگری در میدان های منطقه ای را در دستور کار خود قرار داده است.
ادامه مطلب
روسیه و ترکیه به روابط پیچیده خود ادامه می دهند و در عین حال هرکدام از آنها فکر می کند می تواند منافع خود را در آینده در فرصتی مناسب به شکل بهتری تحقق بخشد حتی اگر به زیان طرف مقابل باشد. با این حال این پرسش باقی می ماند که این ریسک ها و محاسبات دشوار تا چه زمانی ادامه می یابد و دیگر بازیگران منطقه ای و بین المللی تا چه زمانی این مانورها را تحمل خواهند کرد؟
ادامه مطلب
برای کشورهایی که در جستجوی شکستن بن بست های دیرینه ژئوپلتیک هستند، پیدایش هواپیماهای بدون سرنشین مسلح نسبتا ارزان و با قابلیت خوب، جانشینی وسوسه انگیز است. این ابزارها می توانند به کشورها در تصرف سریع سرزمینی، سرکوب و مجازات مخالفان کمک کنند.
ادامه مطلب
رابرت پیپ، کارشناس علوم سیاسی، علل تمام حملات انتحاری بین سال های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۳ را در سراسر جهان مورد مطالعه قرار داده است. وی نتیجه گرفت که در اکثر قریب به اتفاق موارد، این حملات از سوی گروه های مقاومت در برابر اشغال قلمرو آنها توسط قدرتی که آنها بیگانه می پنداشتند، صورت گرفت. این نتیجه گیری انتقادی اساسی به راهبرد انتخاب شده توسط امریکا و متحدانش پس از سال ۲۰۰۱ برای مبارزه با تروریسم بود.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشتی اختصاصی از سوریه برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دور جدید تشدید درگیری های اعراب و اسرائیل، با به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل در سال ۲۰۱۷ آغاز شد، همچنین ایالات متحده اولین کشوری بود که الحاق جولان به اسرائیل را به رسمیت شناخت. تصمیم رهبر آمریکا مدت ها قبل از به قدرت رسیدن وی اتخاذ شده بود و اگر روابط تجاری و خانوادگی وی و صهیونیست ها که وی را در ریاست جمهوری یاری کردند در نظر بگیریم کاملاً قابل پیش بینی بود که وی چنین تصمیماتی بگیرد.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برنارد لوئیس معتقد است که مفهوم انقلاب مانند مفهوم آزادی در حوزه تمدن اسلامی غریب است. واژه آزاد در میراث اسلامی بیشتر "نابرده" و "غیر عبد" را به ذهن متبادر می سازد، کسی که برده نیست، آزاد است. پرواضح است که این تعبیر، فرسنگ ها با مفهوم خودمختاری فردی و بلوغ عقلی و سوژه سازی از انسان مغایرت دارد.
ادامه مطلب
با این همه، دلایلی برای هشدار وجود دارد: نخست، دولت بایدن نمی تواند به سادگی در رابطه با برجام به گذشته برگردد. دوم، بسیاری از جنبه های جاگیری آمریکا در منطقه، در چهار سال گذشته فرسوده شده است. رخدادهایی همچون ترور محسن فخری زاده، هرچند هم که مهم باشد، تنها بخشی از کل داستان به شمار می رود.
ادامه مطلب
ترکیه تحت سیطره اردوغان به دنبال تشکیل کنفدراسیون ترکی از جمهوری های سابق اتحاد شوروی تحت عنوان «عثمانی جدید» است ولی مانعی که در برابرش وجود دارد، ادامه ارتباط نظامی و اقتصادی جمهوری های ترک نشین از جمله آذربایجان با مسکو است و کشورهای قزاقستان و تاجیکستان و قرقیزستان هم در کنار روسیه و ارمنستان عضو پیمان امنیت جمعی هستند. هدف ترکیه از تحریک آذربایجان به جنگ، محاصره ارمنستان و فلج کردن روسیه و تحکیم سیطره بر آذربایجان بود به طوری که آنکارا بتواند پایگاه هایی در ساحل خزر ایجاد کند و کنترل مسیرهای نفت و گاز را به دست بگیرد.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشت اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورهای امارات و عربستان علیه حکومت بشار اسد جنگیدند و از گروه های مختلف تروریستی با هدف خدشه وارد کردن به استقلال سوریه حمایت کردند. اما الآن و بعد از این که وضعیت سیاسی در منطقه را بررسی دوباره کردند و دیدند که تمایل تازه ای نزد کشورهای خاورمیانه وجود دارد تا روابط خود را با حکومت سوریه که حکومت مستقر در دمشق نماینده قانونی آن است، برقرار کنند در رفتارها و سیاست های خود تجدید نظر کرده اند.
ادامه مطلب
امروز حتی در رقابت های ژئوپلتیکی نیز مفهوم اتحاد بین دولت های رسمی با اهمیت است چه رسد به گروه های مبارز بی حد و مرز. تفاوت بین یک گروه تروریستی با متحدان ایدئولوژیک همسو و یک گروه تروریستی بدون آن متحدان را می توان در مفهوم پایندگی و نابودی آنها خلاصه کرد.
