رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در رابطه با تحولات و روابط بین ایران و پاکستان باید به این موضوع اشاره کرد که جنگ بین ایران و پاکستان به‌عنوان دو کشور مسلمان عملاً برنده‌ای نخواهد داشت اما می‌توان با تدابیری اقدام به موازنه‌سازی در روابط بین ایران و پاکستان و اصلاح رفتار پاکستان کرد که مهمترین مؤلفه آن توسعه روابط بین ایران و هند است.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی درباره همایش بین المللی جریان شناسی مقاومت در افغانستان برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران یکی از مهمترین کانون های پذیرش دانشگاهیان افغانستانی در سال های اخیر بوده است. راست است که اینک شمار استادان و دانشجویان افغانستانی در ایران، بیش از هر کشور دیگری است. پیوستگی های زبانی، فرهنگی، دینی و تاریخی میان ایرانیان و مردم افغانستان و نزدیکی جغرافیایی به سرزمین مادری، سبب شده است که بسیاری از روشنفکران افغانستانی ترجیح دهند که ایران را به عنوان نخستین خانه پس از مهاجرت برگزینند.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: این نخستین بار نیست که ایران در عرصه روابط خارجی اش با چنین پدیده ای روبه‌رو می شود و از بازی قدرت های بزرگ برکنار می ماند. در سده نوزدهم و اوایل سده بیستم نیز در بازی بزرگ میان روسیه و انگلیس، در حالی که تقریبا همه سرزمین های پیرامون ایران به استعمار قدرت های بزرگ در آن دوران درآمده بودند، بنا به توافق میان آن قدرت ها، ایران، با توجه به موقعیت استراتژیک و ویژگی های ژئوپلیتیکی اش که پیوند دهنده مناطق اقتصادی و مجموعه های فرهنگی گوناگون به شمار می رود و موقعیتی فرادست به قدرت های حاضر در این سرزمین نسبت به دیگر رقبا می بخشد، به عنوان منطقه حایل ماند و اگرچه توانست استقلال سیاسی و حاکمیت سرزمینی خود را حفظ کند، اما از حضور اقتصادی دولت های قدرتمند در زمینه های گوناگون و جلب سرمایه گذاری ها و گسترش زیرساخت ها بهره مند نشد. تنها با تغییر ساختار نظام بین الملل و موازنه قوا در دوران پس از جنگ جهانی اول بود که به آهستگی تحولی در جایگاه ایران و روابطش با دیگر کشورها در عرصه بین الملل رخ داد.
ادامه مطلب
تنش‌ها و هماوردی هایی همچون کشمکش میان هند و پاکستان، تاریخچه رقابت سعودی و ایران، مداخله های کنونی در سوریه و یمن و تهدید گروه‌های تحت حمایت ایران در سوریه و لبنان علیه اسرائیل. این تنش‌های ژئوپلیتیک می‌تواند همکاری را متوقف کند و اجرای پروژه‌های اتصال منطقه‌ای را متوقف سازد.
ادامه مطلب
در حاشیه نشست‌های گروه بیست در دهلی نو در ابتدای سپتامبر امسال، رقابت بر سر جغرافیای گذرگاه‌های زمینی و دریایی وارد مرحله‌ای جدید و بی سابقه در سیاست بین‌الملل شده است. بر اساس دیدگاه آمریکا، هدف از پروژه گذرگاه «هندی» بستن راه به روی پروژه چینی معروف به «کمربند و جاده» است.
ادامه مطلب
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایده اتصال منطقه از طریق راه آهن در سال ۲۰۲۱، در مجمع I۲U۲ (مجمعی متشکل از ایالات متحده، اسرائیل، امارات و هند که در اواخر سال ۲۰۲۱ تأسیس شد) از سوی رژیم اسرائیل مطرح شد و پس از آن توسط دولت بایدن مورد حمایت قرار گرفت، تا اینکه در نشست گروه بیست (G۲۰)که در اوایل سپتامبر ۲۰۲۳ برگزار شد، هند، عربستان سعودی، امارات و اسرائیل با حمایت آمریکا از کریدور دریایی-ریلی شرق به غرب که ترانزیت تجاری میان کشورهای اروپایی، اسرائیل، اردن، اعراب خلیج‌فارس و هند را برقرار خواهد کرد، رونمایی کردند. پروژه‌ای عظیم به منظور ترانزیت کالا که از هند شروع می شود، از امارات و عربستان عبور می‌کند و در نهایت با اتصال به اردن و رژیم اسرائیل به کشورهای اروپایی می رسد.
