تلاش باکو برای تغییر نگاه تهران با اسم رمز «روز پیروزی»
در شرایطی که آذربایجان نگران از چرخش ایران به سمت ارمنستان است برگزاری مراسم در سفارت این کشور در تهران با هدف ایجاد موازنه در سیاست خارجی ایران به نفع باکو قلمداد می شود.
ادامه مطلبدر شرایطی که آذربایجان نگران از چرخش ایران به سمت ارمنستان است برگزاری مراسم در سفارت این کشور در تهران با هدف ایجاد موازنه در سیاست خارجی ایران به نفع باکو قلمداد می شود.
ادامه مطلبدولت آذربایجان از نزدیک حسینیون را زیر نظر دارد و محدودیتهای بیشتری را بر فعالیتهای مذهبی اعمال کرده است که قبلاً هم توسط دولت با محدودیت های امنیتی مواجه شده بود. پایگاه اصلی پشتیبانی این جنبش در جنوب آذربایجان، منطقه ای با سابقه فعالیت های سیاسی شیعه است.
ادامه مطلببرهان حشمتی در یادداشتی می نویسد: در حالی که باکو تمامی ابزارهای خود را برای توهین به ایران اسلامی بکار گرفته است و از نمایندگان مجلس جمهوری آذربایجان گرفته تا الله شکور پاشازاده، رئیس اداره مسلمانان قفقاز در راستای هتاکی به ایران فعال شده اند، در جمهوری اسلامی ایران نمایندگان مجلس و فعالان رسانه ای و روحانیون حاضر نمی شوند که دستکم توهین های همتایان آذربایجانی خود به جمهوری اسلامی ایران را تقبیح یا دست کم رد کنند یا حتی توصیه ای از سر خیرخواهی به باکو برای پرهیز از این نوع پرده دری بکنند!
ادامه مطلبطی روزها و هفته های اخیر جمهوری اسلامی ایران تحرکات سیاسی، دیپلماتیک و حتی نظامی و دفاعی خود را در کنار مرزهای شمال و شمال غربی کشور با هدف هشدار به باکو افزایش داده است. هر چند که پس از برگزاری رزمایش «اقتدار» نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حوزه ارس شدت موضع گیری ضدایرانی مقامات و رسانه های جمهوری آذربایجان طی یک هفته تا ده روز گذشته افزایش پیدا کرده است، اما به عقیده کارشناسان و ناظران امر تهران تنها از این راه می تواند نسبت به تحریکات باکو و نیم نگاه علی اف برای تحمیل دالان موهوم زنگه روز به ایروان و قطع مرزهای رزمینی ایران و ارمنستان اقدام کند.
ادامه مطلبدکتر مریم خالقی نژاد می گوید: همیشه یکی از مهمترین عواملی که یا آتش بیار معرکه هستند و یا در فروکش کردن تنش ها کمک می کنند عوامل و مداخلات خارجی است که بنا بر اهداف و منافع خویش وارد درگیری های منطقه ای و جهانی می شوند. در این میان با ذکر دو نمونه روسیه و ترکیه بهتر می توانم توضیح دهیم.
ادامه مطلباحسان تقوایی در گفت وگویی معتقد است: جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان حاضر به چشمپوشی از ۲۸ کیلومتر مرز مشترک خود با ارمنستان نیست. این خط قرمز تهران است که اجازه تغییرات ژئوپلیتیک در منطقه قفقاز را به هیچ کشوری نمی دهد. هر کشوری در حوزه سیاست خارجی خود خطوط قرمزی را تعریف کرده است و این مسئله (عدم تغییر ژئوپلیتیک منطقه قفقاز) هم جزو خطوط قرمز راهبردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
ادامه مطلبپس از آغاز دور جدید تنشهای مرزی جمهوری آذربایجان با جمهوری ارمنستان در منطقه قفقاز و رویکرد تهاجمی باکو عملا تحولات این منطقه (قفقاز جنوبی) با حساسیت جدی برای ایران همراه شده است؛ بهویژه آنکه بسیاری از تحلیلگران، کارشناسان و ناظران امر معتقدند جمهوری آذربایجان با حمایت ترکیه عملا با تصرف و اشغال بخشی از خاک ارمنستان در این درگیریهای جدید سعی دارد از آن بهعنوان اهرم فشاری برای تحمیل دالان موهوم زنگهزور به ایروان نهایت استفاده را ببرد که در این صورت خطوط قرمز ایران یعنی تغییرنیافتن ژئوپلیتیک منطقه قفقاز و قطعنشدن مرز مشترک با جمهوری ارمنستان نادیده گرفته خواهد شد.از اینرو شاید برگزاری مرحله اصلی رزمایش اقتدار در منطقه عمومی ارس که روز گذشته با حضور نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در استان اردبیل و آذربایجان شرقی برگزار شد، با این اتفاقات و درگیریها چندان بیارتباط نباشد.
