محمود فاضلی در یادداشتی می نویسد: پوتین خواستار کنار گذاشتن هرگونه گسترش بیشتر ناتو، مسدود کردن دائمی پایگاه‌های آن در قلمرو شوروی سابق و خروج تسلیحات هسته‌ای آمریکا از اروپا است.
ادامه مطلب
استقرار گسترده نظامی روسیه در نزدیکی مرز خود با اوکراین، نگرانی‌ها از حمله روسیه به اوکراین را افزایش داده است. اگر پوتین تصمیم به این کار بگیرد، طیف گسترده‌ای از گزینه‌ها را برای تضعیف اوکراین و در نتیجه حفظ این کشور در حوزه نفوذ روسیه و به عنوان یک حائل قابل اعتماد در برابر ناتو دارد. افزایش حمایت سیاسی و نظامی آمریکا و ناتو از اوکراین یا تقابل نزدیک در دریای سیاه بین نیروهای روسیه و ناتو ممکن است پوتین را وسوسه کند که غرب را به چالش بکشد.
ادامه مطلب
تصمیم‌های سیاسی پوتین درباره اوکراین و ایران به‌خوبی بیانگر راهبرد ضدغربی مسکو است. از این رو، ضروری است که واشنگتن در خصوص اعتماد به تضمین‌هایی که روسیه در هر دو جبهه می‌دهد، محتاط باشد. این ضرورت با نگاهی به مداخله‌های فنی و دیپلماتیک پیشین روسیه در برنامه هسته‌ای ایران روشن‌تر می‌شود.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی می نویسد: پوتین در رویای بازگرداندن کنترل روسیه بر کشورها و مناطق سابق امپراتوری شوروی به دنبال اتحاد مجدد با اوکراین است و متقاعد کردن پوتین به عقب نشینی کار دشواری است. اگر بایدن هیچ پیشنهاد جدید یا متفاوتی برای ارائه نداشته باشد، بحران اوکراین و دیگر جمهوری‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق که در “منطقه خاکستری” بین ناتو و روسیه باقی مانده‌اند، افزایش خواهد یافت.
ادامه مطلب
میان اوضاع در قزاقستان و سوریه به ویژه ابتدای آن، وجه شباهت‌های زیادی وجود دارد. اعتراضات در قزاقستان علیه افزایش قیمت سوخت آغاز شد و طولی نکشید که به اعتراض علیه حکومت استبدادی تبدیل شد. مقامات قزاقستان نیز مانند سوریه تظاهرات کنندگان را تروریست و نفوذی خواندند و آشکارا به کشتن آنها پرداختند.
ادامه مطلب
روسیه از سازمان پیمان آتلانتیک شمالی درخواست کرد که همه طرح های عضویت از جمله تقاضای اوکراین برای عضویت در ناتو را به حالت تعلیق در آورد و رزمایش نظامی در مجاورت روسیه را متوقف کند. ینس استولتنبرگ با اشاره به این که: «هر کشوری حق دارد مسیر خود را انتخاب کند» رویکردی نشان داد که به خواسته های روسیه پاسخ نخواهد داد.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: شاید شما هم مدت هاست بحث «ناتو» پیرامون درگیری ها میان روسیه و غرب بر سر اوکراین را شنیده اید. شاید بتوان گفت که ناتو تنها نوک کوه یخی است که از آن صحبت می شود و موضوعی است که معمولا برای ناظران خارجی جذاب به حساب می آید. در این مقاله قصد داریم تا به اهمیت اوکراین، نه از نگاه بیرونی بلکه از نگاه روسیه بپردازیم.
ادامه مطلب
سید قائم موسوی در یادداشتی می نویسد: در تماس ۵۰ دقیقه‌ای که جو بایدن و ولادیمیر پوتین با یکدیگر داشته‌اند، طرفین به‌شدت به یکدیگر هشدار داده‌اند. بایدن در تلاش بود تا تلخیِ هزینه‌های به روسیه به‌خاطر تهاجم به اوکراین را به او یادآور شود و با این مکانیزم نوعی بازدارندگی برای اقدام پوتین انجام دهد.
ادامه مطلب
عابد اکبری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مسکو با این نگرانی که متحدان ایالات‌متحده اطلاعاتی را که از پروازهای روسیه جمع‌آوری می‌کنند با ایالات‌متحده به اشتراک بگذارند، حتی اگر این کشور دیگر عضو این معاهده نباشد، ضمن اینکه خود نیز با خروج آمریکا از این پیمان قادر به پرواز برفراز آمریکا نیست، در روز ۱۸ دسامبر ۲۰۲۱ از خروج کامل این کشور از این پیمان خبر داد.