ادامه مطلب
ایالات متحده از دهه ۱۹۵۰ به طور متوسط یک مرتبه در هر دهه سعی کرده دولت های مستقر در کشورهای خاورمیانه را برکنار کند. این کار را در رابطه با ایران، افغانستان (دو مرتبه)، عراق، مصر، لیبی و سوریه انجام داده است؛ فهرستی که تنها مواردی را شامل می شود که ایالات متحده با سیاست گذاری های خود هدف برکنار کردن رهبران یک کشور و تغییر نظام سیاسی را دنبال می کرده است. انگیزه مداخلات در هر یک از این کشورها و روش های آمریکا در قبال آنها بسیار متفاوت بوده: در برخی موارد از کودتا حمایت کرده، در موارد دیگر به کشوری حمله و آن را اشغال کرده، و در برخی دیگر به دیپلماسی، لفاظی ها و تحریم ها روی آورده است. با این حال، همه این تلاش ها یک وجه مشترک داشتند و آن، این است که به شکست انجامیدند.
ادامه مطلب
محسن زاهدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یک نگاه کلی به صحنه منطقه نقش ترکیه و تحرکاتش در منطقه کمی گیج کننده بنظر می رسد، داشتن ارتباط با رژیم صهیونیستی و حملات پر حرارت به امارات برای شروع همین روابط، خرید تجهیزات نظامی از روسیه و مذاکرات مداوم با آن کشور ونیز ایران در عین تداوم حمایت از داعش و دخالت در سوریه، تنش با یونان و اروپا و حفظ روابط قوی با آمریکا از جمله اجزای این نقش ظاهرا متناقض است.
ادامه مطلب
تابلوی این هفته از رهبران اسرائیل، بحرین و امارات که در کاخ سفید گردهم آمده بودند، تلاشی بود برای ارسال این پیام اطمینان بخش که ایالات متحده همچنان قدرتی برای ایجاد صلح و ثبات در خاورمیانه باقی مانده است. اما این یک تصویر یک خوش بینی گمراه کننده بود. ایالات متحده در این منطقه آشفته آب در هاون می کوبد. نیروهای آمریکایی هنوز در مناطق مسکونی در سوریه، عراق و افغانستان باقی مانده اند که می توانند در برابر تروریسم موثر باشند؛ اما این حضور در حال کاهش است. آینده خاورمیانه اساسا به کاهش قدرت ایالات متحده و پویایی های جدید داخلی، مثبت و منفی، مربوط می شود که خلاء را پر می کنند.
ادامه مطلب
بازیگران فعال این کشمکش: ترکیه، ایران، سوریه و عراق و بازیگران حامی: آمریکا، روسیه، فرانسه، اسرائیل، یونان و قبرس هستند. محور این درگیری نفت و گاز است که درگیری های دیگر اقتصادی و سیاسی با آن درهم می آمیزد.
ادامه مطلب
بی تردید ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه ترجیح می دهد که دونالد ترامپ دوباره برنده انتخابات آمریکا باشد. ترامپ برخلاف جو بایدن، رقیب دموکراتش تمایل دارد که مسئله شبه جزیره کریمه را پشت پرده با پوتین حل کند و با الحاق آن به روسیه موافقت کند. به طور کلی دموکرات ها همچنان روسیه را دشمن اصلی خود می دانند که باید عوامل قدرتش را سلب کنند.
ادامه مطلب
شرکای امنیتی آمریکا در منطقه، بویژه پادشاهی های خلیج فارس، کاستی های رویکرد خودشان در جنگ نیابتی را دریافته اند. در پی سرنگونی برخی دولت های منطقه در بهار عربی، قطر، امارات و عربستان سعودی، ناپایداری منطقه را فرصتی دیدند تا به نفوذ بیشتری دست یابند و رژیم های مخالف خود را با رژیم های دلخواه جایگزین کنند. اما آنچه (از رویکرد نیابتی این دولت ها) حاصل شد، نه یک پیروزی سریع در سوریه و لیبی بلکه گیر افتادن دولت های عربی خلیج فارس در باتلاق هایی پیچیده بود بی آنکه امیدی به پیروزی باشد.
ادامه مطلب
بسیاری از ناظران معتقدند دعوت از ایران برای مشارکت در مذاکرات آستانه در سال ۲۰۱۷، تلاشی از سوی آنکارا و مسکو برای سوق دادن تهران به عمل به تعهداتش بود چرا که در غیر این صورت سیطره بر گروه های مسلح وابسته به ایران در سوریه کاری دشوار می‌شد.
ادامه مطلب
السیسی در کنار حامیان مالی خود، در برابر ایران نمی ایستد؟ یک علت این است که نظام السیسی هیچ هزینه سیاسی را بدون دریافت پاداش اقتصادی نمی پذیرد. السیسی در مقابل سرنگون کردن دولت محمد مرسی و سرکوب اخوان المسلمین که خطری سیاسی برای ریاض و ابوظبی محسوب می شد، کمک مالی فراوانی از عربستان و امارات دریافت کرد.