ادامه مطلبپس از تجاوز پوتین به خاک اوکراین شکاف روسیه و اسرائیل هر روز ابعاد جدیدی پیدا می کند و به همین دلیل هم عمیق تر می شود تا جایی که بسیاری از کارشناسان و ناظران امر معتقدند مناسبات دو طرف به یک نقطه بازگشت ناپذیر رسیده است که در میان مدت قابل ترمیم نیست. در تازه ترین مورد رسانهها از تلاش اسرائیل برای حضور بیشتر در جمهوری آذربایجان با بهانههای تازه خبر دادند که این خبر در صورت صحت می تواند وضعیت ملتهب قفقاز و قره باغ را تشدید خواهد کند.
ادامه مطلبه موازات بسته شدن درهای مذاکرات وین و پررنگ تر شدن عدم احیای برجام، دولت رئیسی چشم امید به همسایگان و تحقق طرح هایی چون کریدور شمال - جنوب دوخته است تا بتواند با تعمیق مناسبات تجاری جایگزینی برای تحریم ها پیدا کند. این در حالی است که به اذعان بسیاری از کارشناسان هر گونه توسعه مناسبات تجاری، چه با کشورهای حاشیه دریای خزر و چه با دیگر همسایگان ایران عملا منوط به لغو تحریم هاست.
ادامه مطلبموضعگیری های اخیر مقام های دولت باکو علی الخصوص شخص الهام علی اف عجیب و تا حدود زیادی قابل تامل است. مقامات باکو در دیدارهای اخیر خود با مقامات دولت های اروپایی از جمله امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، به صراحت و بدون هرگونه محدودیت و سانسور به نقض آتش بس و حتی اشغال اراضی ارمنستان اعتراف می کنند.
ادامه مطلبهفته گذشته، یک مقام ارشد ارمنی، نارضایتی خود از بی تفاوتی ائتلاف نظامی تحت رهبری روسیه به درخواست کمک ارمنستان، ابراز کرد و نانسی پلوسی نیز نارضایتی ارمنستان از برآورده نشدن انتظاراتش از این ائتلاف نظامی در درگیری های اخیر بین باکو و ایراوان را مورد تاکید قرار داد.
ادامه مطلبناگفته پیداست که پس از جنگ دوم قرهباغ، اسرائیل همواه به دنبال تعمیق نفوذ خود در قفقاز جنوبی با هدف تحتالشعاع قراردادن ایران بوده است. در همین راستا به اذعان برخی مقامات و رسانههای داخلی در کشور، صهیونیستها توانستهاند از نفوذ خود در قرهباغ برای انجام برخی از اقدامات مخرب علیه امنیت ایران سوءاستفاده کنند؛ از جاسوسی و خرابکاری گرفته تا ترور برخی مقامات کشور که مشخصا میتوان به ترور دکتر فخریزاده اشاره کرد.
