خاورمیانه و جنگ اوکراین

بررسی همیت سفر وزیر امور خارجه روسیه به تهران در بحبوحه جنگ اسرائیل و حماس

بازی روسی در زمین خاورمیانه

بعدازظهر دیروز دوشنبه بود که سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجی روسیه وارد تهران شد. هر چند که هدف اصلی این سفر حضور در نشستی موسوم به ۳+۳ با هدف بررسی تحولات قفقاز جنوبی عنوان شده است. اما در تحلیل بین خطوط و بین سطور این سفر بی‌شک باید حضور سکاندار سیاست خارجی روسیه در تهران را در لایه ها و سطوح دیگر مورد ارزیابی قرار داد، به خصوص در شرایطی که شاهد تداوم جنگ اسرائیل و حماس هستیم انجام سفر لاوروف می ‌تواند ابعادی فراتر از تحولات قفقاز را شامل شود.

ادامه مطلب

بحران اوکراین معادلات بسیاری را تغییر داده است

اسرائیل، روسیه و سوخوهای وعده داده شده به ایران

با ادامه یافتن جنگ و مواجه شدن ارتش اوکراین با کمبود مهمات، آمریکا زرادخانه عظیم خود در اسرائیل را به جبهه اوکراین ارسال کرد و نشانه های پایان بی طرفی اسرائیل در جنگ اوکراین نمایان شد. پس از آن نیز اسرائیل به طور مستقیم در جنگ اوکراین مشارکت کرد و کمک های مادی و تدارکاتی و نظامی در اختیار ارتش این کشور قرار داد. روسیه نیز در برابر این اقدام اسرائیل، از ضرورت تحویل ۲۴ جنگنده سوخو ۳۵ به ایران در آینده نزدیک سخن گفت. 

ادامه مطلب

وقتی مسکو هم مانند پکن، ادعاها بر سر جزایر سه گانه را تایید می‌کند

خنجر از پشت روسیه به ایران

به نظر می‌رسد که نشست‌های دوره‌ای شورای همکاری خلیج فارس چه در سطح سران، وزرای امور خارجه یا هر سطح دیگری عملا با تکرار ادعاهای بی‌اساس درباره جزایر سه‌گانه همراه بوده است و همواره در بیانیه‌های خود موضوع تعلق تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی به امارات متحده عربی را به یک «موتیف دیپلماتیک و سیاسی» تبدیل کرده‌اند. شاید نکته حائز اهمیت دراین‌باره به تغییرنکردن نگاه این کشورها حتی پس از امضای توافق سه‌جانبه پکن در اسفندماه سال گذشته و احیای روابط ایران و عربستان بازگردد که نشان می‌دهد با وجود این مهم، کماکان کشورهای حاشیه خلیج فارس ضمن ازسرگیری روابط، برخی چالش‌های سابق خود را هم حفظ کرده‌اند.

ادامه مطلب

تهران - واشنگتن و «توافق موقت»!

دادن سوخو از سوی روسیه به ایران در ۱۴۰۲ منوط به رفتار تهران است/ جمهوری اسلامی در قبال آذربایجان برنامه روشنی ندارد

احمد وخشیته در گفت وگویی تاکید دارد که می‌توان انتظار داشت که فروش و ارسال جنگنده سوخو از سوی روسیه به ایران عملیاتی شود، اما چون اگر این اتفاق روی دهد، اسکادران هوایی‌ ایران دچار تحول جدی خواهد شد، طبیعتا روسیه هم انتظار دارد که این جنگنده‌ها در راستای افزایش تنش مورد استفاده قرار نگیرد؛ لذا این رفتار تهران است که تعیین می‌کند روسیه می‌تواند جنگنده‌ای به ایران بدهد یا نه.

ادامه مطلب

تندتر شدن هجمه ها علیه تهران بر سر موضوع ارسال پهپاد

زلنسکی شمشیر را از رو بسته است

سفر ۱۰ ساعته چهارشنبه هفته گذشته ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین به آمریکا و به خصوص سخنرانی ۲۵ دقیقه ای او در کنگره آمریکا و تروریست خطاب کردن دولت ایران حکایت از آن دارد که کی یف در مسیر برگشت نایذیر روابط با تهران گام برداشته است.

