روسیه و چین

از منافع اقتصادی تا موازنه سازی امنیتی

روسیه در خلیج فارس به دنبال چیست؟

محمد مهدی مظاهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: پوتین در این سالها، از کارت‌های برنده روسیه برای احیای نقش خود در خلیج فارس، در زمینه‌های مختلف و به ویژه بازار تسلیحات استفاده کرده است. از منظر مقامات روسیه ‌این کشور می‌تواند در ‌ایجاد موازنه قوا و امنیت منطقه‌ای در منطقه خلیج فارس نقش مهمی داشته باشد و به واسطه روابط مستحکم با‌ ایران و در عین حال روابط مستمرش با شورای همکاری خلیج فارس از‌این قابلیت برخوردار است که نقشی کلیدی در حمایت از امنیت و صلح و ثبات در منطقه ‌ایفا کند. 

ادامه مطلب

کارت های روی میز به معنای شکست و تحقیر قطعی پوتین است

پیشنهاد صلح به روسیه: سایه های کنفرانس صلح ورسای

پوتین، برای همه مقاصد و اهدافش، "توافق صلح" را با ادامه بمباران مداوم زیرساخت های اوکراین رد کرده است. شاید این هدف برای تحمیل یک معامله بهتر باشد. در حقیقت بن بستی بین روسیه و اوکراین به وجود آمده که اوکراین برای ادامه مبارزه فشار می آورد.

ادامه مطلب

انتظارات از مسکو

چرا ایران، چین و کره شمالی به روسیه کمک می کنند؟!

آنچه در جبهه اوکراین رخ می دهد، ظهور یک اتحاد راهبردی میان چهار کشور روسیه، چین، ایران و کره شمالی نیست بلکه یک همگرایی موقت است.

ادامه مطلب

نظم نوین جهانی چین و روسیه

شی خوب می داند از کدام خانه بوی کباب می آید

محمد طبیبیان در یادداشتی می نویسد: به نظر می رسد درسی که پوتین و شی برای بقیه بشریت آماده کرده بودند علی الحساب منتفی شده است. آقای شی هم دیگر صحبتی از حمله نظامی و تصرف قهری تایوان نمی کند. 

ادامه مطلب

کادر رهبری حزب کمونیست چین گوش به فرمان رئیس جمهور شدند

همه ارکان قدرت در مشت آقای شی جین‌پینگ

کمیته دائمی پلیتبوروی حزب کمونیست چین کمیته‌ای است متشکل از ۷ نفر از رهبران ارشد حزب کمونیست چین. هر عضو کمیته عهده‌دار یک حوزه مهم کشورداری است. ژائو لجی و وانگ هونینگ، دو نفری هستند که از ترکیب شورای قبلی در سمت خود ابقا شدند. کائی چی، دینگ شیوشیانگ، لی شی و لی چیانگ دیگر اعضای جدید این کمیته هفت نفره هستند. تحلیلگران معتقدند که به کارگیری اشخاص وفادار و نزدیک به رهبر چین در کمیته دائمی دایره سیاسی حزب کمونیست، این کشور را به سمت اقتدارگرایی سوق خواهد داد.

ادامه مطلب

رقبای قدیمی که هنوز اختلافاتی دارند

روسیه و چین؛ از تقابل ایدئولوژیک تا همگرایی استراتژیک

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رویارویی روسیه همزمان با متحد استراتژیک اش، چین در مقابل امریکا را می توان از جمله نبردهای گرم از نوع سرد تلقی کرد. به عبارت دیگر این رقابت ها که بیشتر در حوزه نفوذ سنتی پیمان شانگهای صورت گرفته نوع از رقابت جدید در عرصه منازعات جهانی است که نه مشابه به جنگ گرم "رویاروی" است و نه هم جنگ سرد "تبلیغاتی"، بلکه تلفیقی از هر دو که جهان را از لحاظ نظم بین الملل به مدل جدیدی می کشاند که کمتر پیشینه داشته است. 

ادامه مطلب

شانزدهمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم در سال یازدهم

چین می خواهد مثل زمان شوروی، شریک امریکا باشد

چین تلاش می کند شریکی برای امریکا در رهبری جهان مثل کاری که در دوران اتحاد جماهیر شوروی سابق قبل از فروپاشی اش در اواخر دهه هشتاد قرن گذشته و برپایی روسیه ولادیمیر پوتین بود، باشد. البته روابط امریکا و چنین عالی نیست. اما جاه طلبی های چین دائما در حال بزرگتر شدن است.