ادامه مطلب
پوتین بر «ضمانت های امنیتی» درخواستی مسکو تمرکز کرده که پیش نویس آن هفته گذشته به آمریکا و ناتو ارائه شد که شامل رد هر گونه گسترش در آینده و هرگونه فعالیت ناتو در قلمرو شوروی سابق به عنوان یک منطقه حائل است. در غرب، این موضوع به عنوان حمله به حاکمیت چندین کشور و تلاش برای معکوس کردن پایان پیمان ورشو و اتحاد جماهیر شوروی مورد انتقاد قرار می گیرد. با این حال پوتین گفت، "یک واکنش مثبت کلی" به این پیشنهادها وجود دارد و اعلام کرد که اولین مذاکرات بین نمایندگان روسیه و آمریکا در اوایل ژانویه در ژنو انجام می شود.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فنلاندیزاسیون یک اصطلاح زمان جنگ سرد بود و به رفتار ویژه هلسینکی در طول رقابت شرق و غرب و تمهید آن برای جلوگیری از قورت داده شدن بدست غول همسایه شرقی می پرداخت. فنلاند بر خلاف کشورهای کمونیستی شرق و مرکز اروپا دارای نظام دموکراسی و اقتصاد بازار بود. اما برای جلوگیری از هراسان شدن مسکو و حفظ حاکمیت ملی خود، از ورود به اتحادیه های سیاسی و نظامی غربی خودداری کرد و همیشه سهم ویژه ای هم در تجارت خارجی برای روسیه در نظر می گرفت. پیگیری موفقیت آمیز این سیاست مستلزم همراهی نیروهای اجتماعی و بخش های اقتصادی برای کنترل عرصه سیاسی و تضمین حضور نیروهای میانه و اجتناب از قدرت گیری نیروهای ضد شوروی بود. این سیاست مماشات و باج دهی، بخشی از تکاپوی حفظ استقلال ملی و همسایگی خرگوش با خرس بود.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دنیایی که این‌چنین با انقلاب و آشوب ویروسی کرونا درگیر شده و سیاستگذاران و رهبران بسیاری را با شکست و زوال مواجه ساخته، بار دیگر در آستانه یک وحشت آفرینی جدید با موضوع جنگ و ستیز بزرگ نظامی قرار گرفته است. این سیاست وحشت‌گرا و هراس‌آفرین جدید که بر تحریک افکار عمومی جهانی برای ایجاد یا جعل یک جنگ جدید دیگر در نظام جهانی استوار است، تنش‌های سیاسی و مرزی یا فنی میان بازیگران بزرگ منطقه‌ای و جهانی را نشانه گرفته است. تنش‌هایی که هر کدام می‌تواند نظام بین‌المللی را دگرگون سازد، نظم نوین جهانی را پدید آورد. اهمیت چنین فضایی برای سیاستگذاران و حکمرانی ایرانی در این نکته نهفته است که ایجاد یک جنگ میان قدرت‌های بزرگ جهانی در شرق و غرب می‌تواند بار سنگین فشار غرب در مذاکرات هسته‌ای را کاهش دهد و حتی ایران را به تمام خواسته‌ها و امتیازاتش رهنمون کند.
ادامه مطلب
ناتو با آغاز این ماموریت در کشورهای بالتیک، به الحاق غیرقانونی کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۷ واکنش نشان داد. به گفته ناتو، این بزرگترین تمهید برای تقویت و تسلیح نیروها از زمان پایان جنگ سرد بود. از دیدگاه طرفداران این ایده، گسترش ماموریت EFP سیگنال مناسبی در پاسخ به استقرار نیروهای روسیه در مرز اوکراین خواهد بود. مقامات نظامی ناتو این ماموریت را به نوعی سیم خاردار برای ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه می بینند.
ادامه مطلب
آیا غرب برای جلوگیری از وقوع جنگ باید حقوق نئوامپریالیستی روسیه در اوکراین را به رسمیت بشناسد؟ شاهد شنیده شدن این گونه بحث ها هستیم، اگرچه این صحبت ها به بیراهه می روند.
ادامه مطلب
نیروهای نظامی اوکراین در خط مقدم در منطقه دونتسک در حالت آماده باش هستند. وزارت خارجه روسیه دو پیش نویس را به کشورهای غربی ارائه کرده که حاوی شرایط این کشور برای کاهش تنش مرزی با اوکراین هستند؛ اما غرب بر این باور است که تحرکات نظامی روسیه نشانه هایی از تهدید فزاینده برای اوکراین و شواهدی از آمادگی این کشور برای حمله به اوکراین است. (عکس ها توسط اُلِکساندر کلیمنکو و گِلِب گارانیچ گرفته و در رویترز به اشتراک گذاشته شده اند.)
