
دستاوردهای بزرگ ترکیه در صحنه بینالمللی طی هفتههای اخیر جدید
ترکیه با رویکرد فعال اردوغان، اکنون به بازیگری غیرقابلچشمپوشی در گسترهای از دریای سیاه تا شامات، و از آسیای مرکزی تا اروپا بدل شده است.
ادامه مطلبترکیه با رویکرد فعال اردوغان، اکنون به بازیگری غیرقابلچشمپوشی در گسترهای از دریای سیاه تا شامات، و از آسیای مرکزی تا اروپا بدل شده است.
ادامه مطلبمحمدرضا بابایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایدئولوژی سیاسی حاکم بر نخبگان جدید بیشتر متاثر از قرائت حزب عدالت و توسعه ترکیه از مفهوم اسلام سیاسی است. حکومت جدید دمشق با ارائه این مدل از اسلام سیاسی درصدد است تا حداقل روی کاغذ ضمن تامین حقوق اقلیتهای دینی، جامعه اکثریت مسلمان سوری را که بیشتر متاثر از مذاهب کلامی اشاعره و شاذلیة هستند را راضی نگه دارند. با این سیاست، ضمن ایجاد یک شبه وفاق اجتماعی در جامعه، نظر جامعه جهانی را نیز برای رفع تحریمها و ادغام این کشور در نهادهای بینالمللی جلب میکنند. احمد الشرع به خوبی میدانست که با گفتمان سلفی – جهادی و قرائت جهان وطنی از اسلام و تحکیم شریعت نمیتواند نظر مساعد جامعه جهانی را جلب کرد. جولانی دیروز و احمد الشرع این مسئله را نیز میداند که تکیه و وابستگی صرف به ترکیه نمیتواند انزوای جهانی سوریه را بشکند، از این رو وی درصدد تعامل با همه کنشگران منطقهای و بینالمللی موثر در نظام جهانی است تا از این طریق مشروعیت حکومت خود را تثبیت کند.
ادامه مطلباز سال ۱۹۶۰، ترکیه چندین کودتای نظامی را شاهد بوده که آثار سخت خود را بر شرایط سیاسی، اقتصادی و بشردوستانه بر جای گذاشته است و هنوز هم از عواقب آن تا به امروز رنج میبرد. نکته اینجاست که اکثر این کودتاها در زمان حکومت حزب دموکرات در امریکا رخ داده است.
ادامه مطلبغلامرضا مصدق در یادداشتی می نویسد: در حال حاضر ما از دو مسیرِ ارمنستان و ترکیه با اروپا ارتباط زمینی داریم، با ایجاد این کریدور، ارتباط زمینی ما با اروپا به ترکیه منحصر خواهد شد. به زبان ساده منبعد ارتباط زمینی ما با ارمنستان مستلزم عبور از کریدور نخجوان و آذربایجان خواهد شد. با توجه به روابط استراتژیک و عمیق آذربایجان و ترکیه، هر گاه با ترکیه روابطمان به هر دلیلی شکرآب شود، دو کشور مذکور بهراحتی ارتباط زمینی ما با اروپا را قطع می کنند. قطع درآمد فعلی ایران از ترانزیت کالا و مسافر نخجوان – آذربایجان، از بین رفتن مرز ما و ارمنستان، ایجاد یک راه زمینی و دریائی جدیدِ ارزانتر، کوتاهتر و مطمئن تر برای ترکیه به عنوان رقیب اقتصادی ما به قفقاز، روسیه، دریای خزر و آسیای میانه، فقط بخشی از تبعات ایجاد این کریدور است. این اقدام ۱۰۰درصد در جهت تامین منافع، روسیه، ترکیه و آذربایجان و ۱۰۰درصد ضد منافع ایران است.
ادامه مطلبعلی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آنکارا مدتهاست که به دنبال ایفای نقش رهبری در مذاکرات صلح بین کییف و مسکو بوده است. در همین حال، ترکیه جریان نفت روسیه به اتحادیه اروپا را از زمان تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین تسهیل کرده است و به کرملین اجازه می دهد تا تحریم های این اتحادیه را دور بزند.
