بندر چابهار

ایران و دو پروژه بزرگ در شرق و غربش

تب کریدوری؛ از گوادر تا فاو

یاسین کریمیان در یادداشت برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این یادداشت به دور از دچار شدن به تب کریدوری به بررسی مسئله ترانزیت و کریدور که در چند سال گذشته به بکی از موضوعات مهم فضای نخبگانی و کارشناسی کشور تبدیل شده است در دو نقطه مهم در فضای کریدوری پیرامون ایران یعنی گوادر و فاو پرداخته خواهد شد. و تلاش می شود اختلاف میان مطالب بیان شده در فضای کارشناسی داخل کشور با آنچه در بطن این دو نقطه موجود دارد مورد بررسی قرار گیرد. 

ادامه مطلب

ظرفیت‌های بالقوه و بالفعلی که وجود دارند

بریکس و فرصت های پیش روی مشارکت جامع راهبردی ایران و چین

امیرمحمد اسماعیلی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مشارکت در بریکس را می توان بخشی از یک اقدام راهبردی بلندمدت از سوی پکن برای تدریجی نظام هژمونیک تعبیر کرد. اما نباید این رویکرد را با ذهنیت جنگ سردی مورد تحلیل قرار داد. چین از بریکس برای اصلاح تدریجی نظم بین الملل در جهت جهانی چندقطبی استفاده می‌کند، جایی که اقتصادهای نوظهور، استقلال و نقش عادلانه تری در حاکمیت جهانی دارند. 

ادامه مطلب

پروژه هایی که باید سریعتر به سرانجام برسند

بندر چابهار در انتظار آینده ای سرنوشت ساز

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: استقلال بندر چابهار هم برای ایران و هم هند ضروری است. بندر چابهار برای ایفای نقشی که برای آن ترسیم شده است نیاز به اتصال ریلی به راه آهن سرسرای کشور دارد. راه آهن چابهار به زاهدان هنوز تکمیل نشده است. برنامه ریزی شده که در سال جاری این اتصال صورت گیرد

ادامه مطلب

مزایا و معایب گذرگاه های چابهار و عرب مد چیست

مقایسه دو کریدور مهم جهانی

رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ماهیت و کارکرد این دو کریدور متفاوت است و کریدور عرب مد با یک شاخه از کریدور پیشنهادی ایران همپوشانی دارد، و هند عملاً به هر دو کریدور نیاز خواهد داشت.

ادامه مطلب

فرصت ها و چالش هایی که پیش روست

آرزوهای بزرگ برای بندر چابهار

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی می نویسد: در صورت جدیت یافتن برقراری کریدور قرقیزستان-تاجیکستان-افغانستان-ایران (KTAI)، در چارچوب سازمان همکاری های اقتصادی (اکو) بندر چابهار می تواند با منطقه آسیای مرکزی و سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا همکاری های اقتصادی داشته باشد و به عنوان کریدوری ریلی و جاده ای به ایفای نقش بپردازد.

ادامه مطلب

با کمک به توسعه کوریدورها

روسیه می تواند نگرانی های ژئوپلتیکی ایران را رفع کند

وظیفه روسیه در این زمینه، تقویت نگرش مثبت بلند مدت در ایران نسبت به همکاری های دوجانبه است، اما ایجاد انتظارات واقع بینانه در مورد سرعتی که مشارکت در زیرساخت های چنین همکاری هایی می تواند به نتیجه برسد. ما به سه تا هفت سال کار سخت و هماهنگ نیاز داریم تا افزایش چند برابری همکاری های اقتصادی روسیه و ایران را شاهد باشیم.

