ایران، روسیه و ترکیه و معادلات جدید جهانی

نویسنده: میرکو کیلبرت

دیپلماسی ایرانی: ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه پس از نشست تهران با ابراهیم رئیسی، رجب طیب اردوغان و آیت الله خامنه ای، شامگاه سه شنبه در جمع خبرنگاران روسی و ایرانی گفت: «ما همکاری خود را در زمینه مسائل امنیتی بین المللی تقویت خواهیم کرد و به حل مناقشه سوریه کمک خواهیم کرد.» رئیسی در پاسخ به این سخنان از تلاش مشترک "برای مبارزه با تروریسم" تمجید کرد.

اگرچه این دیدار رسما درباره وضعیت سوریه بود، اما تمرکز این نشست خبری بر وضعیت اوکراین بود. پوتین نگرانی های غرب را بی اهمیت شمرد و اگرچه از پایبندی خود به قراردادهای عرضه قابل اجرا خبر داد، اما به مشکلات فنی و عدم صدور مجوز نیز اشاره کرد که می تواند منجر به کاهش گاز برای اروپا شود.

به هر حال، احتمالا موضوعی دیگر برای پوتین مهمتر از هر چیز بود: محافل اطلاعاتی آمریکا در هفته‌های اخیر فاش کردند که ایران آماده است تا پهپادهای جنگی خود را به ارتش روسیه عرضه کند. اگرچه طرف ایرانی تحویل پهپادها را تایید نکرده، اما شایعاتی در مورد آموزش مداوم سربازان روسی بر روی پهپادهای انتحاری در ایران پخش شده است.

چنین تحویل تسلیحاتی از سوی ایران به جنگ اوکراین می تواند مذاکرات درباره توافق هسته ای جدید را مختل کند. حتی پوتین و اردوغان نیز از برنامه هسته ای ایران انتقاد می کنند. سال گذشته رئیس جمهوری ترکیه تهران را متهم کرد که می خواهد کنترل کل منطقه را در دست بگیرد.

اردوغان با معطل نگه داشتن پوتین هنگام دیدار دوجانبه، می خواست ادعای قدرت خود در سوریه را به نمایش بگذارد؛ اما همچنین نشان داد که این سه کشور چه مشکلاتی با یکدیگر دارند. ارتش ترکیه در حال حاضر کنترل مناطق مرزی در شمال سوریه و ادلب را در اختیار دارد و اکنون می خواهد شورشیان کرد یگان های مدافع خلق باید بیش از پیش به عقب رانده شوند. آیت‌الله خامنه‌ای نیز پیش از این دیدار، به اردوغان درباره تهاجم به سوریه هشدار داد. اردوغان برای جنگ خود به چراغ سبز پوتین نیاز دارد زیرا هواپیماهای جنگی روسیه حریم هوایی شمال غرب سوریه را کنترل می کنند.

به عنوان یک امتیاز، ترکیه به صادرات گندم اوکراین کمک می کند. محاصره بنادر دریای سیاه به طور فزاینده ای همدردی بسیاری از کشورهای نیمکره جنوبی با پوتین را از بین می برد، زیرا افزایش بی رویه قیمت گندم می تواند به زودی به ناآرامی های اجتماعی منجر شود.

اگر اردوغان موفق شود دولت واشنگتن را متقاعد کند که باقیمانده سربازان آمریکایی مستقر در سوریه را طبق درخواست ایران خارج کند، مذاکرات برای حل و فصل جنگ در اوکراین و سوریه بدون ترکیه دیگر به سختی امکان پذیر خواهد بود. اردوغان خود را در موقعیت کاملا جدیدی از قدرت قرار خواهد داد.

منبع: زوددویچه سایتونگ / تحریریه دیپلماسی ایرانی