![بازگشت امریکا به برجام چندان هم آسان نیست](/images/www/fa/news/news-list/2020/1606686642-800-1-.jpeg)
بازگشت امریکا به برجام چندان هم آسان نیست
در تئوری، بازگشت به توافق آسان است و جو بایدن می تواند همان روز اول حضور در دفترش به توافق برگردد. با این حال، سیاست های داخلی در هر دو کشور بازگشت فوری به توافق را سخت می کند.
ادامه مطلبدر تئوری، بازگشت به توافق آسان است و جو بایدن می تواند همان روز اول حضور در دفترش به توافق برگردد. با این حال، سیاست های داخلی در هر دو کشور بازگشت فوری به توافق را سخت می کند.
ادامه مطلباگر قرار باشد از تاریخ درس بگیریم، آن درس این است که ایران – بی توجه به قتل دانشمندان، از کار افتادن سانتیریفیوژها به خاطر حملات سایبری یا تحت فشار بودن اقتصاد به خاطر تحریم ها – همچنان به توسعه برنامه هسته ای اش ادامه می دهد. حالا هم با خروج نابخردانه ترامپ از توافق هسته ای، ذخیره اورانیوم ایران هشت برابر شده است. حتی حملات هوایی هم نمی توانند برنامه هسته ای ایران را ریشه کن کنند، هرچند ممکن است منطقه را به یک جنگ تمام عیار بکشانند.
ادامه مطلبصلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر به دلایل جداگانه آمریکا و متحدان منطقه ای آن و در راس آنها اسرائیل، بخواهند به یک حمله نظامی احتمالی به تاسیسات نطنز مبادرت کنند، چالش های فنی و سیاسی عدیده به مانع اصلی آنها در این زمینه تبدیل خواهد شد. اولا ذینفع اصلی در این قضیه اسرائیل است که اگر می توانست تا کنون آن را انجام داده بود. ایران کشوری بزرگ و پرجمعیت است و مثل عراق ۱۹۸۱ و سوریه ۲۰۰۷ نیست. دانش هسته ای ایران بومی شده و از بین رفتنی نیست و تاسیسات هسته ای آن در نقاط مختلف کشور پراکنده اند.
ادامه مطلبسرویس اطلاعات خارجی اسرائیل، موساد، رهبر بخش نظامی برنامه هسته ای ایران، محسن فخری زاده، را ترور کرده است. این قتل پنج نکته را خاطر نشان می کند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: امارات و عربستان سعودی با ائتلاف با اسرائیل و پشتیبانی ایالات متحده به سمتی می روند که در برابر ایران و ترکیه شمشیر را از رو ببندند. اگرچه این دو کشور عربی در اتاق های شیشه ای نشسته اند اما گمان می کنند با پشتیبانی امریکا و اسرائیل می توانند به دشمنی با ایران ادامه دهند و همچنان در مسیر چهار سالی که گذشت سیر کنند. البته که در حداقل چهار سال گذشته آنها از هیچ گونه خصومت و دشمنی با ایران دریغ نکردند.
ادامه مطلبتحریم های دولت ترامپ آسیب سختی به اقتصاد ایران، صادرات نفت خام، ورود منابع مالی و تجهیزات دارویی و پزشکی زد. با این حال، هیچ یک از اهداف مایک پومپئو، وزیر امور خارجه دولت ترامپ برآورده نشد و ایران با همه فشارها به پای میز گفت وگو نیامد. نتیجه اقدامات دولت ترامپ شکل گیری یک چرخه خود تخریبی بود. ساز و کار فشار حداکثری در هسته خودش یک راهبرد تشدید تنش بود.
ادامه مطلبدیپلماسی ایرانی در چهارمین وبینار خود به بررسی وضعیت امریکا پس از انتخابات این کشور، شکست ترامپ در انتخابات و روی کار آمدن جو بایدن و آینده روابط ایران و امریکا در دوران پس از ترامپ و روی کار آمدن بایدن پرداخته است.
ادامه مطلبهادی دادمهر در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چند که آینده تقابل ایران و ایالات متحده چندان واضح نیست اما در صورت اصرار ایالات متحده بر تداوم تحریم ها و اصرار ایران بر تداوم غنی سازی، احتمال توسل به دیپلماسی و جنگ برای حل بحران به یک نسبت وجود دارد.