ادامه مطلب

بغداد به راه حل فکر می کند

تحریم های روسیه چالشی برای عراق

بر اساس گفته «ماکسیم ماکسیموف»، سفیر سابق روسیه در عراق، ارزش سرمایه گذاری های روسیه در بخش انرژی کشور عراق حدود ۱۳ میلیارد دلار است. وی در ادامه گفت که شرکت های نفتی روسی با جدیت برای بهبود دستیابی به فرصت هایی در بخش های نفت و گاز عراق تلاش می کنند. یکی از مهمترین شرکت های نفتی روسی که در حال حاضر در عراق فعالیت دارند شرکت لوک اویل است که اپراتور اصلی میدان نفتی غرب قرنه ۲ با ذخایر ۱۴ میلیارد بشکه است و گازپروم که ۴۰ درصد از میدان نفتی بدره را در استان واسط در اختیار دارد.

ادامه مطلب

جنگی که مطابق نقشه پیش نرفت

عقب‌نشینی‌های روسیه در اوکراین و شرایط منطقه

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: حمله روسیه به اوکراین به‌عنوان مهم‌ترین تحول ژئوپلیتیک بعد از خاتمه جنگ سرد به بحث‌هایی درباره احتمال شکل‌گیری یک نظم جدید بین‌المللی دامن زد و این تصور را ایجاد کرد که ممکن است جامعه بین‌المللی در آستانه یک تحول ساختاری دیگر باشد. مقامات روسیه، از‌جمله پوتین همیشه در ۹ ماه گذشته از هدف‌شان برای ایجاد یک نظم جهانی «عادلانه و قانونی» سخن گفته‌اند.

ادامه مطلب

چهاردهمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم در سال یازدهم

اسرائیل حتی با توافق هسته ای هم حضور ایران در سوریه را تحمل نمی کند

روسیه تلاش کرد با توافقات «آستانه» برای توافق با مخالفان سوریه از رئیس جمهور اسد خلاص شود. اما تا الآن موفق نشده است، معلوم هم نیست چه خواهد شد. اما اسرائیل چه با روسیه چه بدون آن، نمی تواند احتمال ماندن ایران در سوریه را تحمل کند، حتی اگر روابط ایران با امریکا بعد از احیای توافق هسته ای خوب یا مقبول شود.

ادامه مطلب

با وجودی که همه چیز به روسیه هم بستگی دارد

اسرائیل دل خوش به ناتوی عربی، غرب امیدوار به مذاکرات هسته ای

اگر درگیری بین روسیه و کشورهای ناتو به خاورمیانه سرایت کند، خط دفاعی جدیدی مورد نیاز است. این که آیا واقعاً چنین چیزی رخ خواهد داد، در درجه اول به ولادیمیر پوتین بستگی دارد.

ادامه مطلب

فقط روسیه هدف نیست

ایران و قفقاز، اهداف بعدی جنگ اوکراین

ایالات متحده از ابتدای دهه نود، یعنی از فردای روز سقوط اتحاد جماهیر شوروی تا کنون، یک روز هم از گسترش ناتو به شرق دست نکشیده است. ناتو که برای رویارویی با شوروی تشکیل شده بود، بعد از فروپاشی شوروی سیاست تک بعدی برتری بر جهان را پیش برد و دو هدف را تعریف کرد، اول محاصره روسیه و از بین بردن استیلا و برتری روسیه حتی در محیط پیرامونی‌اش، طوری که هیچ گاه نتواند ادعای قدرت در برابر غرب، چه به لحاظ سیاسی چه به لحاظ نظامی و امنیتی، داشته باشد؛ هدف دوم، گسترش به سمت خاورمیانه و خنثی کردن تهدید کشورهای غیرهمسو مثل ایران بوده که هنوز هم در جریان است.

ادامه مطلب

سیاست در خاورمیانه: از افراطی به ترکیبی

ایران، عربستان، روسیه، امریکا و منطقه ای که در حال تغییر است

نشست چندی پیش در جده، اختلاف و بی اعتمادی میان امریکا و شرکا و موکلان آن در خاورمیانه را آشکار کرد. جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده امریکا تلاش کرد تا آنها را به افزایش تولید نفت و توقف همکاری ها با مسکو متقاعد کند که بی فایده بود. عربستان در دهه ۱۹۸۰ و خلال در جنگ سرد، در کنار واشنگتن قرار گرفت، به بیرون راندن نیروهای شوروی از افغانستان کمک کرد و قیمت نفت را تحت فشار آمریکا پایین آورد.

ادامه مطلب

احتمال دور خوردن ایران در تهران؟!

