صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برنارد لوئیس معتقد است که مفهوم انقلاب مانند مفهوم آزادی در حوزه تمدن اسلامی غریب است. واژه آزاد در میراث اسلامی بیشتر "نابرده" و "غیر عبد" را به ذهن متبادر می سازد، کسی که برده نیست، آزاد است. پرواضح است که این تعبیر، فرسنگ ها با مفهوم خودمختاری فردی و بلوغ عقلی و سوژه سازی از انسان مغایرت دارد.
ادامه مطلب
محمد جواد جمالی نوبندگانی در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که تردد و پرواز جنگنده ها و بمب افکن های آمریکایی در منطقه خاورمیانه چیز جدیدی نیست، بلکه بسته به شرایط و اقتضائات منطقه، تعداد پروازها و دفعات تکرار آن در یک بازه زمانی مشخص کاهش و یا افزایش پیدا می کند. حال با توجه به نگرانی کشورهای حاشیه خلیج فارس از شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری و روی کار آمدن جو بایدن به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها سعی دارند با پرواز مکرر بمب افکن های خود در منطقه و افزایش دفعات پرواز آنها در بازه های کوتاه زمانی تا روی کار امدن بایدن یک نوع دلگرمی دیپلماتیک و حمایت امنیتی را از این کشورها در برابر آنچه که به زعم آنها «تهدیدات امنیتی ایران» می‌نامند، انجام دهند.
ادامه مطلب
برخی سیاستگذاران عربستان سعودی به بطور خصوصی با ابراز نگرانی نسبت به تحریم قطر گفته بودند که تلاش برای محاصره این کشور کاملا نتایج وارونه ای داشته است.
ادامه مطلب
آیا قطر به خواسته های چهار کشور برای قطع روابط با تروریسم و به طور مشخص با اخوان المسلمین متعهد خواهد بود؟ آیا قطر به دخالت در امور داخلی کشورهای عربی تحریم کننده‌اش و اقدامات تحریک کننده رسانه هایش همچون الجزیره علیه این کشورها پایان خواهد داد؟ آیا قطر تامین مالی سازمان های تروریستی در سوریه و لیبی را پایان خواهد داد؟
ادامه مطلب
رضا رسالت در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: ایجاد مزاحمت و فشار علیه منافع ایران یک اولویت فوری تر از دامن زدن به خصومت اعراب در طول دهه ها نسبت به اسرائیل است. این تحول یعنی به رسمیت شناختن اسرائیل توسط عربستان سعودی جایزه ای گرانبها با توجه به وزن این کشور در جهان عرب خواهد بود که دارای ارزشی به سان توافقنامه کمپ دیوید یا اسلو است.
ادامه مطلب
به نظر می رسد قدرت های خواستار آشوب در منطقه آخرین ورق های خود را بازی می کنند. دموکرات های امریکا و نهادهای اروپایی از ایران خواسته اند خویشتندار باشد.
ادامه مطلب
اسلام ذوالقدرپور در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: سیاستگذاری خارجی دارای پیچیدگی‌هایی است که اگر سیاستگذار از الگوی انتخاب عقلانی در سیاست‌های خود بهره نبرد، علاوه بر زیان‌های آشکار و قابل پیش‌بینی، زیان‌های غیرقابل پیش‌بینی می‌تواند ضربات سنگینی به بازیگر در تعاملات بین‌المللی وارد کند.
ادامه مطلب
صلاح الدین خدیو در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: اگر به دلایل جداگانه آمریکا و متحدان منطقه ای آن و در راس آنها اسرائیل، بخواهند به یک حمله نظامی احتمالی به تاسیسات نطنز مبادرت کنند، چالش های فنی و سیاسی عدیده به مانع اصلی آنها در این زمینه تبدیل خواهد شد. اولا ذینفع اصلی در این قضیه اسرائیل است که اگر می توانست تا کنون آن را انجام داده بود. ایران کشوری بزرگ و پرجمعیت است و مثل عراق ۱۹۸۱ و سوریه ۲۰۰۷ نیست. دانش هسته ای ایران بومی شده و از بین رفتنی نیست و تاسیسات هسته ای آن در نقاط مختلف کشور پراکنده اند.