ادامه مطلبسید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در هر حال برجام درست مانند پذیرش قطعنامه ۵۹۸ تصمیم راهبردی نظام بوده چنانکه اولویت سیاسی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران تا زمان حاضر پایبندی به حفظ برجام صرفا به عنوان ابزار سنجش حسن نیت آمریکا و اروپا برای حل مشکلات با ایران است بنابراین اگر گروه های سیاسی طرفدار برجام بتوانند جلوی ابراز احساسات خود در واکنش به پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا را بگیرند امکان حفظ برجام برای سال های طولانی آینده وجود خواهد داشت در صورتی که اگر گروه های اخیر الذکر بخواهند از برجام به عنوان ابزار بهره برداری سیاسی برای انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۴۰۰ استفاده کنند امکان فروپاشی کامل برجام از طرف ایران بسیار محتمل خواهد بود.
ادامه مطلبسخنان کریستوفر میلر، سرپرست جدید وزارت دفاع امریکا که بعد از برکناری مارک اسپر از سمت وزارت دفاع به این سمت منصوب شد، درباره تصمیمش برای ترسیع روند خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و خاورمیانه تمام این نشانه ها درباره احتمال اقدام نظامی از سوی آمریکارا از میان برد. با این وجود این احتمال وجود دارد که او صادق نباشد و برای گمراهی این سخنان را بر زبان آورده باشد.
ادامه مطلبتهیه و ترجمه: سید علی موسوی خلخالی
ادامه مطلبجاوید منتظران در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چنانچه برخی معتقدند که پیروزی جو بایدن میتواند خبر خوبی برای ایران و توافقنامه برجام باشد و چشمانداز مثبتی را در کاهش تنشها میان تهران و واشنگتن و بالتبع کاهش تحریمهای ضد ایرانی ایجاد کند. در مقابل برخی دیگر معتقدند که تفاوت چندانی میان دولت جو بایدن با دولت ترامپ در راهبردهای ضد ایرانی وجود ندارد و حتی در صورت بازگشت بایدن به توافقنامه برجام، تحریمهای آمریکا علیه ایران متوقف نخواهد شد، بلکه این کشور از اهرم لغو تحریمها بهعنوان ابزار فشار و پیششرط برای مذاکرات با ایران، پیرامون موضوعات مختلف دیگر ازجمله موضوعات منطقهای و موشکی استفاده خواهد کرد.
ادامه مطلببهاء الدین بازرگانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورمان علیرغم دستیابی به مولفه های نسبی قدرت، لیکن تحت مضائق و فشارهای سیستماتیک چندساله اخیر به شدت فرسوده و منفعل شده و تا حد زیادی از تاثیرگذاری و بازدارندگی در جوار مستقیم خود بازمانده است. آن در جنوب و در همسایگی با شیوخ دشمن و اسرائیل، و این هم اینک دست اندازی پوتین و اردوغان و علیف در شمال. شاید بتوان گفت که انفعال و تماشاگری اخیر تهران به فعال مایشایی روسیه و ترکیه و اسرائیل در دست اندازی به ژئوپولیتیک منطقه، دستکاری در مرزهای جغرافیایی، ایجاد کریدورهای محدود کننده به ضرر ایران و دامن زدن به تنش های قومی، تغییر و تحول کوچکی نیست.
ادامه مطلببایدن باید مراقب باشد که در مسئله ایران، در تله نیفتد بلکه مانند اوباما عمل کند. وی باید به چشم اندازی فراتر از توافق هسته ای پافشاری کند و به روابطی گسترده تر با ایران بیندیشد چرا که تجربه چند سال اخیر نشان داده است که اگر روابط میان دو کشور وخیم باشد، نمی توان یک توافق کنترل تسلیحاتی را برقرار نگه داشت.
ادامه مطلبمحمد فاضلی در یادداشتی می نویسد: بعد از هر انتخابات آمریکا باب بحث جدی باز میشود که «این سگ زرد» (گویندگان منظورشان نامزد برنده انتخابات آمریکاست) «برادر شغال» هست یا نیست؛ بحث فرعیتری هم هست که آیا «سگ زرد» میتواند «فرشته مهربون» هم باشد؟ اینها بحثهای بیحاصلی است که در نهایت برای مردم بستهتر شدن پنجره امید به حل مسائل اقتصادی و اجتماعی درهم تنیده شده جامعه ایران را باقی میگذارد.
