از اوایل دهه ۲۰۱۰، روابط بین ترکیه و سایر کشورهای عضو ناتو به حدی بد شده که موضوع خروج یا اخراج احتمالی ترکیه از ائتلاف ناتو به جریان اصلی بحث های میان اعضا تبدیل شده است. مسکو تلاش کرده از این تنش‌ها از طریق تماس بی‌سابقه با دشمنی که همواره در طول تاریخ خود با آن مواجه بوده، بهره‌برداری کند از جمله با فروش تجهیزات ساخت روسیه به ترکیه که برای مقابله با قابلیت‌های نظامی ناتو طراحی شده است.
ادامه مطلب
محمود سریع القلم در یادداشتی می نویسد: آیزایا برلین (Isaiah Berlin) فیلسوف روسی تبار انگلیسی که هم روسیه را خوب می شناسد و هم غرب را، می گوید: هر وقت قدرت اقتصادی از قدرت سیاسی جدا شد، آزادی متولد می شود. زمانی اقتصاد اولویت پیدا می کند که «من» ها، «ما» شوند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کشورهای منطقه به‌خصوص ترکیه از یک توافق خوب میان ایران و آمریکا هراس دارند. دولت ترکیه و سایر قدرت‌های منطقه‌ای مانند اسرائیل تمام تلاش خود را برای تحریک و تهییج آمریکا و اروپا علیه ایران بکار بسته‌اند تا این توافق به سود ایران نباشد یا حداقل نیروهای نظامی و دفاعی ایران به‌ویژه سپاه پاسداران همچنان مورد تحریم و تهدید غرب باشند. دولت ترکیه دوستدار ایرانی در تحریم و تهدید آمریکا، اروپا و محور عربی است، سیاستی که با توافق رفع تحریم‌های ایران به شکست منجر شده و ترسی عمیق و بنیادین در دولت اردوغان را موجب شده است.
ادامه مطلب
به نظر می‌رسد سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران بیش از هر چیزی با هدف تبیین مواضع طرف همسایه غربی ایران بعد از حمله موشکی به اربیل صورت گرفته باشد. این مهم چه از جهت ماهیت هیات همراه وزیر امور خارجه عراق با حضور کسانی چون قاسم الاعرجی، مشاور عالی امنیت ملی این کشور و احمد ابورغیف، سرپرست دستگاه اطلاعات وزارت کشور عراق که بیشتر صبغه امنیتی داشتند تا محوریت گفت وگوهای فواد حسین و سید ابراهیم رئیسی که بر حمله موشکی و حضور اسرائیل در اقلیم کردستان تاکید داشت، کاملا هویدا بود.
ادامه مطلب
شعیب بهمن در گفت وگویی معتقد است تا زمانیکه اقتصاد ایران وارد یک فضا و روند روشن، سالم، شفاف و رقابتی نشود و کماکان بر متکی به درآمدهای حاصل از فروش نفت باشد، نه تنها احیای برجام و لغو تحریم‌ها به رفع برخی مشکلات می‌کند که می‌تواند در میان مدت و بلند مدت مشکلات را دوچندان کند.
ادامه مطلب
قربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه و ارمنستان به لحاظ اقتصادی از عادی سازی روابط سود خواهند برد. این در حالی است که منفعت دو کشور از تعاملات اقتصادی می تواند فراتر از آغاز و گسترش روابط تجاری – اقتصادی فیمابین باشد. در واقع با گشایش احتمالی مسیرهای ارتباطی میان دو کشور که می تواند حاصل برقراری روابط زودهنگام دیپلماتیک میان این دو همسایه قفقاز جنوبی باشد، چشم اندازهای وسیعی پیش روی دو کشور گشوده می شود. بدین ترتیب، آنکارا و ایروان می توانند بدون هیچ مانعی با بهره گیری از محورهای مواصلاتی فیمابین خود به صادرات و واردات دو و چند جانبه اقدام کنند.