ادامه مطلب

ازبکستان برای بهره برداری از ظرفیت های ایران با هدف غلبه بر جبر جغرافیایی تلاش می کند

سفر میرضیایف، نقطه عطف روابط تهران – تاشکند

احمد قاسم زاده در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ازبکستان از نظر موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی از موقعیت بسیار حساس و ویژه‌ای در قلب آسیای مرکزی برخوردار است و با هر چهار کشور این منطقه یعنی قزاقستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ترکمنستان دارای مرز مشترک است. هیچ کشوری در آسیای مرکزی از این ویژگی جغرافیایی برخوردار نیست. به همین دلیل، عموماً از ازبکستان به‌عنوان «وزنه تعادل ژئوپلیتیکی» در منطقه آسیای مرکزی نام برده می شود؛ البته با وجود چنین مزیت شایان توجه ژئوپلیتیکی، ازبکستان کشوری با شرایط محصور در خشکی مضاعف است و برخلاف کشورهای محصور در خشکی که برای دسترسی به آب‌های آزاد بین‌المللی و سایر نقاط جهان حداقل باید از یک کشور عبور کنند، ازبکستان ناچار است از هر چهار مسیر جغرافیایی حداقل از دو کشور عبور کند که این امر شرایط خاص ترانزیتی و اقتصادی را به این کشور تحمیل کرده است.

ادامه مطلب

پادکست بلومبرگ:

همکاری ایران و روسیه برای دور زدن تحریم های غرب/کریدور تجاری شمالی تا کجا امکان تحقق دارد؟

بلومبرگ در پادکستی به بررسی این موضوع پرداخت که دو کشور ایران و روسیه در تلاش برای پرهیز از تحریم های فزاینده، در پی جابجایی کالاها بدون مداخله غرب هستند. این پروژه تا چه حد عملی است؟ تا چه حد به صرفه است؟ تا کجا می تواند دوام بیاورد؟ آیا مجموع این ماجرا به رشد اقتصادی ایران کمک می کند یا حداکثر به ایران امکان می دهد که زنده بماند؟ در این پادکست وس کوزُوا Wes Kosova (مجری پادکست) با کارشناسانی چون دکتر ماریا شاگینا Dr. Maria Shagina از موسسه مطالعات راهبردی و بین المللی لندن و کارشناس تحریم ها مستقر در برلین، جاناتان تیرونه Jonathan Tirone کارشناس بلومبرگ (وین) و گلنار متولی، خبرنگار اقتصادی بلومبرگ (لندن) به گفت وگو پرداخت.

ادامه مطلب

آرزویی بزرگ اما شدنی

نقش چابهار در خنثی سازی ایده‌ مهار ایران

فرشاد عادل در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بندر چابهار می‌تواند به عنوان دروازه ورود کشور‌های جنوب شرق آسیا به آسیای میانه و شمال اروپا، بستری مناسب برای ادغام اقتصاد‌های این مناطق با محوریت ایران باشد. بر همین اساس لازم است تا علاوه بر تقویت نقش این بندر در کریدور شمال جنوب، برنامه‌هایی به منظور تعریف نقش چابهار در کریدور شرقی غربی نیز شکل گیرد. به این منظور نیاز است تا ایجاد اتصال ریلی در خط ساحلی جنوب ایران بررسی شود. بندر چابهار می‌تواند از یکسو به خط ریلی شلمچه بصره و بلند مدت به مدیترانه متصل شود و از سوی دیگر این امکان وجود دارد که به بندر گوادر و کریدور CPEC متصل شود. ایجاد این اتصالات در کنار توسعه‌ی زیرساخت‌های لجستیکی و انرژی، می‌تواند چابهار را تبدیل به هاب ترانزیت کالا و انرژی و همچنین گذرگاهی مهم در مسیر شمال جنوب و شرق به غرب کند. این طرح، رویایی بزرگ اما ممکن است.

