پیمان دوستی ایران و افغانستان

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

صد سال پس از امضای عهدنامه مودت بین ایران و افغانستان

بهرام امیراحمدیان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: بخش بزرگی از مرزهای شرقی ایران با مهمترین همسایه ایران، یعنی کشور دوست و برادر افغانستان مشترک است که می توان آن را خراسان هم نامید، زیرا خورشید جهان تاب در آغاز از این سرزمین به سوی ایران زمین می تابد. بنا به سروده فخرالدین اسعد گرگانی در منظومه ویس و رامین: خراسان را بود معنی خور آیان/کجا از وی خور آید سوی ایران. چه خوش نامست و چه خوش آب خاکست/زمین و آب و خاکش هر سه پاکست. جالب آنکه زبان پشتو پر گویشورترین زبان این سرزمین در کنار زبان فارسی از خانواده زبانهای ایرانی، زبان باشندگان این سرزمین است. آموزش زبان پشتو در دانشگاههای ایران و زبان فارسی در دانشگاههای مناطق پشتونشین افغانستان می تواند به توسعه پیوندهای بین دوکشور کمک کند و به قوام و دوام عهدنامه مودت در سده های دیگر یاری رساند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان؛ مکمل ژئوپلیتیکی یکدیگر

محمدرضا بهرامی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: حفظ این میراث مشترک تاریخی تمدنی که هویت مردمان این حوزه را شکل داده و انتقال آن به نسل های آینده، انتخابی به جز تقویت همگرائی در برابر دو کشور قرار نمی دهد. در واقع می توان منافع مشترک تمدنی را به عنوان یکی از عوامل مهم پیوند دهنده دو ملت به حساب آورد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

فرهنگ واحد و سرنوشت مشترک

یعقوب یسنا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: زبان ما از نخستین شکل‌گیری مردم ایرانی واحد و یگانه بوده و همیشه با وصف داشتن لهجه‌ها و گویش‌های محلی، یک زبان واحد و محوری داشته‌ایم. امروز، زبان فارسی زبان واحد و محوری ما است.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

امر فرهنگی و زوال دیگری‌سازی ایرانی ـ افغانستانی

سبحان یحیائی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در یکصد سال گذشته، از زمان سلطنت امان‌الله خان در افغانستان و به تخت نشستن رضا شاه پهلوی در ایران، تا به امروز، هر دو کشور آبستن ناملایمات و جنگ‌ها و رنج‌های بسیاری بوده‌اند. در این میان، افغانستان، بیش از ایران از جنگ‌ها و حضور نیروهای خارجی و منازعات داخلی زخم بر چهره دارد، اما هر دو سرماخورده یک زمستانیم.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

روابط علمی ایران و افغانستان

عبدالساده نیسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مناسبات تهران و کابل همواره دوستانه بوده و ایران از جمله کشورهایی است که در تجاوز شوروی به افغانستان به این کشور کمک کرد و همچنین میزبانی ۴۰ ساله ایران از مهاجران افغانستانی نیز قابل توجه است. طی چهار دهه گذشته، شمار زیادی از افغان های مهاجر مقیم در جمهوری اسلامی ایران، در بخش های مختلف به ارتقای اندوخته های علمی خود پرداخته اند و پس از آنکه به افغانستان بازگشته‌اند، در رشته‌های خود مشغول فعالیت هستند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

مرزها اساس دوری ما نیستند

لیلی ماه نعمانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هزار برگ دفتر و دیوان را هم که ورق زنیم، هزار تفسیر هم که از متون کهن به دست آوریم، آن چه از پس هزار پرده رخ می نمایاند، عمق تاریخی پیوند این دو خطه است. مگر می شود بلخ، غور، کابل، هرات و نیمروز را از تاریخ اوستایی و شاهنامه ای ایران بزرگ مجزا دانست؟ مگر می شود عکس رخ یار را در آئینه هم نبینیم؟

ادامه مطلب

ملتی واحد در سرزمین‌های جدا از هم

سید حمید الله موسویان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: روابط سیاسی افغانستان و ایران متفاوت از ارتباطات سیاسی دیگر کشورها است، چون مبنای اصلی ارتباط میان این دو کشور، بیشتر از اینکه تلاش حکومت‌ها بوده باشد، زاده‌ی ارتباطات تنگاتنگ دو ملت است. اشتراکات فرهنگی، زبانی، مذهبی و تاریخی میان باشندگان این دو سرزمین به حدی مردمان این دو کشور را در هم تنیده ساخته که به مشکل جدایی و تمایز هویت فرهنگی میان شهروندان آن‌را می‌توان تصور کرد. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