ادامه مطلبغلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: استراتژیست ها و اتاقهای فکر طرف آمریکایی صرف نظر از اینکه ترامپ یا بایدن بر این کشور حکمرانی کند، بعید است از منافع این جنگ بی هزینه ولی سراسر فایده به این زودی ها دست بکشند.
ادامه مطلباز نظر اسرائیل، تجدید برجام نگران کننده است. اورن می گوید ایران یک تهدید راهبردی محسوب می شود. چنین سیاستی شاید واشنگتن را در مسیر اختلاف با اسرائیل قرار دهد، اگرچه بایدن رفاقت شخصی نزدیک و طولانی با نتانیاهو دارد.
ادامه مطلببه نظر می رسد بایدن قصد احیای برجام را دارد. او به خوبی از نقص های برجام آگاه است و شایع شده که قصد دارد دامنه آن را گسترش دهد. ولی واقعیت های سیاسی و اقتصادی تازه ای پس از سال ۲۰۱۸ ایجاد شده است. تحریم های امریکا ایران را به شدت تضعیف کرده، تولید نفت آن از ۳.۸ میلیون بشکه در روز به ۱.۹ میلیون بشکه در روز رسیده و صادرات آن حتی به همسایگان و شرکای سنتی و دوستان نزدیکش بسیار محدود شده است.
ادامه مطلبروندهای کلی نشان از پسرفت جایگاه ایالات متحده در نظم جهانی می دهد. ایران و چین یک پیمان دو جانبه را امضا می کنند تا بر محاصره اقتصادی ایران چیره شوند. در مدیترانه، مصر و ترکیه وارد یک رقابت منطقه ای پسا آمریکایی شده اند، رقابتی که زمینه های آن را دخالت ناتو در سال ۲۰۱۱ فراهم کرد. نفوذ دیپلماتیک ایالات متحده نیز رو به افول است.
ادامه مطلبحضور و فعالیت نظامی آمریکا در خاورمیانه کاهش می یابد و در آینده نیز صرف نظر از این که چه کسی رئیس جمهوری آمریکا شود، این روند ادامه پیدا خواهد کرد. کشورهای عربی در آینده اتکاء کمتری به آمریکا خواهند داشت ولی روابط اکثر آنها با آمریکا گسترده تر از هر قدرت بزرگ دیگری خواهد بود.
ادامه مطلبجلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: تهران اکنون در برابر تغییر در سپهر سیاسی کشوری قرار دارد که از یکسو ترامپیسم برآن همچنان سایه دارد. از سوی دیگر دولتی در حال استقرار است که بنیان رویکردهای داخلی و خارجی سلف خود را به چالش گرفته و با نگاه به دکترین کلان ایالات متحده میخواهد منافع راهبردیاش را تأمین کند. مساله این است؛ تهران با نگاه به تغییرات جاری چگونه باید از مواضع اصولی خود دفاع کند؟ انجام این مهم با تکرار شعارها و بدگوییهای صرف از سیاستهای واشنگتن ممکن نیست. باید طرحی نو را پیش نظر داشت.
ادامه مطلبسخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه ما به اقدامات توجه می کنیم و تمامی انرژی ما صرف این می شود که منافع مردم ایران حفظ شود، ادامه داد: در این چند سال که اقتصاد تاب آور را در پی فشارهای حداکثری آمریکا پیگیری کردیم شوک های زیادی را پشت سر گذاشتیم، تجربیات زیادی را به دست آوردیم و هزینه های زیادی را نیز پرداختیم. باید هزینه های وارد شده به ملت ایران جبران شود و این حق ملت ماست که بهترین زندگی را در بهترین فضا تجربه کنند و ما در این زمینه متعهد هستیم و تلاشمان در راستای تحقق این موضوع است.