ادامه مطلب
سید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: امنیتی شدن شرایط هر کشوری دقیقا نقطه مقابل جذب سرمایه گذاری خارجی و رونق اقتصادی است. امارات عربی متحده طی ۴۰ سال گذشته در پرتو تشدید تنش میان ایران و غرب و البته بخاطر دور نگه داشته شدن این کشور از انواع و اقسام جنگ ها و تنش ها در غرب آسیا و محیط خلیج فارس، موفق به جذب سرمایه گذاری خارجی و رشد و شکوفائی اقتصادی در دو امیر نشین دبی و ابوظبی شده بود. بدیهی است جلب و جذب سرمایه های ایرانیان نقش بسیار مهمی در شکوفائی اقتصادی دو امیر نشین یاد شده داشته است. اینک در پرتو اجبار امیرنشین ابوظبی از طرف ترامپ به عادیسازی روابط امارات با اسرائیل عملا شرایط این کشور از محیطی امن برای جذب سرمایه های خارجی به محیطی امنیتی تغییر ماهیت داده است.
ادامه مطلب
صابر گل عنبری در نوشتاری پیرامون دلایل و تبعات تررور محسن فخری زاده بر این باور است که جنگ شاخ و دم ندارد؛ همین ترورها خود عین جنگ، ولو در مقیاسی مشخص است؛ اما چون ذهنیت‌ها درباره مفهوم جنگ بروز نشده و مطابق کاربستی کلاسیک ونه نوین است، به گونه‌ای دیگر این وقایع تجزیه و تحلیل می‌شود. ترور سردار سلیمانی با آن جایگاه مهم فراتر از بمباران چندین پایگاه و تاسیسات نظامی بود؛ کما این که ترور فخری زاده نیز با آن موقعیت علمی در پیشبرد برنامه‌های هسته‌ای و دفاعی فراتر از بمباران تاسیساتی مرتبط است. فخری زاده کسی بود که دومی در ایران نداشت و از این رو بی‌جهت نیست که تنها دانشمند ایرانی باشد که بنیامین نتانیاهو و ایهود اولمرت، نخست‌وزیران کنونی و پیشین اسرائیل به اسم از او نام برده باشند.
ادامه مطلب
با توجه به شکاف ترکی – سعودی، چند قطبی ژئوپلتیکی رو به رشد در شمال آفریقا بهره برداری از هر دو مشارکت را بسیار دشوار می کند. مراکش و الجزایر با خطر درگیری در پهنه گسترده تری روبه رو هستند. لغزیدن الجزایر به دامان ترکیه مراکش را به مدار عربستان می فرستد و برعکس.
ادامه مطلب
دلیلش این است که الازهر بر حفظ استقلال خود که از قرن ها پیش به دست آورده است، اصرار دارد، نمی خواهد کسی چه قدرت رسمی کشور چه هر گروه داخلی یا خارجی دیگر بر آن مسلط شود.
ادامه مطلب
ما در امارات دو دشمن داریم که اول «اخوان المسلمین» و «داعش» و «القاعده» و سایر گروه های مشابه آنهاست و دوم ایران.
ادامه مطلب
ترکیه همواره تلاش کرده است که از روابط خود با اسرائیل برای تامین منافع فلسطینیان بهره برداری کند. در ۲۰ سال گذشته ترکیه هرگز از محکوم کردن علنی و رسمی اقدامات تجاوزکارانه اسرائیل باز ننشسته وهمواره اقدام علیه اسرائیل را در سطوح بین المللی خواستار شده است.
ادامه مطلب
مصطفی مطهری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: واقعیت این است که صنعاء با مدیریت قبایل و اجازه نقش آفرینی آنها بدون هر گونه محدودیت در مناطق محل سکونتشان در شرایط فعلی و در آینده پسا جنگ در یمن، راهبرد هوشمندانه ای را هدف گذاری کرده است؛ بطوریکه با رویه مذکور به عنوان سیاست اعلامی صنعاء در راستای پیوستن قبایل همسو به آنها، نه تنها روند تضعیف روز افزون صفوف متجاوزان و مزدوران یمنی شان را تسریع خواهد کرد، بلکه با بدیل سازی از خود و قبولاندن این موضوع به قبایل که یمن متعلق به یمنی هاست و باید توسط آنها اداره شود، دامنه و گستره رهبری خود را بر بیشتر مناطق یمن خواهد گستراند.
ادامه مطلب
برخی نظام های حاکم بر جهان عرب امروزه با کنار گذاشتن همه گزینه ها و پذیرش معامله قرن وعادی سازی روابط، خود را به پرتگاه انداختند و این گونه دشمن را توانمندتر وآن را از هر گونه جنایت و گناه تبرئه کرده اند.