آیا اردوغان و پوتین مناسبات دوجانبه را مهمتر از روند آستانه می دانند؟

علی اکبر فرازی تصریح کرد که چون تاثیرگذاری مناسبات و دیدار دو جانبه روسای جمهور ترکیه و روسیه به مراتب بیشتر از نشست دیروز سران روند آستانه، مصوبات و بیانیه مشترک آن است، از این جهت بی شک ناگفته های محرمانه در دیدار دوجانبه اردوغان و پوتین هم می تواند سمت و سوی آینده سوریه را مشخص کند./محسن پاک آیین تاکید داشت که ایران با استفاده از امتیاز میزبانی نشست سران محور آستانه و همچنین هوشمندی پیرامون دعوت از فیصل مقداد، وزیر امور خارجه سوریه برای حضور در حاشیه نشست سران این روند (آستانه)، فضایی را شکل داده است که تا حدی مانع از حمله احتمالی ارتش ترکیه به سوریه و اشغال حلب می شود، چراکه با نزدیک کردن دو طرف (دمشق و آنکارا) در تهران سعی دارد با پیگیری نقش واسط، میانجی و پیغام و پسغام، نگرانی های سوریه و ترکیه را کاهش دهد

ادامه مطلب

احتمال دور خوردن ایران در محور آستانه

یگانه هدف پوتین از حضور در تهران، درگیر کردن ایران در جنگ اوکراین است

افشار سلیمانی در گفت وگویی تاکید داشت که با یک سیاست خارجی فشل، ناکارآمد و منفعل نهایتاً به جایی می‌رسیم که حتی با وجود میزبانی نشست سران آستانه در تهران می توانیم توسط روسیه و ترکیه دور بخوریم و در خاک خودمان به یک شکست خورده بدل شویم

ادامه مطلب

به مناسبت ششمین سالگرد کودتای ترکیه و در آستانه سفر اردوغان به ایران

آنکارا، دشمن تمام عیار تهران

احمد نقیب زاده در گفت وگویی تاکید دارد: این یک اشتباه راهبردی است که تصور کنیم اگر اردوغان با میزان رای کمتر در انتخابات مجددا پیروز شود، چون در موضع ضعیف‌تر قرار دارد می‌تواند به نفع ایران باشد. ببینید مسئله پیروزی اردوغان با رای ضعیف یا قوی برای سیاست داخلی ترکیه اهمیت، معنا و کاربرد دارد، کما اینکه نحوه پیروزی و میزان رای رئیسی در انتخابات ریاست جهموری سال قبل برای سیاست داخلی ایران معنا دارد. اما اگر اردوغان با هر میزان رایی که مجدداً به رئیسی ریاست جمهوری ترکیه برگزیده شود در سیاست خاجی به معنای آن است که اردوغان، رئیس جمهور ترکیه است و می تواند همان سیاست های قبلی را در قبال ایران، منطقه و جهان پی می گیرد و قطعا همین کار را هم خواهد کرد.

ادامه مطلب

تهران هم چنان سرسپرده کرملین

چرا با خلوت شدن میز مذاکرات در دوحه، برجام هم چنان نافرجام ماند؟!

حشمت الله فلاحت پیشه در گفت وگویی معتقد است که شکست مذاکرات دوحه را فراتر از اختلاف نظر دو پایتخت تهران و واشنگتن بود. چون ایران کماکان در یک عالم توهم خود را در کنار چین روسیه در یک قطب بندی و بلوک بندی می بیند و در این راستا رسانه های جریان رادیکال در داخل ایران نشست دوحه را که بدون حضور چین و روسیه پی گرفته شد را نوعی دور زدن پکن و مسکو می دانستند و به همین دلیل پیش از انجام مذاکرات در دوحه، شکست آن را قطعی می دانستند. پس اگر چه در قطر میز از نظر فیزیکی و ظاهری خلوت بود، ولی سایه و روح منافع روسیه و چین باعث شکست مذاکرات شد.

ادامه مطلب

پرونده ویژه نشست شورای حکام

بازی دوسر برد مسکو در سایه صدور قطعنامه علیه تهران

ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی اذعان داشت که مسکو برای مخالفت با قطعنامه شورای حکام قطعاً به دنبال امتیاز گیری از ایران است و از آن طرف صدور قطعنامه، ولو با مخالفت مسکو شرایط ایده آلی را برای کرملین رقم خواهد زد. خصوصا که اتحادیه اروپا رسماً تحریم ۹۰ درصدی خرید نفت از روسیه را پایان سال میلادی کلید زد. پس روسیه بدون شک متاثر از روابط خود با ایران عمل نمی کند، بلکه بر اساس منافع خود در سایه جنگ اوکراین است که رفتارش را در قبال تهران و سایر کشورها تنظیم خواهد کرد.

