میراث «جو» جدید
دیروز دوشنبه پرونده دولت جو بایدن که تنها یک دوره چهارساله را تجربه کرد، بسته شد. هرچند که از منظر تحلیلی، عملکرد دولت او نیز مانند همه دولتهای آمریکا با فرازوفرود، قوت و ضعف و مخالفان و موافقان بسیاری همراه است.
ادامه مطلبدیروز دوشنبه پرونده دولت جو بایدن که تنها یک دوره چهارساله را تجربه کرد، بسته شد. هرچند که از منظر تحلیلی، عملکرد دولت او نیز مانند همه دولتهای آمریکا با فرازوفرود، قوت و ضعف و مخالفان و موافقان بسیاری همراه است.
ادامه مطلبدولت جو بایدن که آخرین روز خود را سپری کرد، مذاکره ای با رژیم طالبان برای تبادل زندانیان داشت. موضوع این مذاکرات تبادل سه آمریکایی بازداشتشده در افغانستان با یک زندانی افغان متهم به عضویت در القاعده است که در گوانتانامو نگهداری میشود. این زندانی که محمد رحیم الافغانی نام دارد، متهم است با اسامه بنلادن، رهبر پیشین القاعده، ارتباط داشته است. سه آمریکایی زندانی در افغانستان رایان کربت، جورج گلزمن و محمود حبیبی هستند که سال ۲۰۲۲ دستگیر شدهاند.
ادامه مطلبعلی مطهری در گفت وگویی باور دارد که باید مذاکرات مستقیمی با دولت ترامپ انجام شود؛ اینکه بخواهیم برای مذاکرات با دولت ترامپ واسطه قرار بدهیم و با میانجیگری، کار را پیش ببریم به نتیجه نخواهد رسید. کما اینکه در گذشته هم تجربه این دست مذاکرات غیرمستقیم نشان داد که چندان به نفع ما نیست که مذاکرات را با واسطه پیش ببریم.
ادامه مطلبشامگاه چهارشنبه هفته گذشته بود که محمد بنعبدالرحمن بنجاسم آلثانی، نخستوزیر و وزیر امور خارجه قطر، توافق حماس و اسرائیل را به طور رسمی اعلام کرد و به گفته او، «اجرای توافقنامه از فردا (یکشنبه) نوزدهم ژانویه (سیام دیماه) آغاز میشود».
ادامه مطلبر مارس ۲۰۲۳، بایدن با افتخار درخواست بودجه ۸۴۲ میلیارد دلاری خود برای وزارت دفاع ایالات متحده را به عنوان بزرگترین درخواست از این قبیل در تاریخ زمان صلح ایالات متحده اعلام کرد. این نشان دهنده افزایش ۳.۲ درصدی در هزینه های اسمی است. با این حال، با وجود تورم بالاتر از آن در بیشتر سال ۲۰۲۳، این درخواست برای دومین سال متوالی به کاهش واقعی هزینههای دفاعی منجر شد.
ادامه مطلبسید محمد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: طبیعی است که رسیدن به توافق عزتمندانه، عقلایی ترین و کم هزینه ترین راه برای مدیریت تنش موجود میان ایران و امریکاست، چه اینکه افزایش تنش با دولت ترامپ، تشدید تحریم ها و احتمال وقوع جنگ را به همراه خواهد داشت. اما توافق عزت مندانه با امریکا و در نقطه مقابل آن، افزایش تنش و جنگ با امریکا، هر کدام پیشرانهایی در سطح ملی ایران، در سطح ملی امریکا، در سطح منطقهای و در سطح نظام بین الملل دارد که ارزیابی هر یک از آن پیشرانها میتواند چشم انداز توافق و یا تضاد میان ایران و امریکا در دوره ترامپ را پیش روی ما بگذارد. در این یادداشت به پیشرانهای توافق و تضاد با امریکا در سطح ملی ایران میپردازیم و در یادداشت های بعد، سطوح بعدی را بررسی میکنیم.
ادامه مطلبدر نظرسنجی «شورای امور جهانی شیکاگو» در سپتامبر ۲۰۲۳ نزدیک به ۷۴ درصد از آمریکاییها معتقد بودند که تجارت برای اقتصاد ایالات متحده مفید است، تقریباً بالاترین سطح تاریخ. حدود ۸۰ درصد معتقد بودند که این برای استاندارد زندگی خودشان خوب است و ۶۳ درصد نیز معتقد بودند که برای ایجاد شغل خوب است. در نظرسنجی موسسه ریگان در ژوئیه ۲۰۲۳ نزدیک به ۵۸ درصد از پاسخ دهندگان معتقد بودند که مذاکره برای توافقات تجاری مطلوب باید یک اولویت سیاست خارجی باشد و ۶۲ درصد از پاسخ دهندگان جمهوری خواه از امضای یک توافق تجاری با کشورهای آسیایی حمایت کردند، در صورتی که به پاسخ دهندگان گفته شود که این توافق برای این منظور طراحی شده است که با قدرت اقتصادی چین مقابله شود.