ادامه مطلب

آیا ژئوپلتیک منطقه همسو با منافع تهران در حال تغییر است؟

اردوغان و بنت توان تغییر ژئوپلتیک منطقه علیه جمهوری اسلامی را ندارند

سیدعلی سقائیان در گفت وگویی تصریح کرد که مهمترین مسئله به خاستگاه ژئوپلتیک خود ایران و فلات ایران باز می گردد. ما در رابطه با موقعیتی که داریم به «یک فرابرتری» و «فرادستی» ژئوپلتیک رسیده ایم. همانطور که در سوال نخست اشاره کردید علاوه بر اینکه ایران جزئی از خاورمیانه به شمار می‌رود در کنار منطقه قفقاز جنوبی، آسیای جنوبی و آسیای میانه قرار دارد. هر کدام از این مناطق ژئوپلتیکی دارای بافت مکانی و اقتضائات اقتصادی، سیاسی، دیپلماتیک، فرهنگی، تمدنی و حتی نظامی، امنیتی و دفاعی خود هستند. این ویژگی فرابرتری و فرادستی ژئوپلتیکی ایران را هیچ کدام از کشورهای منطقه ندارد.

ادامه مطلب

بررسی خروجی سفر سه روزه امیرعبداللهیان به هندوستان

آیا در سایه تحریم ها، دهلی نو گوش شنوایی برای تهران دارد؟

محسن روحی صفت در گفت وگویی معتقد است که اگرچه بندر چابهار از معافیت های تحریمی آمریکا برخوردار است، اما به هر حال باید بپذیریم که فضای تحریمی در شکل گیری نوعی رفتار دست به عصا و محافظه کارانه بانک‌ها و شرکت‌های هندی موثر بوده است. همین فضای تحریمی سبب شده است که آن جدیت لازم در طرف هندی هم برای استفاده از بندر چابهار شکل نگیرد. چون تجار، بازرگانان، شرکت ها و بانک های هندی نگران هستند به واسطه روابط اقتصادی و تجاری خود با ایران مورد مواخذه ایالات متحده قرار بگیرند.

ادامه مطلب

اسلام آباد، دهلی نو و پکن از طریق بندر گوادر، تهران را دور زدند

دیوارکشی پاکستان، گسل با ایران یا کنترل مرزها؟!

محسن روحی صفت در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که شاید دولت آقای رئیسی بخواهد سیاست خارجی منطقه ای و فرامنطقه ای خود و توسعه روابط اقتصادی و تجاری با همسایگان را به برجام گره نزند، اما مطمئن باشید هم همسایگان و هم کل کشورهای منطقه و فرامنطقه برقراری هرگونه رابطه اقتصادی و تجاری با ایران را به آینده برجام گره زده اند. 

ادامه مطلب

بندری که مثل هند به آن می نگرد

چابهار، دروازه ازبکستان برای ارتباط با جهان خارج

بختیار مصطفیف، معاون موسسه دولتی آسیای مرکزی ازبکستان گفت کشورش برای توسعه دسترسی خود، طرح توسعه بندر چابهار را طرحی مهم و راهبردی می داند. حدود ۸۰ درصد تجارت خارجی ازبکستان از طریق شمال آسیای مرکزی و روسیه صورت می گیرد، در نتیجه درسترسی تاشکند به خلیج فارس برای ازبکستان بسیار سودمند خواهد بود. در ضمن کشورهای جنوب آسیا، با حدود دو میلیارد جمعیت با رشد اقتصادی قابل ملاحظه در حال پیشرفت هستند و تجارت با کشورهای این منطقه برای ازبکستان از اهمیت فراوانی برخوردار است. 

ادامه مطلب

نگاهی گذرا به روابط هند و افغانستان

دهلی و کابل، متحد یا دشمن؟

علی سینا محمود در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هندی ها در نقشه های استراتژیک خود جنوب آسیا را به صدر اولویت شان در سیاست خارجی خود قرار داده اند و چون افغانستان هم در محدوده جنوب آسیا قرار می گیرد و بلکه شاهراه وصول به آسیای مرکزی تلقی می شود از اهمیت مضاعفی در سیاست خارجی این کشور برخوردار است. لذا هندی ها نگاه خاصی به افغانستان دارند.