ادامه مطلب

آیا جنگ داخلی در سوریه آغاز می شود

چرا تجاوزات اردوغان تمامی ندارد؟/ احتمال درگیری نظامی آنکارا – تهران با خروج روسیه از سوریه

علی اکبر فرازی در گفت وگویی تاکید داشت که ترکیه طی سال های اخیر به روشنی ثابت کرده است که ابایی از پیگیری و اجرای سیاست تجاوزکارانه ندارد. چون ترکیه یک حوزه نفوذ سیاسی و دیپلماتیک منطقه‌ای و جهانی را برای خود تعریف کرده است. در سایه این حوزه نفوذ هم تجاوز به در سوریه و عراق را کلید داده است تا از یک سو نگرانی امنیتی خود را در قبال کردها را رفع کند و از طرف دیگر در سایه نگاه نئوعثمانی گری بخشی از عراق و سوریه را به خود ملحق کند. 

ادامه مطلب

پوتین با جنگ شکست خورده اش در اوکراین فرصتی تاریخی برای بایدن و آمریکا در خاورمیانه به وجود آورد:

اسرائیلی ها به کاخ سفید امیدوار شده اند؟!

ایجاد یک شبکه متحد در خاورمیانه شامل اعراب و اسرائیل که منافع حیاتی آمریکا را با هزینه محدود حفظ می کرد، یکی از دستاوردهای بزرگ آمریکا در جنگ سرد بود. اشتباهات فاحش قرن بیست و یکم توسط روسای جمهور جمهوری خواه و دموکرات این دستاورد را به خطر انداخت. جنگ آقای پوتین به پرزیدنت بایدن فرصتی تاریخی برای احیای این دستاورد می دهد.

ادامه مطلب

در صورت لغو تحریم ها، ایران بزرگ ترین رقیب گازی قطر و روسیه خواهد بود

قطر در مدار ارتقای جایگاه منطقه‌ای و تثبیت موقعیت جهانی

زهرا زمردی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی چنین می نویسد: با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک ایران و درصورت لغو تحریم ها و ورود سرمایه گذاری خارجی در حوزه گازی، ایران بزرگترین رقیب گازی قطر و البته روسیه در اروپا می شود. 

ادامه مطلب

تنش زدایی منطقه ای تهران با مذاکرات در سایه

جنگی که در انتظار ما است

تمامی اسرائیل خطر فزاینده‌ای را علیه موجودیت خود مشخصا از سوی تهران و گروه‌های مسلح متحد این کشور در شمال و جنوب و از طریق هشدار‌های صریح جنگ از سوی حسن نصرالله و یحیی سنوار احساس می‌کند.سنوار وقوع جنگی را پیش‌بینی کرده بود که او آن را یک جنگ دینی منطقه ای همه جانبه می‌نامد. در این جنگ ایران با اسرائیل هم به صورت نیابتی و هم مستقیم رو در رو خواهد شد. این جنگ در انتظار همه ما است حتی اگر زمان آن به تاخیر افتد.

ادامه مطلب

در حالی که منابع جبرانی هستند

قطع صادرات گندم روسیه و اوکراین و بازارهای وحشت زده

برآوردی که از کاهش صادرات منطقه دریای سیاه میان روسیه و اواکراین برای سال زراعی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ می شود، تنها بالغ بر هفت میلیون متریک تُن است. در حالی که این میزان، بیست تا سی درصد صادرات جهانی را شکل می دهد، تنها ۰.۹ درصد تولید جهانی گندم است (بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیون متریک تن در سال).

ادامه مطلب

چرا تهران درس عبرت نمی گیرد؟

آش همان آش، کاسه همان کاسه

فریدون مجلسی در گفت وگو با دیپلماسی ایران عنوان داشت که سیاست خارجی پرهزینه و بدون سود و فایده در منطقه و جهان، ایران را به نقطه انزوا کشانده است که در نتیجه تنها معدودی از کشورها مانند ونزوئلا، کره‌شمالی، روسیه، چین و سوریه برای جمهوری اسلامی مانده اند. آنها هم سعی می کنند استفاده ابزاری خود را از ایران داشته باشند کما اینکه در خصوص چین و روسیه این رفتار به عینه مشاهده می شود. به همین دلیل ایران چون بازیگر منزوی در جهان است و معدودی از کشورها با وی همکاری می کنند نمی تواند جز وابستگی به روسیه در مذاکرات وین به نحو دیگری عمل کند.

