اربیل و کوران تحولات منطقه
با توجه به همپوشانی جغرافیایی، انسانی و اقتصادی میان اکثر کشورهای خاورمیانه، دیگر نمیتوان هیچ رویداد سیاسی و امنیتی را از محیط و رویدادها _ به ویژه دو رویداد جنجال برانگیز کنونی _ جدا کرد.
ادامه مطلببا توجه به همپوشانی جغرافیایی، انسانی و اقتصادی میان اکثر کشورهای خاورمیانه، دیگر نمیتوان هیچ رویداد سیاسی و امنیتی را از محیط و رویدادها _ به ویژه دو رویداد جنجال برانگیز کنونی _ جدا کرد.
ادامه مطلباگر امروز شنبه شاهد برگزاری جلسه پارلمان عراق با دستور کار تعیین رئیس جمهور این کشور باشیم و نهایتا جلسه به انتخاب کلیددار کاخ السلام منجر شود بی شک بر ریل گذاری سیاسی عراق برای معرفی نخست وزیر و کابینه آتی این کشور تاثیر قابل توجهی خواد داشت. اما در این بین تحقق سناریوی جانشینی ریبر احمد به جای برهم صالح از آن دست سناریو هایی است که در صورت اجرایی شدنش می تواند صحنه تحولات سیاسی، دیپلماتیک و حتی امنیتی عراق را با محوریت روابط بغداد - تهران به کلی دگرگون کند. از این رو است که سفر پیش روی محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق به تهران معنی خاصی پیدا خواهد کرد.
ادامه مطلبکارشناسان در گفت وگو با اسکای نیوز عربی می گویند که هدف از این حمله موشکی، ارسال چندین پیام به شکل خاص به عراق و ایالات متحده و روسیه است.
ادامه مطلببر اساس نتایج انتخابات، گفت وگوها میان گروه های سیاسی با هدف مشخص کردن فراکسیون اکثریت جدید در پارلمان انجام می شود، فراکسیونی که نخست وزیر را معرفی می کند. ناظران انتخابات از جمله معارضان معتقدند که مسئولان انتخابات را سالم و شفاف در سایه سطح پایین مشارکت برگزار کردند.
ادامه مطلباز جمله استدلال هایی که می گوید امریکا باید در این کشور بماند و اطلاعاتی را درباره داعش و القاعده جمعآوری و از پر شدن این تهی گشت به وسیله تروریستها جلوگیری میکند. در حالی که حقیقت امر این است که حضور امریکا به تشدید شورش ها در عراق کمک کرده و القاعده و داعش توانستند از مزایای خود علیه دولت و هرج و مرج ناشی از آن استفاده کنند. همین استدلال ها علیه حضور نظامی امریکا در عراق را می توان در مورد حضور آن در سوریه نیز به کار برد.
ادامه مطلبتنها دستاورد انتخابات اکتبر ۲۰۲۱ موفقیت مجلس برای انتخاب رئیس پس از جلسهای جنجالی و بگومگوهای شدید میان برخی نمایندگان بوده است.
ادامه مطلببه طور کلی وضعیت داعش در دوره پسا قریشی دو جنبه دارد: تجزیه این سازمان یا وقوع یک نبرد احتمالی کاملاً داخلی میان اعضای داعش به ویژه میان جناح مغرب و جناح عراقی – سوری.
ادامه مطلبمعلوم نیست که توقف حملات حوثیها به امارات در چند روز اخیر استراحتی موقتی است یا اینکه در پی تصمیم ایران برای برقراری آرامش و آتش بس صورت گرفته یا این که اعتراف به این مسئله است که بزرگ کردن بازی منطقهای به گونهای که بعد از امارات شامل عراق شود به واکنشهای معکوسی منجر خواهد شد که کنترل آن دشوار خواهد بود.