ادامه مطلب

جهان دو قطبی جدید چگونه است؟

جنگ سرد هزاره سوم

عبدالناصر نورزاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: رویارویی روسیه همزمان با متحد استراتژیک اش چین در مقابل امریکا را می توان از جمله نبردهای گرم از نوع سرد تلقی کرد. به عبارت دیگر این رقابت ها که بیشتر در حوزه نفوذ سنتی پیمان شانگهای صورت گرفته نوع از رقابت جدید در عرصه منازعات جهانی است که نه مشابه به جنگ گرم "رویاروی" است و نه هم جنگ سرد "تبلیغاتی"، بل تلفیقی از هر دو که جهان را از لحاظ نظم بین الملل به مدل جدیدی می کشاند که کمتر پیشینه داشته است. 

ادامه مطلب

چگونه یک نظم بهتر بسازیم

محدود کردن رقابت قدرت های بزرگ در یک جهان آشوب زده

استفان والت و دانی رودریک در یادداشت مشترکی می نویسند: با توجه به وضعیت کنونی روابط، آمریکا و ایران به اقدام مستقل برای حفاظت از منافعشان ادامه می دهند. با این حال دلایلی برای این باور وجود دارد که هر دو طرف این اصل را درک می کنند که اقدامات یکجانبه باید سنجیده و نسبی باشند. برای مثال، زمانی که آمریکا در سال ۲۰۱۸ از توافق خارج شد، ایران واکنش فوری نشان نداد و برنامه هسته ای اش را بطور کامل از سر نگرفت بلکه تا ماه ها پس از آن به توافق اولیه پایبند ماند با این امید که آمریکا در تصمیم خود تجدیدنظر کند یا دیگر امضاکنندگان برجام، به شروط آن عمل کنند. هنگامی که این اتفاق رخ نداد، ایران به روشی جبرانی که به روشنی هم برگشت پذیر بود، از توافق فاصله گرفت و علامت داد که خواهان بازگشت به پایبندی کامل است اگر آمریکا چنین کند. واکنش ایران به کارزار "فشار حداکثری" ترامپ هم سنجیده بود. برای مثال، ترور قاسم سلیمانی، ژنرال عالی رتبه ایران توسط آمریکا، موجب نشد که ایران دست به تشدید بزند بلکه برعکس پاسخش به حملات غیرمرگبار موشکی به پایگاه های آمریکایی در عراق محدود ماند... به رغم خصومت شدید، تا به اینجا هر دو طرف، ریسک های تشدید و نیاز به سنجش دقیق اقدامات مستقل شان را درک کرده اند.

ادامه مطلب

دهه‌ای معادل چند قرن تحول

چین، روسیه و دیپلماسی‌ای که دیگر جواب نمی‌دهد

ریچارد هاس می نویسد: آنچه روشن است اینکه رهبران چین، ظاهرا این تصور را دارند که پکن برای رفتار تهاجمی اش، هزینه چندانی پرداخت نخواهد کرد چرا که دیگران وابستگی زیادی به صادرات چین و دسترسی به بازارهای این کشور دارند. با این حال، به نظر نمی رسد که بروز یک منازعه میان واشنگتن و پکن، یک احتمال دور باشد. با نزدیک شدن مسکو و پکن، اکنون برخلاف چهل یا پنجاه سال پیش، این آمریکاست که خود را مرد سالخورده این دیپلماسی سه ضلعی می بیند.

ادامه مطلب

کشورهایی که برای شکست نظم امریکایی تلاش می کنند

اتحاد روسیه، ایران و چین در برابر ایالات متحده

نظام‌های روسیه، چین و ایران همگی می‌دانند که اگر هر یک از آنها بی چون و چرا از واشنگتن یا متحدانش شکست بخورند، پس از شکست تنهاتر و آسیب‌پذیرتر خواهند شد. این دلیل کافی برای قدرت های پیشرو در جهان است که با هم متحد شوند، چه آنها را رسما یک اتحادیه بنامیم یا نه.