ادامه مطلب
بهاء الدین بازرگانی گیلانی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: آن سیاستمردان و روشنفکرانی نیز که ترقی امارات جنوبی خلیج فارس را نمایان می کنند، آیا خود حاضرند تن به نوع حکمرانی دست نشانده، یکه تاز و غیر دموکراتیک امثال شیخ زاید بدهند؟ واقعا می توانند؟
ادامه مطلب
پاکستان و ترکیه از مدت ها قبل روابط خوبی با یکدیگر داشته اند و همدیگر را کشورهای برادر خطاب می کنند. حتی قبل از استقلال پاکستان، مسلمانان پاکستانی تحت جنبش خلیفه در سال های ۱۹۱۹- ۱۹۲۲ در حمایت از امپراطوری در حال فروپاشی عثمانی متحد شدند.
ادامه مطلب
داوود هرمیداس باوند در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگر ترامپ در مسئله تمدید تحریم های تسلیحاتی، فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت قطعنامه های شش گانه شورای امنیت علیه ایران، آن هم در این برهه حساس انتخاباتی، شکست را بپذیرد عملاً باعث خواهد شد که اعتبار خود را در میان افکار عومی داخلی در ایالات متحده از دست بدهد و این مسئله زمینه وی را برای شکستن انتخابات پیش‌رو فراهم خواهد آورد. پس نشست مشترک دیروز با حضور چهار تن از وزرای دولت ترامپ (مایک پمپئو، مارک اسپر، ویلبر راس و استیو منوچین) تلاشی برای حفظ جایگاه دونالد ترامپ در آستانه انتخابات بود.
ادامه مطلب
حیدر حسینی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: برخی از فعالان صنایع تسلیحات،عادی سازی روابط را یک مشکل می دانند، زیرا اکنون همه چیز از جمله معامله هایی که ترجیح می دهند پشت درهای بسته بمانند، در معرض دید عموم خواهد بود. با این وجود، بیشتر این منابع اذعان دارند که عادی سازی روابط احتمالاً منجر به افزایش فروش تسلیحات، سیستم های امنیت سایبری و فرماندهی و کنترل به کشورهای حوزه خلیج فارس خواهد شد. هیچ یک از مقامات وزارت جنگ اسرائیل پس از اعلام توافق عادی سازی تل آویو – ابوظبی از اعزام هیات به امارات سخن نگفته اند.
ادامه مطلب
جعفر حق پناه در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که پیرامون حمایت امارات از پ.ک.ک یک از دلایل مواضع تند آنکارا در برابر ابوظبی ذیل توافق عادی سازی روابط با اسرائیل است، پیرامون زمینه ها و بستر ایجاد اتحاد منطقه ای ترکیه و ایران بعد از توافق اخیر بر این باور است که باید شاهد افزایش سطحی از همکاری ها بین ایران و ترکیه، هم در مناسبات دوجانبه و هم در خصوص تحولات منطقه‌ای باشیم. اما این مهم نافی آن نیست که این دو کشور، هم از نظر سخت افزاری و هم از جهت تعیین حوزه نفوذ منطقه ای با هم رقابت دارند.
ادامه مطلب
فریدون مجلسی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی ضمن تاکید بر این نکته که با امضای توافق صلح ابوظبی و تل آویو، خاورمیانه عملا وارد دوره جدیدی از تحولات خواهد شد در خصوص این که آیا با رسمی شدن این توافق و باز شدن پای اسرائیل در امارات متحده عربی و بحرین، آن هم در کنار مرزهای ایران، تل آویو خواهد توانست موازنه امنیتی با تهران را به سود خود تغییر دهد، عنوان داشت که اقدام ایالات متحده آمریکا برای میانجیگری بین اسرائیل با امارات متحده عربی و بحرین که نهایتا شب گذشته به امضای سند توافقنامه صلح کشیده شد به منظور رسیدن به ائتلافی است که ذیل عادی سازی روابط دیپلماتیک طرفین، اولا به ارتقای امنیت اسرائیل کمک کند و از آن مهمتر یک جبهه تمام عیار امنیتی در برابر ایران ایجاد شود. اما این بار تفاوت اصلی آنجاست که این جبهه امنیتی در کنار مرزهای ایران و در منطقه فوق العاده حساس خلیج فارس شکل گرفته است.
ادامه مطلب
سعید پیرمحمدی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: مقامات امریکا، امارات و رژیم اسرائیل هریک مواضع متفاوتی را در قبال فروش اف۳۵ به امارات اتخاذ کرده اند. در رابطه با موضع امریکا باید میان دیدگاه وزارت دفاع و مقامات دولت ترامپ تمایز قائل شد. پنتاگون به جهت ملاحظات فنی و نظامی اصلی ترین مخالف انجام چنین معامله ای در داخل امریکا محسوب می شود.
