
سوریه همچنان در کشمکش آمدن یا نیامدن به اتحادیه عرب
حداقل پنج کشور با بازگشت سوری ها به اتحادیه مخالفند، از جمله قطر، مراکش، کویت، یمن و حتی مصر که اخیرا روابط خود را با سوریه احیا کرده است.
ادامه مطلبحداقل پنج کشور با بازگشت سوری ها به اتحادیه مخالفند، از جمله قطر، مراکش، کویت، یمن و حتی مصر که اخیرا روابط خود را با سوریه احیا کرده است.
ادامه مطلبمصطفی علایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران نیازمند طراحی سیاست خارجی و امنیتی متوازن در همه ابعاد است تا بتواند به عنوان یک بازیگر مطمئن در روابط بینالملل ظاهر شود. سیاست خارجی که بتواند مقتدرانه از هر جهت و در هر شرایطی از امنیت ملی و منافع ملی صیانت کند. سیاست متوازن به این معنا که اولاً هیچ صاحب قدرت و عنصر تاثیر گذار در رقابت های ژئوپلیتک در شرق و غرب جهان از دایره تعامل بین المللی حذف نشود و ثانیا از تمامی ابعاد اساسی ژئوپلیتیک کشور از جمله «ژئوپلیتیک جغرافیای تمدن»، «ژئوپلیتیک انرژی» و «ژئوپلیتیک موقعیت» بهره برداری کامل کند و برای هر کدام برنامه مشخص داشته باشد. لذا بر اساس محاسبات عرفی می توان گفت جمهوری اسلامی ایران بطور ماهوی و زیربنایی از بسیاری از منابع قدرت در جهان و منطقه برخوردار است و با این وصف می تواند بشرط اصلاح در چشم انداز سیاست خارجی و امنیتی خود بیشترین منفعت را از هرگونه تعامل منطقهای از جمله تفاهم اخیر با عربستان سعودی کسب کند.
ادامه مطلباما اینکه عبداللطیف رشید، رئیس جمهور عراق با چه هدفی به ایران سفر کرده است و اهمیت این سفر در چه موضوعاتی خلاصه می شود، نکاتی است که دو تن از کارشناسان مربوطه در گفت وگو با «شرق» به تبیین و تشریح بیشتر آن پرداختهاند. امید نعیمی در این رابطه اساساً سفر انجام شده توسط عبداللطیف رشید را فاقد اهمیت جدی و راهبردی می داند و از آن به عنوان یک سفر «کاملاً تشریفاتی» یاد میکند. چرا که تحلیلگر مسائل بین الملل، پست ریاست جمهوری در ساختار سیاسی عراق را یک پست تشریفاتی می داند.
ادامه مطلبسیدهادی سیدافقهی در گفت وگویی معتقد است: این امکان وجود دارد که واقعاً یک تقسیم نقشی بین کشورهای عربی در قبال سوریه وجود داشته باشه که از بیرون این نقش ها بین کشورهای عربی تقسیم شده باشد تا بتوانند سوریه را در مسیر مدنظر خود کنترل و مدیریت کنند. به همین دلیل بحرین، مصر، کویت، اردن، عربستان، قطر، عمان و دیگر کشورهای عربی، خود اتحادیه عرب، شورای همکاری خلیج فارس و ... نقش های متفاوتی را بر عهده دارند.
ادامه مطلبهمچنان احتمال بروز جنگ جدید در سوریه از جانب ترکیه وجود دارد، این در صورتی است که حزب الله ارتشش را به سوریه نفرستد، اگر حزب الله در سوریه همچنان بماند احتمال وقوع جنگ جدید بسیار ضعیف است. الآن وضعیت فرق می کند و خیلی با گذشته متفاوت است. دنیا درگیر جنگ جاری در اوکراین است. و ایران با امریکا در وین مذاکره می کند و شاید نتیجه آن احیای توافق هسته ای باشد. اسرائیل در مرزهای لبنان است و هر از گاهی تهدید می کند و دنبال بهانه می گردد و در کارها بزرگ نمایی می کند.