ادامه مطلب

چشم انداز آتی روابط بین الملل

دو سال تا به هم زدن قرارداد انگلیس و امریکا فرصت هست

وحید کریمی در یادداشتی می نویسد: در سال ۲۰۲۴ میلادی قراردادی تحت عنوان "مک موهان"* باید برای تمدید ده ساله، بین دو کشور انگلیس و امریکا امضا شود. این توافق از بعد از جنگ جهانی دوم، هر ده سال امضا شده و هر بار هم دولت انگلیس با ترفند و زیرکی، علی رغم مخالفت کنگره موفق به امضای آن شده است. طبق توافق، نظامیان انگلیس به سلاح های اتمی امریکا و منابع اطلاعاتی امریکا دسترسی خواهند داشت. همین امر باعث نفوذ بسیار زیاد انگلیس در تعیین راهبرد سیاست خارجی امریکا خواهد شد. دو سال تا سال ۲۰۲۴ فرصت است تا جامعه جهانی به خصوص کشورهایی که از اقدام مشترک آنگلوساکسون یعنی انگلیس و امریکا ضربه خورده اند، با آگاه‌سازی اذهان عمومی و دیپلماسی و لابی در کنگره و مجلس انگلیس، از امضای توافق مک موهان در سال ۲۰۲۴ جلوگیری به عمل آورند.

ادامه مطلب

وضعیت بهتر برای تهران برای صادرات انرژی به اروپا

ایران وارد جنگ با روسیه در تخفیف به بازار چین می شود

 ارائه تخفیف در نفت روسیه، به این کشور کمک می کند تا مواد خام خود را به فروش برساند و دیگر کشورها نیز ناگزیر به کاهش نرخ ها شوند. از جمله، ایران ناگزیر است به خاطر رقابت با روسیه در چین، میزان تخفیف نفت صادراتی خود را افزایش دهد.

ادامه مطلب

نظم لیبرال جایگزین دارد

نظم بین المللی بر محور اجماع پکن– مسکو: توهم یا واقعیت؟

امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مانع دیگری که شکل گیری نظم نوین جهانی بر مبنای اجماع روسی – چینی را به امری ناممکن بدل کرده، مصداق "دو پادشاه در یک اقلیم نگنجد" است. در واقع دو قدرت بزرگ قادر به نظم سازی و نظام بخشی نیستند زیرا قدرت های بزرگ ذاتا ًرقیب یکدیگرند و نه شریک و متحد. چین و روسیه حتی در اوج جنگ سرد نظام دو قطبی، و با وجود تعلق ایدئولوژیک به یک ایده و آرمان (مبارزه با امپرالیسم و سرمایه داری) نه تنها در یک بلوک نگنجیدند که تا حد سرحد جنگ نیز پیش رفتند.

ادامه مطلب

هانوی، برقرار کننده توازن بین قدرت های بزرگ

با کمک ویتنام، روسیه وابستگی خود به چین را کاهش می دهد

لاوروف در آستانه سفر به هانوی از مغولستان هم دیدن کرده است. هر دو سفر به منزله تایید این موضوع است که در رویارویی با غرب بر سر اوکراین، مسکو جهت منابع سیاسی و دیپلماتیک خود را به سمت کشورهای در حال توسعه تغییر خواهد داد.

ادامه مطلب

کشورهایی که می خواهند نظم را به هم بریزند

روسیه، چین، ترکیه: سه قدرت ترغیب شده با همان تجدیدنظرطلبی

وجه مشترک جنگ روسیه در اوکراین، فشار چین بر تایوان و مجمع الجزایر دریای چین جنوبی و تحریکات ترکیه در آب های سرزمینی یونان و قبرس تجدیدنظرطلبی است. از نظر ژئوپلیتیک، یک قدرت تجدیدنظرطلب درصدد تجدید نظر در معاهدات و موافقت نامه های بین المللی است که آنها را به ویژه در سطح مرزی ناعادلانه و زیانبار تصور می کند.

ادامه مطلب

اثراتی که حمله روسیه بر ژئوپلتک گذاشته است

جنگ اوکراین، ابتکار کمربند یک راه و گزینه ای به نام ایران

پس از جنگ اوکراین، سایر گذرگاه های کمربند جاده جهت اتصال چین و اروپا به همدیگر، بصورتی اجتناب ناپذیر، اهمیت بیشتری یافته است. گذرگاه‌های اتصال مرکز و غرب آسیا (CAWA) به همدیگر، در کانون توجه چینی ها قرار گرفته است؛ مثل راه‌هایی که از کشور‌های آسیای مرکزی، حاشیه دریای خزر، ایران و ترکیه بعنوان بخش‌هایی از مسیرهای کمربند جاده عبور می کنند. راه هایی که روسیه را دور زده و به اروپا می رسند. در این رابطه توافقنامه ۲۵ ساله همکاری ایران و چین می تواند سبب تقویت گذرگاه اتصال مرکز و غرب آسیا به همدیگر شود.