ادامه مطلبایدن می گوید که معتقد است که ایالات متحده درگیر رقابتی است که دموکراسی های متحد را در مقابل خودکامگی های رقیب قرار می دهد. اما دولت وقتی که اصول دموکراتیک رهبران منتخب محافظه کار در کشورهای متحد با ایالات متحده از جمله رئیس جمهور سابق برزیل، ژایر بولسونارو، نخست وزیر مجارستان، ویکتور اوربان، نخست وزیر اسرائیل، بنیامین نتانیاهو و رئیس جمهور لهستان، آندری دودا را زیر سوال می برد، مأموریت فرضی خود را تضعیف می کند. در واقع، این رهبران به خواستههای مردم خود پاسخ میدهند و به دنبال دفاع از دموکراسی هستند. آنها از سیاستهایی حمایت میکنند که متفاوت از سیاستهای مورد حمایت کسانی است که دوست دارند در داووس دور هم جمع شوند و دیگران را سرگرم کنند.
ادامه مطلبواشینگتن باید مطمئن شود که متحدان اروپایی اش متوجه می شوند که ادامه دفاع آمریکا از اروپا منوط به این است که اروپا نقش خود را انجام میدهد؛ از جمله در اوکراین.
ادامه مطلبدیوید ایگناتیوس در یادداشتی می نویسد: به نظر میرسد اسرائیل کریدوری به داخل ایران ایجاد کرده و مسیری روشن برای هواپیماهای خود برای حمله به تهران فراهم ساخته است. این سطح جدیدی از آزادی عملیاتی است که به اسرائیل اجازه میدهد اهدافی را در ایران تقریباً به همان سادگی که در غزه و لبنان حمله میکرد، مورد هدف قرار دهد.
ادامه مطلببرای نخستین بار پس از سرنگونی حکومت بشار اسد، هیئتی از دیپلماتهای ارشد دولت بایدن به دمشق سفر کردهاند تا با حاکمان جدید سوریه به رهبری هیئت تحریرالشام دیدار کنند. این دیدار، اولین تعامل رسمی و حضوری واشنگتن با مقامات جدید سوریه محسوب میشود.
ادامه مطلبهمانطور که ترامپ در سال ۲۰۱۷ اقتصادی رو به رشد و دشمنانی ضعیفشده را از باراک اوباما به ارث برد – وقتی جنگ با داعش مدتها قبل از روی کار آمدن او آغاز شده بود – در سال ۲۰۲۵ نیز اقتصادی رو به رشد و دشمنانی تضعیفشده را به ارث میبرد. اما با جنگهای مسلحانه در چندین جبهه، جهان بسیار خطرناکتر از سال ۲۰۱۷ است.
ادامه مطلبرئیسجمهور روسیه با آتشبس جنگ اوکراین در کریسمس موافقت کرده، اما اوکراین هنوز با این پیشنهاد موافقت نکرده است. به گفته کرملین، ولادیمیر پوتین از پیشنهاد ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، برای آتشبس کریسمسی و تبادل زندانیان در اوکراین حمایت میکند. این در حالی است که کییف از اوربان انتقاد کرده که چرا با مقامات اوکراینی مشورت نکرده و گفته این اقدام وحدت جبهه غرب را در قبال تهاجم روسیه تضعیف میکند.
ادامه مطلبروابط ایالات متحده و مصر پس از انتخاب ترامپ با بلاتکلیفی مواجه است، زیرا دولت او ممکن است موضع حمایتی در قبال مصر را بدون توجه به نیاز به اصلاحات سیاسی و اقتصادی در اولویت قرار دهد.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد قدرت های بزرگ در مثلث یوروآتلانتیک، روسیه و چین در تلاش هستند تا با بهره گیری از ظرفیت خاص ترامپ به تعدادی از بحران های هزینه آفرین جهانی از جمله بحران اوکراین و در مرحله بعد خاورمیانه و حتی تعیین تکلیف قفقاز جنوبی و غیره پایان دهند و نسخه های خاص و توافقی را تجویز کنند.