ادامه مطلبصادق ملکی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این اصل را دریابیم که درک موقعیت خود بخشی از موفقیت است. اگر نمی توانیم فرصت ساز باشیم، نباید استاد فرصت سوزی باشیم. اگر در امریکا تغییر رخ داده است، به تبع آن ما نیز باید نشانه های تغییر را بروز دهیم که اگر تغییر نکنیم تغییرمان خواهند داد. تغییرات را خود مدیریت کنیم قبل از آن که از سر اجبار تغییر کنیم یا تغییرمان دهند.
ادامه مطلباحمد زید آبادی در یادداشتی می نویسد: ورود بایدن به کاخ سفید اما چه تأثیری بر ایران خواهد داشت؟ بسیاری از تحلیلگران بر این نظرند که با حضور بایدن در کاخ سفید، کار جمهوری اسلامی با آمریکا آسانتر میشود اما از نگاه من، به دو دلیل ماجرا دقیقاً معکوس است! به نظرم اگر جمهوری اسلامی نخواهد در اسرع وقت با دولت جدید آمریکا وارد مذاکره و سپس مصالحه شود و درصدد تقابل با آن برآید، بدون شک سر شاخ شدنش با بایدن، بسیار سختتر از منازعه با ترامپ خواهد بود.
ادامه مطلبپرهام پوررمضان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پرسشی که در اینجا پیش می آید این است که کدام یک از این اتفاق ها تاثیر بسزایی در سرنوشت مردم جامعه ایران خواهد داشت؟ در پاسخی کوتاه باید بیان کرد که گره زدن مسائل سیاست داخلی به مسئله مهمی همچون سیاست خارجی یک خطای استراتژیک است و این خطا می تواند عواقب بسیار نامناسبی در ابعاد گوناگون اعم از اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برای جامعه ایران داشته باشد.
ادامه مطلبعباس آخوندی در یادداشتی می نویسد: در کوتاه مدت به سبب تفاوت روش کاربست زور توسط هر یک از این دو نامزد و همچنین گرایش جانبداری هر یک از این دو به آزادی مبادله در جهان تاثیر مستقمیمی بر صحنه سیاست جهانی خواهد داشت. همچنانکه هماکنون اعلام نتایج مقدماتی انتخابات بر بازارهای سهام در جهان و ایران و ارزش پولهای ملی داشتهاست.
ادامه مطلبمحمد رضا جلائی پور در یادداشتی می نویسد: شواهد تجربی معتبر و نظرسنجیها نشان میدهد انتخابات امروز آمریکا را، نه فقط ایرانیان، که شهروندان بسیاری از کشورهای جهان با حساسیت دنبال میکنند.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: فشارهای حداکثری دولت ترامپ علیه ایران و اعمال تحریم های سنگین، همچنین چهار سال بی اخلاقی و تحریک به دشمنی با ایران، از او برای ما چهره ای ساخته که کنار رفتنش از قدرت را لحظه شماری کنیم. اما این که گمان کنیم آمدن بایدن می تواند ورق را به سود ما برگرداند و همه چیز به نفع ما رقم خواهد خورد هم چندان واقعی به نظر نمی رسد. اگرچه شکی نیست که بایدن ویژگی هایی دارد که متفاوت از ترامپ است و قطعا با رویکردی متفاوت دولت خود را آغاز خواهد کرد. اما نباید این قدر خوش بین باشیم که چشم به روی واقعیت ها ببندیم.
ادامه مطلبعلی دینی ترکمانی در یادداشتی می نویسد: انتظارات عمومی در صورت پیروزی ترامپ چنین است: مسیری که با روی کار آمدنش شروع شده تداوم خواهد یافت. یعنی تشدید فشارهای اقتصادی و در نتیجه بدتر شدن شرایط اقتصادی و تکرار تلاطمها در بازارهای ارز و طلا و افزایش سطح عمومی قیمتها. اگر بایدن انتخاب شود انتظارات عمومی چنین است: دست کم در کوتاهمدت مجالی برای تنفس و بازگشت آرامش به اقتصاد و بازارها بوجود خواهد آمد.
ادامه مطلبتحلیلگرانی که مذاکرات پس از انتخابات امریکا را پیش بینی می کنند، یک عامل مهم در این معادله را نادیده گرفته اند که همانا تحولات درونی و تغییرات در ایران پس از انعقاد برجام در سال ۲۰۱۵ است.
ادامه مطلب