ادامه مطلبافشار سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بارها در طول این سالها به سهم خویش تاکید کردهام هیچوقت روسیه و ارمنستان متحد استراتژیک ایران نمیشوند. دست روسیه بارها رو شده اما روسوفیلها در ایران زیر سبیلی رد کردهاند. دست ارمنستان هم تا حدودی رو شده اما ارمنیفیلهای وطنی نپذیرفتهاند! منافع و امنیت ملی کشورها بر اساس منافع متقابل مبتنی بر موقعیتهای ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک قابل احصاست.
ادامه مطلبخدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: محور زنگزور که مسیر ترانزیت زمینی از چین به ترکیه و اروپا را میتواند جایگزین مسیر طبیعی طرح جاده ابریشم برای ارتباط شرق و غرب کند به ضرر منافع تجاری اقتصادی ایران خواهد بود که در این مسیر منافع زیادی خواهد داشت و از این گذشته، ایجاد کوریدور زنگزور ضمن تغییر ژئوپولیتیک در شمال ایران و قطع مرز ایران و ارمنستان و عدم دسترسی ایران به اروپا از مسیر ارمنستان، ضمن اینکه تنها راه زمینی ایران به اروپا را محدود به ترکیه خواهد کرد، با رفع نیاز باکو و ترکیه برای ارتباط زمینی به ایران، توازن منافع در منطقه را تحت تاثیر قرار خواهد داد که میتواند آثار و تبعات منفی امنیتی سیاسی داشته باشد.
ادامه مطلببسیاری از تحلیلگران بر این باورند که اقدامات متعدد آنکارا همچون برگزاری دیدارهای دوجانبه با مقامات اوکراینی و هموار نمودن مسیر گسترش ناتو به سمت شرق نقش مهمی در افزایش بیاعتمادی پوتین نسبت به اردوغان داشتهاند.
ادامه مطلبشهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان در یک دیپلماسی ابهام شرایط را برای گفت وگو با پوتین باز نگه می دارد تا به عنوان یک میانجی خواسته های روسیه را با غرب در میان بگذارد. اگرچه با توجه به عدم آمادگی غرب برای پذیرش شرایط روسیه، متقاعد کردن پوتین برای بازگشت به توافق دشوار خواهد بود اما اردوغان تلاش دارد تا جایگاه خود را در میانه روسیه و غرب حفظ کند.
ادامه مطلبایلیا ودنیف، پژوهشگر مرکز مطالعات کشورهای خاورمیانه انستیتوی شرق شناسی آکادمی علوم روسیه، خاطر نشان کرد: مانع اصلی برای حل مناقشه سوریه، عامل جنبش ملی کرد است. مشکل احیای روابط میان آنکارا و دمشق نیز تا حد زیادی، به مسئله کردها بستگی دارد. در بخشی از قلمروی سوریه که با ترکیه هم مرز است، یک اداره خود مختار شمال شرق سوریه که به روژاوا نیز معروف است، وجود دارد.
ادامه مطلبترکیه به هر طریق ممکن، از راه ها و ابزارهای مختلف تلاش می کند تا با جمعیت ترک زبان ساکن در کشورهای مختلف همکاری کند، ناسیونالیسم، ترک گرایی را القا کند و عضویت در یک ملت بزرگ را ایجاد کند.
ادامه مطلباز زمان منقضی شدن قرارداد غلات در ۱۷ ژوئیه، دریای سیاه برای همگان خطرناک تر شده است. روسیه هشدار می دهد که همه کشتی های عازم اوکراین تامین کنندگان بالقوه تسلیحات و در نتیجه اهداف نظامی قانونی هستند و به بنادر اوکراین حمله می کند. کی یف با حمله پهپادی به یک کشتی جنگی در بندر صادراتی نووروسیسک روسیه پاسخ داد.
ادامه مطلبسرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در گفتوگوی تلفنی با همکار ترک خود گفت که با پایان این توافق، مسکو تضمینهای امنیتی خود برای کشتیرانی در شمال غربی دریای سیاه را نیز پس میگیرد. بدین ترتیب توافق تاریخی منحصر به فرد بین طرفین جنگ پایان می یابد: این توافق تقریبا یک ساله، امکان حمل ایمن کالاهای کشاورزی از انبار غله اوکراین را از طریق دریای سیاه، به رغم جنگ تجاوزکارانه روسیه، ممکن کرده بود.