ادامه مطلب

چشم انداز نزدیکی ایران و هند در پرتو منافع رقبا و متحدین

چابهار، سنگ بنای هند در استراتژی نفوذ منطقه ای

مریم احمدپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در حال حاضر بندر چابهار بخش مهمی از استراتژی دولت هند در راستای محافظت از نفوذ منطقه ای خود و تسریع شکل گیری روند روابط راهبردیش با ایران است. هند ایران را کلید دسترسی به افغانستان و آسیای میانه از طریق بندر چابهار می داند. ماه گذشته در یک کنفرانس ارتباطی در تاشکند، جایشانکار بندر چابهار ایران را به عنوان قطب اصلی ترانزیت منطقه ای پیش بینی کرد. قطبی که به زودی توسط هند، ایران و افغانستان توسعه می یابد تا ارتباطات و روابط تجاری را میان سه کشور تقویت کند.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در ویدئوکنفرانس خود با خبرنگاران

خطیب زاده: تعویق مذاکرات تا آغاز دولت جدید طبیعی است/هند به تعهدات خود در چابهار عمل کند

سخنگوی وزارت امور خارجه درباره وضعیت لبنان گفت: این مردم لبنان هستند که باید در خصوص آینده لبنان تصمیم بگیرند. ما هیچ وقت از ارائه کمک به همه طرف‌ها به شمول دولت، گروه‌ها و احزاب پا پس نکشیده‌ایم. هرگاه از ما خواستند که کمک از طرف جمهوری اسلامی ایران داده شود، ما کمک کرده‌ایم. در این فشار اقتصادی که مردم لبنان در آن هستند بارها به دولت لبنان اعلام آمادگی کردیم که کمک می‌کنیم. اگر دولت لبنان آمادگی داشته باشد ما از ارسال کمک‌ها دریغ نخواهیم کرد.

ادامه مطلب

هند می خواهد روابط با ایران را از نو بسازد

گزینه «اتصال آسیای میانه» دهلی نو در گرو روابط با تهران

راجنات سینگ، وزیر دفاع هند، ۵ سپتامبر برای دیدار با سرتیپ امیر حاتمی، همتای ایرانی خود، به ایران سفر کرد. رسانه ها هدف اصلی از این دیدار را تقویت روابط دفاعی دو کشور توصیف کردند. با این حال، این سفر یک بعد گسترده تر ارزیابی و تنظیم مجدد روابط هند با ایران هم داشت. این سفر به نوعی بسط مشارکت هند در سازمان همکاری شانگهای در روزهای سوم و چهارم سپتامبر در مسکو به شمار می رفت.

ادامه مطلب

بندری که می تواند موقعیت ایران را متحول کند

چابهار و کنشگری در بین قدرت های نوظهور شرقی

سید رضا تقوی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بدون شک جدای از همه فشارها و مشکلاتی که جمهوری اسلامی در وضعیت موجود با آن روبه رو است اگر بتواند یک سند راهبردی در سطح ملی برای توسعه چابهار تنظیم کند و از ظرفیت های دیپلماتیک برای تبدیل چابهار به یک رژیم بین المللی با محوریت این سه قدرت جهانی بهره ببرد و  بسیاری از مشکلات سیاسی، اقتصادی و حتی امنیتی کشور از این طریق قابل حل خواهند بود. ضمن این که کشورهای دیگری از جمله ژاپن، استرالیا و... نیز برای حضور و سرمایه گذاری در چابهار اعلام آمادگی کردند.

ادامه مطلب

لزوم همکاری بیش از پیش تهران و دهلی نو

هند را دریابیم؛ که خیلی دیر است!

