مذاکرات برجام

برجام حلال مشکلات بود؟

مساله ایران و امریکا

محمدرضا لشینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آمریکا پس از انقلاب، تحریم‌های اقتصادی و نظامی متعددی علیه ایران وضع کرد که به تشدید اختلافات و تنش‌ها انجامید. نگرانی‌های آمریکا و کشورهای غربی درباره برنامه هسته‌ای ایران و احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، یکی دیگر از عوامل اصلی تنش‌ها بوده است. اختلافات در مورد سیاست‌های منطقه‌ای، به ویژه در عراق، سوریه و یمن، بر تنش‌ها افزوده است. ایران نیز حمایت خود را از جبهه ی مقاومت  در خاورمیانه (مانند حزب‌الله لبنان و حوثی‌ها) اعلام کرده، در مقابل روابط نزدیک آمریکا با رژیم اسرائیل، به عنوان یک عامل دیگر در تشدید تنش‌ها عمل کرده است. اما آیا به واقع عادی سازی رابطه با ایران، برای آمریکا اهمیت دارد؟

ادامه مطلب

سیاست خارجی قرار است به کدام نیاز اقتصاد، توسعه، امنیت کشور پاسخ دهد

دولت چهاردهم و کدامین سیاست خارجی؟

محمدحسین ملائک در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ارزش استقلال کشور در حاشیه روابط خارجی تک محوری سال های اخیر قرار گرفته و احتیاج به بازسازی دارد. صادرات نفت و پتروشیمی در انحصارهای خاص محدود شده و خاصیت اهرمی سیاسی خود را از دست داده است. محور مقاومت متاسفانه در یک نبرد با پایانی نامشخص فرو رفته و نمی توان در مورد ظرفیت سیاسی آن اظهار نظر قطعی کرد. پرونده اتمی نیز درگیر تناقض متن برجام ۲۰۱۵ با شرایط فعلی پیشرفت های اتمی کشور است. 

ادامه مطلب

در «نمایشگاه ۱۰۲۰ روز تلاش جهادی فرازهایی از دستاوردهای سیاست خارجی دولت سیزدهم»

نجفی: مذاکرات غیرمسقیم رفع تحریم‌ها همچنان ادامه دارد/پیش‌بینی می‌کنیم مراسم تحلیف بازتاب بین‌المللی خوبی داشته باشد

نجفی در مورد برجام و مذاکرات رفع تحریم‌ها، گفت: «مشکل برجام از زمانی شروع شد که دولت ترامپ از برجام خارج شد. در دولت دموکرات‌ها در ادامه مذاکرات رفع تحریم‌ها شاهد این بودیم که مذاکرات تقریباً به نتیجه رسیده بود اما به خاطر اغتشاشات در داخل ایران مذاکرات را رها کردند. پس از مشخص شدن اینکه در اغتشاشات ایران عوامل خارجی دست داشتند، مذاکرات غیر مستقیم ادامه پیدا کرد و همچنان ادامه دارد. با تشکیل دولت چهاردهم و مواضع اعلام شده، این مذاکرات قطعاً ادامه پیدا خواهد کرد اما اصل بر این است که طرف مقابل آمادگی داشته باشد. باید منتظر ماند تا ببینیم سیاست بعدی دولت آمریکا چه خواهد بود. ما آمادگی مذاکرات را داریم.»

ادامه مطلب

از برجام تا اف‌ای‌تی‌اف و تداوم تحریم

ضرر بلاتکلیفی‌های کشور

کوروش احمدی در یادداشتی می نویسد: بلاتکلیفی‌ها به هم مربوط هستند و تشدید یا تعدیل هر‌یک می‌تواند اثر مثبت یا منفی بر دیگری داشته باشد. قاعدتا هیچ کشوری اجازه نمی‌دهد با چنین بلاتکلیفی‌هایی برای مدتی چنین طولانی که برای اقتصاد و شرایط اجتماعی‌اش سم است، مواجه باشد.

ادامه مطلب

سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی:

کنعانی درباره تحولات کرکوک: در امور داخلی عراق دخالت نمی کنیم و حفظ ثبات آن برای ما اصل است

سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش دیپلماسی ایرانی درباره درگیری هایی که در شهر کرکوک میان حزب دموکرات کردستان و نیروهای الحشد الشعبی روی داده است و این که آیا در مذاکرات و توافقات امنیتی ایران و عراق آیا توافقی در این زمینه شده بود یا خیر گفت: «ما در امور داخلی عراق هیچ مداخله ای نداریم. دولت عراق مسئول امنیت و ثبات در این کشور است. با توجه به سوابق ناامنی هایی که در این کشور شاهد بودیم دولت عراق توانسته است خود به مسئولیت خود عمل کند و برای تامین امنیت در کشور خود با موفقیت اقدام کند. درباره تحولات اخیر در کرکوک نیز طبیعتا دولت عراق به مسئولیت خود عمل می کند. کما اینکه الآن هم دیدیم که به مسئولیت خود عمل کرد و برای حل و فصل مشکل پیش آمده در آنجا اقدام کرد. آنچه برای ما اصل است حمایت از ثبات و امنیت عراق است و ما هیچ دخالتی در امور داخلی عراق نکرده و نخواهیم کرد.»