هو... بشنو از نی چون حکایت می کند

پوهنیار میراحمد نوید مشعوف در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آری اگر ما دو بنشینیم و از داشته های خویش بگوییم، بدون شک داستان نشست چهل شبانه روز خداوندگار بلخ و حضرت شمس تبریز تکرار خواهد شد و نتیجه اش نیز همان سخن خواهد بود که آنچه تو گفته من دیده ام. این شباهت ها نشان از هم فرهنگی دو ملت به جان برابر است، که با تأسف سیاست های پست امروزی روابط بین این دو را اندکی خدشه دار نموده است.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

هم‌داستانی ایران و افغانستان

علی اصغر مصلح در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در چنین میدانی، دو ملت باید همدلانه‌تر به قصد همیاری و همگرایی به یکدیگر بنگرند. نخبگان دو ملت، به ویژه متفکران و هنرمندان و شاعران و دانشگاهیان، در این مسیر رسالتی سنگین‌تر برعهده دارند. آنها باید درباره الگوهای گفتگو، تعامل و مشارکت دو ملت هم‌فکری کرده و خود در این مسیر پیش‌رو باشند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

بی‌مرزی دانش و دیپلماسی علمی؛ درنگی بر روابط فرهنگی ایران و افغانستان از گذشته تا آینده

رضا ماحوزی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از میان گوشه‌های متعدد فلات ایران، تعامل علمی و فرهنگی آنچه امروزه به‌عنوان دو کشور ایران و افغانستان می‌شناسیم، خود حکایتی است دیگر. این دو سرزمین همزبان که در سه دوره تاریخی بار بزرگ استمرار فرهنگی را از عهد باستان تا همین نزدیکی‌ها برعهده داشته‌اند، بارزترین مصداق ایده فوق هستند و همواره تلاش داشته‌اند چراغ دانش و معرفت و خرد را به همین شیوه روشن نگه داشته و حفظ کنند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

افغانستان و ایران؛ دو برادر با جان برابر

هلال فرشیدورد در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دل‌کندن از گذشته‌های شیرین دشوار است، من روزی نیست که در آرزوی گذشته‌ی با شکوه این مرز و بوم و ندیدن آن سادگی‌های زیبا_ کوزه‌های گلی بر دوش دخترکان دهکده، گل‎گردانی‌ و سرودخوانی‌های فصل بهار و... اشک نریزم و حسرت نان گرم سر تنور را از دستان پاک مادر که دیگر میسرم نشد نخورم. ای دریغ! از نبودن آن سادگی‌ها، لطف و عطوفت‌های گمشده‌ی شیرینِ از دست‌رفته.‌ دلم گاهی می‌شکند، می‌شکند چنان شیشه‌یی که سنگ می‌خورد و بر زمین فرو می‌ریزد، و باز این سخن هم‌روزگار حافظ و هم‌تبار بزرگوار ما کمال خجندی در ذهنم می‌پیچد و می‌پیچد: «هیچ حالی را بقایی نیست بی‌صبری مکن...» از همریشگی تاریخی و روابط دیرینه‌ی ایران عزیز و افغانستان/خراسان عزیز چه بگویم؟ در این پیوند سخن بسیار رفته است،

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد عهدنامهء دوستی ایران و افغانستان

برگِ مِهر

سهیلا عرفانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: و در این عصرِ ارتباطات، سفرهای متقابل فعالان رسانه‌ای ایران به افغانستان و فعالان رسانه‌ای افغانستان به ایران برای بازتاب اهمیت روابط فرهنگی و دستاوردهای فرهنگی این دو کشور از ضرورت هاست.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان: یک میراث در دو کشور (درس‌هایی از تاریخ)

جواد عباسی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هنگامی که تاریخ چند هزار ساله غرب آسیا را ورق می‌زنیم، بیش از هر چیز همزیستی، همکاری و هم‌افزایی فرهنگی ـ تمدّنی میان ساکنان این منطقه، یعنی حدفاصل آسیای مرکزی و شبه قاره هند در شرق تا آناتولی و سواحل مدیترانه در غرب، پیش چشم ما قرار می‌گیرد. این منطقه که امروزه شامل چندین کشور مستقل است، برای هزاران سال با وجود از سرگذرانیدن رویدادهای فراوانِ تلخ و شیرین و فراز و نشیب‌های بسیار، همواره از نوعی همبستگی فرهنگی ـ تمدنی برخوردار بوده است.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

اشتراکات فرهنگی ایران و افغانستان؛ برگزاری آیین نوروز

بهاره سازمند در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: فغانستان تنها کشوری است که همسان با ایران، همچنان تقویم باستانی را حفظ کرده و مردم آن، گردش سال را بر اساس تقویم هجری شمسی جشن می گیرند. آیین های نوروزی از چهارشنبه‌ سوری گرفته تا سیزده‌ به‌در به همان سان در افغانستان برگزار می‌شود که در ایران. حتی می‌توان گفت که برخی از آیین‌های نوروزی نظیر چهارشنبه سوری در میان مردم افغانستان با گستردگی بیش‌تری انجام می‌گیرد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

