چگونه روسیه، ایران و چین می توانند در برابر امریکا دوست باشند
در حال حاضر، می توان با پیش بینی هایی مواجه شد که براساس آن، محور مسکو – پکن – تهران می تواند به اتحادی در برابر امریکا تبدیل شود.
ادامه مطلبدر حال حاضر، می توان با پیش بینی هایی مواجه شد که براساس آن، محور مسکو – پکن – تهران می تواند به اتحادی در برابر امریکا تبدیل شود.
ادامه مطلبدر آوریل سال جاری، امریکا کشتی سوئز راجان حامل نفت ایران را در خلیج عمان توقیف کرد و آن را از مسیر اصلی خود به سمت چین به سمت امریکا منحرف کرد و این امر را نقض رژیم تحریم های تجاری نفت از سوی تهران دانست. پس از مدت کوتاهی، ایران اقدامات تلافی جویانه ای را علیه امریکا در منطقه تنگه هرمز انجام داد. به ویژه، در ۲۷ آوریل، نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نفتکش Advantage Sweet متعلق به امریکا با پرچم جزایر مارشال را که توقیف کرد. فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی امریکا نتوانست، اقدامات موثری علیه نیروی دریایی سپاه انجام دهد و به ضعف خود اعتراف کرد. ایران که از حمایت چین، روسیه و عربستان سعودی برخوردار است، با چنین اقدامی قدرت خود و آغاز مسدود سازی نفتکش های کشورهای غربی را به نمایش می گذارد.
ادامه مطلببر اساس اعلام وزارت دفاع روسیه، در روزهای ۱۶ تا ۱۷ مارس، در نزدیکی سواحل ایران در منطقه بندر چابهار، مرحله دریایی رزمایش سه جانبه برگزار می شود که طی آن، شرکت کنندگان تشکیلات خود را به کار خواهند کرد. در این میان، این مانورها انرژی مثبتی به جهان و منطقه خواهد داد. همانطور که رسانه های چینی خاطرنشان کردند، در طول این رزمایش، هم مبارزه مشترک با دزدی دریایی و هم رویه های لازم برای اطمینان از ناوبری ایمن انجام می شود که ظاهرا، اصلی ترین آنها، تضمین ایمنی حمل و نقل هیدروکربن خواهد بود.
ادامه مطلبلی کن پیش بینی کرد که دو طرف بر سر برنامهای برای تدوین سازوکارهای مشترک به منظور اجرای توافقنامه راهبردی امضا شده در سال ۲۰۲۱، به ویژه پس از یک دوره عدم ارتباط به علت بحران همه گیری کرونا و پیامدهای آن بر اقتصاد دو کشور به توافق برسند.
ادامه مطلبسید علی موسوی خلخالی می نویسد: اینکه گمان می کنیم با تداوم دشمنی های خود با غرب و عدم حل مشکلات کهنه خود با آن، می توانیم به پشتوانه چین به این شیوه خود ادامه دهیم اشتباه است. برای چین دلیلی ندارد که بخواهد در کنار ایران در برابر غرب و متحدانش از جمله عربستان سعودی و کشورهای عربی دیگر و اروپا بایستد. چینی ها درک نمی کنند چرا باید به خاطر ایران با عربستان، اروپا یا هر کشور دیگری مقابله کنند در حالی که بهترین روابط و منافع را با آنها دارند. به عبارت دیگر چینی ها همان طور که دوست ما هستند دوست دیگران هم هستند. هیچ دشمنی هم نه با ما دارند و نه با دیگران.
ادامه مطلبمخالفان آمریکا ممکن است به شکل رسمی متحد نباشند اما همه آنها در یک منطقه حساس – قلب سرزمین اوراسیا – و در مسیرهای حساس هم سو هستند. از همین رو ایالات متحده تحت فشار، نمی تواند به یک مشکل بدون لحاظ کردن تاثیرش بر توانایی خود در برخورد با دیگران واکنش نشان دهد. مطالبات از دولت آمریکا زیاد است با این همه واشنگتن با مجموعه ای از چالش ها روبه روست که قادر نیست به راحتی از کنارشان عبور کند و مطمئنا نمی تواند یکباره به رویکردی تهاجمی متوسل شود. از برخی جهات، چالشی که امروز آمریکا با ان روبه روست شبیه به دوره قبل از جنگ جهانی دوم است.