ادامه مطلببا سقوط دولت اسد به دست نیروهای وابسته به ترکیه، حملات این گروهها به مناطق تحت کنترل کردهای سوریه آغاز شده است. درحالحاضر کانون حملات مشترک ترکیه و شورشیان به کردها که از طریق حملات پهپادی ترکیه و حملات زمینی شورشیان ارتش آزاد تحت حمایت ترکیه انجام میشود، شهر منبج در غرب رود فرات است. با شدتگرفتن احتمال عملیات گسترده شورشیان ارتش آزاد تحت حمایت ترکیه و گروه هیئت تحریرالشام که اکنون دمشق را در اختیار دارد، به مناطق تحت کنترل کردهای سوریه، مقامات آمریکایی درباره لزوم حفظ آرامش در مناطق تحت کنترل کردهای سوریه و جلوگیری از تشدید تنش در این مناطق به دلیل حمله احتمالی این گروهها به کردها، تأکید کردهاند.
ادامه مطلبمانورهای نظامی مشترک با چنین کشورهایی ضروری است. ترامپ چین را به بازیهای جنگی سالانه حاشیه اقیانوس آرام در سال ۲۰۱۸ دعوت کرد: یک تیم دفاعی خوب، محتملترین حریف خود را برای دیدن برنامهریزی و تمرین دعوت نمیکند. (به طور طبیعی، چین کشتی های جاسوسی را برای مشاهده فرستاد.) کنگره در سال ۲۰۲۲ نشان داد که ایالات متحده باید تایوان را برای پیوستن به رزمایش ها دعوت کند. اما بایدن از انجام این کار خودداری کرده است، اشتباهی که باید توسط ترامپ جبران شود.
ادامه مطلبترامپ شانس تعیین سیاست امنیت ملی ایالات متحده را به دست آورده است و از قدرت چشمگیری که در مردان و زنانی که اکنون منتظر کار برای او هستند، استفاده خواهد کرد. تیم ترامپ بیش از حد کافی اعتماد به نفس دارد. جهان به زودی خواهد فهمید که آیا عقل کافی نیز دارد یا خیر.
ادامه مطلبدر تحلیل آثار انتخابات آمریکا بر اقلیم کردستان، پذیرش این نکته است که این منطقه، به عنوان یک بازیگر فرعی و فروملی، تحت تأثیر پویاییهای منطقهای قرار دارد. به عبارت دقیقتر، تخاصم موجود میان ایران و آمریکا (و طبعا ایران و رژیم صهیونیستی)، رقابتهای ایران و ترکیه در اقلیم کردستان عراق، تنشهای امنیتی میان ایران و رژیم صهیونیستی در اربیل، روابط آمریکا و ترکیه درمورد کردهای سوریه و شرایط خاص قانونی اقلیم کردستان و حمایت تاریخی آمریکا از اقلیم کردستان، همه و همه بر اقلیم کردستان مؤثر است و البته به نوعی از آن تأثیر میگیرد.
ادامه مطلببه گفته خود ترامپ، او فقط به یک هفته زمان بیشتر در کاخ سفید نیاز داشت تا توافقی با ایران بدست آورد. او حتی گفته که به تیم بایدن توصیه کرده بود سریعاً توافقی با ایران منعقد کنند زیرا او «کشوری آماده برای توافق» را به دولت بایدن تحویل داده بود اما آنها نمیدانستند چگونه این کار را انجام دهند. اکنون، ترامپ فرصتی دوباره خواهد داشت.
ادامه مطلباز سال ۱۹۶۰، ترکیه چندین کودتای نظامی را شاهد بوده که آثار سخت خود را بر شرایط سیاسی، اقتصادی و بشردوستانه بر جای گذاشته است و هنوز هم از عواقب آن تا به امروز رنج میبرد. نکته اینجاست که اکثر این کودتاها در زمان حکومت حزب دموکرات در امریکا رخ داده است.
ادامه مطلبرئیسجمهوری منتخب ایالات متحده آمریکا، با معرفی اعضای کابینه، چندین مقام کاخ سفید و برخی سفرا و نمایندگان در ۱۲ روز پس از انتخابات ریاستجمهوری، رکورد تازهای را برای دولتش به ثبت رساند.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شکی نیست که اجازه جو بایدن به اوکراین برای استفاده از دوربردترین موشک های ATACMS که توسط واشنگتن به کی یف عرضه شده و برای هدف قرار دادن اهداف خاصی در روسیه استفاده خواهد شد، تغییر و تحول مهم در این منازعه پیچیده را موجب خواهد شد و این پیش بینی وجود دارد که اولین حملات می تواند به سمت نیروهای کره شمالی باشد که در کنار ارتش روسیه علیه ارتش روسیه می جنگند. هم چنین اوکراین نقشه ۲۲۵ تاسیسات نظامی روسیه را در برد موشک های ATACMS منتشر کرده که در برگیرنده فرودگاه ها؛ تاسیسات انرژی و تسلیحاتی است. موضوع مهم تر این که احتمالا لندن و پاریس هم به اوکراین اجازه خواهند داد تا اهداف نظامی در داخل روسیه را با موشک های Storm Shadow و SCALP هدف قرار دهد امری که موجب پیچیدگی بیشتر شرایط خواهد شد.