از هرات تا تبریز در امتداد جاده ابریشم

سعید شجاعی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به عنوان یک شهروند ترک زبان جمهوری اسلامی ایران می خواهم به پیوندهای قومی عمیق با ترک زبانان کشور افغانستان در هرات و جوزجان اشاره کنم که در طول سالیان و از عهد کهن، یکی از سازندگان فرهنگ و تمدن افغانی بوده اند و اکنون نیز جزو افغانهای دغدغه مند و پیشرو در کنار دیگر برادران و خواهران افغانی در راستای ساختن افغانستان نوین در تلاش هستند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

یک قرن دوستی؛ پیشینۀ تاریخی و پیوندهای تمدنی!

بصیراحمد دانشیار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: با مطالعه فصل‌های مختلف قرارداد مودت و دوستی سال ۱۳۰۰ ه ش؛ به حسن رفتار، معادلات برد-ـ برد دو سویه، مناسبات سیاسی، احترام متقابل به مهاجرین، تعاملات آموزشی و فرهنگی اشاره شده که درخور تامل و توصیف است. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

یادگیریِ باهم زیستنِ فرهنگی

علی خورسندی طاسکوه در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ملت های بزرگ بطور تاریخی از درآمیختگی و درهم تنیدگی فرهنگی ملت های بزرگ و کوچک در یک حوزه جغرافیایی بزرگتر شکل گرفته اند. در دنیای کنونی نیز ارتباط و تعامل بین فرهنگی هم به لحاظ «ذهنی» و هم از منظر «عینی» اجتناب‌ناپذیر شده است.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

تداوم دوستی، تقویت روابط علمی- فرهنگی

عبدالرحمن حمید در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: دو کشور همسایه، همزبان و هم‌فرهنگ پیوند دوستی و فرهنگی دیرینه‌ی دارند. خرسندیم که امروز پس از گذشت فراز و نشیب‌های زیادی توانسته ایم این پیوند دیرینه را پایدار و مستحکم نگه‌داریم.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

روی گور همه تفرقه ها گل بزنید

سید موسی حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: یادم است که در دوران کودکی در روستایی از ولایت بامیان باستان، در کنار آموزش قرآن کریم، کتاب حافظ شیرازی هم می آموختیم که حلاوت آن تا کنون در روح و روانم جاری است و کدام اهل ذوق ساکن در ایران فعلی است که بگوید سنایی غزنوی از دیار غریب است؟ آن وقت است که بهتر درک می کنی استعمارِ پیر چگونه با سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن»، چقدر هوشمندانه و هدفمندانه با شمشیرِ مرزهای سیاسی، در میان این حوزه تمدنی بزرگ و باشکوه افتاد و آن را به نام های مختلف تکه تکه کرد؛ و استعمارگران امروزی چگونه با روشهای نوین این سیاست موثر را ادامه می دهند...!

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

گذار به سرزمین خورشید

مسعود حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امروزه برابر با عرف و اصول بین‌المللی، افغانستان و ایران به عنوان دو کشور مستقل و جدای از هم وجود دارند و با همین ویژگی هم شناخته می‌شوند. این یک واقعیت است که نمی‌شود آن را انکار کرد. با وجود این، آن عقبه و پیشینۀ تاریخی واحد و آن همه افتخارات و میراث مشترک را هم نمی‌توان از نظر دور داشت و به دست باد فراموشی سپرد تا هرجا دلش خواست ببرد. نه! نباید نه این را انکار کرد و نه آن را از یاد برد.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

جایگاه ایران و افغانستان در فرهنگ کهن اسلامی

عزیزالله حسن زاده هروی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در این سال های اخیر که افغانستان دستخوش تجاوز قدرت های شرق و غرب شده، دولت و ملت ایران اسلامی همچون یک پرستار دلسوز و صادق، زخم های جانکاه ملت افغانستان را درمان کرده و بدون کدام چشم داشتی، وظیفه ای انسانی الهی خود را انجام داده است، هرچند که دشمنان دو ملت همیشه مانع از تعاملات و تبادلات علمی فرهنگی و اقتصادی میان دو کشور بوده اند و نگذاشتند این دو کشور از ظرفیت های وسیع خود به طور همه جانبه و موثر بهره برداری نمایند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران از کشورهای متمدن جهان و همسایه مفید با مشترکات فراوان فرهنگی برای افغانستان