وحید کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به نظر می رسد در راستای اتحاد و همکاری کشورهای آسیایی، جمهوری اسلامی ایران و چین نباید بگذارند پتانسیل هنگفت نهفته در کشور هند، از یک کشور آسیایی که می تواند در خدمت ترفیع و وحدت قاره آسیا باشد به کشوری مشکوک توسط همسایگان و متحد غرب و پایگاهی برای امریکا و اهرمی در مربع اتحادیه هند/استرالیا/ژاپن/امریکا، نه تنها برای مهار کشور چین، بلکه جایگاهی برای نیروهای نظامی فراقاره ای و قطعا در ضدیت با همگرایی در قاره آسیا تبدیل شود. کشور هند همجنس کشورهای استرالیا و ژاپن و امریکا نیست و نخواهد بود و همچون دوران قبل از استقلال، که نقش سربازان جنگ جهانی دوم برای انگلیس را داشت؛ در اتحاد جدید، متحد دسته دوم در خدمت امیال امریکا خواهند بود. 

ادامه مطلب

بهره برداری آنکارا از مشکلات اقتصادی تهران

تغییرات کریدوری منطقه ای ترکیه و خسارت هایی که متوجه ایران می شود!

علی موسوی خلخالی در یادداشتی می نویسد: در حال حاضر ترکیه تلاش دارد از مساله تحریم های ایران و تنش های تهران با غرب به ویژه ایالات متحده امریکا نهایت استفاده را ببرد. برای همین دو موضوع را در دستور کار خود قرار داده است؛ یکی تغییر کریدورهای منطقه ای و دیگری سرمایه گذاری روی گاز در آب های مدیترانه برای به حداقل رساندن وارادات انرژی گاز.

ادامه مطلب

تجارت حرف اول را در روابط سیاسی می زند؟

نقش پررنگ ایران در آسیای میانه به رغم تحریم ها و رقابت شدید عربستان

نیاز کشورهای آسیای میانه به بنادر ایران سبب شده است که به رغم تحریم های ایالات متحده و سرمایه گذاری های سعودی، این کشورها همچنان روابط خود با تهران را در اولویت قرار دهند.

ادامه مطلب

وزیر امور خارجه پاکستان با چه هدفی به ایران سفر کرده ست؟

تلاش‌های متناسب اسلام آباد با دیگر کشورها برای میانجیگری

محسن روحی صفت در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی پیرامون دلایل حضور وزیر امور خارجه پاکستان در تهران بر این باور است که سفر شاه محمود قریشی، وزیر امور خارجه پاکستان بیش از آنکه در خصوص مسائلی مانند نگرانی اسلام آباد از بابت افزایش نفوذ هندی ها در بندر چابهار باشد، بیشتر به واسطه تبعات امنیتی ترور سردار سلیمانی بر منطقه بوده است، به ویژه که پاکستان نیز از افزایش ناامنی در منطقه خلیج فارس به شدت ضربه خواهد خورد. چون مهمترین آبراه برای تامین انرژی پاکستان از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تحت الشعاع ناامنی قرار خواهد گرفت.

ادامه مطلب

ایران می‌تواند روسیه و هند را به هم برساند

هندی‌ها، روس‌ها و یک همسایه مشترک

ماندانا تیشه‌یار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می‌نویسد: یکی از مشکلات روس ها و هندی ها در افزایش همکاری ها و اجرای طرحی مشترک برای پیشگیری از شکل گیری تهدیدهای مشترک، فاصله جغرافیایی این دو سرزمین از یکدیگر بوده است. در سال ۲۰۰۰ برای برطرف کردن این مشکل، گفت وگوها برای راه اندازی راهگذر جنوب ـ شمال که هند را از راه سرزمین ایران به روسیه پیوند می داد، آغاز شد. این گفت وگوها تا همین اواخر راه به جایی نبرد اما به نظر می رسد هر چقدر تهدید چین علیه منافع هند و روسیه آشکارتر می شود، نیاز به همکاری بیشتر میان این دو کشور فزونی می گیرد. در این میان، جایگاه ژئوپلیتیک ایران به عنوان پل پیوند دهنده خلیج پارس به دریای کاسپین می تواند از اهمیت ویژه ای در برنامه های همکاری های سیاسی، اقتصادی و امنیتی میان هند و روسیه در سطح منطقه ای برخوردار باشد.