ادامه مطلبعلیرضا محرابی تاکید دارد: چون اقتضائات ژئوپلیتیک در سایه هممرز بودن با جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان و همچنین بافت قومی و مذهبی در برخی از استانهای مجاور با این دو کشور به گونهای است که طرفداری و جانبداری صریح جمهوری اسلامی ایران از جمهوری آذربایجان یا جمهوری ارمنستان هزینههای زیادی را برای کشور به دنبال دارد که قطعا بیشتر از سود و منفعت آن است؛ بنابراین چون در شرایط کنونی استعداد و توان سیاسی، دیپلماتیک، نظامی، امنیتی و اجتماعی و بهخصوص اقتصادی کشور چندان پررنگ نیست، تهران نمیتواند استراتژی جانبداری از یکی از طرفهای مناقشه قرهباغ را به صورت بلندمدت ادامه دهد و این راهبرد را در ادامه پیش ببرد.
ادامه مطلبمحسن پاک آیین در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که باکو از دوشنبه هفته گذشته با اقدام تهاجمی خود به خاک ارمنستان سعی کرده است به موازات تلاش های دیپلماتیک در حوزه میدانی هم یک برتری را با نفوذ و اشغال بخشی از خاک ارمنستان فراهم کند تا آن را به عنوان اهرم فشار در مذاکرات به کار ببرد که بتواند دالان زنگزور را بدون حاکمیت ارمنستان با جانمایی مرزها اجرایی کند.
ادامه مطلبدر این میان ترکیه به عنوان یکی از بازیگران منطقهای از جمله کشورهایی بوده است که از ابتدای فروپاشی شوروی نقشی اساسی در ترتیبات منطقه ای جمهوری های سابق با تمرکز بر منطقه قفقاز جنوبی داشته است. قرار گرفتن قفقاز جنوبی در میان دو حوزه نزدیک دریای ترکیه یعنی دریای خزر و دریای سیاه باعث اهمیت مضاعف این منطقه برای آنکارا شده است. لذا به نظر می رسد ترکیه همان گونه که مشخصا در جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ قره باغ به شکلی مستقیم ورود پیدا کرد، در سالهای آتی نیز به دنبال افزایش حضور و نفوذ خود در قفقاز جنوبی باشد.
ادامه مطلبخدایار سعیدوزیری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در واقع ترکیه و باکو از وضعیتی که متحد ارمنستان یعنی روسیه، در جنگ اوکراین گرفتار شده، استفاده کرده و جنگی را آغاز کردهاند تا اهداف بلندپروازانه خود را محقق کنند. اهدافی که از زمان دولت عثمانی همواره در سر حاکمان آن و ترکیه بعدی وجود داشته است تا قفقاز جنوبی را به خود ملحق کنند و همچنان نیز سیاست الحاقگرایی از سوی آنکارا با شدت دنبال میشود. این راهبرد ضمن تهدید صلح و امنیت بینالمللی که به ویژه با رویکردهای تهاجمی ترکیه بیش از هر منطقهای در جهان، حساسیتزا خواهد بود و همچنین ضمن نقض فاحش حقوق اقوام و اقلیتها تات، تالش، ارمنی و دیگر اقلیتها که در پروژه ترکسازی این مناطق پیش از این نیز مورد ظلم رژیم باکو قرار گرفتهاند، تهدیدی راهبردی علیه ژئوپلیتیک ایران است.
ادامه مطلبدور جدید درگیرهای مرزی بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان از دوشنبه هفته گذشته آغاز شد. اگرچه تداوم این درگیریهای مرزی پس از جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ امری طبیعی به نظر می رسد، اما با بررسی دقیق تر دور جدید های تنش های مرزی آنگونه که پیداست باکو با تحریک آنکارا به دنبال تشدید درگیری و حتی ایجاد جنگ مرزی با هدف تصرف و اشغال بخشی از خاک ارمنستان در استان سیونیک برای ایجاد دالان موهوم زنگه زور و تحمیل آن به ایروان و همچنین تهران است.
ادامه مطلبنشست تخصصی بررسی روابط رژیم صهیونیستی و جمهوری آذربایجان با همکاری دانشگاه علامه طباطبائی و موسسه مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران با حضور احسان موحدیان، محسن پاک آیین، سیدرضا میرمحمدی، رسول اسماعیل زاده دوزال و اورخان محمداف، در روز چهارشنبه ۲۶ مرداد۱۴۰۱ در موسسه مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران برگزار شد.