ادامه مطلبهم نتانیاهو و هم بن سلمان هر دو خواهان پیروزی ترامپ در انتخابات بودند تا زمینهای برای عادیسازی روابطشان فراهم شود. مهمتر از همه، آنها تلاش میکنند تا ایالات متحده را به مقابله با ایران ترغیب کنند.
ادامه مطلبدوماهو نیم بعد، رئیسجمهوری منتخب، دونالد ترامپ، در مقام چهلوهفتمین رئیسجمهوری ایالات متحده وارد دفتر بیضی کاخ سفید خواهد شد. دولت بایدن اکنون بهشدت میکوشد در برابر تغییرات احتمالی دولت ترامپ از دستاوردهایش محفاظت کند و تلاش میکند تا هرگونه اصلاحاتی را که به تحقق آنها علاقهمند است، به واقعیت بدل کند. اما واقعا جو بایدن تا چه اندازه میتواند در این فرصت کوتاه کار را پیش ببرد؛ بهویژه زمانی که جانشین او احتمالا قصد دارد هنگام بازگشت به کاخ سفید تغییرات گستردهای در دولت ایجاد کند؟
ادامه مطلبمحمدعلی سبحانی در گفتگویی تاکید دارد که ترامپ یک تاجر است و از نگاه اقتصادی به علم دیپلماسی نگاه میکند. برای ترامپ دوست و دشمن در قالب منفعت تجاری معنا پیدا میکند. به همین دلیل من معتقدم در دولت دونالد ترامپ باید منافع مشترک اقتصادی را تعریف کنیم که در دل آن بتوان فضا برای همکاریهای حوزه سیاست خارجی هم شکل بگیرد.
ادامه مطلبروز جمعه یک مقام آمریکایی به روزنامه «الشرق» قطر خبر داد پس از آنکه جنبش حماس پیشنهاد آمریکا برای آزادی گروگانهای اسرائیلی را رد کرد، به اطلاع قطر رساندیم که حضور رهبران حماس در دوحه دیگر پذیرفتنی نیست. به نوشته مهر، این مقام مسئول که خواست نامش فاش نشود، با تکرار ادعای مقامات آمریکا درباره جنبش مقاومت حماس ادعا کرد: «دیگر شایسته نیست که رهبران حماس در پایتخت هیچیک از متحدان آمریکا مورد پذیرش و استقبال باشند و این مسئله را هفتهها پیش و پس از آنکه حماس آخرین پیشنهاد ما را برای آزادی گروگانها پس زد، به اطلاع قطر رساندیم».
ادامه مطلبرافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به منظور دیدار با مقامات عالیرتبه کشورمان، شامگاه چهارشنبه وارد تهران میشود. این سفر بنا بر دعوت جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته و طبق برنامه، روز پنجشنبه ملاقاتهای رسمی مدیرکل آژانس در ایران آغاز خواهد شد. در صورت حضور گروسی، این اولین سفر او به ایران پس از روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان است. آخرین سفر او به هفدهم اردیبهشت سال جاری بازمیگردد که با هدف حضور در اولین کنفرانس هستهای ایران در اصفهان انجام شد.
ادامه مطلبمایکل گودوین در مقالهای در نیویورکپست نوشت: آمریکاییها امروز سر مسائل زیادی توافق ندارند اما صرفنظر از نتیجه انتخابات که با پیروزی تاریخی دونالد ترامپ همراه بود، هیچکس از پایان دوره ریاستجمهوری جو بایدن غصهدار نخواهد بود. او مینویسد، دموکراتها شاید حتی بیش از جمهوریخواهان از رفتن بایدن خوشحال باشند.
ادامه مطلبحدود ۷۲ ساعت از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا میگذرد، اما بازگشت او به کاخ سفید همچنان سرخط داغ خبرها است و کماکان رسانههای منطقهای و فرامنطقهای از زاویه دید خود، کلیدداری مجدد کاخ سفید به دست ترامپ را به بوته تحلیل میبرند. در همین راستا آینده مناسبات تهران-واشنگتن در دولت دوم نامزد جمهوریخواهان مورد توجه تحلیلگران، کارشناسان و مقامات داخلی است.
ادامه مطلب