ادامه مطلب

پرونده رابرت مالی بی اعتمادی را تشدید کرد

تضعیف اعتماد ترمز اصلی گفت وگوهای برجامی

پرونده مالی، عدم اعتماد موجود ایالات متحده امریکا به رویکرد کاخ سفید در قبال تهران را عمیق تر کرد.

ادامه مطلب

توافقی انتظار نمی رود

بخت احیای توافقنامه هسته‌ای

تصور بازگشت به توافق هسته ای در آینده نزدیک، به علت ملاحظات متعدد ژئوپلتیکی و داخلی، دشوار است و علاوه بر این محافظه کاران در هر دو کشور ایران و آمریکا، بازگشت به این توافق را نشانه ضعف و شکست سیاسی قلمداد می کنند.

ادامه مطلب

آیا بایدن می تواند از توافق هسته ای، صرف نظر کند؟

تازه ترین ارزیابی از وضعیت برجام و نشانه های مثبت در موضع تازه ایران

کمتر از دو هفته پیش، رابرت مالی، نماینده دولت بایدن در امور ایران گفت که چون تهران به احیای برجام "تمایلی ندارد"، آمریکا هم "روی اولویت های دیگر تمرکز کرده است" همچون تلاش برای جلوگیری و اختلال در تامین سلاح برای روسیه و حمایت از خواسته های بنیادین مردم ایران. اما اگر ایران دوباره علاقمند شده باشد، چه؟

ادامه مطلب

سه عامل موثر در پیچیده تر شدن مذاکرات

انتظار برای توافق تا سراب زمستان

سید قائم موسوی در یادداشتی می نویسد: امید به زمستان اروپا، خوش‌بینیِ مفرطی ایجاد کرده است که کِش دادن مذاکرات به اخذ امتیازات حداکثری منجر خواهد شد. فارغ از اینکه طرف اصلی مذاکرات اروپا نیست و آمریکا بر اساس نیاز اروپا سفرهٔ استغاثه پهن نخواهد کرد. این مازاد بر این واقعیت است که پاشنهٔ آشیل کنونی اروپا گاز است و جمهوری اسلامی خود در زمستان‌ها در این وادی، کُمیتش می‌لنگد.

ادامه مطلب

آن هم در آستانه مذاکرات احیای برجام

امریکا نمی تواند برای راضی کردن اسرائیل منافع ایران را در سوریه هدف بگیرد

نیروهای آمریکایی در تمام هفته با شبه نظامیانی که ادعا کردند تحت حمایت ایران هستند تبادل آتش داشته اند. این زمانبندی غیرطبیعی و خطرناک است.

ادامه مطلب

خروج ترامپ از برجام اسرائیل را فریب داد

اسرائیلی‌ها معتقدند ایران هسته ای شده و راهی جز جنگ نیست

در همین حال روزنامه «اسرائیل هیوم» روز سه شنبه به نقل از دو مسئول سابق رآکتور هسته ای دیمونا نوشت، این تصور اشتباه است که گمان کنیم ایران به غنی سازی ۹۰ درصدی اورانیوم نرسیده است، بلکه همه شواهد نشان می دهد دیگر امکان بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته ای وجود ندارد چرا که دانش و لوازم آن را در اختیار دارد. یکی از این دو مسئول اسرائیلی معتقد است تنها راه منصرف کردن تهران، به شکست کشاندن توافق هسته ای و تهدید واقعی و جدی به استفاده از گزینه نظامی علیه ایران است. 

ادامه مطلب

سایه بلاتکلیفی همچنان سنگینی می‌کند

برجام گرفتار در بازی «مارپله»

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: مذاکرات برجامی همچنان در بازی «مارپله» گرفتار خواهد ماند؛ زیرا هنوز نمی‌توان اراده مشترک و واقعی را برای دستیابی به «توافق‌» شناسایی کرد. تفاهم برای گفت‌گو درباره یک هدف، یک چیز است و توافق در خدمت به اجرای آن هدف، چیز دیگر است.