ادامه مطلبعلی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرگی مارکُف، فعال سیاسی روس و مشاور سابق کرملین در واکنش به نقض توافق ترکیه با روسیه در شبکه تلگرام خود نوشت: «این به وضوح تایید می کند که امروز وضع روسیه به گونه ای است که نقض توافقات با روسیه به یک امر عادی تبدیل شده است. چرا که روسیه به نقض توافقات پاسخ نمی دهد. از روی فروتنی یا انسانیت. و باید طوری جواب داد که از تخلف بترسند».
ادامه مطلبرئیس جمهوری ترکیه، پس از آنکه اعلام کرد که با ورود سوئد به ناتو موافقت خواهد کرد تنها در صورتی که بار دیگر مذاکرات در خصوص الحاق ترکیه به اتحادیه اروپا اعلام شود، به طور ریشه ای موضع خود را تغییر داده است. تحولی جنجالی که احتمالا قابل اطلاق به مصالحه ای است که مخفیانه با جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا حاصل شده است.
ادامه مطلبعبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اقتدارگرایی که اردوغان در ترکیه پیاده کرده، تحریف نظم لیبرالی است که امریکا آن را خطوط کلی یک دنیای تحت رهبری این نظم تعریف می کند. در حالی که ترکیه تحت کنترول اردوغان، کماکان به سیاست های اقتدارگرایانه ادامه می دهد، نظم لیبرال تحت امریکا، در بسیاری از نقاط جهان طرفدارانش را از دست داده و جایگزینی همانند مدل شرقی یافته است.
ادامه مطلببرق و گاز ارزان برای ترکیه حیاتی است. گاز و برق ارزان برای کاهش قیمت و هزینه های هتل های ترکیه مهم است. به هر حال، گردشگری بخش مهمی از اقتصاد ترکیه است و افزایش هزینه های گرمایش/تهویه مطبوع مزیت قیمتی اقامتگاه های ترکیه را تحت تاثیر قرار می دهد.
ادامه مطلبمحمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یک سال گذشته، جنگ اوکراین یکی از مهمترین عرصه های بازیگری ترکیه در عرصه منطقه ای بوده است؛ با شروع جنگ، کشورهای عضو ناتو سریعا علیه پوتین موضع گرفتند و این کشور را تحریم کردند؛ اما ترکیه تنها کشور عضو ناتو بود که موضع بی طرفانه البته با محکومیت حمله گرفت و تلاش کرد نقش واسطه را بین کشورهای غربی و روسیه بازی کند و از روابط با هر دو طرف منتفع شود. تأثیراتی که این جنگ بر بحران انرژی و امنیت غذایی داشت؛ به اردوغان این فرصت را داد تا از موقعیت ژئواستراتژیک برجسته کشورش در کنار دریای سیاه نهایت استفاده را ببرد و بکوشد ترکیه را به یک مرکز بینالمللی صادرات گاز و هاب انرژی منطقه تبدیل کند.
ادامه مطلبترکیه عضو ناتو است اما به دشواری بتوان آن را یک شریک برای غرب دانست. با این حال، رهبران ترکیه هرگز به دنبال گسستن از غرب نیستند هرچند پیوندهایشان با روسیه را مستحکم می کنند. کسانی که جز این می اندیشند، درک درستی از سیاست خارجی ترکیه ندارند.
ادامه مطلبدر سال های اخیر پرسش ها و سوء تفسیرهای زیادی درمورد تحولات سیاست خارجی ترکیه به وجود آمده است. حتی به نظر می آید که در محافل مربوط به مجتمع های نظامی – امنیتی غربی، بیم رشد یابنده ای درمورد خروج ترکیه از اتحادهای سنتی به ویژه «ناتو» ایجاد شده است.
ادامه مطلباز نظر آنکارا، پیشنهاد روسیه برای ایجاد مرکزیت گازی بخشی از چشمانداز ترکیه برای تحقق جاهطلبیهای دیرینهاش در حوزه انرژی است و در همین حال، فرصتی برای تامین گاز با قیمتهای مطلوبتر، امضای قراردادهای بهتر برای این منبع با روسیه و تقویت موقعیت آنکارا به عنوان یک بازیگر کلیدی انرژی در منطقه محسوب میشود.