ادامه مطلب
بیانیه پایانی نشست سه جانبه سران مصر، عراق و اردن بر وحدت عمل مشترک عربی و تشکیل دبیرخانه دائمی تاکید دارد که نشان می دهد این سه کشور برنامه ای برای آینده دارند و قصد دارند این دیدارهای دوره ای را به دیدارهایی منظم تبدیل و دیگر کشورهای عربی را نیز به خود جذب کنند. از این رو احتمال می رود در آینده کشورهای لبنان، سوریه، الجزایر و لیبی نیز به این جمع ملحق شوند.
ادامه مطلب
علی عبدالهی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نتایج ابتکار عمل امارات علاوه بر ضربه به آرمان فلسطین، عواقب خسارت باری را بر مردم منطقه خلیج فارس، کشورهای عربی و جهان اسلام خواهد داشت و مردم مسلمان جهان لازم است که بصورت جدی در جهت جلوگیری از این خسارات، به وحدت رویه رسیده و مانع از گسترش این گونه خیانت ها شوند.
ادامه مطلب
محسن پاک آیین در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که اگرچه حضور رژیم صهیونیستی در امارات متحده عربی و باز شدن پای صهیونیست‌ها در کنار آب های خلیج فارس، تهدیدی امنیت ایجاد کرده است، اما قطعاً نمی تواند موازنه امنیتی را به نفع رژیم صهیونیستی تغییر دهد.
ادامه مطلب
علی بیگدلی در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که بعد از برقراری روابط دیپلماتیک امارات متحده عربی با اسرائیل و باز شدن پای تل اویو در منطقه و بیخ گوش جمهوری اسلامی ایران، معادله موازنه امنیت بین تهران و تل آویو دستخوش تغییرات جدی شده است. من نمی خواهم بگویم که این معادله اکنون به سمت کدام طرف ایران و یا اسرائیل سنگین تر شده است، اما قطعاً از این پس ما شاهد اقتضائات جدیدی در معادلات امنیتی منطقه غرب آسیا خواهیم بود. از این رو اگر به گفته جارد کوشنر و دیگر مقامات کاخ سفید، عمان، بحرین و احتمالاً عربستان سعودی هم بخواهد در آینده ای نزدیک به مانند امارات متحده عربی پروژه برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل را عملیاتی کنند من به ضرس قاطع عنوان می کنم که کفه معادله موازنه امنیت در منطقه به سمت اسرائیل سنگین تر خواهد شد.
ادامه مطلب
شرکای امنیتی آمریکا در منطقه، بویژه پادشاهی های خلیج فارس، کاستی های رویکرد خودشان در جنگ نیابتی را دریافته اند. در پی سرنگونی برخی دولت های منطقه در بهار عربی، قطر، امارات و عربستان سعودی، ناپایداری منطقه را فرصتی دیدند تا به نفوذ بیشتری دست یابند و رژیم های مخالف خود را با رژیم های دلخواه جایگزین کنند. اما آنچه (از رویکرد نیابتی این دولت ها) حاصل شد، نه یک پیروزی سریع در سوریه و لیبی بلکه گیر افتادن دولت های عربی خلیج فارس در باتلاق هایی پیچیده بود بی آنکه امیدی به پیروزی باشد.
ادامه مطلب
سید قاسم ذاکری در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: نخبگان سنتی جریان سازش در جهان عرب اکنون نیک می دانند که بخاطر رفتار امارات عربی متحده، در آینده حتما الگوی نتانیاهو و ترامپ در تحمیل صلح اعراب با اسرائیل البته بدون اعطای هیچگونه امتیازی به اعراب و فلسطینیان در دستور کار تمامی احزاب در آمریکا و اسرائیل و مآلا هیات حاکمه آنها قرار خواهد گرفت؛ چنین موضوعی علاوه بر وخامت و پیچیدگی بیشتر بحران ها در خاورمیانه همچنین باعث تضعیف گفتمان و جایگاه سیاسی جریان سنتی طرفدار سازش در کشورهای عربی خواهد شد. مخالفت ابومازن با رفتار ابوظبی دقیقا در چارچوب همین تحلیل قابل تفسیر و ارزیابی است.
ادامه مطلب
قبل از کشته شدن جبران توینی طرحی بود که مورد حمایت امریکا بود، این طرح را روزنامه ای که در آن کار می کنی، النهار، که مرکز عربی رسانه ای مدرن و جایی برای آموزش روزنامه نگاران عرب است، منتشر کرد. امریکا آماده بود برای این طرح بودجه مالی هنگفتی اختصاص دهد. کشته شدن توینی خسارت بزرگی بود.
ادامه مطلب