ادامه مطلب

عدم هم‌پوشانی منافع امریکا و اسرائیل

رئیس موساد دیدگاه خود را علیه توافق هسته‌ای با ایران تحمیل کرد

سردبیر معاریف که این گزارش را تهیه کرده به نقل از منبعی که او را یک مقام بلندپایه سیاسی توصیف کرده گفت رهبران سرویس‌های امنیتی در اسرائیل تقریباً همگی با مواضع بارنیا موافق هستند و اینکه سرانجام پس از تسلیم شدن رهبری کشورهای غربی در برابر خواسته‌های ایران در همه زمینه‌ها و تلاش برای دستیابی به توافق با این کشور دیدگاه موساد به پیروزی رسیده است.

ادامه مطلب

ایران و امریکا وارد مرحله نهایی می شوند

امضای توافق هسته‌ای، شاید اوایل نوامبر

زمان های متفاوتی برای امضای توافق اعلام می شود؛ از چند روز آینده گرفته تا قبل از برگزاری انتخابات کنگره در امریکا در روز ۸ ماه نوامبر. معلوم است چرا. جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده باید در انتخابات میان دوره ای کنگره پیروز شود، از این رو او به موفقیت در مسیر سیاست خارجی نیاز دارد. توافق هسته ای با ایران که او آن را «موفقیت بزرگی برای دولتش» می داند، می تواند بر روند مبارزات انتخاباتی تاثیرگذار باشد.

ادامه مطلب

انتظاراتی که ایران و امریکا دارند

بیم و امید احیای برجام

رضا مرادی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مسئله حائز اهمیت برای ایران در شرایط کنونی این است که دولت آمریکا و اتحادیه اروپا تا چه میزان به وعده های خود مبنی بر انتفاع ایران از مزایای برجام، برداشته شدن محدودیت ها بر تجارت خارجی و پایبندی به اصول یک توافق پایدار در قالب برداشتن گام های عملی برای لغو تحریم ها به خصوص در حوزه های بانکی و نفتی به عنوان ضمانت توافق جامه عمل خواهند پوشاند.

ادامه مطلب

واکنش اولیه تهران به پیشنهاد اروپایی ها

پاسخ ایران به پیشنهاد اروپا «آری، ولی....» است

در شرایطی که آمریکا برای امضای متن پیشنهادی میانجی اروپایی اعلام آمادگی کرده، پاسخ مقامات ایرانی تا این لحظه «آری، ولی...» بوده است. منابع اروپایی ذیربط در پرونده هسته ای ایران به علل متعدد معتقدند ایران در نهایت با نسخه پیشنهادی اروپا هرچند با اصلاحاتی جزئی موافقت خواهد کرد ولی اکنون درصدد است پاسخ دادن به این پیشنهاد را طولانی کند تا نشان دهد تسلیم فشارهای بین المللی نشده و حرف آخر را خودش می زند و صرفا زمانی موافقت کرده که اطمینان یافته منافع ایران تامین شده است. 

ادامه مطلب

تسهیلاتی که برای تعامل با سپاه مطرح شده است

جزئیاتی از پیشنهاد اروپا به ایران برای احیای برجام

در متن پیشنهادی آمده است: "افراد غیرآمریکایی که با افراد ایرانی که در فهرست تحریم ها نیستند، داد و ستد کنند، صرفا به این دلیل که این افراد ایرانی تراکنش های جداگانه ای با ایرانی هایی که در فهرست تحریم ها هستند (از جمله با سپاه پاسداران، مقام های رسمی آن یا زیرشاخه ها و شعبه های آن) داشته اند، در معرض تحریم قرار نمی گیرند."

ادامه مطلب

با هدف کاهش نقش بازیگران مداخله جو

توافق برای عدم توافق، بخشی از توافق است

اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ولت آیت‌الله رئیسی در چارچوب حق خود برای مذاکره و تعامل مستقیم با دولت امریکا، می‌تواند از تاکتیک "توافق برای عدم توافق" برای صبر بیشتر برای کسب امتیازات بیشتر از دولت امریکا بهره ببرد، به شرطی که نقش بازیگران مداخله‌جوی این مذاکرات را کاهش داده و وارد مذاکره مستقیم با امریکا شود.    