ادامه مطلبمحاسبات چین درباره ایران تغییر پیدا خواهد کرد اگر توافق جدید صورت گیرد. به دور از تهدید ناشی از تحریمها، چین سرمایهگذاری خود را در ایران افزایش خواهد داد و نفوذ خود را در این کشور و خاورمیانه تعمیق خواهد بخشید.
ادامه مطلبموقعیت جغرافیایی ایران برای چین که به دنبال اجرای طرح «کمربند و جاده» است اهمیت دارد و به همین علت است که چین دیپلماسی پویایی در خاورمیانه در پیش گرفته و با ارائه ابتکار امنیت منطقه ای، به دنبال کاستن از تنش بین ایران و همسایگانش در جنوب خلیج فارس است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: ایرانی ها نسبت به نبود اروپایی ها با بی تفاوتی برخورد کرده اند، اما طرف روسی خوب می داند معنای نبود آنها چیست، به ویژه که اروپایی ها به صراحت می گویند که دیگر چیزی برای مذاکره باقی نمانده و صرفا باید تصمیم های سیاسی گرفته شود، معنای این اظهار نظر نیز برای طرف روسی روشن است؛ دیپلمات ارشد روس خوب می داند، نبود طرف های اروپایی و اظهارات آنها به این معناست که اروپایی ها و امریکایی ها با یکدیگر به تفاهم رسیده اند، توافق کرده اند، مواضعشان مشترک است و این یعنی این که جبهه آنها واحد است.
ادامه مطلبعلی موسوی خلخالی می نویسد: ایران می خواهد در زمین شرق با غرب مذاکره کند و در حالی که دستش در دست روسیه و چین است و چشمانش به کشورهای پیرامونی اش است، با غربی ها گفت وگو می کند. به این ترتیب ایران امید دارد بتواند تا پاییز و زمستان فضا را در همین وضعیت کنونی اش حفظ کند تا شاید بتواند با قدرت بیشتری با امریکا و اروپا که روز به روز نیازشان به انرژی و افزایش نرخ نفت نفت در بازارهای جهانی افزایش می یابد، به مذاکره بنشیند و امتیازات بیشتری بگیرد. آیا این سیاست جواب می دهد؟ آیا ایران می تواند تا آن موقع فضا را این چنین نگه دارد؟ آیا امریکا و متحدان اروپایی اش اجازه می دهند حوزه منافع ایران صرفا در شرق تعریف شود و جایی برای آنها نباشد، به ویژه که تا شرکت های اروپایی تا همین چندی پیش در ایران فعال بودند و در صنایع ایران حضوری گسترده و اثرگذار داشتند؟
ادامه مطلبچین گفتوگو با ایران را همچنان تقویت خواهد کرد، همکاریها را در زمینههای مختلف گسترش و مشارکت راهبردی دوجانبه را به سطح تازه ای ارتقا خواهد داد.
ادامه مطلببه نظر میرسد که چین حمایت اقتصادی خود از ایران را مشروط به این کرده که تهران، دست کم در بلندمدت، به دنبال احیای برجام باشد. این معاملهای هوشمندانه است. اگر چین خرید نفت از ایران را افزایش نمیداد، تهران مدتها پیش به این نتیجه میرسید که ادامه مشارکت در برجام دیگر هیچ مزیتی اقتصادی ندارد.
ادامه مطلبتمایل آمریکا برای همکاری با چین به منظور مقابله با ایران گزینهای نخواهد بود که بتوان روی آن به میزان زیادی حساب کرد. حقیقت این است که پکن منافع زیادی از این مسئله میبرد که رابطه تهران و واشنگتن همین طور که هست باقی بماند.
ادامه مطلبعربستان سعودی بزرگترین خریدار تسلیحات آمریکاست، ولی با این حال کشورهای غربی و ژاپن برای جلوگیری از گسترش فناوری موشک های بالستیک طرحی را تهیه کردند که بر اساس آن عربستان سعودی نتواند مانند گذشته از آمریکا تسلیحات خریداری کند. به نظر می رسد عربستان سعودی برای مقابله با تهدیدات کشورهای اطراف از جمله ایران به چین که در این طرح قرار ندارد، روی آورده است. چنانچه عربستان سعودی تولید موشک های بالستیک را آغاز کند، ممکن است مسابقه تسلیحاتی این کشور با ایران سریع تر از گذشته دنبال و توازن نظامی در خاورمیانه بی ثبات تر شود.