ادامه مطلب
علی بمان اقبالی زارچ در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سرنوشت ژئوپلتیک دریای سیاه سرنوشتی متناقض است؛ پس از فروپاشی بلوک کمونیست، تحولات بزرگ و تلاش برای بازگرداندن توازن قدرت در منطقه شروع شده است. این دریای سنگری راهبردی برای روسیه و منطقه ای استراتژیک برای ناتو است و جدا از درگیری های اخیر منطقه قره باغ و احتمال تشدید درگیری ها در شرق اوکراین یا اطراف کریمه و دریای آزوف، برای بسیاری از کشورهای ساحلی به ویژه روسیه، ترکیه و رومانی اهمیت فوق العاده‌ای کسب کرده است.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: جای تعجب است که بایدن در ژوئن گذشته در ژنو در یک نشست سه ساعته با همتای روسی خود، ولادیمیر پوتین، تایید کرده بود که روسیه خواهان جنگ سرد جدیدی نیست و پوتین نیز با تحسین تجربیات بایدن موافقت کرد که دو کشور برای تشکیل گروه های کاری برای کنترل تسلیحات استراتژیک اقدام کنند. اما در اثنایی که سازوکار تنش زدایی با غرب در حال شکل گیری بود، پوتین با دستور استقرار گسترده نیروها در مرز با اوکراین یک چرخش ناگهانی در رویکرد از سازش به تقویت نظامی تهاجمی را به نمایش گذاشته است.
ادامه مطلب
با وجود تحریم‌های اتحادیه اروپا و ایالات متحده، تلاش‌های دیپلماتیک هماهنگ و مقاومت شدید اوکراین، پوتین هیچ نشانه‌ای از تمایل به مذاکره برای پایان دادن به جنگ خود در اوکراین در دونباس نشان نمی‌دهد.
ادامه مطلب
تهدید راه اندازی نورد استریم-۲ برای اقتصاد کشورش، درگیری «منجمد» با روسیه و روابط نامشخص با غرب: این چالش ها با منافع کشورهای مختلف آمیخته شده و اوکراین را در موقعیت حساسی قرار می دهد. دیدگاه ژان دو گلینیستی، سفیر اسبق فرانسه در روسیه و مدیر تحقیقات موسسه روابط بین الملل و استراتژیک را با هم می خوانیم.
ادامه مطلب
شهره پولاب در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: توافق بایدن با آلمان در برداشتن موانع باقی مانده در تکمیل خط لوله، برنامه دو دهه ای پوتین را برای ساختار شبکه های خط لوله گازی اوراسیا و با هدف تحمیل یک مدل همکاری اوراسیایی در اروپا با روسیه را به ثمر رسانده است. علیرغم موضع ثابت آلمان مبنی بر اینکه خط لوله یک پروژه تجاری است و نه سیاسی، قصد آشکار روسیه ایجاد اتحاد با آلمان و سپس اتریش، هلند و بلژیک علیه اروپای شرقی و شمالی بوده است. این جسورانه ترین تلاش روسیه برای تجزیه اتحادیه اروپاست و اثر ژئوپلتیک تکمیل این پروژه می تواند ویرانگر باشد.
ادامه مطلب
محمود خدمتگزار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روسیه شاید در بلوکِ قدرت، حرفی برای گفتن داشته باشد، ولی به گواهیِ تاریخِ دیروز و امروزش، در میانِ همسایگان و نیز دیگر نقاط جهان، محبوبیتی ندارد و این را نه رویِ صفحاتِ کاغذ یا شبکه های مجازی که در مناسباتِ فردی و اجتماعیِ مردمِ جهان با توریست ها و گردشگرانِ روسی به رایُ العین می توان دید. هیچ ملّتی، خاطره هایِ تلخ و ناخوشایند از دولتی دیگر را جدا از مردمانش به حساب نمی آورَد و اینجاست که افکار عمومی، باید دولت ها را بر صلح و دوستی ترغیب کند تا تبعات و پیامدهایِ گزنده و آزاردهندة ستمکاری و تجاوزِ دولتمردان، گریبانِ شهروندانش را در جاهای دیگر نگیرد.
ادامه مطلب
ابوالقاسم دلفی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط مسکو – آنکارا در پرتو تحولات منطقه ای و در حوزه منافع استراتژیک روسیه در دریای سیاه و قفقاز در آغاز مسیری قرار گرفته که اردوغان با وجه المصالحه قرار دادن نابسامانی های روابطش با غرب و حوزه ناتو، دست به خطر پذیری بزرگی زده است که به نظر می رسد بهره گیری از پیمان "مونترو" و ماترک گذشته ترکیه در دریای سیاه آخرین اهرمی باشد که برای خروج از شرایط جاری به آن متوسل خواهد شد.