ادامه مطلب

تغییر در مسیر حمل و نقل باری چین - اروپا

با انزوای روسیه، گرجستان و آذربایجان شاهد افزایش میزان حجم حمل و نقل کالا هستند

پس از حمله روسیه به اوکراین، حمل و نقل باری چین-اروپا به سمت جنوب در حال تغییر است، اما زیر ساخت ها در قفقاز نسبتا توسعه نیافته باقی مانده است.

ادامه مطلب

الگوی روسی برای پکن کمونیست

چین به تاسی از روسیه به تایوان حمله می کند؟

طاهره حسن پور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با توجه به شرایط و گذر زمان می توان به این نکته اشاره کرد که پیروزی روسیه در جبهه جنگ چراغ سبزی برای قوت بیشتر چین برای الحاق تایوان به شمار می آید.

ادامه مطلب

بایدن باید از آغاز یک جنگ سرد تازه پرهیز کند

وسوسه اوکراین و تکرار اشتباهات همیشگی امریکا

بازهم هر گاه مشکلی پیش می آید، دولت های آمریکا به گسترش حضور نظامی می پردازند. هرچند که گرایش آمریکا به برتری جویی، چنین مشکلاتی را دشوارتر ساخته است، اما واشنگتن یک راه حل بیشتر نمی شناسد: برتری جویی بیشتر و بهتر. اکنون، جنگ در اوکراین، سیاست سازان را وسوسه می کند که همان اشتباه را تکرار کنند، این بار با پیامدهایی بیشتر.

ادامه مطلب

تقلاهای روسیه و چین برای فاصله از امریکا و غرب

جهان در حال تغییر به چند قطبی شدن است

قرار نبود جهان به چنین مسیری کشیده شود. سه دهه پیش، با فروپاشی اتحاد شوروی، به نظر می رسید که جهانی شدگی، کشورهای گونه گون را به هم پیوند بزند و جوامع به نظم و سامانی کامیاب برسند و با داد و ستد، اینترنت و درجاتی بالاتر و بالاتر از آرمان های سیاسی و اقتصادی به هم گره بخورند. انقلاب سرمایه داری چین، امیدواری هایی را زنده کرد که حتی این غول کمونیست هم، چنان در سامانه جهانی تحت هدایت دمکراسی غوطه ور خواهد شد که علیه آن حرکت نخواهد کرد.

ادامه مطلب

گفتمان پکن به مسکو نزدیک شده است

اتحاد چین و روسیه در برابر «هژمونی» امریکا

پکن با وجود هشدارهای مکرر خود علیه «ذهنیت جنگ سرد»، عادت دارد با کشورهای کوچک به عنوان دست نشانده کشورهای بزرگ رفتار کند. با این طرز فکر تلاش‌های چین برای گشایش با اتحادیه اروپا، به‌ویژه آلمان، احتمالاً شکست خواهد خورد.

ادامه مطلب

سیاست تحمیلی غرب و روش مستقلی که پکن دنبال می کند

عبرت‌های چین از اوکراین

غرب نوعی فشار دوگانه بر چین در این جنگ اعمال می‌کند؛ به این ترتیب که اتحادیه اروپا سیاستی محتاطانه در پیش گرفته، اما ایالات متحده آمریکا تلاش می‌کند نوعی فشار بر این کشور اعمال کند که میان گفت وگو و تهدید به تحریم در صورت حمایت از روسیه در نوسان است.

ادامه مطلب

انگیزه های پکن برای ورود به حل بحران

آیا چین می تواند در پرونده اوکراین میانجیگری کند؟

آیا چین باید در برابر این بن‌بست که می‌تواند به وضعیت برد - باخت منجر شود، واکنش نشان دهد؟ ما بر این باوریم که چین می‌تواند به عنوان یک «میانجی‌گر سازنده» در مناقشه روسیه و اوکراین عمل کند و هر دو کشور را برای دستیابی به آتش‌بس از طریق میانجی‌گری فعال و تسهیل کننده صلح از طریق مذاکره تحت فشار قرار دهد.

ادامه مطلب

پکن چقدر به پوتین کمک می کند

پایان توهم چینی

در عین حال، چین نمی‌خواهد غرب را بیش از حد عصبانی کند، لذا دست به برخی اقدامات زده، اما به وضوح تمایل خود را به روسیه نشان می دهد. یانکا اورتل، که سرپرست برنامه آسیایی اندیشکده شورای اروپا در روابط خارجی است، می‌گوید این وضعیت عواقبی برای اروپا نیز دارد و اروپا باید قوی‌تر خود را با واقعیت جدید وفق دهد: «ما با دولت‌های مستبدی روبه‌رو هستیم که بر اساس قوانین خود بازی می‌کنند و ما باید به گونه‌ای متفاوت با آنها سازگار شویم.»

