اختلافات ناتمام بغداد و اقلیم کردستان عراق در قانون بودجه

حسین فاطمی، روزنامه نگار

دیپلماسی ایرانی: مجلس نمایندگان عراق با پشت سر گذاشتن اختلافات عمیق، بامداد دیروز بودجه ۳ ساله این کشور را برای سال‌های ۲۰۲۳، ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ تصویب کرد. به گزارش میدل ایست نیوز، جلسه یکشنبه شب که تا ساعت چهار و نیم صبح دوشنبه (۱۲ ژوئن) ادامه یافت شاهد اختلافات و نزاع‌های جدی بر سر برخی مواد قانون بودجه بود و در نهایت برخی مواد حذف یا تعدیل شد تا بزرگ ترین بودجه تاریخ عراق تصویب شود.

بررسی و تصویب بودجه در صحن علنی مجلس عراق در چهار جلسه پیاپی انجام شد که علت آن اختلافات به خصوص بر سر مواد مربوط به اقلیم کردستان و درآمدهای نفتی آن و حقوق کارکنان اقلیم و انتقال بودجه برخی وزارتخانه‌ها به استانداری‌ها بود. از جمله موادی که در جلسه رأی گیری به این قانون اضافه شد، اختصاص ۱۵۰ میلیارد دینار برای اجرای پروژه‌های مشترک با مصر بود.

حجم بودجه کنونی ۱۹۷ تریلیون و ۸۲۸ میلیارد دینار (حدود ۱۵۲.۲ میلیارد دلار) با کسری بودجه ۶۳ هزار میلیارد دیناری (۴۸.۳ میلیارد دلار) است. البته تا به اکنون جزئیات ردیف بودجه‌های سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ هنوز منتشر نشده است.

- واکنش اربیل

با تصویب این قانون بودجه سه ساله، مسعود بارزانی، رئیس حزب دموکرات کردستان عراق با انتشار بیانیه‌ای نسبت به آنچه «تلاش متهورانه» برای تضعیف اقلیم کردستان خواند، هشدار داد و گفت که آنچه در روزهای اخیر در پارلمان فدرال گذشت «وجه واقعی گروه‌های شوونیستی و بی‌توجهی آنان به قانون و تعهدات سابق» را نشان داد. بارزانی در بیانیه خود «اقدامات غیر مسؤولانه و غیر قانونی با هدف تعمیق مشکلات و نقض حقوق مشروع ملت کرد در روزهای اخیر در مجلس را مایه تأسف عمیق» خواند.

رئیس حزب دموکرات کردستان عراق افزود: »همه می‌دانند که مذاکراتی در میان بود که به توافقات سازنده میان طرف‌های تشکیل‌دهنده ائتلاف ادارة الدولة (ائتلاف حاکم) انجامید و دولت فدرال و دولت ایالتی به توافق خوب و سازنده‌ای برای حل معضلات رسیدند تا در کشور ثبات برقرار شود و بتوان به مردم خدمت‌رسانی کرد «اما متأسفانه شاهد انکار غیر مسئولانه این توافقات  از سوی برخی احزاب با هدف تضعیف اقلیم کردستان بودیم هرچند این تلاش‌ها ناکام ماند و نادیده گرفته شد.» بارزانی این را هم عنوان داشت که اکنون با تصویب قانون بودجه امیدواریم که شاهد اجرای آن با حسن نیت باشیم.

از سوی دیگر، «هوشیار زیباری» از سران حزب دموکرات کردستان بودجه سه ساله را بودجه‌ای «فاجعه‌آمیز برای اقتصاد کشور و غیر واقع‌بینانه و با در نظر گرفتن منافع احزاب سیاسی بهره‌برنده از فساد و دارای اجحاف بزرگ در حق اقلیم کردستان» دانست و گفت که این بودجه موجب تورم و سقوط قیمت پول ملی و ناکامی در اداره مالی کشور می‌شود.

- پایان اختلافات مرتبط با اقلیم کردستان عراق در قانون بودجه

در مقابل آنچه که هوشیار زیباری ادعا کرد، قبل تر فواد حسین، وزیر امور خارجه عراق  که رئیس هیئت حزب دموکرات کردستان برای مذاکره در بغداد را هم بر عهده دارد، تاکید کرد که بر سر بند ۷ ماده ۱۴ از قانون بودجه توافق شده است. به گزارش شبکه کردی رووداو، فواد حسین پس از پایان نشست با خالد شوانی، نماینده اتحادیه میهنی کردستان گفت که بر سر بند ۷ ماده ۱۴ قانون بودجه توافق شد. رئیس هیئت مذاکره کننده حزب دموکرات کردستان در بغداد اشاره کرد که اختلافات مرتبط با اقلیم کردستان به پایان رسید.

در همین باره میدل ایست نیوز در گزارشی عنوان داشت که در بند ۷ ماده ۱۴ قانون بودجه آمده است: «در صورت هرگونه اختلاف نظر بین دولت فدرال و دولت اقلیم کردستان درخصوص حقوق، تعهدات و سازوکارهای احکام این قانون، کمیته ویژه مشترکی میان دو طرف برای بررسی مشکلات و اختلافات تشکیل و مصوبات آن طی ۳۰ روز از تاریخ تشکیل کمیته به نخست وزیر برای اتخاذ تصمیم مناسب ارجاع می‌شود.