ادامه مطلبکارشناسان میگویند که کشورهای عربی پس از توافق ایران و عربستان سعی دارند با اتخاذ رویکرد دوری از دستورات دیکته شده غرب و اتخاذ سیاست مستقل، فصل جدیدی از روابط خود با سوریه را آغاز کنند. در مقابل ابن سناریو نیز مطرح است که اگر چه عربستان در تلاش است تا زمینه مساعدی را فراهم کند که سوریه بتواند در جلسه آتی اتحادیه عرب حضور داشته باشد، اما باید دید که با توجه به بحثها و مخالفت های برخی کشورها در مورد سوریه وجود دارد، چه تغییراتی در سیاست داخلی و همچنین سیاست خارجی سوریه رخ خواهد داد
ادامه مطلبجلال خوش چهره در یادداشتی معتقد است که رویکرد عملگرایانه خواهد توانست راه را برای بازگشت تهران، نه فقط منطقه بلکه، جامعه جهانی باز کند. مهم این است که تهران بپذیرد؛ تنش زدایی با دولتهای منطقه، هرگز جایگزین برتری نسبت به روابط با جامعه بین الملل نیست. تهران از فرصت گشایش در روابط منطقهای میتواند برای ترمیم روابط با پایتختهای جهان استفاده کند؛ اگر همان رویکرد عملگرایانه را بپذیرد که برای دولتهای منطقه و خاصه عربستان سعودی قائل شده است. در این صورت تهران مزایای قابل فروش خواهد داشت.
ادامه مطلببعد از احیای روابط ایران و عربستان سعودی، ریاض با شتابی بیسابقه، تنشزادیی در منطقه را پیش میبرد. به موازات انجام مذاکرات با انصارالله و تبادل زندانیان، عربستان به فکر نزدیکی با سوریه و بازگرداندن دمشق به اتحادیه عرب است. هرچند نشست مشورتی جمعه گذشته در جده با ابتکار ریاض ذیل مخالفت چند کشور عربی به نتیجه نرسید، اما عربستان دست از تلاش برای نزدیکی با سوریه برنداشته است.
ادامه مطلببشار اسد نارضایتی های شخصی زیادی از اردوغان دارد، او حرف ها و کارهای اردوغان را در بحبوحه آتش فتنه جاری در سوریه فراموش نکرده است، زمانی که شدیدترین الفاظ را علیه او به کار می برد و علنا از جامعه جهانی می خواست برای سرنگونی او ورود کنند. بشار اسد هیچ کدام از اینها را در گذشته رها نکرده است. به ویژه، این ایده در رسانه های عربی وجود دارد که رئیس جمهوری سوریه ممکن است، انتظار از دست دادن همتای ترکیه ای خود در کسوت رئیس جمهوری و پیروزی کمال قلیچدار اوغلو را داشته باشد که هیچ گونه حساب و خصومت شخصی با وی ندارد.
ادامه مطلبدر گزارشهای رسانههای عربی و بینالمللی معمولا «حماس» بخشی از «محور مقاومت» شامل ایران، سوریه، حزبالله و جنبش جهاد اسلامی قلمداد میشود؛ اما این جنبش بارها اعلام کرده که به دنبال روابط با همه قدرتهای منطقه و جهان است. از این منظر مواضع مقامات حماس همزمان با انجام سفر هیئت حماس به عربستان میتواند شائبه گسل سیاسی با تهران را به ذهن متبادر کند
ادامه مطلببعد یک دهه جنگ داخلی در سوریه به امید سرنگونی بشار اسد اکنون جهان عرب بیش از گذشته سعی در نزدیکی با دمشق دارد؛ حتی زمزمه های بازگشت سوریه به اتحادیه عرب هم مطرح است. جالب اینجاست که عربستان سعودی به موازات احیای روابط با جمهوری اسلامی ایران و نیز تلاش مجدانه در مسیر برقراری صلح دائمی با یمنی ها که به انجام دو مرحله گسترده از تبادل زندانیان منجر شده است، اکنون نیم نگاه جدی هم به ترمیم روابط خود و هم چنین جهان عرب با سوریه دارد.
ادامه مطلبعربستان سعودی میزبان نشست سران اتحادیه عرب در ماه مه است و احمد ابوالغیط، دبیرکل آن اخیرا گفت که اکثر کشورهای عضو این اتحادیه امیدوارند عضویت سوریه که در سال ۲۰۱۱ به حالت تعلیق درآمده بود، مجددا برقرار شود. حتی گفته می شود که احتمالا ریاض از رئیس جمهوری سوریه برای شرکت در نشست اتحادیه عرب در ریاض دعوت به عمل آورد.
ادامه مطلبخبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام آگاه خبر داد، سفارت خانه های دو کشور در حال آماده شدن برای بازگشایی در اواخر ماه آوریل یا به عبارتی پس از پایان ماه رمضان مسلمانان است.