ادامه مطلب

آمادگی چینی‌ها برای سرمایه‌گذاری در بنادر در حد حرف است

ادامه مطلب

چابهار ظرفیت مناسبی برای توسعه اقتصادی افغانستان است

ادامه مطلب

افزایش بی‌سابقه تخلیه و بارگیری کالای اساسی با ورود ۵ کشتی به بندر چابهار

ادامه مطلب

آیا مناسبات ایران و هندوستان با بن بست مواجه می شود؟

احتمال تدوام مناسبات دهی نو – تهران در سایه تمدید معافیت های بندر چابهار

پیرمحمد ملازهی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون اهداف سفر محمدجواد ظریف به هندوستان بر این نکته تاکید دارد: به واسطه رقابت جدی چین و آمریکا و حضور پکن در بندر گوادر پاکستان، آمریکا سعی دارد از مهره هندوستان برای تقابل با این حضور در منطقه شبه قاره و سواحل مکران استفاده کند. بنابراین آقای ظریف امیدوار است که بتواند از این فضای تنفسی در قالب رقابت های تجاری و امنیتی چین و آمریکا نهایت استفاده را برای تداوم مناسبات تجاری ایران با هندی ها را ببرد. لذا چه در این سفر و چه در سفرهای بعدی یقیناً مسئله آینده بندر چابهار می تواند نقطه ثقل و عزیمت تلاش های دیپلماتیک ایران برای تداوم مناسبات تجاری با هند باشد.

ادامه مطلب

تلاش هند برای استفاده حداکثری از شرایط موجود در روابط ایران و امریکا

آیا مذاکرات ظریف با دهلی نو باعث حفظ دستاوردهای سفر قبلی خواهد شد؟!

محسن روحی صفت در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون اهداف و دستاوردهای سفر محمدجواد ظریف به هندوستان تصریح کرد: با توجه به اینکه هندوستان یکی از مهمترین مشتریان نفتی عمده ایران به شمار می‌رود، یقیناً برای تحت الشعاع قرار نگرفتن این مناسبات و نیز پیدا کردن راهکارهایی برای حفظ دستاوردهای سفر دی ماه سال گذشته و از آن طرف تداوم مناسبات نفتی و تجاری با طرف های هندی، تهران در قالب سفر های دیپلماتیک به دنبال گفت و گو و مذاکرات با طرف دهلی نو است. لذا سفر آقای ظریف به هند با این هدف اصلی صورت گرفته است.

ادامه مطلب

بندر چابهار از تحریم آمریکا معاف است

ادامه مطلب

علیرغم تحریم ها، آمریکا به شدت خواهان حضور جدی تر هند در چابهار است

احتمال عقب نشینی دهلی نو از خرید نفت ایران در سایه عدم تمدید معافیت ها

پیرمحمد ملازهی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون تاثیر عدم تمدید معافیت های تحریمی ۸ کشور از خرید نفت ایران بر مناسبات تجاری تهران - دهلی نو بر این نکته تاکید دارد: شواهد و اخبار حکایت از آن دارد که ماه ها قبل تر هندوستان ارزیابی خود از آینده تنش تهران - واشنگتن داشته و این ارزیابی، هندی ها را به این نتیجه رسانده است که یک جایگزین برای خرید نفت ایران پیدا کنند که به نظر پیدا کرده است و آن امارات متحده عربی است. فلذا در صورتی دهلی نو دیگر از ایران نفت نخرد یقیناً ابوظبی مقصد بعدی هندی‌ها برای خریدن نفت خواهد بود. البته از آن سو اماراتی‌ها هم خبر از تخفیف های خوبی برای هندی‌ها دادند که می‌تواند عامل تشویق کنندای برای خرید نفت باشد.

ادامه مطلب