ادامه مطلب
کارشناسان در گفت و گو پیرامون نقش مخرب ترکیه در تشدید بحران محیط زیستی ایران چنین عنوان داشتند: موسوی خلخالی: ترکیه، مجرم درجه یک تشدید بحران آب و محیط زیست ایران/ صدقیان: خوانش قومی – مذهبی ترکیه از حق آبه کشورهای همسایه/ پاک آیین: پیگیری هر چه پررنگ تر «دیپلماسی آب» در سایه تشدید بحران کم آبی
ادامه مطلب
امیرهوشنگ کریمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: کنشگری ایران در عرصه بحران اوکراین را شاید بتوان در یک کلمه "بیطرفی ظاهری منفعلانه" نامید که در آن نشانی از تحرک، ابتکار و نوآوری به چشم نمی خورد و بنظر می رسد روی اسب روسی شرط بندی شده و روسیه را در این نبرد حق مدار و مشروع و پیروزی آن را مسجل و قطعی فرض کرده است. لذا به نظر می رسد رویکرد، راهبرد و سیاست ایران در قبال جگ اوکراین متناسب با این برداشت از منازعه جاری در اوکراین طراحی و تنظیم شده است. بدیهی است با چنین رویکرد و راهبرد جانبدارانه و یک طرفه ای، ایران بیش از ترکیه از فراز و فرود و فرجام و سرانجام جنگ روسیه علیه اوکراین متأثر (منتفع/ متضرر) خواهد شد.
ادامه مطلب
گرداب اوکراین یکی دیگر از فرصت های اردوغان است تا نقش ترکیه را به عنوان یک میانجی منطقه ای پررنگ سازد و این فرضیه را محقق کند که ترکیه یک رهبر جهانی است و می تواند در رده کشورهای آلمان، فرانسه و انگلستان بایستد.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سخنان تحریک آمیز از جانب رسانه ها و تریبون های تبلیغاتی یک کشور همسایه علیه یک کشور همسایه دیگر، مصداق بارز تحریک علیه تمامیت ارضی است و در بهترین حالت باید با اعتراض سفارت ایران در جمهوری آذربایجان و احضار سفیر جمهوری آذربایجان مواجه شود.
ادامه مطلب
خاورمیانه اکنون مانند بشکه باروت است که هر لحظه ممکن است منفجر شود. اگر ایران تصمیم بگیرد از مناقشه اوکراین بهره برداری کند، احتمالا تنش ها را در چند جبهه از یمن گرفته تا کردستان عراق و لبنان و الحسکه سوریه تشدید خواهد کرد.
ادامه مطلب
اردوغان اکنون دوباره این عمل گرایی را پذیرفته و چرخش تازه ای را به سوی اسرائیل انجام داده است. با این حال، ترکیه شاید از این ناخرسند باشد که گرچه اسرائیل به تقویت روابط اقتصادی علاقه مند است، ولی به این سرعت توافق نامه های بلندمدت در مورد گاز طبیعی را امضا نخواهد کرد.
ادامه مطلب
جلال میرزایی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی بر این نکته تاکید دارد که هوشمندی دیپلماتیک ترکیه در بحبوحه جنگ اوکراین بی شک سرمشق خوبی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود که یاد بگیرد چگونه برای حفظ و اعتلای منافع ملی باید یک هوشمندی و انعطاف دیپلماتیک را بدون وابستگی و سرسپردگی به بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای عملیاتی کند.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان و حزب عدالت و توسعه ترکیه بعد از دو دهه حکومت مطلق بر ترکیه، اکنون بسیاری از آرمان‌های تند سیاستگذاری خود را فراموش کرده و کاسه گدایی برای بقای قدرت را در دست گرفته‌اند!
ادامه مطلب
فرشاد عظیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: از دهه ۱۹۷۰ با توجه به اهمیت استقلال در دفاع ملی در سیاست خارجی کشورها، اقدامات زیربنایی قانونی و فنی در این راستا انجام شد. علی رغم اینکه این اقدامات به دلایل مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فنی به نتیجه مطلوبی نرسید با این حال ساختار استقلال دفاعی ترکیه بنیان نهاده شد.
ادامه مطلب
مهم ترین موضوع در مجمع دیپلماسی آنتالیا تحول سیاست جهانی و عدم کفایت نظام بین الملل کنونی در برابر آن بود.