ادامه مطلببه گفته یک منبع دیپلماتیک فرانسوی، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه بر قصد خود برای دعوت از بشار اسد برای نشست سران تایید کرده است. این نزدیکی روابط می تواند موقعیت امریکایی ها و اروپایی ها را که تحریم ها علیه حکومت دمشق را حفظ می کنند، تضعیف کند. از سوی دیگر، برای ایران که مایل است شاهد خروج نیروهای امریکایی از سوریه باشد، به عنوان یک پیروزی تلقی می شود.
ادامه مطلب«قطعا هیچ کس در توهم نیست اگر بگوید به واسطه انتخابات پارلمانی که در کشورتان برگزار شد اکنون لبنان می تواند استقلال خود را بازیابد و مشکلات سیاسی و اقتصادی اش را حل کند. اما آنچه واقعا دیدیم این است که ۱۳ نماینده تغییر کردند و ۱۴ یا ۱۵ نماینده مستقل وارد پارلمان شدند. منتظر می مانیم و می بینیم چه خواهد شد.»
ادامه مطلببا توافق ۱۹ اسفند ۱۴۰۱/ ۱۰ مارس ۲۰۲۳ بین تهران و ریاض برای ازسرگیری مناسبات دوجانبه، ناظران از احتمال پایان جنگ یمن گفتند. در فاصله زمانی ۲۷ روزه بین توافق علی شمخانی و مساعد بن محمد العیبان تا دیدار صبح پنجشنبه گذشته حسین امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان برای عملیاتیکردن گامهای توافق، مجموعه تحولات و اخبار واصله هم نشان از آن داشت که شعلههای آتش جنگ یمن هم در حال فروکشکردن است.
ادامه مطلباین مسأله که اسد سعی دارد روابط بین المللی را که به نظر می رسید برای همیشه قطع شده باشند از سر بگیرد، ممکن است بسیاری از دشمنانش را به سرعت بخشیدن به مانورهایی برای تقابل با حکومت او بیش از آنکه بیش از حد جایگاه و پایه های حکومت تحکیم یابند، سوق دهد.
ادامه مطلبگمانه زنیهایی وجود دارد مبنی بر این که در ورای طرح این در خواست از سوی اسد عوامل خطرآمیز به خصوصی وجود دارد که او را بر آن داشت تا از روسیه بخواهد حضور خود را در سوریه گسترش دهد.
ادامه مطلببه نظر میرسد خاورمیانه میتواند برخورد احتمالیای را باشد که بیش از همه روسیه به آن تمایل دارد. روسیه دیگر هیچ ملاحظهای برای ایجاد آرامش با آمریکایی ها ندارد که طبق گفته منابع تصمیم گرفته است روسیه را به هر قیمتی در اوکراین شکست دهد.
ادامه مطلبتهران عزم سیاسی دشمن قَدَر خود در سوریه را محک زده و تا به اینجا، به نظر نمی رسد که نتیجه این کار، تهران را از انجام حملات نیابتی تازه منصرف کرده باشد.ناتوانی سامانه های دفاع هوایی پایگاه های آمریکا در جلوگیری از حمله پهپادهای انتحاری ایران، پرسش هایی را پیش می آورد. زمان بندی این حملات هم قابل توجه است؛ درست پس از دیدار سطح بالای مقام های نظامی آمریکایی از منطقه و آشتی دیپلماتیک ایران و عربستان.
ادامه مطلبکاخ سفید بسیاری از حملات قبلی گروههای شیعه را به دلیل ترس از تعمیق رویارویی با ایران نادیده گرفته است که به گفته آنها از سال ۲۰۲۱ میلادی که بایدن به قدرت رسید، منجر به افزایش بی سابقه چنین حوادثی شده است. کارشناسان امنیتی امریکا ابراز نگرانی می کنند که رویکرد غیر تقابلی کاخ سفید می تواند، نیروهای وفادار به ایران را برای ادامه گلوله باران ترغیب کند.
ادامه مطلبدرس محوریِ واقعگرایی این است که در جهانی با کشورهای مستقل و بدون یک حاکمیت مرکزی، امکان همیشگی بروز جنگ، سایه اش را بر سر بیشتر آنچه که کشورها انجام می دهند، نگه می دارد. از آنجا که جنگ ها، سرشتی ویرانگر و اغلب بلاتکلیف دارند، واقع گرایان همیشه نگران جنگ های صلیبی آرمانگرا هستند و در حذر از خطرِ تهدیدشدنِ آنچه که دیگران- درست یا غلط- بعنوان منافع ملی خود منظور می کنند.