ادامه مطلب
تی اس تیرومورتی، نماینده سابق هند در سازمان ملل در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نقش شورای امنیت سازمان ملل به دلایل مختلفی تحلیل رفته است که ریشه آن را بیشتر می توان در ماهیت غیر دموکراتیک و کهنه آن یافت. به عنوان مثال، نزدیک به ۷۰ درصد از دستور کار شورا مربوط به آفریقاست. اما بدون نمایندگی دائم آفریقا، شورا به چه اعتباری می تواند به اربابان سابق استعماری (هرچقدر هم که نیت خوبی داشته باشند) این اجازه را بدهد که تصمیم بگیرند چه چیزی برای آفریقا مطلوب است؟ یا شرکای جدید "توسعه" و/یا "امنیتی" تصمیم می گیرند چه چیزی برای آفریقا مطلوب است؟
ادامه مطلب
فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: عضویت رسمی ایران در سازمان همکاری های شانگهای را باید اتفاقی مهم نه فقط برای ایران، بلکه برای سازمان همکاری شانگهای ارزیابی کرد چرا که ورود ایران به این سازمان به عنوان یکی از مهم ترین کشورهای غرب آسیا می‌تواند نوید دهنده ی آغاز عصر نوینی از همکاری های آسیایی باشد.
ادامه مطلب
میزان سرمایه گذاری روسیه در هند در سال ۲۰۱۷ میلادی به رقم قابل توجه ۱۸ میلیارد دلاری افزایش یافت. هند نیز در همین سال، سرمایه گذاری های خود در روسیه را به رقم ۱۳ میلیارد دلار رساند. از سوی دیگر، بر اساس سند استراتژیک امضا شده میان مسکو و دهلی نو، دو طرف باید حجم سرمایه گذاری های دو جانبه خود تا سال ۲۰۲۵ میلادی را به دست کم ۳۰ میلیارد دلار برسانند.
ادامه مطلب
فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنچه باید مورد توجه قرار گیرد، ایجاد بسترهای لازم به منظور کسب بیشترین منفعت برای ایران از شرایط ویژه جهان در دوره کنونی است. با رونق دوباره تجارت زمینی که در پی قدرت‌گیری مجدد کشورهای آسیایی نظیر چین و هند به وجود آمده، فرصتی تاریخی در برابر ایران است تا با بهره‌گیری از این فرصت به بازیابی نقش تاریخی خود در ایجاد پیوند میان اقلیم‌های مختلف بپردازد.
ادامه مطلب
وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد بهترین کار تمرکز بر همین غرب آسیا باشد و بیش از همه همسایگان خود را دریابیم و به فکر توسعه روابط با آنها باشیم. و الا مثل نظم شکل گرفته بعد از جنگ جهانی دوم به جای بازیگر بودن، سرگردان نگاه به بازیگران خواهیم بود و نه شرقی و نه غربی خواهیم شد و صرفا نگاهمان یا به شرق دوخته خواهد شد، یا توجهمان به غرب خواهد بود یا صرفا در انتظار معجزه ای از جنبش عدم تعهد، پیمان شانگهای، اتحادیه اوراسیا خواهیم ماند.
ادامه مطلب
هند، اسرائیل، امارات و ایالات متحده ترکیب غریبی هستند اما چه بسا که تفاوت هایشان، همان نقطه قوتِ این اتحادِ سست باشد.
ادامه مطلب
ماندانا تیشه یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در جهان بینی تمدنی ایرانی – هندی که از هزاران سال پیش تاکنون منطق ویژه خود را در تعریف نوع روابط میان این دو کشور با یکدیگر، با همسایگانشان و با دیگر قدرت های بزرگ جهان داشته است، و همواره در تاثیر و تاثر از یکدیگر بوده اند، نیز شاهد تحولاتی هستیم.
ادامه مطلب
ایران ناگزیر است، نرخ نفت صادراتی خود به بازارهای چین را کاهش دهد تا بتواند در برابر رقابت سالم با روسیه مقاومت کند. و این در حالی است که صادرات نفتی روسیه به چین تا سطح بی سابقه ای افزایش یافته است. در این میان، خریداران اصلی نفت ایران و روسیه، پالایشگاه های نفتی مستقل چین هستند.
ادامه مطلب
یک سال پیش، پس از بسته شدن کانال سوئز به مدت شش روز و مسدود شدن آبراه توسط یک کشتی کانتینری، مقامات ایران و روسیه برای تاکید بر اهمیت تسریع در تکمیل کریدور حمل و نقل بین المللی شمال – جنوب (INSTC) به عنوان جایگزینی برای آن کانال گفت وگو کردند. هدف این پروژه، ایجاد یک مسیر زمینی است که از بندر بمبئی در هند آغاز می شود و پس از عبور از بندر عباس و حرکت به سمت شمال کشور، مرزهای قفقاز، آذربایجان و روسیه را می پیماید تا به شمال اروپا برسد. این پروژه شاخه دوم و سومی نیز دارد. شاخه دوم با عبور از دریای خزر از ایران به روسیه می رسد و شاخه سوم نیز از دریای خزر یا از مرز شمال شرقی ایران، از قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان در آسیای مرکزی می گذرد.