احمد رشاد جمالیار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایران و افغانستان به عنوان دو ملت پیوسته به هم که منشاء هویتی واحدی دارند، نمونه بارزی از تاثیر غالب عوامل هویتی و فرهنگی در مناسبات میان کنشگران سیاسی هستند.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

حقیقت این است: «ما از یک دریچه به جهان می نگریم»

تقی پورنامداریان در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: در دوران معاصر، علاوه بر پدیده های زندگی، در این عصر نظریه های مختلفی پیدا شده است. در عرصه ادبیات بزرگانی هم در ایران و هم در افغانستان پیدا شده اند که شاید شناخت ما نسبت به آنها از بزرگان دوران گذشته کمتر باشد. درباره کسانی مانند ناصرخسرو، مولوی و حتی شعرایی مانند سنایی که متعلق به هر دو کشور هستند، نمی توانیم بگوییم که افغانستانی‌ها بیشتر به آنها توجه دارند یا ما ایرانی ها. درست است که این بزرگان از ایران بزرگ یا خراسان بزرگ برخاسته‌اند، یعنی ناحیه مشترک فرهنگی هر دو قوم، اما به هر حال بر آثار بعضی از شاعران در ایران بیشتر تاکید می شود و بعضی مثل بیدل در افغانستان خیلی بیشتر خوانده می‌شود تا در ایران. این اختلاف را می توان با همکاری از میان برداریم و هر دو طرف به کمک هم در فهم این آثار، بهتر اشراف پیدا کنیم و با توجه به زبان فارسی مشترک، این آثار را عمیق‌تر بفهمیم. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

حافظه تاریخی؛ هزار پیوند افغانستان و ایران

محمد میرویس بلخی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از این تجربه زندگی، راه هم دلی ملت ها را آموختم. متوجه شدم که به اندازه ما چند افغان و ایرانی که نتوانسته ایم در محیط دانشگاه تا مدت ها یکدیگر را درک کنیم و پیوندهای ما، ما را باهم گره بزند، به عنوان دو ملت هم این مانع سر راه ما قرار دارد. ما با یک هزار پیوند نتوانسته ایم از مرحله هم زبانی به هم دلی برسیم. این را باری در سفری به تهران در سال ۱۳۹۵ به دوستان ایرانی گفتم. من باور دارم ما یک حافظه تاریخی مشترک داریم اما آن را جدا جدا به نمایش گذاشته ایم. افغانستان و ایران دو همسایه استثنایی در میان ملل جهان با بیشترین پیوند هستند، اما بازهم به عنوان یک استثنا، کمترین سطح روابط مردم با مردم را دارند. مهاجرین افغان در ایران و دیاسپورای افغان و ایرانی در غرب تنها مراجع شناخت مردم با مردم شده اند. 

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

مرزهای دیروز، مرزهای امروز

شیرین احمدنیا در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: به مناسبت یادآوری پیوندهای دیرین مودت و دوستی بین اقوام ایران و افغانستان می خواهم بگویم از آنجا که  به فرموده سعدی شاعر خردمند و نام آور سده های پیشین، «بنی آدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند،‌ چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضو ها را نماند قرار» هر آنچه زمینه بروز ناملایمات و دشواری ها را برای همسایگان دوست داشتنی ایرانیان فراهم کند،‌ قاعدتا ارادتمندان شان در جامعه ایران را نیز برآشفته و پریشان احوال می کند!

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

هرات عهد تیموری؛ جلوگاه یکپارچگی ایران فرهنگی

سیده فهیمه ابراهیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هرات، این نقطة کانونی خراسان بزرگ، منتظر شکوهی دوباره است. خرم روزگاری را مردم ایران و افغانستان به روزگار یکپارچگی سرزمینی شان تجربه کردند و خاطرات نیکوئی را در دل تاریخ برجای گذاشته اند. بیش باد و کم مباد پیوندها و همدلی ها.

ادامه مطلب

به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوستی

ایران و افغانستان یک تاریخ همدلی

معصومه ابتکار در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ناگفته نماند که برخی دشمنان مشترک در این سال ها بسیار تلاش کردند تا با مدیریت افکار عمومی، مردمان دو کشور را علیه یکدیگر بشورانند و نفرت پراکنی کنند. اما روابط و علاقه مشترک مانع از این امر شد، تا آنجا که در پی تفاهم نامه مشترکی که در حوزه زنان و خانواده با دولت افغانستان منعقد شده، مبادلات فرهنگی و تبادل تجربه نیز صورت می گیرد.

ادامه مطلب

مجله دیپلماسی ایرانی:

ایران و افغانستان؛ «در سایه صدسالگی درخت دوستی»

اختصاصی دیپلماسی ایرانی: به مناسبت یکصدمین سالگرد امضای پیمان دوسیت میان ایران و افغانستان در یکم تیر ماه.

ادامه مطلب