ادامه مطلب

در سایه فشارهای غرب و ایالات متحده

ایران و روسیه بیش از پیش متحد می شوند

همزمان با همایش سران کشورهای عضو ناتو و گروه ۷، در جبهه شرق نیز تحولاتی در حال شکل گیری بوده است. روسیه نیز تلاش می کند ساختاری برای مقابله با تحرکات گروه ۷، ایجاد کند. در راستای این هدف، سران کشورهای حوزه دریای خزر، یعنی روسیه، ایران، جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان در عشق آباد دیدار کردند و در حاشیه این دیدار پوتین تلاش کرد روابط مسکو – تهران را بیش از پیش تقویت کند. پیش از اجلاس سران ناتو، در همایش مجازی سران کشورهای موسوم به بریکس، یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی که ۵ قدرت در حال ظهور اقتصادی هستند، پکن و مسکو، با پیوستن ایران و آرژانتین به این گروه موافقت کردند. این اقدام می تواند زمینه ساز دستیابی ایران به فرصت های سیاسی و اقتصادی جدید، باشد.

ادامه مطلب

وقتی که دیپلماسی واقعیت ها را می فهماند

باقری کنی؛ از دیروز تا امروز

جلال خوشچهره در یادداشتی می نویسد: اکنون علی‌باقری‌کنی با حضور در مذاکرات سخت میان نمایندگان قدرت‌های جهانی، بی‌تردید درک و تعریف روشن‌ و واقعی از مفهوم و کارکرد «گفت‌وگو» و «تنش‌زدایی» در روابط خارجی دارد. سکوت معنادار در فضای رسانه‌ای، یکی از نشانه‌های درک او از پیچیدگی‌های  عمل در عرصه دیپلماسی است.

ادامه مطلب

باید به فرسایشی شدن مذاکرات پایان داد

لزوم رسیدن به توافق در کوتاه‌ترین زمان ممکن

علی موسوی خلخالی می نویسد: مذاکرات فرسایشی شده و باید فورا به این فرسایش پایان داد. به گفته محسن بندپی، سخنگوی فراکسیون مستقلین ولایی مجلس شورای اسلامی، علی باقری فرسایشی شدن مذاکرات را پذیرفته اما تاکید کرده که روند مذاکرات تحت کنترل هیات مذاکره کننده است. الآن فرصتی پیش آمده که به این روند فرسایشی پایان داد. به نظر می رسد میز مذاکرات دوحه بر لبه پرتگاه شکست قرار گرفته است. به این معنا که اگر به نتیجه نرسد ایالات متحده وارد پلن بی خود خواهد شد که در آن ضمن تشدید فشار حداکثری و اعمال تحریم های شدیدتر علیه ایران دست اسرائیل را برای انجام عملیات خرابکارانه و تهدید امنیت ملی کشورمان بیش از پیش باز خواهد گذاشت. 

ادامه مطلب

حذف دوربین های آژانس و روابطی که دگرگون می شود

سناریوهای پیش روی مذاکرات

تصمیمات اخیر ایالات متحده در لیست سیاه قرار دادن افراد ایرانی به سختی این دیدگاه را بر می تابد که دو طرف ایران و ایالات متحده خویشتنداری را پیشه می کنند. برخی از تجار نفتی استدلال می کنند که واشنگتن ممکن است در ماه های آینده چشم خود را بر جریان نفت تحریم شده ایران ببندد.

ادامه مطلب

جلوی بهانه‌گیری ها را بگیریم

دیپلماسی عمومی ایران ضعیف عمل می‌ کند

حسن بهشتی پور، کارشناس مسائل بین الملل در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بیان اینکه باید با مدیر آژانس نیز کنار بیاییم، توضیح داد: گروسی از اول ژانویه ۲۰۲۰ مسئولیت کلی آژانس را برعهده گرفته است و تا ۲۰۲۴ هم این مسئولیت را بر عهده خواهد داشت. به همین دلیل ما نمی‌توانیم به خاطر عملکرد بد گروسی کل آژانس را نادیده بگیریم. زیرا همکاری ما با آژانس و دوام این همکاری، کمک می‌کند تا بهانه‌گیری از طرف مقابل گرفته شود.

ادامه مطلب

تنش ها تشدید می شود

قطعنامه‌ای در ظاهر فنی و در باطن سیاسی

هرچند پیش نویس قطعنامه شورای حکام که واشنگتن در پشت آن است، به امکان ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت در صورت همکاری نکردن ایران با آژانس انرژی اتمی در خصوص فعالیت های مخفیانه، اشاره ای نکرده ولی زمان ارائه این پیش نویس نشان دهنده سیاسی بودن انگیزه تهیه کنندگان آن است که به دنبال اعمال فشار بیشتر بر ایران قبل از سفر جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به منطقه و انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا هستند. 

ادامه مطلب

دو سناریویی که پیش روست

توافق هسته ای ایران؛ احیای مُرده یا اعلام فوت آن؟!