ادامه مطلب
آریامن بهت نگار، تحلیلگر سیاست خارجی در دهلی نو، می گوید در ایران این احساس وجود دارد که هند برای مخالفت با تحریم ها کاری انجام نداده بلکه بر عکس حتی با آن همراهی کرده است.
ادامه مطلب
کتاب «دیاسپورای پارسی‌های هند و سیاست‌خارجی ج.ا.ا » به تازگی و به قلم محمدحسن شیخ الاسلامی و محمدتقی امراللهی و با همت موسسه تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران انتشار یافته و به بررسی موردی موضوع دیاسپورا در محیط سیاسی-اجتماعی ایران می پردازد.
ادامه مطلب
ایران زمان امپراطوری پارس نیست و منابع اقتصادی و نظامی لازم برای تبدیل شدن به یک هژمون را ندارد. بدون چنین ظرفیتی، ایران فرصت اندکی برای تحت فشار گذاشتن سایر کشورها و وادار کردن آنان به همراهی با تهران و پیروی از خود را دارد.
ادامه مطلب
بختیار مصطفیف، معاون موسسه دولتی آسیای مرکزی ازبکستان گفت کشورش برای توسعه دسترسی خود، طرح توسعه بندر چابهار را طرحی مهم و راهبردی می داند. حدود ۸۰ درصد تجارت خارجی ازبکستان از طریق شمال آسیای مرکزی و روسیه صورت می گیرد، در نتیجه درسترسی تاشکند به خلیج فارس برای ازبکستان بسیار سودمند خواهد بود. در ضمن کشورهای جنوب آسیا، با حدود دو میلیارد جمعیت با رشد اقتصادی قابل ملاحظه در حال پیشرفت هستند و تجارت با کشورهای این منطقه برای ازبکستان از اهمیت فراوانی برخوردار است.
ادامه مطلب
محمد حسین بنی اسدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هفته گذشته همزمان با اولین سالگرد پیمان ابراهیم، وزیر امور خارجه آمریکا در واشنگتن با همتایان اماراتی و اسرائیلی ملاقات و مذاکره داشت؛ طبیعی است که ایران و تحولات خاورمیانه یکی از عمده ترین محورهای این مذاکرات محسوب می شد.
ادامه مطلب
شیرین هانتر می نویسد: سیاست "نگاه به شرق ایران" در بیش از یک دهه گذشته، چندان سودی نصیب این کشور نکرده است. چین در ایران سرمایه گذاری چندانی ندارد، هند قول های خودش برای سرمایه گذاری در چابهار را پیوسته زیر پا گذاشته و دهلی نو و پکن هیچ کدام روابطشان با واشنگتن را به خاطر ایران به خطر نینداخته اند. عضویت در شانگهای، این پویش ها را هم دگرگون نمی کند. همه اینها می گوید که ایران نیازمند روابط بهتری با غرب است تا بتواند از راهبرد شرقی خود بهره ببرد.
ادامه مطلب
سید وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاسیون کشور چین باید بیشتر هوشیار باشند و متحد استراتژیک بخرند. هرچند میل به تقابل با امریکا ندارند اما انگلیس و امریکا با توجه به ضربه هنگ کنگ به انگلیس و به زعم ترامپ، دزدی چین در تکنولوژی امریکا، کشور چین در استراتژی مهار قرار داده شده است و اگر عاقل باشند چینی ها باید به دنبال جمهوری اسلامی باشند و مقامات جمهوری اسلامی نیز ارزان فروشی نکنند. ضمنا در ترتیبات شانگهای منافع بیشتری برای جمهوری اسلامی ایران گنجانده شود.
ادامه مطلب
آنچه هند و ایران را به هم نزدیک می‌کند، ملاحظات مشترکی است که دو کشور درباره افراط‌گرایی‌‌های مذهبی طالبان و بازگشت آنها به قدرت در کابل دارند. همچنین هر دو کشور مصمم هستند که از سلطه پاکستان بر افغانستان پیشگیری کنند، چرا که چنین مساله‌ای می‌تواند ژئوپولیتیک منطقه جنوب آسیا و آسیای میانه و همچنین غرب آسیا را به شدت تغییر دهد.