ادامه مطلبجمهوری آذربایجان امکان دسترسی ارمنستان به قره باغ را فراهم می سازد اما ارمنستان اجازه نمی دهد تا جمهوری آذربایجان از طریق دالان زنگزور به منطقه خودمختار نخجوان که بخشی از خاک این کشور محسوب می شود، دسترسی داشته باشد.
ادامه مطلبدرباره اهمیت دالان زنگزور باید گفت این دالان به کوتاه ترین مسیر حمل و نقل زمینی بین اقیانوس آرام و اطلس و همچنین نطقه تلاقی جنوب به شمال و شرق به غرب تبدیل خواهد شد. دالان زنگزور به گسترش حمل و نقل زمینی و مرتبط ساختن اروپا و آسیا به یکدیگر خواهد انجامید.
ادامه مطلبافشار سلیمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد:ترکیه بعنوان حامی آذربایجان و عضو ناتو که پروژه تبدیل شدن به هاب انرژی را در منطقه پیگیری میکند با رویکرد غرب در رابطه با تامین بخشی از نیاز خود به گاز از آذربایجان را پیگیری میکند همراهی میکند .اگرچه با روسیه هم مناسبات خوبی دارد و از این کشور گاز وارد میکند .اما روسیه به دلیل تحریم شدن ابزار موثری برای تغییر رویکرد ترکیه در دست ندارد. از سوی دیگر ترکیه به موازات پیشبرد مذاکرات صلح میان آذربایجان و ارمنستان با ارمنستان نیز درصدد عادی سازی مناسبات با اولویت بازگشایی مرزهایش با این کشور است که همزمان باید به نتیجه برسد.
ادامه مطلبدیروز دوشنبه در حالی تهران میزبان جیحون بایراموف، وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان بود که این کشور خود را برای رزمایش مشترک سه جانبه با ترکیه و گرجستان تحت عنوان «جاودانگی ۲۰۲۲» در اکتبر سال جاری (۱۷ تا ۲۸ اکتبر) آماده می کند. به موازات آن در اوایل هفته جاری نیز اخباری دال بر برگزاری رزمایش مشترک باکو- آنکارا منتشر شد که نشان می دهد الهام علی اف برای رفع نگرانی احتمالی تهران در خصوص برگزاری پی در پی این رزمایش ها با هدف امنیتی کردن منطقه قره باغ و قفقاز جنوبی پس از جنگ ۴۴ روزه پاییز سال ۲۰۲۰ و پیگیری دیپلماسی متوازن سعی در اعزام وزیر امور خارجه اش به تهران را داشته است.
ادامه مطلبدکتر رسول اسماعیل زاده دوزال در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اجرای برنامه های مشترک فرهنگی از قبیل ساخت فیلم و سریال شاه اسماعیل صفوی به عنوان مهمترین مفخر مشترک و زیر بنای دولتی، توجه به ادبیات مرثیه و تعزیه خوانی با توجه به پایگاه تاریخی این ادبیات در قفقاز، تشکیل کارگروه مطالعات تاریخی فرهنگی به منظور راه اندازی باب گفت وگوهای علمی و فرهنگی برای تقریب اندیشه ها در این حوزه و توجه به موسیقی آیینی و سنتی برای حضور مشترک در میدان موسیقی جهان می تواند از برنامه های اولویت دار و تاثیر گذار و کارگشا تلقی شود.
ادامه مطلبدیروز سه شنبه، تهران همزمان میزبان سه مقام از دو کشور پاکستان و ترکمنستان بود. هر کدام از دو طرف مهمان، چه اسلام آباد و چه عشقآباد با اهداف و برنامه خاص خود پا به تهران گذاشته اند. اما به نظر می رسد مقامات پاکستانی نیم نگاه جدی به کمک ایران برای تامین برق در بحبوحه بحران انرژی داخلی دارند و این مسئله محور سفر وزیر امور خارجه دولت شهباز شریف به ایران بوده است و مهمتر از آن، سفر رئیس جمهوری ترکمنستان بی شک با تمرکز بر سوآپ گازی سه جانبه تهران – باکو عش آباد قابل تامل است.