می توان سناریوهای زیر را برای مذاکرات هسته ای با ایران پیش بینی کرد: الف)- شکست مذاکرات که نتیجه آن تشدید تنش ها در همه سطوح منطقه ای و بین المللی است و ممکن است به جنگ با عواقب نامعلوم منجر شود. طرف های مذاکرات هسته ای این را نمی خواهند. ب)-از سرگیری مذاکرات بعد از یک دوره پرتنش که طی آن طرف های مختلف برگه های خود را جمع و ساماندهی می کنند. این گزینه ای است که همگان ترجیح می دهند و به سمت آن پیش می روند ولی تحقق آن با توجه به اتهامات متقابل تهران و واشنگتن دشوار است. 

ادامه مطلب

تخفیف‌های ویژه برای صادرات نفت و گاز مایع

روسیه مشتریان ایران را می قاپد

عرضه گاز ارزان قیمت روسیه، سایر کشورهای تولید کننده گاز از جمله قزاقستان و ازبکستان را مجبور به کاهش قیمت کرده است. 

ادامه مطلب

سخنرانی دکتر علی اکبر صالحی در بیست و دومین کنفرانس آمالدی ایتالیا

برجام باارزش تر از آن است که تضعیف یا مختل شود

مذاکراتِ بسیار جالب و به همان اندازه هیجان انگیز و چالش برانگیز، در نهایت به توافق هسته ای نوید بخش برد-برد به نام برجام ختم شد. توافقی که حقوق و امتیازات قانونی مسلم ایران را که در معاهده عدم گسترش سلاح های هسته ای و اساسنامه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی  تصریح شده است، تضمین می‌کند. توافقی که من خود شخصاً در آن مشارکت داشتم، به ویژه در سطح علمی و فنی آن به سختی به دست آمده است. این توافق با ارزش تر از آن است که اجازه داده شود تضعیف یا مختل شود. برخلاف تصور سلبی دولت قبلی ایالات متحده، برداشت نسبتاً ایجابی از توافق در کشور من وجود دارد. من معتقدم که اکثریت قریب به اتفاق جامعه بین المللی نیز دیدگاه ایجابی مشابهی دارند.

ادامه مطلب

اقدامات اقتصادی تازه تهران

اقتصاد ایران برای لغو تحریم‌ها آماده می شود

از نظر ایران، تقویت روابط با چین و روسیه، فرصتی حیاتی است که باید آن را غنیمت شمرد چرا که از نظر تهران، نظام جهانی جدیدی پس از جنگ روسیه با اوکراین ایجاد خواهد شد. همچنین ایران معتقد است تحریم های غرب علیه ایران و روسیه و چین، به این سه کشور برای تشکیل ائتلافی قدرتمند در برابر نفوذ غرب کمک خواهد کرد. 

ادامه مطلب

واشنگتن در موضع ضعف

برخلاف آنچه گفته می شود، مذاکرات وین ارتباط مستقیم با تحولات اوکراین دارد

در جهان متفاوتی زندگی می کنیم، جهانی که روسیه و چین، قطعا خیرخواه آمریکا نیستند و جهانی که سعودی ها و اماراتی ها به تلفن جو بایدن آن هم در هنگامه بدترین بحران ژئوپولیتیک قرن ۲۱، جواب نمی دهند. اینجاست که چه بسا دولت آمریکا باید پیش از امضای دوباره برجام، کمی دقیقتر به پیامدهای گسترده تر توافق تازه با ایران بیندیشد.

ادامه مطلب

بهای سنگینی که می تواند برای کل ملت ایران تحمیل شود

تضعیف مذاکره‌کنندگان با کدام هدف؟

سید محمد صادق خرازی در یادداشتی می نویسد: برخی منتقدان که علیه هر نوع مذاکره و مذاکره‌کننده‌ای در پشت سر او در خط مقدم، جبهه می‌گیرند، کدام مصلحت عمومی یا منفعت ملی را تامین می‌کنند؟ چرا عده‌ای از بیم «دستاوردسازی» امکان هر نوع توافقی را می‌گیرند، مگر نه اینکه دستاورد مذاکره‌ای در چنین حد و توافقی در این سطح برای عموم مردم و جمیع جریانات سیاسی و اجتماعی است؟ مگر برجام فقط برای جناحی خاص دستاورد و برای جناحی دیگر خسران داشت که احیای آن چنین باشد؟ تضعیف مذاکره‌کنندگان به هر بهانه، بهایی سنگین برای کل ملت ایران دارد؛ خصوصا در شرایط بین‌المللی خاصی که در آن به سر می‌بریم.

ادامه مطلب