ادامه مطلباردوان امیراصلانی در یادداشتی می نویسد: در مواجهه با ناکارآمدی گروه مینسک که به سازمان امنیت و همکاری اروپا تبدیل شده، در یافتن راهحلی پایدار و مواجهه با وضعیت نیروی صلح خودخوانده «روسیه» میان آذربایجان و ارمنستان که به علت درگیری در اوکراین در مأموریت خود شکست خورده است، دو کشور فرصتطلب یعنی ترکیه و آذربایجان برای ارمنستان دندان تیز کردهاند.
ادامه مطلباتحادهای خارجی، وحدت اتحادیه اروپا و قدرت مردم، سه چالش غرب برای حفظ وحدت میان کشورهای این بلوک است. دولتهای غربی در هر سه حوزه نقشی کاملا متفاوت با همتایان خود در سایر نقاط جهان دارند.
ادامه مطلبآنکارا چه در سوریه و چه در جنوب قفقاز، برای پر کردن شکاف حاصل از کاهش نفوذ مسکو تلاش می کند. اگر توسعه روسیه متوقف شود، ترکیه همان کشوری است که آماده گسترش نفوذ دیپلماتیک خود است.
ادامه مطلببسیاری از فناوریهای مورد استفاده اوکراین بسیار مقرونبهصرفه و بهکارگیری آنها ساده است. در واقع، راحتی این ابزارها دقیقاً همان چیزی است که آنها را بسیار قدرتمند می کند. از آنجایی که استفاده از فناوری آن آسان است، اوکراین می تواند از سربازان با آموزش اندک و حتی غیرنظامیان عادی برای پیروزی در میدان نبرد استفاده کند.
ادامه مطلبدولت بایدن هنوز بین امید به توافق با ایران، تردید در مورد فشار بر تهران و حزبالله، تهدید به بازگرداندن تحریمهای «فشار حداکثری» دوران ترامپ و یا انداختن تقصیر همه چیز به گردن دولت قبلی گیر کرده است. شاید بهترین سناریو در خاورمیانه در این مقطع، ادامه وضعیت موجود با تمام ایراداتش باشد.
ادامه مطلبمسکو در ادامه سیاست های ایجاد توازن در سوریه، مذاکرات غیرعلنی بین دمشق و آنکارا ترتیب داد که هدف آن دستیابی به توافق برای همکاری دو طرف علیه حزب کارگران کردستان و تروریسم در شمال سوریه است. یکی از گزینه های مطرح، احیای توافق آدانا، امضا شده در سال ۱۹۹۸ است که به ارتش ترکیه اجازه می دهد برای تعقیب کردهای مسلح تا پنج کیلومتر وارد خاک سوریه شود. بدون شک اجلاس سه جانبه سران در تهران و سفر فیصل المقداد، وزیر امور خارجه سوریه به ایران، به مذاکرات آنکارا و دمشق زیر نظر مسکو کمک کرد.
ادامه مطلباین گام مهمی برای بهبود وجهه ترکیه در داخل ناتو است که به دلیل ابهامات آن تا حدودی آسیب دیده است. با این حال، آنکارا که هواپیماهای بدون سرنشین برای اوکراین تامین می کند، تنها عضو ائتلاف آتلانتیک است که تحریم هایی را علیه روسیه اعمال نکرده است. آنچه می توانست به عنوان عدم وفاداری تعبیر شود، در پرتو این توافق، به عنوان عمل گرایی مفید به نظر می رسد.
ادامه مطلباین سفر به پوتین اعتماد دوباره بخشیده است تا موضع قویتری را در رویارویی با غرب در مورد مسئله صادرات غلات اوکراین اتخاذ کند.
ادامه مطلبعابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: درحالحاضر، اروپا نظارهگر خاموش اردوغانی است که خود را وارث عثمانی مینامد و پوتینی که آشکارا خود را با پتر کبیر مقایسه کرده است و هر دو با عزمی راسخ، برای نزاع قدرت و قربانی کردن اروپا در این میدان آماده هستند.
ادامه مطلب