بعید است حتی بعد از انتخابات ایران با امریکا مذاکره کند

نویسنده: گلکار سعید، استادیار دانشکده علوم سیاسی در دانشگاه تنسی

دیپلماسی ایرانی: بیشتر تحلیلگران غربی انتظار دارند که ایران دور تازه ای از مذاکرات را با امریکا بدون توجه به پیروز انتخابات، بعد از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده شروع کند. این پیش بینی از آن جهت می تواند درست باشد که اقتصاد ایران شرایط بسیار وخیمی را پس از خروج ترامپ از برجام متحمل شده است.

اقتصاد ایران که پیش از خروج  ترامپ از برجام نیز گرفتار سوءمدیریت و فساد مالی بود، با شیوع کرونا متحمل لطمات بیشتری شده است. مرکز تحقیقات مجلس پیش بینی می کند  که ۵۷ میلیون  شهروند ایرانی یا حدود ۷۰ درصد از جمعیت کشور به زودی زیرخطر فقر قرار خواهند گرفت .

تحلیلگرانی که مذاکرات پس از انتخابات امریکا را پیش بینی می کنند، یک عامل مهم در این معادله را نادیده گرفته اند که همانا تحولات درونی و تغییرات در ایران پس از انعقاد برجام در سال ۲۰۱۵ است. 

پس از انتخابات امریکا مردم ایران نیز به زودی رئیس جمهور خود را انتخاب خواهند کرد که بسیاری معتقدند چهره ای وابسته به سپاه پاسداران خواهد بود که خود بیانگر ریشه دواندن تدریجی سپاه پاسداران در عرصه سیاسی کشوراست .برای همین برای درک  نوع روابط میان ایران و امریکا پس از انتخابات ماه نوامبر باید نگاه سپاه به مذاکره با امریکا را نیز بررسی کرد. سپاه به عنوان نگهبان انقلاب به شدت به مقاصد واشنگتن مظنون و معتقد است که امریکا جنگ ترکیبی را علیه ایران با هدف براندازی نظام از طریق ایجاد ناآرامی های داخلی و حملات اقتصادی و تبلیغاتی انجام می دهد. به گفته سردار یدالله جوانی، رئیس دفتر سیاسی سپاه، هدف راهبردی امریکا جلوگیری از پیشرفت های ایران و تزریق ناامیدی در میان مردم و دور ساختن جوانان از مسیر انقلاب اسلامی است. در نتیجه، سپاه به شدت مخالف هر گونه مذاکره با واشنگتن است. رهبران سپاه تفاوت چندانی میان دموکرات ها و جمهوریخواهان در برابر ایران نمی بینند. سپاه مخالف امپریالیسم امریکاست و نیمی از موارد آموزشی اعضای آن بر مسائل عقیدتی متمرکز است. در این نگاه، ایران در جبهه حق و امریکا در جبهه باطل  قرار دارند و هیچ امکانی برای مذاکره میان این دو جبهه وجود ندارد. مشارکت و حتی حمایت از مذاکره با امریکا به معنای تضعیف بنیان های عقیدتی سپاه است و می تواند خیانت به انقلاب محسوب شود. سپاه معتقد است مشکل اصلی اقتصاد ایران نه تحریم های امریکا، بلکه لیبرال ها و فن سالاران ایران هستند که اکنون  بر نهادهای تصمیم گیرنده در کشور حاکم شده اند و فساد و نابرابری را گسترش داده اند .

افزون بر این، سپاه  ترور سردار سلیمانی را فراموش نکرده و نبخشیده است. رهبر معظم انقلاب نیز اعلام کرده است که نظام هرگز ترور سردار سلیمانی را فراموش نخواهد کرد. سردار سلامی  به تازگی تاکید کرد سپاه همه توان خودرا برای انتقام ترور سردار سلیمانی به کار خواهد گرفت .

کوتاه آن که، سپاه علت و انگیزه ای برای مذاکره تازه با امریکا ندارد و بی محابا تلاش می کند تا به سلطه امریکا بر خاورمیانه و فراتر از آن پایان دهد. همچنین سپاه نفوذ سیاسی خود را در ایران به سرعت گسترش می دهد. درعرصه خارجی نیز نیروهای قدس سپاه در منطقه فعال تر خواهند شد. این تحولات در مورد رابطه دوجانبه با امریکا نیز به آن معناست که بهبود روابط یا خط تازه مذاکرات وجود نخواهد داشت.

منبع: الجزیره / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11