ادامه مطلباکنون که اروپا برای تحریم صادرات انرژی روسیه برنامه دارد، آذربایجان خود را در جایگاهی می بیند که گاز بیشتری به قاره سبز صادر کند. دهه هاست که اتحادیه اروپایی به گاز ارزان روسیه وابسته است، حتی پس از ضمیمه کردن شبه جزیره کریمه توسط مسکو در سال ۲۰۱۴. با توجه به حوزه های عظیم گازی دریای خزر، که از مسیر شبکه لوله های کریدور گازی جنوب به ایتالیا و یونان وصل است، باکو در جایگاه نخست برای پر کردن خلائی است که با تحریم گازی روسیه ایجاد می شود.
ادامه مطلبجلال محمودزاده در گفت وگویی معتقد است که ترکیه به نام مبارزه با کردها از اهرم فشار حقابه، هم بر سوریه، هم بر عراق و هم بر ایران سوء استفاده می کند. همین سدسازی های ترکیه بر روی دجله و فرات بیش از شش و نیم میلیون هکتار از اراضی زراعتی سوریه و عراق را خشکانده است. از آن طرف هورالعظیم در ایران و عراق را به نابودی کشانده است. درکنارش حقابه های شرب، صنعت، کشاورزی و ... در سوریه، عراق و ایران دیگر وجود ندارد. نتیجه همه اینها تشدید پدیده شوم ریزگرد خواهد بود که امروز کل کشور را درگیر کرده است. البته این تنها مختص به کردها یا سوریه، عراق و ایران نیست. در شمال ترکیه هم دولت اردوغان رفتار مشابهی دارد. ترکیه پروژه سد گرگ سیاه را بر روی رود ارس آغاز کرده که حدود ۵۶ درصد آب ورودی به کشورمان را کاهش می دهد.
ادامه مطلبپرویز شهبازف، وزیر انرژی جمهوری آذربایجان در کنفرانس صنایع جهان در ابوظبی، کشورش در حال تمرکز روی توسعه ساختارهای صادرات انرژی خود برای صادرات گاز طبیعی بیشتر به اروپاست.
ادامه مطلبشعیب بهمن در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که اگر ما یک نگاه راهبردی درست، دقیق و منطقی به قفقاز و قره باغ داشتیم هیچگاه با این شرایط مواجه نبودیم. اگر مقامات دیپلماتیک و امنیتی ایران به هر دلیلی نمی خواهند این اقدام غیر قابل توجیه الهام علی اف را محکوم کنند و آن را زیر سوال ببرند، حداقل میتوانند از سفر کسانی مانند معاون اقتصادی به جمهوری آذربایجان جلوگیری کنند که مخالفت، انتقاد و نارضایتی خود را از این دست اقدامات نشان دهند.
ادامه مطلبقربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه و ارمنستان به لحاظ اقتصادی از عادی سازی روابط سود خواهند برد. این در حالی است که منفعت دو کشور از تعاملات اقتصادی می تواند فراتر از آغاز و گسترش روابط تجاری – اقتصادی فیمابین باشد. در واقع با گشایش احتمالی مسیرهای ارتباطی میان دو کشور که می تواند حاصل برقراری روابط زودهنگام دیپلماتیک میان این دو همسایه قفقاز جنوبی باشد، چشم اندازهای وسیعی پیش روی دو کشور گشوده می شود. بدین ترتیب، آنکارا و ایروان می توانند بدون هیچ مانعی با بهره گیری از محورهای مواصلاتی فیمابین خود به صادرات و واردات دو و چند جانبه اقدام کنند.
ادامه مطلبرامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخنان تحریک آمیز از جانب رسانه ها و تریبون های تبلیغاتی یک کشور همسایه علیه یک کشور همسایه دیگر، مصداق بارز تحریک علیه تمامیت ارضی است و در بهترین حالت باید با اعتراض سفارت ایران در جمهوری آذربایجان و احضار سفیر جمهوری آذربایجان مواجه شود.
ادامه مطلب