ادامه مطلبآرمان سلیمی در یادداشتی می نویسد: اکنون پس از تفسیر ارائه شده از سوی دادگاه فدرال عراق پیرامون ماده ۷۰ قانون اساسی در ارتباط با برگزاری نشست پارلمان برای برگزیدن رئیسجمهور جدید، به نظر میرسد برگزاری نشست روز ۷ فوریه و احتمالا ۸ فوریه، در هالهای از ابهام قرار گرفته و احتمال برگزار نشدن نشست بیش از برگزاری آن است. حتی بعد از تفسیر دادگاه فدرال، مقتدی صدر نیز در تاکتیکی سیاسی از اعضای جریان صدر درخواست کرده که در نشست حاضر نشوند و اعضای چارچوب هماهنگی و حزب اتحادیه میهنی کردستان نیز از ابزار لازم برای تعلیق برگزاری نشست برخوردار هستند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: انتخابات اخیر عراق در فضای گرگ و میشی برگزار شده است. انتخاباتی که برآمده از خواست تظاهرات کنندگان سال ۲۰۱۹ بود که خواهان تغییر وضع موجود بودند بدون آن که روشن کنند دقیقا چه می خواهند و چه افقی برای کشور مدنظرشان است. در عین حال که تحت تاثیر گروه ها و جریان هایی قرار گرفتند که تظاهرات را فرصتی برای تغییر کل نظام حاکم بر عراق دانستند و برای آن طرح ریزی کردند.
ادامه مطلببه گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه، از زمان این حمله، جنگ بین نیروهای دموکراتیک سوریه و نیروهای داعشی بیش از ۱۲۰ نفر کشته شده اند. هزاران نفر از ساکنان محله های اطراف نیز مجبور به ترک خانه های خود شده اند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: مشعان الجبوری به صراحت میگوید که "ما از بس از الحشد الشعبی تو سری خوردیم تصمیم گرفتیم وارد چارچوبی شویم که دیگر از جانب الحشد الشعبی توسری نخوریم." در این سناریو همه تلاشها بر این تمرکز دارد که جریانهای همسو با الحشد الشعبی یا متحد آن در دولت آینده عراق به قدری ضعیف باشند که توانایی عمل مستقلی نداشته باشند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: حمله به زندانی در حسکه سوریه در نزدیکی مرز عراق و سوریه سبب شد تا ۳۵۰۰ زندانی داعشی از این زندان فرار کنند. برخی منابع خبری صحبت از فرار ۵ هزار نفر هم زده اند. در سال ۲۰۱۴ که نیروهای تروریستی از زندان ابوغریب فرار کردند و در شرق سوریه به تشکیل داعش اقدام کردند، شمارشان ۵۰۰ نفر بود، الآن این تعداد حداقل ۳۵۰۰ یا ۵ هزار نفر است، باید ابعاد فاجعه را بسیار گسترده تر دید.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: در حالی که شاهدیم اهل تسنن در یک وحدت روشنی به سر می برند و به گفته سران اهل تسنن، ترکیه و امارات متحده عربی و اردن در ایجاد این وحدت نقش مستقیمی داشته اند، شیعیان در نوعی تشتت و شکاف به سر می برند. شاید مشابه چنین وضعیتی را در میان کردها نیز شاهد باشیم ولی در آنجا نیز نوعی نگاه ایرانی – ضد ایرانی در میان است که یکی تلاش دارد دیگری را حذف کند. در عین حال که به نظر می رسد برجسته سازی شکاف شیعی – شیعی بیش از درون کردی است، چرا که هر چه باشد این شیعیان هستند که در عرف دولت سازی در عراقِ بعد از سقوط رژیم بعث، نقشی تعیین کننده در تشکیل دولت داشتهاند. دولتی که اختیارات رئیس آن بیش از مناصب دیگر حکومتی است.
ادامه مطلبسناریوی مطرح و نزدیک تر به اجرا، پیوستن نمایندگان ائتلاف دولت قانون بدون رهبرشان مالکی به ائتلاف الفتح است، تا عنوان دولت قانون در چارچوب ائتلاف جدید شیعی باقی نماند تا نمایندگان دولت قانون هم سهمی در ترکیب دولت آینده داشته باشند. البته ممکن است تمام معادله سیاسی دگرگون شود از جمله این که ریاست پارلمان تغییر کند و ممکن است نزاع رهبران بیت سُنی درباره منصب ریاست پارلمان بار دیگر از سرگرفته شود.
ادامه مطلبچنان که ظهور کفن پوشان در اولین جلسه پارلمان جدید عراق، به صراحت، حالت ناآرامی و شکاف و دودستگی به وجود آمده در صحنه سیاسی عراق را نشان می دهد، ظهور "توک توک" در نوع خود یک پیام سیاسی است، این وسیله ارتباطاتی به طور گسترده در خلال تظاهرات سال ۲۰۱۹ در مناطق مختلف عراق در اعتراض به فساد در دستگاه دولتی و شخصیت های سیاسی به کار گرفته شده بود.