ادامه مطلبدر سایه تردیدها درباره توافق ربع قرن با ایران، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین سفری به کشورهای عربی خلیج (فارس) با هدف اطمینان بخشی به دوستان انجام داد و ابتکاری برای حمایت از خاورمیانه اعلام کرد. کشورهای این منطقه در آن زمان به وزیر چینی گفتند که مشارکت آنها در مذاکرات مهم است، بر خلاف دولت اوباما که آنها را در چارچوب آنچه نقشه خاورمیانه جدید خوانده می شد، کنار گذاشت.
ادامه مطلبروابط نزدیک ایران، وسیه و چین – شامل همکاریهای سیاسی، نظامی و اقتصادی – میتواند ایران را به یک قدرت برتر منطقهای، مصممتر و خشن تر در تلاش برای تحمیل نظام عقیدتی خود در خارج از مرزها بهویژه در عراق، سوریه و لبنان تبدیل کند.
ادامه مطلبسید رضا تقوی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر میرسد به غیر از آمریکاییهایی که به طور کلی این برنامه را فاقد دستاوردی برای ایران و چین و تهدیدی برای ایالاتمتحده می دانند، دیگر تحلیلگران یک حالت دومینووار برای تهدیدات احتمالی که از اجرای این برنامه منافع ایالاتمتحده را به خطر میاندازد متصور هستند؛ این دومینو با بهبود شرایط اقتصادی ایران و مقابله با تحریمهای ایالاتمتحده شروع شده و در پایان ممکن است به غلبه چین بر آمریکا در رقابت هژمونیک دو کشور در نظام بینالملل ختم شود.
ادامه مطلبمحسن کشوریان آزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فکار عمومی ایران و رسانه ها باید بدانند که مشارکت راهبردی، همکاری، ائتلاف و اتحاد امری طبیعی در عرصه روابط بین الملل است و بازیگران مختلف در هزاران طرح همکاری، مشارکت، ائتلاف و اتحاد در حال همکاری هستند، لازمه پویای اقتصادی و سیاسی و توسعه قدرت در ابعاد مختلف، همکاری های از این دسته هاست.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق راهبردی ایران و چین را میتوان یک ضرورت اساسی و یک سیاستگذاری راهبردی برای تغییر مسیر و کاهش فشارهای بینالمللی علیه ایران دانست در صورتی که هم اکنون اجرایی شده و به لغو یا کاهش تحریمهای ضد ایرانی موکول نشود.
ادامه مطلبعبدالرضا عالمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چند ایران در طول چند دهه اخیر (به دلائل مختلف) نتوانسته است، سطح روابط خود با چین را به حوزه راهبردی ارتقا دهد، ولی در بسیاری از مقاطع زمانی، تصمیمات و سیاستهای چین، توانسته منافع ایران را تضمین کند. البته حساسیت آمریکا در همکاری تهران و پکن امری مسبوق به سابقه است و از بدو پیروزی انقلاب، امریکا همواره به یکی از موانع اصلی روابط ایران و چین تبدیل شده است.
ادامه مطلبپوریا نبی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: علی رغم مشکلات اخیر در روابط چین وآمریکا، چین هنوز بر روابط خود با غرب تأکید زیادی دارد. علاوه بر این، چین تلاش می کند تا از روابط یک طرفه در خاورمیانه جلوگیری کند. از این رو چین روابط نزدیک با شورای همکاری خلیج فارس را نیز حفظ می کند. با این حال، برای محافظت از منافع خود به شدت برای اجرای برجام و تضعیف شرایط تحریم های پیشنهادی مذاکره خواهد کرد.
ادامه مطلبعلی عیدی پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: معمولا جنگ زمانی به وقوع می پیوندد که از یک طرف همه راه های دیپلماسی بسته باشد و از طرف دیگر، فایده های آن بیشتر از هزینه ها باشد، و این با واقعیات کنونی نظام بین الملل و شرایط فعلی دو کشور ایران و آمریکا همخوانی ندارد.