ادامه مطلب
مسکو رویکرد هرمی را در پیش گرفته و تلاش کرده است تا قدرت و اقتدار توانمندی دولت سوریه را افزایش دهد و این کشور را به ادامه خرید اسلحه از مسکو قادر سازد در حالی که ایران از هر دو رویکرد هرم و هرم وارونه در برخورد با سوریه استفاده کرده و ضمن تلاش برای تقویت دولت این کشور برای افزایش نفوذ خود، به ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی سوریه نیز رخنه کرده است.
ادامه مطلب
کشور کوچک امارات می خواهد از یک سو نقش محوری در مسائل منطقه ای ایفا کند و از دیگر سو بقای خود را تضمین کند. چه بسا کودتای ناکامی که در سال ۲۰۱۱ در این کشور رخ داد، عامل اصلی در پیش گرفتن سیاست های کنونی باشد. امارات که برای عادی سازی روابط با اسرائیل جلوتر از دیگر کشورها گام بر می دارد این اعتقاد را دارد که این سیاست و همچنین جلب رضایت امپراتوری های پول، سیاست و رسانه بقایش را تضمین خواهد کرد. از همین رو امارات سیاست حمله به هرگونه تجمع منطقه ای و از سر راه برداشتن آن را برای تامین منافع کشورهای بزرگ و یا اسرائیل که می خواهد نقش اول را در منطقه ایفا کند، در پیش گرفته است.
ادامه مطلب
در این معامله بی شک جنبه انتخاباتی هم هست. اما بعد از انتخابات این موضوع ضعیف خواهد شد. هدف از آن تحریک وضعیت و پایان دادن به همه تلاش های مسالمت آمیز سابق و لغو نتایج آنها و آغاز دوباره بحث و جدل ها بر سر درگیری فلسطینی – اسرائیلی بود. برای همین عملیات صلحی که از ابتدای دهه نود قرن گذشته شروع شد، شکست خورد. ابومازن یا محمود عباس، رئیس حکومت خودگردان فلسطینی امروز آن چیزی را می خواهد که قبلا مرحوم یاسر عرفات رد کرده بود.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محافل سیاسی و آگاهان تحولات منطقه ای معتقدند که در پوشش کمک های انسان دوستانه سازمان ملل متحد، نیازهای تروریست‌ها و گروه‌های معارض حاکمیت سوریه تامین می شود. به همین علت دولت سوریه خواستار نظارت بر ورود و توزیع این کمک هاست. در حالی که برخی محافل سازمان ملل و گروه های غیردولتی توزیع کننده این کمک ها نظر مساعدی با دخالت مقامات محلی در امر توزیع کمک ها ندارند و موضوع سوء استفاده در امر توزیع کمک ها را نیز مطرح می کنند.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشتی اختصاصی از سوریه برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایالات متحده با اعمال تحریم های خود بار دیگر ثابت کرد که توجهی به پایان دادن مسالمت آمیز بحران جمهوری عربی سوریه و بهود وضعیت معیشتی شهروندان عادی در این کشور نمی کند. تنها هدف کاخ سفید تداوم طولانی مدت درگیری های نظامی در سراسر خاورمیانه است، از جمله سرنگونی حکومت های سیاسی ای که از آنها حمایت نمی کند. همه انواع و اقسام اظهاراتی که مقامات امریکایی درباره تحریم ها بیان می کنند و می گویند که صرفا علیه راس نظام است، دروغی بیش نیست.
ادامه مطلب
تحریم های جدید ایالات متحده طبق قانون سزار می تواند آشفتگی اقتصادی در سوریه را تشدید کند و چالش های جدیدی برای دولت بشار اسد در پی داشته باشد.
ادامه مطلب
اکنون زمان آن است که جهان عرب بیدار شود و با چالش ها برخوردی سریع و جدی داشته باشد پیش از آن که از یک نقش آفرین اصلی به طرفی حاشیه ای در صحنه ای تبدیل شود که در آن اکثریت با عرب هاست.
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اتحادیه اروپا در سال های اخیر در توسعه ابزارهای واقعی سعی داشته تا بتواند سیاست خارجی حساب شده و متوازنی را اجرا کند. البته در اینجا سوالاتی در مورد میزان تاثیر این سیاست ها در عرصه منطقه ای و بین المللی وجود دارد که وجهی از آن به نحوه مدیریت بحران ها و چالش های اختصاصی قاره سبز به ویژه در نحوه گذر از بحران های کرونا، مهاجرت غیرقانونی و مشکلات اقتصادی برمی گردد؛ امری که به مفهوم تمرکز بیشتر به سیاست داخلی است و موضوع مهم در این زمینه میزان توانمندی اتحادیه در شفاف سازی سیاست خارجی و نسبت استقلال رویکردها در موضوعات مهم بین المللی است.
ادامه مطلب