ادامه مطلب

توافق هسته ای ایران می تواند به آرامش منطقه ای کمک کند

اوکراین و سلاح هسته‌ای و خاورمیانه

خطرناکترین پیامد حوادث اخیر اوکراین این است که نظام کنونی بین المللی دست کم آنچه به قدرت های بزرگ آمریکا، روسیه و چین مربوط می شود در حال ورود به دوره بازتشکیل است که احتمالا طول خواهد کشید و شاهد کشمکش های امنیتی و اقتصادی مختلفی خواهد بود. آمریکا به دنبال حفظ رهبری نظامی و امنیتی و اقتصادی خود در جهان است و روسیه و چین نیز با آن مخالفند. 

ادامه مطلب

از ایران تا ترکیه و اسرائیل

سایه جنگ اوکراین بر پرونده های مختلف خاورمیانه

جنگ اوکراین پیامدهایی برای اقتصاد جهان و جبهه گیری های سیاسی و ایدئولوژیک خواهد داشت که قطعا تاثیر آن را بر منطقه خاورمیانه به ویژه بر بازیگران مهم منطقه مثل ایران، اسرائیل و ترکیه خواهیم دید. 

ادامه مطلب

آنکارا به دنبال گسل با تهران

اردوغان چرا و چگونه زیر پای ایران را خالی کرد؟

علی بیگدلی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که لغو سفر به تهران و جایگزین کردن آن با عربستان سعودی و در کنارش سفر رئیس جمهور اسرائیل به ترکیه می‌تواند نشان از گسل و افتراق سیاسی اردوغان با ایران باشد. حتی اگر این را هم بپذیریم که آنکارا بعد از حضور در عربستان به ایران هم سفر خواهد کرد، اما نفس این اولویت بندی و حضور در ریاض پیش از سفر به تهران نشان می‌دهد که اردوغان در یک وزن دهی، ارزش بیشتری برای عربستان سعودی قائل است تا جمهوری اسلامی ایران. 

ادامه مطلب

بازی از پیش باخته مسعود بارزانی در زمین اردوغان

آنکارا در توهم مبارزه با کردها

دوشنبه هفته گذشته ترکیه در حالی شدت حملات توپخانه ای، پهپادی، موشکی و هوایی خود را علیه مناطق شمالی عراق و بخش های کردنشین سوریه به بهانه مبارزه با نیروهای کردی افزایش داد که تنها به فاصله ۵ روز قبل از آن شاهد سفر مسرور بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق به ترکیه و دیدارش با اردوغان بودیم؛ سفری که نشان می دهد دور جدید تجاوزات آنکارا نمی تواند بدون هماهنگی با اربیل صورت گرفته باشد.  

ادامه مطلب

سایه جنگی که سنگینی می کند

جهان عرب و جنگ اوکراین

حامد حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: أثیر این بحران سیاسی-نظامی اروپا از مرزهای اروپا فراتر رفته و بر جهان عرب و کشورهای خاورمیانه سایه افکنده است. این امر پیامدهای جدی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به همراه داشته است، تا جایی که بسیاری از مقامات عربی به اظهارنظر در مورد بحران و اتخاذ مواضع رسمی در مجمع عمومی سازمان ملل ترغیب شده‌اند.

ادامه مطلب

گرسنگی تشدید می شود

جنگ اوکراین و بحران امنیت غذایی در خاورمیانه

جنگ اوکراین طوفانی تمام عیار بود؛ زیرا دو کشور درگیر جنگ، ۳۰ درصد از تولید غلات جهان را تأمین می کردند. حدود ۷۵ درصد روغن آفتابگردان جهان نیز در روسیه و اکراین تولید می شود.  

ادامه مطلب

هدف قرار دادن روسیه بخش آسان ماجرا

جنگ تحریم ها، تازه آغاز شده است

اختلال در عرضه انرژی، غذا، کالاهای کشاورزی و مسیرهای تجاری به ویژه اگر فشار بر کشورهای عضو ائتلاف ناعادلانه تقسیم شود، ممکن است تنش هایی را در زمینه ادامه تحریم ها موجب شود. 

ادامه مطلب

حرکت کاخ سفید متوقف شده است

ایران و عربستان، مشکل اصلی بایدن

بایدن بر سر دو راهی قرار گرفته است. اگر او نتواند، توافق هسته ای را احیا کند، به عدم حل و فصل این مشکل از راه دیپلماسی متهم خواهد شد. اگر هم او این توافق را منعقد کند، به ضعف در برابر نظام دینی ایران متهم خواهد شد. بدین ترتیب، برای رئیس جمهوری امریکا، جبهه سیاست خارجی در عرصه خاورمیانه بسیار پیچیده است.

ادامه مطلب