ادامه مطلب
محسن جلیلوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی پیرامون آثار و تبعات حقوقی و دیپلماتیک گفته های ظریف در فایل صوتی سه ساعته منتشر شده بر این باور است که سخنان و مواضع وزیر امور خارجه در فایل صوتی مذکور می‌تواند تبعات حقوقی و دیپلماتیک برای کشور به دنبال داشته باشد، خصوصا در پرونده ساقط کردن هواپیمامی اوکراینی.
ادامه مطلب
عبدالله السامر در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دلیل اصلی سفر زلنسکی به آنکارا، حمایت ترکیه و صنایع نظامی آن از ارتش اوکراین است. ترکیه در وهله های اخیر پیشرفت های سریع و بسیار موفقی در صنایع تسلیحاتی داشته است. ترکیه از تجارت اسلحه در سال ۲۰۲۰ توانست بیش از ۲.۲ میلیارد دلار درآمد کسب کند. صنایع تسلیحاتی ترکیه فقط محدود به سلاح های سبک و کلاسیک نیست بلکه سلاح های پیچده و مدرن مثل زرهی و پهپاد را نیز شامل می شود.
ادامه مطلب
دیوید الحنان در یادداشتی اختصاصی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بر اساس اطلاعاتی که روزنامه ANHA منتشر کرده، سازمان امنیت ملی ترکیه فعالیت های تازه ای را برای سربازگیری در ادلب سوریه و انتقال آنها به شرق اوکراین در آینده نزدیک در دستور کار قرار داده است. افسران ترکیه به مزدورانی که به اوکراین بروند تا ۴۰۰۰ دلار در عملیات فعال مسلحانه و ۱۵۰۰ دلار در وضعیت انتظار در پشت مناطق مرزی پیشنهاد داده اند. به گفته این منابع قرار است مرحله نخست اعزام این افراد مسلح به اوکراین در آینده نزدیک انجام شود و انتظار می رود به این ترتیب دست کم ۷ هزار نفر از مزدوران مستقر در سوریه توسط ترکیه به اوکراین منتقل شوند. مسئولیت این افراد گسترش و مبارزه در صورت لزوم در مرزهای اوکراین در صورت تهدید از سوی دیگر نیروهای مسلح شبه نظامی است.
ادامه مطلب
علی مفتح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه روابط خود با اوکراین و همکاری ها با این کشور را بیش تر از گذشته دنبال کند چرا که اوکراین نه تنها همسایه ترکیه که محل حضور قدرت های مختلف است و اینجاست که آنکارا وارد بازی می شود تا ماهرانه نقش قدیمی خود به عنوان میانجی، واسطه، موازنه گر و یا بهتر بگوییم قدرتی منطقه ای با رویای جهانی شدن را بازی کند.
ادامه مطلب
اوکراین و روسیه مسئولیت خشونت های اخیر در درگیری ها در شرق اوکراین را بر گردن یکدیگر می اندازند. بیش از ۶ سال است که درگیری سربازان اوکراینی با شورشی های طرفدار روسیه همچنان ادامه دارد و طبق اعلان رسمی کی یف، از سال ۲۰۱۴ تا کنون حدود ۱۴ هزار نفر در این منطقه درگیر در خواسته های جدایی طلبی از اوکراین و پیوستن به روسیه کشته شده اند.
ادامه مطلب
قهرمان نورانی درآباد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بعات حمایت از اوکراین برای اردوغان بسیار سنگین خواهد بود. حتی ناتو و آمریکا در صورت وقوع جنگ قادر به حمایت همه جانبه از اوکراین نخواهند بود. لذا ریسک گزینه نظامی با هدف احیای تمامیت ارضی کشور برای اوکراین بسیار بالاست، حتی امکان دارد کی‌یف کنترل شرق کشور را برای همیشه از دست بدهد و روسیه استقلال دونباس را به رسمیت بشناسد و یا این که آن منطقه را به خاک خود ملحق کند، همان اتفاقی که در سال ۲۰۱۴ میلادی برای شبه جزیره کریمه افتاد.
ادامه مطلب
این کتاب درباره رفتارهای روسیه در عصر پساکمونیسم به ویژه بعد از به قدرت رسیدن ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه است. شیوه حکمرانی او، طرز تفکر او در اداره امور داخلی روسیه و روابط بین الملل و ایدئولوژی نوینی که پوتین به کار گرفته از مهمترین موضوعات کتاب است.
ادامه مطلب
اندیشکده «شورای روابط بین المللی روسیه» که یک محفل آکادمیک و دیپلماتیک غیرانتفاعی فعال از سال ۲۰۱۰ است، مقاله ای به قلم الکساندر یِرماکُف، تحلیلگر و کارشناس نظامی، درباره چالش های منطقه یوراشیا در یک دهه پیش رو منتشر کرده است.
ادامه مطلب