ادامه مطلبصحبت از گزینه نظامی علیه ایران مطرح است. دلایل نامحتمل بودن این گزینه کدامند؟ آیا برنامه هستهای ایران با حمله نظامی مهار میشود؟ پیامدهای آن از نظر آسیبهای جانبی و بیثباتی منطقهای چه خواهد بود؟
ادامه مطلبمریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برگزاری انتخابات و تشکیل دولت جدید در عراق یک امیدواری هرچند ضعیف را ایجاد کرده است، به ویژه از زمانی که سیاستمداران و رهبران فاسد با اعتراضات گسترده مجبور به استعفا شدند. انتخابات اخیر نیز نتیجه چنین اعتراضاتی بود. نتیجه انتخابات برخلاف گذشته تصویر جدیدی را ارائه کرده است. به همین علت موانع ریز و درشت زیادی بر سر راه دولت جدید عراق وجود دارد که گروهی متبحر و سیاستمدار را می طلبد تا بتوانند مرحله به مرحله از شدت این موانع بکاهند.
ادامه مطلبما در مجموع با آینده ای ناپایدارتر و نامطمئن تر از آن چیزی که حتی یک دهه پیش می توانستیم تصور کنیم، روبه رو هستیم. وظیفه فوری همه دولتها کمک به ایجاد نظمهای تازه و پایدار داخلی، منطقهای و جهانی است که نیازهای جمعیت ناآرام را برآورده میکند.
ادامه مطلبآرمان سلیمی در یادداشتی می نویسد: صدر با طرح شعارهای انقلابی، هموره تلاش داشت که خود را به عنوان یک مصلح سیاسی و اجتماعی معرفی کند که رهبری اعتراضات مردمی را به برعهده دارد. او در گذشته همواره از پذیرش نقشهای سیاسی امتناع کرده و جایگاه خود را در مقام منتقد حکومت حفظ کرده بود اما اکنون کلیه معادلات دگرگون شده و به نظر میرسد مقتدی این بار قصد دارد با تغییر قاعده دولت وحدت ملی، «دولت اکثریت» را تشکیل دهد. با این اوصاف، اکنون مساله این است که معمار جدید جکومت آتی عراق تا چه اندازه در مسیر خود موفق خواهد بود و در مسیر تشکسل کابینه چه موانعی را پیشرو خواهد داشت؟
ادامه مطلببرخی اعلام بسیج نیروهای ولایی برای مبارزه با نیروهای آمریکایی را از زاویه دیگری بررسی کردند. به این ترتیب که این تنش زایی را به متوقف شدن مذاکرات هستهای وین و با مانع مواجه شدن آن ربط دادند. طبق این نظر به علت با مانع مواجه شدن مذاکرات و عدم دستیابی به نتیجه مورد نظر ایران یعنی بازگشت بایدن به توافق جریانهای ولایی به عنوان اهرم فشاری علیه او به سمت تنش زایی در عراق سوق داده شدند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: آنچه در پارلمان جدید عراق شاهدیم نه نماینده های جریان های سیاسی پاکدست عراق هستند که بخواهند ادعا کنند دیگران فاسدند یا فاسد بودند و ما نیستیم و نه می توانند ادعا کنند که نماینده اکثریت مردم عراق هستند. واقع گرایانِ آنها خوب می دانند مردم از وضعیت کنونی کشور به شدت ناخرسندند و از اوضاع جاری به شدت احساس سرخوردگی می کنند. آنها درک می کنند باید جانب احتیاط را رعایت کنند و کاری نکنند تا خشم مردمی به خروش تبدیل شود. آنهایی که در توهم خودبزرگ بینی به سر می برند نیز سیر وقایع به زودی به آنها ثابت خواهد کرد که واقعیت مغایر با توهماتشان است و باید واقعیت را بپذیرند. این واقعیتی است که در با لاف زنی ها یا لفافه پیچیدن ها قابل کتمان نیست.