ادامه مطلباین ایده که اسرائیل برای تضمین موجودیت خود به کمک ایالات متحده نیاز دارد و این که دو کشور در مجموعه اصول دموکراتیک مشترکی شریک هستند دیگر منطقی نیست. در گفتمان سیاسی ایالات متحده بدیهی است که اسرائیل در مبارزه دائمی برای بقا به سر میبرد، اما این روایت دچار یک نابهنجاری است.
ادامه مطلبکمال قلیچداراوغلو پیش از این، ایده ضرورت بازگرداندن روابط با دمشق رسمی را مطرح کرده بود تا تضمینی باشد که پناهجویان زودتر به خانه بازگردند. اردوغان تقریبا در همه زمینه های کلیدی با مخالفان می جنگد و احتمالا می تواند، از استدلال های مخالفان برای بازسازی سیاست خارجی خود استفاده کند: رهبر ترکیه بارها توانایی تغییر اوضاع را نشان داده است.
ادامه مطلبحسین فاطمی در یادداشتی می نویسد: «رامی الشاعر»، دیپلمات سابق و مشاور نزدیک به وزارت امور خارجه روسیه در گفتوگو با «عربی۲۱» در این باره تاکید داشت که پیشبینی میشود گفتوگوهای بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه و ولادیمیر پوتین، همتای روس وی در مسکو بر پرونده ازسرگیری روابط میان دمشق و آنکارا متمرکز باشد.
ادامه مطلبآخرین بحران در روابط ترکیه و امریکا سال گذشته با تهدید آنکارا مبنی بر آغاز عملیات زمینی جدید در مقیاس بزرگ علیه YPG آغاز شد. بنابراین سومین بازیگری که نگران عادی سازی ترکیه – سوریه است، جناح های کرد مورد حمایت امریکا هستند که بیش از یک دهه است روی خصومت بین آنکارا و دمشق سرمایه گذاری کرده اند.
ادامه مطلبسخنان محمد الجدعان، وزیر مالی عربستان در نشست داووس قاطعانه بود وقتی گفت که کشورش از سیاست ارائه کمک و وام بدون شروط و پیش از پاسخ مثبت دادن به اصلاحات مالی مورد نیاز دست برداشته است. در سایه این نشانهها منابع مصری آگاه به ما گفتند تجدیدنظرهای جدی در دایره حکومت مصر و در سطوح بالا در خصوص تمامی سیاستها و ائتلافهای عربی، منطقهای و بین المللی صورت خواهد گرفت و چه بسا این تجدیدنظرها برای بسیاری از دولتهای عربی و بین المللی شوکه کننده باشد.
ادامه مطلبسامح شکری، وزیر امور خارجه سوریه در بدو ورود خود به دمشق توضیح داد که این سفر اساساً ماهیت انسان دوستانه دارد و به منظور اعلام همبستگی مردم مصر با مردم سوریه است.
ادامه مطلبحسین فاطمی در یادداشتی می نویسد: به دنبال اعلان قصد کنست رژیم اسرائیل برای رأی گیری در خصوص تصویب قانون ممنوعیت برکناری بنیامین نتانیاهو، مخالفان او اعلام کردند که همزمان با برگزاری جلسه کنست تظاهرات بزرگی برگزار خواهند کرد که بزرگترین تظاهرات علیه کابینه نخست وزیر صهیونیست از زمان روی کار آمدن خواهد بود.
ادامه مطلبسعیدرضا طاهرخانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با توجه به فقر انرژی های فسیلی بالاخص نفت و گاز بمنظور استفاده حداکثری از منابع آبی دجله و فرات و استفاده از موقعیت هیدروپلتیکی خود طی دهه های گذشته با محدود کردن میزان آب ورودی این رودها به عراق و سوریه، آنها را با مشکلات عدیده اجتماعی و اقتصادی مواجه کرده و تاثیرات سیاسی، امنیتی و زیست محیطی جدی بر وضعیت ارتباطات منطقه ای دولت های حوضه رودهای مذکور گذاشته است. سامانه آبی دجله و فرات به عنوان یکی از مناطق استراتژیک خاورمیانه و اصلی ترین سیستم رودخانه ای غرب آسیا در چند دهه اخیر تحت تاثیر تغییرات اقلیمی از یک سوی و رقابت کشورهای ذینفع برای مهار جریان های سطحی به منظور تامین آب مورد نیاز جمعیت رو به رشد خود و بحران های زیست محیطی چون پدیده ریزگردها روبه رو بوده است.
ادامه مطلب