ادامه مطلب
ترکیه در طول جنگ داخلی سوریه پس از تنها ماندن از جانب متحدان خود در ناتو، این درس دردناک را آموخت که نظام سنتی این ائتلاف فروپاشیده است. ترکیه به جای اعتماد به اتحادهای بین المللی، روند تقویت خود را به عنوان یک دولت – ملت آغاز کرده به لطف موقعیت ژئوپلیتیکی مهم خود، پیشگام اتخاذ یک سیاست خارجی چندجانبه و چند بعدی شده است.
ادامه مطلب
فرشاد عظیمی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگرچه تصمیم ترکیه برای اعمال یا عدم اعمال تحریم ها در عمل نتیجه حیاتی نخواهد داشت، اما از نظر نشان دادن موضع ترکیه به صورت نمادین حائز اهمیت است. در روابط ترکیه با روسیه آنقدر نقاط همکاری وجود دارد که نمی تواند بحران جدیدی را تحمل کند.
ادامه مطلب
زهرا صدری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مسئله مهم این است که روسیه ممکن است اوکراین را تبدیل یک باتلاق عمیق و یا یک زمین سوختۀ جنگ زده کند مانند سوریه و درگیری های بالقوه‌ای را در دراز مدت ایجاد کند.
ادامه مطلب
اصغر زارعی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی تصریح کرد که تلاش آنکارا برای بهبود روابط با تل آویو تاثیر مخربی بر مناسبات ترکیه و ایران خواهد داشت.
ادامه مطلب
قربان مسعودی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ترکیه با انتصاب سردار کلیچ، یکی از چهره‌های مهم دیپلماسی ترکیه و سفیر سابق آن کشور در آمریکا به عنوان فرستاده ویژه برای عادی‌سازی روابط با ارمنستان، گامی جدی برای عادی سازی مناسبات با ایروان برداشته است، وی اظهار کرد تمامی اقدامات خود در این زمینه را با ریاست جمهوری آذربایجان هماهنگ خواهد کرد. این در حالی است که مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه گفته است اگر ارمنستان از تحولات اخیر درس گرفته و برقراری صلح و رفاه در منطقه قفقاز را ترجیح دهد، روابط با ترکیه می‌تواند بهبود یابد. تحت چنین شرایطی سفارت هم تاسیس می شود.
ادامه مطلب
زهرا صدری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اردوغان تلاش می‌کند دست به عصا حرکت کند و هر دو کشور طرف جنگ را در کنار خود داشته باشد و تعادلی بین روسیه و اوکراین ایجاد کند حتی صحبت از میانجیگری این کشور هم به میان آمده، اما نکته مهم در نقش این کشور و احتمالی که وجود دارد، این است که ترکیه بیش‌ترین آسیب را در میان کشورهای منطقه خواهد دید؛ چرا که مراودات سیاسی و اقتصادی زیادی با روسیه و همچنین مراودات اقتصادی و نظامی بسیاری با اوکراین دارد.
ادامه مطلب
ترکیه به عنوان قدرت سوم در منطقه یک قدرت سیاسی و اقتصادی نوظهور است که به نظر می‌رسد بیشتر به مفهوم امنیت جمعی عربی نزدیک است و در طول دهه‌های گذشته به استقلال کشورهای عربی و ثبات آنها در برابر مذاخلات خارجی احترام گذاشته است. بی تردید رابطه با این کشور در شرایط کنونی خطرات راهبردی برای امنیت کشورهای عربی ندارد.
ادامه مطلب
رامین فخاری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: هر چند احتمال حضور عربستان و ترکیه با توجه به مسائل ژئوپولتیک و سایر مسائل به اندازه نسبتا کمی از ایران کم رنگ تر است اما اگر مسئولان وزارت نفت و دستگاه دیپلماسی در این زمینه از خود تعلل نشان بدهند در ظرف مدت زمان بسیار کمی عربستان سعودی و منابع انرژی قفقاز و آسیای میانه به رهبری ترکیه می توانند بجای بخشی از پروژه نورد استریم ۲ (که به دلیل تحریم ها متوقف خواهد شد) جایگزین شوند و در نهایت منافع ملی ایران در اتحادیه اروپا تامین نشود و کشورهای رقیب ایران از قبل بحران اوکراین ثروتمند تر شوند.