ادامه مطلب

اشتباهات پوتین، فرصتی برای لاپوشانی شکاف های جهان غربی

دنیا نگران عواقب خطرناک رویارویی های غرب و روسیه

بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اشتباه محاسبه پوتین و تجاوز نظامی به اوکرایین، در حالی است که دنیای غرب به ویژه ایالات متحده در معضلات عظیم داخلی و خارجی خود به سر می برد. کمی پیش از شکست پرتلفات و حیثیتی آمریکا از پاندمی کرونا و ضعف و فترت اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن در کلیت دنیای غرب، در آمریکا شاهد شکاف و تجزیه سیاسی داخلی ناشی از جریان راست افراطی ترامپیسم بودیم.

ادامه مطلب

جنگ جهانی سوم در راه است؟

ایران در بحبوحه یک کش مکش غربی - شرقی

محور روسی جدید در صورتی که بحران به تحولاتی نامطلوب بینجامد، بی‌تردید ایران را نیز در برخواهد گرفت به ویژه که تهران با وجود مذاکرات وین همچنان در تیررس آمریکا قرار دارد. ائتلاف اجباری میان روسیه و ایران در سوریه  بی‌تردید در آینده به مکان های دیگر نیز کشیده خواهد شد به ویژه که ایران احتمال ندارد بعد از قرار گرفتن چین در کنار روسیه طرفی را از دست بدهد که آن را تنها متحد بین المللی خود می‌بیند.

ادامه مطلب

آتش جنگ و نمدی برای کلاه در زمستان

آیا تلاقی قدرت‌ها در اروپای شرقی و دریای چین جنوبی خبر از آتشی بزرگ دارد؟

سید محمد عیسی نژاد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ضرب‌المثلی آفریقایی با این مضمون وجود دارد که وقتی دیدید شیر و خرس و روباه و کفتار و آهو همزمان و کنار هم می‌دوند یعنی جنگل آتش گرفته است. حال آیا وضعیت کنونی در هارتلند برّ قدیم و دو تلاقی‌گاه قدرت در آن (اروپای شرقی و دریای چین جنوبی) نیز خبر از آتشی بزرگ دارد؟ یا در اوج بیم و ناامیدی دودی سفید از میان این تردیدها و گمان‌ها به نشانۀ یافتن راه‌حلی مسالمت‌آمیزتر و برگزیدن تدبیری دگر بلند خواهد شد؟ یا دوباره مردان بزرگ اشتباهات بزرگی مرتکب خواهند شد؟

ادامه مطلب

دشمن تو دشمن است پس حمایتت می کنم

اتحاد چین و روسیه در برابر دموکراسی غربی

ولادیمیر پوتین به پکن آمد تا خاطرنشان سازد که نه تنها با تحریم دیپلماتیک بازی ها از سوی ایالات متحده آمریکا، ژاپن و سایر کشورها به منظور اعتراض علیه سرکوب آزادی های مدنی در چین مخالف است بلکه ارزش های دموکراسی حقیقی را که شی دوست دارد درباره آنها سخن بگوید، مورد تأیید قرار می دهد. 

ادامه مطلب

اعداد دروغ نمی گویند

تقصیر ماست از چین و روسیه نیاموختیم

مهدی تدینی در یادداشتی می نویسد: بیایید اعداد و ارقام را باور کنیم. اعداد هیچ‌گاه دروغ نمی‌گویند. اگر یک سینی با ده سیب روی میز باشد، هیچ معلم، دانشمند، روحانی، استاد و شعبده‌بازی نمی‌تواند شما را مجاب کند تعداد سیب‌ها ده‌تا نیست و هفت‌تاست. اعداد را همه باور داریم. حقیقت در اینجا نهفته است. این همان درس اصلی است که ما باید از چین و روسیه می‌آموختیم و نیاموختیم! و اگر نیاموختیم گناهش را گردن چین و روسیه نباید بیندازیم. البته اگر چین و روسیه روزی به این جمع‌بندی رسیدند که تجارت را از سیطرۀ سیاست ــ تا حد امکان ــ مستثنا کنند، چیزی نبود که یک‌شبه آموخته باشند. روسیه هفت دهه لجوجانه کاپیتالیسم‌ستیزی پیشه کرد تا سرانجام روزی سرش به سنگ خورد. چین نیز پس از سه دهه تجربۀ کمونیستی مطلق فهمید باید راهش را عوض کند. و البته هر دو کشور نیز پاداش این تغییر سیاست را گرفتند.

ادامه مطلب