ادامه مطلبمقتدی صدر و جریان متبوعش با مقبولیت نسبی مردمی به دنبال مشروعیت بخشیدن هر چه بیشتر خود در ساختار قدرت رسمی کشور عراق است. لذا، نه دولت فعلی کاظمی و نه دولت آتی و نه اساسا هیچ جریان سیاسی عراقی نمی تواند روی بازیگری مثبت و سازنده جریان صدر و ائتلاف سائرون حساب باز کند.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شورش دانشجویان در کنار پرونده آوارگان بلاروس که بخش اعظم آنها را کردهای گریزان از اقلیم کردستان تشکیل می دهند، دو موضوعی هستند که آشکارا کفایت و اقتدار حکمروایی حکومت اقلیم کردستان را زیر سوال برده اند. :
ادامه مطلبفاطمه سیاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چالش کنونی عراق از درگیری نیروهای امنیتی با مردم معترض به نتایج انتخابات آغاز نشد؛ بلکه رویه های غیر قانونی، تجاوز از حقوق مندرج در قانون انتخابات جدید، عدم پاسخگویی صحیح و کامل کمیساریای عالی انتخابات، عدم رسیدگی به شکایات احزاب معترض و حتی موضع گیری ها و جولان های سیاسی برخی احزاب پیروز در انتخابات بود که این فضای ناامن را موجب شد و اعتراضات را گسترش داد.
ادامه مطلبآیا طرفهای برنده در انتخابات از این واقعیت فاجعهبار آگاه هستند؟ یا این که اسیر منافع محدود خود باقی خواهند ماند و به ادعای خود مبنی بر اینکه به تنهایی حق نمایندگی گروه خود را دارند، ادامه خواهند داد؟
ادامه مطلبروح الله رحمانی فر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نفوذ ایران در عراق ریشه تمدنى، تاریخى، فرهنگى و مذهبى دارد. ایران به عنوان بزرگترین، پرجمعیت ترین و قدرتمندترین کشور شیعه مذهب منطقه در قامت برادر بزرگتر براى تمام شیعیان خاورمیانه قابل احترام و پذیرفته شده است امرى که مقامات تصمیم ساز کشورمان باید به آن بطور جدى توجه داشته باشند چراکه این مهم اسباب اعتمادبهنفس و تدابیر خردمندانه تهران را فراهم مى آورد و از افتادن در ورطه هیجان و احساسات در تمهیدات عملیاتى باز مى دارد، تهران باید آگاه باشد اگرچه در شرایط کنونى چهره اش در عراق تا حدى مخدوش شده اما در نهایت شیعیان این کشور نیک مى دانند در صورت از دست دادن حمایت تهران به شدت تضعیف می شوند.
ادامه مطلباگر به سفر کاظمی به شهر صدر توجه کنیم تصویر کامل میشود. کاظمی که جریان مردمی موثر یا حزب یا از پیشینه سیاسی برخوردار نیست صدر را تنها پایگاه خود میبیند که میتواند برای ادامه فعالیت سیاسی خود به آن تکیه کند و اگر به نامزدی دوباره برای نخست وزیری فکر میکند صدریها تنها طرفی هستند که میتوانند از او حمایت کنند. در مقابل صدر نیز باور دارد کاظمی اسب تروایی است که می تواند از طریق آن نفوذش در قدرت را حفظ کند و مهمتر اینکه مقتدی صدر از طریق حفظ کاظمی به عنوان نخست وزیر میخواهد از نخست وزیر شدن یکی از شخصیتهای وابسته به دشمنانش به ویژه از جریان مالکی پرهیز کند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: می توان گفت کسانی که با برپایی تظاهرات و تحمیل خسارت های سنگین بر کشور در سال ۲۰۱۹، وادار کردن نخست وزیری که هنوز یک سال از نخست وزیری اش نگذشته بود، به استعفا در سال ۲۰۲۰ و اصرار بر برگزاری انتخابات زودهنگام، گمان می کردند می توانند طرحی نو در اندازند و جهشی در روند سیاسی کشور ایجاد کنند و به دنبال آن اهداف اصلاح طلبانه خود را دنبال کنند نه تنها به چنین هدفی نرسیدند بلکه عراق اکنون بیش از پیش آبستن حوادث پیش بینی نشده است.
ادامه مطلبواکنش خشمگینانه بین المللی به این ترور از جمله محکومیت قاطع این اقدام از سوی علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی و سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در نهایت موجب تقویت موضع الکاظمی شد و موضع رقبایش را که یک روز قبل از این حادثه تقریبا بازی مقابل الکاظمی را به نفع خود به پایان برده بودند، تضعیف کرد.
ادامه مطلب