ادامه مطلب
از جمله استدلال هایی که می گوید امریکا باید در این کشور بماند و اطلاعاتی را درباره داعش و القاعده جمع‌آوری و از پر شدن این تهی گشت به وسیله تروریست‌ها جلوگیری می‌کند. در حالی که حقیقت امر این است که حضور امریکا به تشدید شورش ها در عراق کمک کرده و القاعده و داعش توانستند از مزایای خود علیه دولت و هرج و مرج ناشی از آن استفاده کنند. همین استدلال ها علیه حضور نظامی امریکا در عراق را می توان در مورد حضور آن در سوریه نیز به کار برد.
ادامه مطلب
ناظران بر این باورند که شش حزب، از جمله بزرگترین حزب اپوزیسیون CHP و حزب محافظه‌کار ملی Iyi، یک ائتلاف ضد اردوغان تشکیل خواهند داد و یک نامزد مشترک را برای انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی که برای سال ۲۰۲۳ برنامه‌ریزی شده، معرفی خواهند کرد.
ادامه مطلب
این خط آهن با توجه با اتصال آن به خطوط آهن کشورهای اروپایی، رویدادی بسیار مهم در عرصه اقتصادی هر سه کشور به شمار می رود و به گسترش پیوندهای اقتصادی و دیپلماتیک بین پایتخت های این سه کشور کمک خواهد کرد. بازرگانان هر سه کشور می توانند با استفاده از این خط آهن که درحال حاضر فقط به حمل و نقل کالا اختصاص دارد به مبادلات تجاری خود وسعت ببخشند. این طرح در واقع بخشی از طرح بزرگ دولت چین تحت عنوان یک جاده یک کمربند محسوب می شود که دولت چین برای توسعه تجارت با این سه کشور و کشورهای اروپایی آن را به اجرا در آورده است.
ادامه مطلب
در میان اخبار مربوط به تنش های اخیر در شرق اروپا، خبر اعلام آمادگی ترکیه برای میانجیگری بین روسیه و اوکراین سر و صدای زیادی به پا کرد. اگرچه این کار بیش تر جنبه تبلیغاتی و سیاسی داشت اما نشان از نگرانی ترکیه نسبت به وضعیت اوکراین داشت، کشوری که روز به روز اهمیت آن برای آنکارا بیش تر می شود. در این مقاله سعی خواهیم کرد تا نگاهی بیاندازیم به علاقه ترکیه برای دسترسی به دانش و تجربه اوکراین در بخش صنایع نظامی و به خصوص صنعت هوایی که همیشه از اهمیت خاصی برای ترکیه برخوردار بوده است.
ادامه مطلب
برخی موضع گیری مثبت ترکیه در قبال قطر را با موضع کنونی مصر نسبت به امارات مقایسه می‌کنند و این تشبیه با توجه به ویژگی‌های این چهار کشور و ماهیت روابط آنها برای یک مقایسه واقع‌گریانه و بی طرف کافی نیست. آنکارا وقتی از قطر حمایت کرد و نیروهای خود را به این کشور ارسال کرد، درصدد جنگی واقعی علیه کشورهای تحریم کننده قطر نبود بلکه با این کار می‌خواست جای پایی برای خود در منطقه خلیج فارس پیدا کند. همچنین این اقدام نمایشی بود زیرا رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در آن زمان نیاز داشت خود را در سراسر منطقه شخصی قدرتمند نشان دهد.
ادامه مطلب
تهران ماه گذشته اعلام کرد می تواند حداقل ۲۰ درصد گاز مورد نیاز اروپا را تامین کند. با این حال، حتی اگر روسیه به اوکراین حمله نکند، تهدید حاصله به عنوان تسریع کننده معرفی ایران به عنوان بزرگترین تامین کننده گاز اروپا عمل خواهد کرد.
ادامه مطلب