ادامه مطلب
مریم احمدپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر بندر چابهار بخش مهمی از استراتژی دولت هند در راستای محافظت از نفوذ منطقه ای خود و تسریع شکل گیری روند روابط راهبردیش با ایران است. هند ایران را کلید دسترسی به افغانستان و آسیای میانه از طریق بندر چابهار می داند. ماه گذشته در یک کنفرانس ارتباطی در تاشکند، جایشانکار بندر چابهار ایران را به عنوان قطب اصلی ترانزیت منطقه ای پیش بینی کرد. قطبی که به زودی توسط هند، ایران و افغانستان توسعه می یابد تا ارتباطات و روابط تجاری را میان سه کشور تقویت کند.
ادامه مطلب
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره وضعیت لبنان گفت: این مردم لبنان هستند که باید در خصوص آینده لبنان تصمیم بگیرند. ما هیچ وقت از ارائه کمک به همه طرف‌ها به شمول دولت، گروه‌ها و احزاب پا پس نکشیده‌ایم. هرگاه از ما خواستند که کمک از طرف جمهوری اسلامی ایران داده شود، ما کمک کرده‌ایم. در این فشار اقتصادی که مردم لبنان در آن هستند بارها به دولت لبنان اعلام آمادگی کردیم که کمک می‌کنیم. اگر دولت لبنان آمادگی داشته باشد ما از ارسال کمک‌ها دریغ نخواهیم کرد.
ادامه مطلب
قدرت الله بهبودی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در ماه مه ۲۰۱۸، ایالات متحده اعلام کرد که از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) خارج شده و تحریم های یک جانبه اقتصادی علیه ایران از جمله صنعت نفت خود را اعمال کرده است. ایالات متحده همچنین تهدید به اعمال تحریم های ثانویه علیه کشورهایی که به خرید نفت ایران ادامه می دهند، کرد. اگرچه هند از واردات نفت ایران برای ۱۸۰ روز در دو بار معاف شد، ولی شرکت های نفتی هند تصمیم گرفتند واردات نفت خود را از ایران کاهش دهند و سرانجام تمام واردات نفت را متوقف کردند زیرا ایالات متحده از تجدید معافیت در پایان دوم در آوریل ۲۰۱۹ خودداری کرد. این اقدام هند به تلخی روابط دو جانبه میان دو کشور منجر شد، زیرا تهران دوست داشت هند حتی از نظر نمادین، خرید نفت از شرکت های ایرانی را از طریق قراردادهایی مانند پرداخت روپیه ادامه دهد.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی می نویسد: منطقه آزاد چابهار با الحاق بندر چابهار به مساحت ۸۰ هزار هکتار و با دارا بودن بنادر شهید بهشتی و شهید کلانتری همراه با مرزهای هوایی، زمینی و دریایی اختصاصی در سواحل دریای عمان با اتصال به اقیانوس هند کلیدی ترین موقعیت در مسیر کریدور شمال- جنوب است.
ادامه مطلب
مریم خالقی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سال هاست که هند دریافته تنها با سیاست امریکا محوری نمی تواند به منافع خود بخصوص اتصال به اسیای مرکزی دست بیابد و به همین دلیل تمرکز بیشتری بر چشم انداز مشارکت راهبردی با این منطقه به خصوص ایران را در دستور کار خود قرار داده چرا که راه های ترانزیتی از شمال و جنوب دسترسی هند را به آسیای مرکزی بسیار هموار می کند که هم از نظر زمانی و هم مکانی بسیار به صرفه است.
ادامه مطلب
روسیه نیز اگرچه حامی ایران است اما از هزینه های این توافق در امان نخواهد بود. در نگاه اول اینطور به نظر می رسد که این توافق می تواند مشارکت مسکو و پکن برای تسلط بر قاره آسیا را افزایش دهد. با این حال، هیچ شاهدی وجود ندارد که پکن در این توافق با مسکو همگراست. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه مخالفتی با رفاه یکی از شرکای کلیدی خود در خاورمیانه نخواهد داشت اما توافق این علامت را می دهد که دست مسکو تا اندازه ای توسط پکن کوتاه خواهد شد. پکن و مسکو ممکن است در مواردی با هم به توافق برسند اما این توافق علامتی از وقوع آنی یک محور تازه آسیایی نیست.
ادامه مطلب
امضای سند راهبردی ۲۵ ساله میان ایران و چین، در واقع ضربه گیج‌کننده‌ای بود که زلزله‌ای چند ریشتری را در دهلی‌نو به پا کرد. ابعاد توافق تهران و پکن برای طرف هندی می‌تواند ویرانگر باشد و این موضوعی است نیاز به ساعت‌ها بحث منطقی، مبتنی بر داده‌های مستند در حوزه منافع محلی و منطقه‌ای هند داشته و دارد.
ادامه مطلب