ادامه مطلبسید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت آن است که ایران هم درست مثل روسیه بخاطر ناکامی در عادی سازی روابطش با آمریکا و اروپا ناچار به چرخش به سمت مسکو و پکن شده و البته این موضوعی آشکار است. ایران بنا به دلائل گوناگون هنوز نتوانسته است اعتماد روسیه و چین در مسائل گوناگون را جلب کند مخصوصا که نظام دینی و اعتقادی در ایران تفاوت های فراوانی با ارزش های حاکم بر نظام های سیاسی چین و روسیه دارد بنابراین در شرایطی که نگرانی های روسیه نسبت به ایران در برخی حوزه های نظامی و امنیتی کمتر از نگرانی های اروپا و اسرائیل نیست و چین و روسیه بخاطر ترس از تحریم های آمریکائی حاضر به همکاری های بانکی با ایران نشده اند همچنین روسیه و چین هیچکدام تاکنون حاضر به تغییر عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای از عضویت ناظر به دائم نشده اند.
ادامه مطلببا توجه به تحریمهای آمریکا علیه ایران، احتمالا شرکتهای چینی که تحت این توافق با ایران تجارت خواهند کرد هدف تحریمها قرار خواهند گرفت. سخنگویی در وزارت امور خارجه آمریکا به نیویورک تایمز گفته است که "آمریکا به تحمیل هزینه علیه شرکتهای چینیِ کمککننده به ایران ادامه خواهد داد." اما این کار با چه هدفی انجام خواهد شد؟ سالهاست شاهدیم که فشار حداکثری نه تنها نتوانسته از نزدیک شدن تهران به تسلیحات هستهای پیشگیری کند بلکه آن را به حکومتی کلافهتر و آزاردهندهتر تبدیل کرده است.
ادامه مطلبایران اخیرا تهدید کرده که هند را برای توافق با چین کنار خواهد گذاشت. به نظر می رسد تهران می خواهد دهلی نو را به از سرگیری پروژه سرمایه گذاری چابهار ترغیب کند.
ادامه مطلباسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر خلاف بسیاری اظهارنظرها پیرامون معایب و مزایای مطلق و بیسابقه توافق راهبردی ایران و چین که حتی برخی به اشتباه آن را ترکمنچای دوم نام نهادهاند، شاید این توافق را بتوان یک تاکتیک سیاستگذاران خارجی ایران برای کاهش فشار تحریمهای آمریکا برشمرد، اما به صراحت باید گفت که توافق راهبردی ایران و چین تنها گزینه و سیاست مناسب برای خروج از بحران کنونی ایران نیست و سیاستگذاران ارشد ایرانی باید از سیاستگذاری خیر و شر دست بردارند و یک سیاستگذاری همهجانبه و متعامل در نظام جهانی را تدوین و اجرایی کنند تا در کنار بهرهبرداری از مزایای روابط راهبردی با چین، منافع روابط با غرب و بهخصوص آمریکا را نیز برای ایران جذب کنند.
ادامه مطلبمحسن بهاروند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از دید غربیها گسترش روابط ایران و چین یک اقدام بزرگ استراتژیک است که از یک سو تامین انرژی چین را تضمین میکند و از سوی دیگر با انتقال سرمایه چین به ایران، تحریمها و تروریسم اقتصادی علیه کشور ما تا حد زیادی خنثی میشود.
ادامه مطلبغلامعلی خوشرو در یادداشتی می نویسد: این یک فرصت مناسب برای ایران است تا روابط خود را با چین گسترش داده و به خصوص در حوزه همکاریهای بهداشتی و راهبردی و تهاتر نفت بیش از پیش فعال شود. در این شرایط باید سطح روابط با چین را ارتقا داد تا در چالشهای موجود با غرب نیز بتوان از اهرمهای سیاسی و اقتصادی قویتری برخوردار بود.
ادامه مطلبحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در آینده ای نه چندان دور ایران شاهد آن خواهد بود که چین برای جلب ایران علاقمند به سرمایه گذاری سیاسی باشد تا نامعادله فعلی در روابط شرایط معقول تری بخود بگیرد.
ادامه مطلب